تفاوت پسته معمولی، دست چین و توچین در چیست؟

پسته میوه ای که می توان آن را از نظر ظاهر، طعم، قیمت و کیفیت  به شیوه های مختلفی تقسیم بندی کرد.  رایج ترین نوع دسته بندی پسته که در ایران و سایر کشورها وجود دارد، عبارتند از: پسته احمد آقایی، اکبری، فندقی، و کله قوچی. که البته در هر رقم نامبرده می توان پسته را بر اساس تفاوت هایش به گروه های معمولی، دست چین و توچین تقسیم نمود.

 که در این مطلب به تفاوت های آن ها می پردازیم و به شما کمک می کنیم بهترین انتخاب را در زمان خرید پسته داشته باشید.

 انواع پسته از نظر کیفیت 

هر نوع از پسته های احمدآقایی، فندقی، کله قوچی می توانند درجه کیفیت متفاوتی داشته باشند. عواملی مانند اندازه پسته، رنگ، طعم، تعداد پسته دهان بست و … می توانند بر کیفیت آن تاثیر به سزایی داشته باشند. .تفاوت پسته معمولی، دست چین و توچین یکی از مهم ترین ارکان تاثیرگذار بر قیمت پسته می باشد.

نوع اول، پسته معمولی یا پسته آجیلی چیست ؟

پسته معمولی، آجیلی یا در اصطلاح برخی افراد، پسته به حال خود، به پسته ای می گویند که به صورت طبیعی فرآوری می شود. در این نوع پسته وجود 3 درصد پسته نخودی (یا در لهجه کرمانی، نخودو) و 5 درصد پسته دهان بست مجاز است. این نوع از پسته ممکن است «دهان جفت» باشند؛ به عبارتی دارای خندانی کمی (که نه می توان گفت دهان بست، و نه خندان) هستند. یا حتی به صورت «یک ور چاک» باشد؛ یعنی خندانی پسته از یک سمت آن باشد. این نوع پسته غالبا صادر می شود و دارای بیش از 70 تا 80 درصد پسته دست چین است .

در شرکت پسته رفسنجان پسته های معمولی ما به صورت دست چین برای مشتری هایمان ارسال می شود و پسته های دستچین ما بعلاوه که دستچین هستند توچین هم هستند.

نوع دوم، پسته دست چین چیست ؟

پسته دست چین که به آن پسته ممتاز نیز می گویند، همان پسته معمولی است، با این تفاوت که افرادی دانه های خراب، دهن بست، و ریز آن را جدا کرده اند و در نتیجه کیفیت بسیار بیشتری را به محصول خود داده ای که قاعدتا هم طعم بهتری دارد و هم شیک و زیباتر است .

کیفیت و طعم پسته دست چین از نوع معمولی آن بیشتر است و نسبتا قیمت بالاتری دارد . یکی از ویژگی هایی که باعث شده است این پسته را ممتاز بنامند، خندان بودن صد در صد دانه های آن است که زیبایی پسته و حس بهتری را در تجربه مزه به انسان منتقل می کند (مانند انسان های همیشه خندان 🙂 )، و عدم وجود پسته خراب یا دهان بست یکی دیگر از مزایای آن است . البته ناگفته نماند وجود یک تا دو عدد پسته دهن بست یا ریز در یک کیلو از این پسته کاملا طبیعی است.

این نوع پسته برای تهیه انواع آجیل های لوکس به مناسبت های گوناگون، از جمله شب یلدا، عید نوروز و … مورد استفاده قرار می گیرند.

نوع سوم، پسته توچین یا سوپرلوکس

این نوع پسته که بهترین کیفیت و گران ترین قیمت را دارا می باشد، به صورت دانه به دانه توسط افرادی از سایر پسته ها جدا می شوند؛ پسته هایی که کاملا خندان (پسته های یک ور چاک انتخاب نمی شوند)، درشت و سالم با ظاهری کاملا یکدست و یک اندازه باشند. پسته های توچین شده، پسته ای درشت و بی عیب و نقص است، که نسبت به دو نوع دیگر از قیمت بالاتری برخوردار است و در تهیه انواع آجیل های اعیانی به کار می روند.

تفاوت پسته معمولی، دست چین و توچین در یک نگاه

چه عواملی بر خندانی پسته تاثیر گذارند؟

خندانی پسته یکی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر کیفیت و قیمت پسته است. زمانی که مغز پسته به خوبی رشد کند، باعث می شود به پوسته صدفی فشار وارد شود و از دو طرف یا یک طرف شکاف بخورد. اگر فشار باعث باز شدن پسته از دو طرف باشد، به آن پسته خندان؛ و اگر فشار سبب باز شدن یک سمت پسته باشد، به آن پسته یک ور چاک می گویند.

عوامل طبیعی که بر خندان شدن پسته تاثیر می گذارند، عبارتند از:

• میزان باردهی درخت در سال: غالبا در سال هایی که درخت پسته دارای محصول کمتری است، درصد پسته خندان بیشتر از سال های بارده است، چرا که در این هنگام درخت انرژی لازم را برای خندان کردن بیشتر میوه ها را دارد. در سال های کم بار می توان با تغذیه مناسب و هرس استاندارد به بالابردن انرژی درخت کمک کرد.
• نوع پسته: درصد پسته خندان در هر نوع آن متفاوت است؛ برای مثال نوع کله قوچی بیشترین درصد پسته خندان را دارد.
• میزان شوری خاک یا EC: شوری خاک یکی از عوامل تاثیر گذار بر عدم خندانی پسته است. به عبارتی EC بالاتر از 4000 عاملی موثر بر خندانی پسته است.

سایر عوامل که بر خندان شدن پسته تاثیر می گذارند، عبارتند از:

• برداشت دیر هنگام: زمان برداشت یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر خندانی پسته است و هر چه این زمان به تعویق بیفتد، مغز بیشتر رشد کرده و پسته خندان می شود.
• نحوه برداشت: اگر بتوان برداشت پسته را در چند مرحله انجام داد، می توان به خندان بودن هرچه بیشتر این میوه امیدوار بود. به عبارتی ابتدا شاخه را بتکانید تا پسته های رسیده بریزند و پسته های نارس بر شاخه بمانند تا رشد کنند، که این عمل در ایران میسر نیست! (به دلیل ناامنی و سایر عوامل محدود کننده)
• آبیاری به اندازه و مناسب: آبیاری منظم در ماه های رشد پسته، اردیبهشت و خرداد، بر میزان خندانی پسته تاثیر می گذارد. برای داشتن درصد بیشتری پسته خندان، به آبیاری در نزدیکی برداشت، بیشتر اهمیت دهید.
• تغذیه مناسب درخت: استفاده از کود در زمان درست و به میزان لازم و کافی تاثیر به سزایی در خندانی میوه آن دارد. کودهایی که دارای منگنز، مس و پتاسیم در پُر و خندان شدن پسته تاثیر دارد.
• هرس به هنگام: هرس باعث می شود شاخ و برگ اضافی از درخت جدا شوند و میزان بیشتری مواد غذایی به سایر شاخه ها و میوه ها برسد.

هشدار: در عین حال بهتر است بدانید که اگر پسته شما زود تر از موعد خندان شود، یا به اصطلاح دچار عارضه زودخندانی شود، برای محصولتان اصلا خوب نیست. چرا که مغز قبل از رسیدن در معرض هوا قرار می گیرد، خراب می شود و حتی ممکن سم آفلاتوکسین موجود در مغز نیز افزایش یابد.

ویژگی های یک پسته خوب و با کیفیت برای خرید

پسته یکی از انواع آجیل های لوکس و نسبتا گران قیمت به حساب می رود، به همین دلیل بهتر است در خرید آن به یک سری نکات توجه نمایید. (راهنمای کامل خرید پسته و شناخت انواع آن ها)

تازه بودن پسته (تازگی) 

یکی از مهم ترین ویژگی های پسته تازه بودن آن است، چرا که احتمال فاسد شدن آن کم است و طعم خوبی دارد. پسته های کهنه غالبا طعمی تلخ به همراه دارند و خشک و سفت هستند.

پسته تازه دارای طعمی دلنشین است که نرمی خاصی با خود به همراه دارند. البته ناگفته نماند که وزن پسته تازه بیشتر از نوع خشک شده آن است.

ظاهری مناسب و رنگی روشن

یکی دیگر از ویژگی های پسته مرغوب، ظاهر مناسب پسته است. ظاهر مناسب پسته به این معناست که پوست پسته کاملا روشن باشد و عاری از هرگونه تیرگی و لکه باشد، دانه تقریب یک شکل و سالم و بدون شکستگی باشند و مغز پسته سالم و عاری از کرم خوردگی و انواع حشرات باشد.

پسته به طور طبیعی خندان باشد! 

یکی دیگر از ویژگی های پسته، خندان بودن آن به طور طبیعی است، که کیفیت بالای آن را نشان می دهد.

اما گاهی به اصطلاح پسته را «آب خندان» می کنند. یعنی پسته را در آب سرد قرار می‌دهند و بعد از مدتی آن را در یک محیط بسیار گرم می گذارند. تغییر شدید دمایی سبب می شود پسته به صورت خندان دربیاید، که طعم خوبی ندارد.(چرا پسته های خندان (آب خندان) طعم و مزه خوبی ندارند؟)

راهکار تشخیص پسته آب خندان از پسته خندان طبیعی: کافیست تعدادی از پسته ها را در کنار گوش خود تکان دهید، اگر صدای تَلَق تَلَق نداد، یعنی پسته به طور طبیعی خندان است. راهکار دیگر این است که که سعی کنید دهانه پسته را به هم نزدیک نمایید، اگر به هم نرسیدند پسته به طور طبیعی خندان است.

تصویر پسته هایی که به روش آب خندان، خندان شده اند.

دارا بودن رنگ طبیعی

رنگ طبیعی در پسته های خام قابل تشخیص است، به این ترتیب که یک دستمال مرطوب را بر روی پسته بمالید. اگر دستمال رنگ نگرفت، پسته دارای رنگ طبیعی است.

در پسته های شور شده کار کمی دشوار است، چرا که برخی فروشندگان برای پوشاندن عیب های پسته خود و حتی کهنگی آن مقداری رنگ به آن می افزاید. به همین دلیل بهتر است پسته را خام و یا از مراکز معتبر تهیه نمایید.

برترین ها در ارقام پسته رایج در ایران

همان طور که گفته شد، چهار نوع رایج پسته در ایران عبارتند از پسته اکبری، احمدآقایی، کله قوچی و فندقی؛ که هرکدام دارای ویژگی های خاص و منحصر به فردی هستند.

پسته فندقی، اقتصادی ترین نوع پسته

پسته ای که سبب ورود مقدار زیادی ارز به کشور می شود، پسته فندقی است. این نوع پسته به فراوانی در ایران کشت می شود و حتی بازارهای داخلی را نیز در دست گرفته است.

اقتصادی ترین پسته، یا همان پسته فندقی دارای ظاهری گرد و نسبتا ریز است، که در یک یک کیلو از آن تعداد زیادی پسته وجود دارد. اگر برای آجیل خود به دنبال پسته ای مقرون به صرفه هستید، پسته فندقی را فراموش نکنید.

پسته احمد آقایی، بازار پسندترین نوع پسته

پسته احمد آقایی با ظاهری کشیده و مغزی قرمز رنگ از انواع پسته آجیلی است، که از نظر کیفیت، مرغوب و طعم بی نظیری دارد. از این نوع پسته نیز برای صادرات بسیار استفاده می شود و در گروه پسته های لوکس قرار می گیرد.

پسته کله قوچی، خندان ترین نوع پسته

پسته کله قوچی نسبت به پسته احمد آقایی درشت تر و گردتر می باشد و دارای درصد خندان بیشتری نسبت به سایر انواع پسته است. به دلیل ظاهر بزرگ و زیبایی که دارد، می تواند جلوه بخش آجیل ها در مناسبت های مختلف باشد.

پسته اکبری، اعیانی ترین نوع پسته

همان طور که از نام این پسته مشخص است، این پسته درشت تر و کشیده تر از سایر انواع پسته می باشد. این پسته اعیانی تنها 15 درصد از باغات زیر کشت پسته در ایران را به خود اختصاص داده است.

چه عواملی قیمت پسته را تعیین می کنند؟

عوامل زیادی بر روی نرخ روز پسته تاثیر گذارند، اما مهم ترین آن ها نوع پسته از نظر کیفیت (تفاوت پسته معمولی و دست چین و توچین) و رقم پسته (احمد آقایی، فندقی، و …) است. طبیعتاً پسته های درجه یک از این دو جهت گران تر از سایر انواع خواهند بود. شما می توانید با مراجعه به سایت پسته رفسنجان، با اطمینان خاطر انواع پسته معمولی، دستچین و توچین را از هر رقم خریداری نمایید.

پسته اکبری شور شده 679,000 تومان

پسته کله قوچی خام 659,000 تومان