در این مقاله از مجله کشاورزی پسته رفسنجان، به بررسی دنیای قارچ‌های درخت پسته می‌پردازیم و چندین نوع مهم را که می‌توانند درختان گران‌بهای شما را از بین ببرند، بررسی می‌کنیم. این پاتوژن های قارچی می‌توانند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کنند، ازجمله تغییر رنگ برگ‌ها، شانکرها و توقف رشد؛ اما نترسید، زیرا ما همچنین راهبردهای پیشگیری و درمان مؤثری را برای کمک به محافظت از درختان پسته در برابر این دشمنان قارچی بررسی می‌کنیم. با شناخت علائم قارچ درخت پسته و انجام اقدامات مناسب برای پیشگیری و مبارزه با عفونت‌ها، می‌توانید سلامت و بهره‌وری درختان پسته خود را برای سال‌های آینده تضمین کنید.
قارچ‌های مهم درخت پسته
به‌منظور درک بهتر تهدیدات بالقوه سلامت درخت پسته، بررسی انواع قارچ‌هایی که می‌توانند بر این درختان تأثیر بگذارند، مهم است. با شناسایی علائم قارچ درخت پسته، پرورش‌دهندگان و محققان می‌توانند به‌طور مؤثرتری عفونت‌ها را کنترل و درمان کنند. در ادامه برخی از مهمترین قارچ‌های درخت پسته را به همراه علائم آنها بررسی نموده‌ایم.
قارچ فیتوفترا عامل بیماری گموز
قارچ فیتوفترا از کپک‌های آب موجود در خاک به وجود می‌آید. به این منظور که در اثر تماس بیشتر تنه درختان با آب شروع به فعالیت می‌کند. این قارچ درخت پسته میتواند باعث ایجاد بیماری‌های شدید در گیاهان ازجمله بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه یا همان گموز شود و از مهمترین بیماری های درختان پسته می باشد. این بیماری توسط چندین گونه قارچ فیتوفتورا ایجاد می شود و تمامی این قارچ ها در خاک زندگی می کنند. این بیماری بیشتر در باغ‌هایی با بافت خاک سنگین یا نیم سنگین مشاهده می‌شود. گموز با حمله به ریشه، طوقه و پایه تنه، درخت را درگیر کرده و درنهایت منجر به زوال یا مرگ درختان آسیب‌دیده می‌شود.
عامل بیماری گموز می تواند، با نهال یا خاک آلوده به باغ سالم وارد شود و همراه با آب آبیاری در نقاط مختلط باغ پخش شود.
علائم بیماری گموز
علائم قارچ درخت پسته به نام فیتوفترا که موجب بیماری گموز می‌شود عبارت‌اند از:
- سبز خشکی درختان
- ریختن برگ‌های درختان در فصلی که ریزش برگ وجود ندارد
- ضعیف شدن درختان
- کاهش کمیت و کیفیت میوه‌ها
- سر خشکیدگی درختان
- تغییر رنگ پوست درختان و در ناحیه طوقه همراه با ترشح قطره‌های صمغ سیاه
قارچ ورتیسیلیوم عامل بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی
پژمردگی ورتیسیلیوم یک بیماری قارچی منتقله از خاک است که توسط قارچ Verticillium dahliae ایجاد می‌شود. این پاتوژن میتواند گونه‌های مختلف گیاهی ازجمله درختان پسته (Pistacia vera) را تحت تأثیر قرار دهد. این قارچ درخت پسته از طریق ریشه، گیاه را آلوده می‌کند و آوندهای چوبی را که وظیفه انتقال آب و مواد مغذی را بر عهده دارند، مستعمره می‌کند. با تکثیر قارچ، این آوند هاتخریب کرده و مسیر آوندها را مسدود کرده و منجر به پژمردگی و درنهایت مرگ گیاه می‌شود.
قارچ ورتیسیلیوم در دمای ۳۰ درجه سانتی‌گراد بهترین رشد را دارد و وقتی‌که دمای خاک به این میزان می‌رسد بیشترین میزان آلودگی توسط این قارچ ایجاد می‌شود، این قارچ در هوای گرم بیابانی و هوای سرد بیابانی و کوهستانی فعال نیست.
این قارچ می تواند به تعداد زیادی از انواع درختان آسیب وارد کند.
علائم بیماری پوسیدگی ورتیسیلیومی
علائم قارچ درخت پسته به نام قارچ ورتیسیلیومی عبارت‌اند از:
- زرد و قهوه‌ای شدن برگ‌ها و درنهایت خشک شدن آنها
- تغیر رنگ بافت های آوندی و عروقی در شاخه‌های آسیب‌دیده
- ریزش تدریجی برگ درختان
- تجمع برگ‌های زرد در انتهای شاخه درخت
- توقف رشد
قارچ افلاتوکسین عامل بیماری کپک‌زدگی پسته
قارچ افلاتوکسین ممکن است پسته را در باغ یا در حال فرآوری و یا در انبار موردحمله قرار دهد. این قارچ درخت پسته از طریق غذا یا مواد خوراکی آلوده به قارچ باعث بیماری انسان و حیوان می‌شود. قارچ افلاتوکسین بسیار خطرناک بوده حتی باعث بیماری سرطان در انسان و درنهایت باعث مرگ می‌شود.
پسته به عنوان یک بستر مناسب برای رشد انواع گونه های کپک شناخته شده است. افلاتوکسین ها نیز گروهی از سمی ترین و سرطان زا ترین ترکیبات شناخته شده هستند.
آلودگی میوه های پسته به این قارچ از داخل باغ و بر روی میوه های تازه شروع می شود در طی فرآیند فرآوری پس از برداشت و شست و شوی پسته با آب میزان آلودگی بسیار زیاد می شود.
عامل بیماری قارچ افلاتوکسین قارچ‌های گروه Aspergillus flavus می‌باشند.
علائم ابتلا به قارچ افلاتوکسین
علائم قارچ درخت پسته به نام افلاتوکسین ممکن است به‌راحتی قابل‌مشاهده نباشد، زیرا قارچ‌ها در درجه اول روی آجیل تأثیر می‌گذارند. بااین‌وجود، برخی از علائم عمومی مرتبط با عفونت آسپرژیلوس در درختان پسته ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سبکی وزن و کوچکی اندازه
- کپک‌زدگی محصول
- ظاهر شدن لکه‌های تیره در پوست استخوانی محصول
- پوست سبز رویی محصول ترک می‌خورد
- افزایش فعالیت حشرات
قارچ Paecilomyces variotii عامل بیماری سرخشکیدگی
قارچ‌های متعددی وجود دارند که باعث بروز بیماری سر خشکیدگی درختان پسته می‌شوند. دراین‌بین قارچ Paecilomyces variotii یکی از مهمترین عوامل است. حساس‌ترین رقم به بیماری سر خشکیدگی پسته رقم اوحدی می‌باشد. قارچ‌های سر خشکیدگی بسیار فرصت‌طلب می‌باشند این قارچ‌ها به‌محض این‌که زخم یا خراشی روی شاخه درخت ایجاد شود سریعاً از محل زخم نفوذ می‌کنند. زخم شاخه درختان در اثر هرس با ابزارآلات کشاورزی، حشرات چوب‌خوار، محل جدا شدن خوشه از شاخه و ترک شاخه در اثر سرما و یخبندان ایجاد می‌شود.
قارچ خشکیدگی پسته تولیدمثل غیرجنسی دارد و با مساعد شدن شرایط دمایی و تغذیه‌ای سریع رشد و تولیدمثل می‌کند. این قارچ‌ها ممکن است توسط باد و یا حشرات جابه‌جا و به شاخه دیگری منتقل شوند. زمان فعالیت این قارچ درخت پسته از اول بهار شروع می‌شود اما زمان آلودگی این قارچ هنگام هرس و برداشت محصول می‌باشد که بیشترین آلودگی در این زمان اتفاق می‌افتد.
علائم بیماری سر خشکیدگی
علائم قارچ درخت پسته به نام Paecilomyces variotii که موجب بیماری سرخشکیدگی می‌شود عبارت‌اند از:
- بروز فتیله‌های نارنجی، قهوه‌ای و زرد بر روی شاخه
- خشک شدن شاخه و سرشاخه‌ها
- تیره شدن پوست شاخه‌های آلوده
- به وجود آمدن زخم‌های تیره بر روی شاخه
- ریزش برگ‌ها
- عدم رشد میوه‌ها
قارچ Nematospora coryli peglion عامل بیماری ماسوی
قارچ Nematospora coryli peglion موجب بیماری ماسوی در درختان پسته می‌شود. این بیماری به‌عنوان یکی از مهمترین بیماری‌های درخت پسته شناخته‌شده است و میتواند به‌شدت به محصول پسته آسیب برساند. در برخی موارد پسته‌ها سالم به نظر رسیده اما مغز پسته فاسد شده و خشک خواهد شد. در برخی موارد نیز ترشح ماده‌ای سفیدرنگ را از مغز پسته آلوده مشاهده می‌شود.
علائم قارچ درخت پسته که موجب این بیماری می شود، فقط در مغز دانه پسته بروز می کند و در سایر اندام های درخت دیده نمی شود.
علائم بیماری ماسوی
- مشاهده مغزهای کوچک یا ترشیده به رنگ سبز با بند تخمک قهوه‌ای
- مغزهای غیرطبیعی با رنگ سفید یا زرد روشن و حالت ژله‌ای
- ترشح ماده سفیدرنگ از مغز پسته
با جمع آوری میوه های پوک و دارای مغز آلوده به بیماری و نابودن کردن آنها و همچنین مبارزه شیمیایی با آفت سن های ناقل این بیماری، می توان تا حد قابل توجهی از گسترش و شوع آن جلوگیری کرد.
قارچ آلترناریا عامل بیماری آلترناریا (بلایت یا سوختگی پسته)
لکه برگ آلترناریا که توسط قارچ درخت پسته به نام آلترناریا ایجاد می‌شود، قارچ Alternaria alternate به عنوان عامل اصلی بیماری سوختگی آلترناریایی پسته گزارش شده است. یک بیماری شایع و بالقوه جدی است که درختان پسته را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این پاتوژن میتواند برگ‌ها، میوه‌ها و شاخه‌ها را آلوده کند و منجر به کاهش عملکرد محصول و کیفیت پایین میوه شود.
برگ های شاخه های که دارای میوه هستند، حساسیت بیشتری نسبت به این بیماری دارند و در سال هایی که پرمحصول می باشند، این بیماری بیشتر دیده می شود. در باغ هایی با سیستم آبیاری غرقابی یا پاششی و باغ هایی با بافت خاک سنگین و رسی و تراکم بالای درختان، باعث شدید تر شدن این بیماری می شود.
تشخیص زودهنگام و مدیریت این بیماری برای حفظ سلامت و بهره‌وری درختان پسته شما بسیار مهم است.
علائم قارچ درخت پسته به نام آلترناریا
- لکه‌های قهوه‌ای تیره، پراکنده و پودر مانند بر روی برگ با مراکز سیاه‌رنگ
- پژمردگی برگ‌ها و ریزش زودرس برگ‌ها
- لکه‌های قهوه‌ای و دایره‌ای شکل بافت‌مردگی بر روی میوه‌ها
- شکل‌گیری کپک به همراه گسترش لکه‌ها
قارچ Septoria pistacina عامل بیماری سپتوریا پسته
این قارچ درخت پسته لکه های برگی را ایجاد می کند و عامل بیماری به نام لکه برگی سپتوریایی پسته است. این بیماری رطوبت زیاد را دوست دارد و اغلب در بهار ظاهر می‌شود. اغلب علائم آن مانند لکه برگی آلترناریایی پسته است. جنس سپتوریا از نوع قارچ های بزرگ است و گونه های مختلفی دارد.
بیماری های برگی در بسیاری از باغ های پسته ایران بیماری های مهمی نیستند چراکه این بیماری ها به رطوبت نسبتا زیادی برای رشد لازم دارند. اما بیماری های برگی در ایالات متحده آمریکا به عنوان یکی از مهم ترین بیماری ها در درختان پسته محسوب می شود.
علائم قارچ درخت پسته و عامل بیماری سپتوریوز (Septoria leaf spot)
- ایجاد لکه های گرد، نامنظم، قهوه ای و نکروزه
- زرد شدن برگ های پایینی درخت و درنهایت ریزش آن ها
- برگریزی درختان پسته زودتر از موعد
- در نهایت کاهش قدرت درخت
قارچ آرمیلاریا عامل بیماری پوسیدگی آرمیلاریا
قارچ درخت پسته به نام آرمیلاریا Armilaria mellea یا همان قارچ عسلی عامل بیماری پوسیدگی آرمیلاریایی پسته می‌باشد. این بیماری در مناطقی که قبلاً درختان جنگلی برگ‌ریز بوده و یا در باغ‌هایی که در دشت‌ها و کنار رودخانه‌ها و نهرها کاشته می‌شوند بیشتر است. استفاده از کودهای حیوانی مخلوط با مواد پوسیده جنگلی نیز میتواند باعث درگیر شدن درختان با این بیماری گردد.
علائم قارچ درخت پسته عامل بیماری پوسیدگی آرمیلاریایی
- تغییر رنگ و پوسیدگی بافت چوبی در ناحیه طوقه و ریشه درخت پسته
- ریش‌ریش شدن بافت چوبی
- تشکیل لایه سفیدرنگ از بافت قارچ زیر پوست طوقه
- کاهش رشد شاخه و سرشاخه
- کوچک شدن، پژمردگی و ریزش زودهنگام برگ‌ها
- کاهش محصول
- سبز خشکی درختان در فصل رشد
اقدامات پیشگیرانه برای قارچ درخت پسته
برای جلوگیری از ظهور علائم قارچ درخت پسته، اتخاذ تدابیر پیشگیرانه مختلف ضروری است. در اینجا چند توصیه برای کمک به حفظ سلامت درختان پسته و به حداقل رساندن خطر بیماری‌های قارچی وجود دارد. البته باید به یاد داشته باشید که هر قارچ میتواند روش‌های پیشگیری و درمان جداگانه‌ای نیز داشته باشد.
- گونه‌های مقاوم را انتخاب کنید: گونه‌های درخت پسته را انتخاب کنید که به بیماری‌های قارچی رایج منطقه شما مقاوم هستند.
- کاشت در خاک با زهکشی خوب: زهکشی خوب برای جلوگیری از غرقابی ضروری است که میتواند به جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های قارچی کمک کند. قبل از کاشت، در صورت لزوم، با اصلاح آن با مواد آلی یا ماسه، از زهکشی خوب خاک اطمینان حاصل کنید.
- فاصله مناسب: درختان پسته را با فضای کافی بین آنها بکارید تا جریان هوا خوب باشد که میتواند به کاهش رطوبت و جلوگیری از انتشار اسپور قارچ درخت پسته کمک کند.
- کود دهی متعادل: کود دهی بیش‌ازحد میتواند منجر به رشد بیش‌ازحد شود و درختان را مستعد ابتلا به بیماری‌ها کند. کود متعادلی را با توجه به نیازهای خاص درختان و شرایط خاک خود اعمال کنید.
- آبیاری مناسب را حفظ کنید: آبیاری بیش‌ازحد میتواند به عفونت‌های قارچی کمک کند، بنابراین تأمین مقدار مناسب آب برای درختان بسیار مهم است. برای به حداقل رساندن رطوبت اضافی از آبیاری قطره‌ای استفاده کنید.
- کنترل‌های بیولوژیکی: ارگانیسم‌های مفیدی مانند قارچ‌ها یا باکتری‌های خاص را معرفی کنید که می‌توانند به سرکوب بیماری‌های قارچی کمک کنند.
روش‌های درمان عفونت قارچی درخت پسته
اگر شاهد علائم قارچ درخت پسته خود بودید، می‌توانید اقدامات درمانی متعددی را برای مدیریت عفونت و به حداقل رساندن آسیب انجام دهید. مناسب‌ترین روش بستگی به بیماری قارچی خاصی دارد که درخت شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در اینجا چند روش کلی درمان وجود دارد:
- مناطق آسیب‌دیده را هرس کنید: شاخه‌ها، برگ‌ها و میوه‌های آلوده را بردارید و دور بریزید. حتماً ابزارهای هرس خود را بین برش‌ها استریل کنید تا از پخش هاگ قارچ درخت پسته جلوگیری کنید.
- مدیریت خاک: مدیریت صحیح خاک برای بهبود زهکشی و کاهش خطر بیماری‌های قارچی. در صورت لزوم خاک را با مواد آلی یا شن اصلاح کنید و از کود دهی بیش‌ازحد خودداری کنید.
- نظارت و تکرار درمان‌ها: به نظارت بر درخت خود برای علائم بیماری قارچی ادامه دهید و در صورت لزوم درمان‌ها را تکرار کنید تا زمانی که عفونت کنترل شود.
- درختان به‌شدت آلوده را حذف کنید: در برخی موارد، اگر عفونت قارچی خیلی شدید باشد یا درخت ضعیف‌تر از آن باشد که بهبود یابد، بهتر است درخت را حذف کنید تا از سرایت بیماری به درختان دیگر جلوگیری شود.
قارچ کش درخت پسته
از قارچ‌کش‌های مناسب مانند قارچ کش الیت برای کنترل عفونت درخت پسته استفاده کنید. این قارچ کش به سرعت از طریق برگ و ریشه جذب گیاه شده و با حرکت رو به بالا و رو به پایین در گیاه منتشر می شود. قارچ کش الیت دارای اثرات پیشگیری کننده و درمانی طولانی مدت در ارتباط با علائم قارچ درخت پسته است. این ترکیب از اسپورزایی و جوانه زنی اسپورها جلوگیری می کند. قارچ کش الیت به طور اختصاصی به درمان بیماری گموز می پردازد و میتواند این بیماری مهم را در دختان پسته درمان کند. برای بیماری های دیگری مانند لکه برگی آلترناریایی و سپتوریایی می توانید از قارچ کش های تیلت و سیگنوم استفاده کنید. به طور کلی برای درمان بیماری‌های درختان خود ابتدا لازم است عامل و قارچ اصلی آن را بشناسید. سپس می توانید با به کارگیری قارچ کش مخصوص هر قارچ به طور بهتری برای درمان و از بین بردن قارچ و بیماری اقدام نمایید. برای کسب اطلاعات در مورد مؤثرترین قارچ‌کش‌ها برای بیماری قارچی خاص که درخت شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، با کارشناسان مجموعه پسته رفسنجان مشورت کنید. دستورالعمل‌های سازنده را برای نرخ‌ها و زمان‌بندی مناسب کاربرد دنبال کنید.
_350x350.webp)
_350x350.jpg)
09131923700
