چگونه بهترین کود را برای درخت پسته انتخاب کنیم؟
درخت پسته یکی از مهمترین درختان میوهخشک تجاری ایران در 50 سال اخیر بوده است. به دلیل ارزش اقتصادی و محبوبیت آن در بین مردم نیاز است که کشاورزان روش پرورش درست و اصولی این درختان را بدانند و آنها را برای تولید محصولات بیشتر و باکیفیتتر بهکارگیرند. درختان پسته مواد مغذی را از خاک دریافت میکنند. بنابراین در مصرف کودهای مناسب در مقادیر مناسب تردید نکنید. کود دهی ضعیف منجر به کمبود تولید، اندازه کوچک آجیل و محصولاتی با کیفیت پایین میشود. در خاکهای فقیر که مواد مغذی از خاک پس از دورههای طولانی عدم کود دهی تخلیه میشوند، ممکن است درختان برای همیشه از بین بروند. در این مقاله به معرفی بهترین کود برای درخت پسته پرداختهایم تا بتوانیم در انتخاب کود و پرورش بهتر درختان، شما را یاریرسانیم.
بهترین کود برای درخت پسته در زمستان
در فصل زمستان که درخت در خواب زمستانی است بهترین زمان برای تغذیه و اصلاح خاک است. تغذیه زمستانه شامل کودهای فسفر و پتاس و عناصر ریزمغذی بهصورت سولفات و کود حیوانی است. به دلیل تحرک کم کودهای پتاسیم و فسفر و همچنین سولفات عناصر کمیاب، استفاده از این عناصر در عمقی که حداکثر فعالیت ریشه را داشته باشیم توصیه میشود.
عموماً در زمستان خاکهای شور، قلیایی و سنگین ترمیم میشوند. بهترین اصلاحکنندهای که در دسترس است سولفات کلسیم میباشد. این کود باید بهطور یکنواخت در سطح خاک پخش شود. در اواخر اسفند که مصادف با مرحله تورم جوانهها است لازم است باغ با عناصری که تأثیر مستقیم و تعیینکننده در گردهافشانی و تلقیح دارند محلول پاشی شود.
از میان مواد مغذی سه عنصر روی، بور و نیتروژن را میتوان نام برد که این ویژگیها را داشته باشند. اگر کشاورز بهخوبی بتواند کود دهی را در فصل زمستان انجام دهد سال آینده پستههای خندان، بدون برگ زرد و بدون پوکی خواهد داشت. در چال کود زمستانه بهتر است از کودهای گاوی پوسیده استفاده شود تا بتوان از سرمازدگی ریشه جلوگیری کرد.
بهترین کود حیوانی برای درخت پسته
کودهای حیوانی یکی از بهترین کودها برای درختان پسته به شمار میروند. کود گوسفندی و گاوی مورداستفاده برای کود دهی باید کاملاً پوسیده باشند. بهترین فصل کود دهی با کودهای حیوانی فصل خواب زمستانی درختان است. برخی از افراد کود حیوانی را روی سطح خاک ریخته و سپس با ماشینهای شخمزن مخلوط میکنند.
این روش کود دهی هیچ تأثیری روی درختان ندارد. بهترین راه استفاده از کود حیوانی بهصورت کانال کود است. ابتدا کانالی به عمق 40 تا 50 سانتیمتر در امتداد ردیف درختان حفر کنید و کود را داخل چاله بریزید و با خاک چاله مخلوط کنید. سپس کانال را پر کنید. استفاده از کودهای حیوانی برای باغات پسته از دیرباز مرسوم بوده و هنوز هم مورداستفاده قرار میگیرد. زیرا تجربه و تحقیقات نشان میدهد که بهترین کود و مواد مغذی برای درختان پسته کودها آلی هستند که کاملاً طبیعی یا ارگانیک میباشند و باعث افزایش عملکرد درخت میشوند.
البته به یاد داشته باشید که نه کود شیمیایی و نه کود دامی بهتنهایی پاسخگوی نیاز پسته نیستند. تحقیقات نشان دادهاند که در میان کودهای آلی متداول ازنظر غنی بودن عناصر غذایی، به ترتیب کود مرغی، گوسفندی و گاوی قرار میگیرند. کود مرغی سرشار از نیتروژن، فسفر، کلسیم، منیزیم، سدیم، گوگرد، روی، مس و منگنز است. کود گوسفندی ازنظر پتاسیم غنیتر از کود مرغی است و کود گاوی حالت بینابین دارد.
تشخیص بهترین کود کشاورزی
بطورکلی برای تشخیص بهترین کود برای درخت پسته هر چه مقدار مواد نامطلوب مثل بذر علفهای هرز، شن، خاک، اسپور بیماری ها و تخم و لارو حشرات در کود کمتر و تجزیه اولیه آن بیشتر باشد، ارزش کیفی کود بیشتر است. پوسیدگی کود سبب می شود که از میزان بذر علف های هرز و آلودگی به امراض و حشرات نیز کاسته شود.
برای پوسیدگی اولیه کود حیوانی می توان آن را در شرایطی مشابه تهیه کمپوست قرارداد و یا کود حیوانی را مدتی قبل از کاشت در خاک مزرعه اختلاط داد. تجزیه کود در خاک و بحث ها ذیل آن به هوموس نیز مستلزم تهویه، حرارت و رطوبت مناسب در خاک می باشد. این عوامل از طریق انجام عملیات مناسب زراعی تامین می شوند.
کود حیوانی را معمولاً در زمان شروع عملیات تهیه بستر تا حداقل یک ماه قبل از کاشت بر سطح خاک می باشند و با وسایلی مانند گاو آهن، دیسک یا کولتیواتور با خاک سطحی و عمیق مخلوط می کنند. کاربرد کودهای دامی در چالکود هم مساله ای مهم و مفید است. در اراضی کوچک و سنتی کود حیوانی را بصورت کپه هائی در مزرعه قرار می دهند و سپس آن را با بیل بر سطح خاک پراکنده ساخته و با خاک مخلوط می کنند. در زراعت های مکانیزه از دستگاه کودپاش حیوانی استفاده می نمایند.
مهم ترین نکته این است که حتما باید کودهای دامی را قبل از مصرف پوساند و به شکل کمپوست در آورد.
بهترین کود برای درخت پسته در تابستان
یکی از مهمترین عواملی که افزایش کیفیت پسته را به همراه دارد کود دهی مناسب است. کود دهی در فصلهای مختلف متفاوت است. مغز داخلی پسته در فصل تابستان پر میشود و کود دهی مناسب در فصل تابستان رابطه مستقیمی با برداشت یک محصول باکیفیت و مرغوب خواهد داشت.
از طرفی دیگر آفت شیره خشک در فصل تابستان یکی از نگرانیهای باغداران است. بهطورکلی لازم است که کشاورزان برای جلوگیری از پوک شدن دانهها، ریزش گرههای زایشی سال آینده، مقابله با آفات و شرایط محیطی فصل تابستان به دنبال کود دهی اصولی در این فصل باشند. نیاز درختان پسته به پتاسیم، نیتروژن و بور در فصل تابستان بیشتر است.
بنابراین توصیه میشود که از کودهایی استفاده شود که حاوی این سه عنصر باشند زیرا اساسیترین نقشها را در تشکیل مغز پسته ایفا میکنند. همچنین در فصل تابستان باید از کودهایی بهره برد که مقاومت درختان پسته را در برابر تشویش و استرس بالا ببرند. به این منظور عنصر روی و بور نقش مؤثری را در مقاومت درختان پسته دارند.
زمان استفاده از کود اوره برای درختان پسته
یکی از پرمصرفترین و بهترین کود برای درخت پسته کودهای اوره هستند. کودهای اوره معمولاً دارای 46 درصد نیتروژن در ترکیب خود میباشند. عنصر نیتروژن از رشد رویشی پشتیبانی میکند و ازجمله کودهای ارزانقیمت بهحساب میآید که این دو عامل طرفداران زیادی را به کود اوره جذب کردهاند.
کود اوره برای رشد برگهای سبز، سرسبز به نظر رسیدن درختان پسته، بهبود روند فتوسنتز گیاه و درنهایت رشد شکوفه استفاده میشود. این کود را میتوان هم بهصورت جداگانه و هم به همراه دیگر کودها استفاده کرد. به یاد داشته باشید که کود اوره را نباید در سطح خاک استفاده کرد زیرا طی فرآیندی تبدیل به آمونیوم شده و بهصورت گاز به هوا برمیگردد و از دسترس درختان خارج میشود. بهترین زمان برای استفاده از کود اوره برای درخت پسته در دمای خنک است که بلافاصله شخم زدن و عملیات خاکورزی انجام شود.
در صورت استفاده در روزهای گرم میتوانید با آبیاری سبک بیشترین بهره را از این کود ببرید. استفاده از کود اوره میتواند در خاکهای قلیایی شدید، افزایش قلیایت خاک و مسمومیت به شوری را به همراه داشته باشد. در ماههای اسفند و تیر و با اولین آبیاری بعد از برداشت محصول بهترین زمان برای استفاده از کود اوره برای درختان پسته است.
بهترین زمان کود مرغی برای پسته
برخی از باغداران معتقدند کود مرغی مناسبترین کود آلی برای باغات پسته است که باعث افزایش تولید میشود. این کود سرشار از نیتروژن، فسفر، کلسیم، سدیم و گوگرد است. کود مرغی برای خاکهای سبک تا متوسط بافت و باغهایی که با آب کافی و باکیفیت آبیاری میشوند مناسب است. ذکر این نکته ضروری است که استفاده از کود مرغی ممکن است در ابتدا نتایج خوبی از خود نشان دهد اما بهمرورزمان خاک را بهشدت تخریب میکند.
بنابراین اگر برخی از باغداران با توجه به شرایط خاص این کودها نتایج بسیار خوبی از این کودها گرفتهاند، دلیلی ندارد که هرساله از این نوع کود در همه باغات استفاده شود. از کود مرغی میتوان در تمام فصول استفاده کرد و محدودیتی وجود ندارد. اما بهترین زمان استفاده از آن برای درختان پسته اواخر زمستان تا اوایل پاییز است. در این زمان محصولات با کود دهی رشد بهتری خواهند داشت.
بهترین زمان کود حیوانی برای درخت پسته
بهترین زمان برای استفاده از کود حیوانی (گوسفندی و گاوی) برای درخت پسته قبل از آغاز بهار است. در فصل زمستان میتوان بیشترین بهره را از کودهای حیوانی برد و اگر از این کودها در زمانهای دیگری استفاده شود، اثر قابلتوجهی بر درختان نخواهند داشت. برای درختان پسته لازم است سعی بر این باشد که ترکیب مناسبی از کودهای حیوانی و کودهای شیمیایی استفاده شود.
کودهای حیوانی بهتنهایی نمیتوانند نیازهای گیاهان پرتوقعی مانند پسته را برآورده کنند و استفاده تنها از کودهای شیمیایی موجب کاهش حاصلخیزی خاک و بهمرورزمان از بین رفتن خاک میشود. استفاده از کودهای حیوانی نپوسیده در فصل زمستان یکی از اقدامات اشتباه کشاورزان است. زیرا برای عمل پوسیدن قسمت بسیار زیادی از ازت زمین را جذب میکنند و این امر برای درختان بسیار خطرناک خواهد بود.
انواع کود شیمیایی برای پسته
همانطور که گفته شد و میدانید برای رسیدن به محصول مرغوب و باکیفیت مراحل زیادی را باید پشت سر بگذارید. درختان پسته نیاز به توجه و مراقبت دارند تا بار خوبی به کشاورز بدهند. کود دهی مناسب و اصولی یکی از فرآیندهای پراهمیت در پرورش درختان پسته است زیرا تغذیه درختان پسته بسیار مهم خواهد بود. در ادامه عناصر موردنیاز درختان پسته و انواع کودهای شیمیایی برای تأمین این عناصر را نامبرده و علائم کمبود هرکدام از آنها را بررسی کردهایم.
عنصر نیتروژن موردنیاز درختان پسته
علائم کمبود نیتروژن در اوایل فصل رشد بهگونهای است که برگهای پایین درخت کمرنگتر و کوچکتر میشوند و کاهش سطح برگ و کاهش رشد شاخهها و تاجهای درخت را به همراه دارد. در پاییز برگهای پیر زودتر از حد معمول میریزند. کمبود نیتروژن در ابتدای فصل باعث زرد شدن برگها روی شاخهها، کاهش رشد، کوچک شدن برگها و باریک شدن شاخههای تازه روییده میشود.
کود حیوانی و مرغی حاوی مقداری نیتروژن است و استفاده از آنها میتواند بخشی از نیاز درختان به نیتروژن را برطرف کند. با توجه به نیاز زیاد درختان پسته به نیتروژن بهویژه در سال تولیدی، استفاده از کودهای شیمیایی ازته توصیه میشود. از کودهای ازته قابلاستفاده میتوان به کود اوره، نیترات آمونیوم و سولفات آمونیوم اشاره کرد.
عنصر فسفر موردنیاز درختان پسته
اگر گیاه کمبود فسفر داشته باشد، برگهای روی شاخهها ارغوانی میشوند و برگها بهتدریج میریزند. ساقهها باریک شده و فاصله بین گرهها بیشتر میشود. درختان برهنه و رشد محدود ریشه از دیگر علائم کمبود فسفر است. راههای رفع کمبود فسفر شامل استفاده از کود دامی پوسیده، کود مرغی و همچنین کودهای شیمیایی فسفاته است.
روش درست مصرف کودهای فسفره در منطقه توسعه ریشه و نزدیک ریشه برای کارایی بهتر آن بسیار اهمیت دارد. از کودهای فسفاته قابلاستفاده در باغات پسته میتوان به سوپر فسفات ساده، فسفات آمونیوم و کود اوره فسفات اشاره کرد.
عنصر پتاسیم موردنیاز درختان پسته
در صورت عدم وجود این عنصر در گیاه برگها کمرنگ و حاشیه آنها به سمت بالا پیچخورده و قسمت پایین به رنگ قهوهای، خاکستری یا مسی درمیآید. علائم کمبود پتاسیم با شروع جوانه زدن میوه ظاهر میشوند و افزایش مییابند. برای رفع کمبود پتاسیم در درختان پسته از کود سولفات پتاسیم میتوان کمک گرفت.
درختان پسته به عنصر پتاسیم هماندازه ازت و حتی کمی بیشتر نیاز خواهند داشت. کودهای نیترات پتاسیم و کلرور پتاسیم از دیگر کودهای پتاسه هستند که معمولاً از آنها استفاده میشود. نیترات پتاسیم علاوه بر تأمین نیاز ازت، مانع جذب کلر شده و جذب پتاسیم را افزایش میدهد.
عنصر گوگرد موردنیاز درختان پسته
کمبود گوگرد علائمی مشابه علائم کمبود نیتروژن دارد. زردی برگهای جوان و قسمتهای انتهایی گیاهان نشانه کمبود گوگرد است. کمبود گوگرد میتواند کاهش رشد گیاه و نازک شدن شاخهها و پیچیدگی برگها را به همراه داشته باشد. استفاده از کودهای گوگرد علاوه بر افزایش عملکرد، بهبود کیفیت را نیز فراهم میکند. طبق توصیه کارشناسان مقدار 1 الی 2 کیلوگرم گوگرد به ازای هر درخت بارور با روش چال کود یا نواری بهصورت دو سال یکبار توصیه میشود.
عنصر روی موردنیاز درختان پسته
علائم کمبود در اوایل فصل رشد ظاهر میشود، بهخصوص اگر کمبود شدید باشد. اولین اثر این کمبود تأخیر در باز شدن جوانههای رویشی و زایشی درخت است که ممکن است تا یک ماه به تأخیر بیفتد. در صورت کمبود شدید روی، خشک شدن شاخهها نیز اتفاق میافتد. محلولپاشی با سولفات روی قبل از سبز شدن درخت و محلول پاشی با کودهای محلول با میزان روی بالا برای تأمین عنصر روی توصیه میشود.
عناصر کممصرف موردنیاز درختان پسته
از بین عناصر کممصرف، عناصر بور، منگنز، آهن، مولیبدن و مس از اهمیت بیشتری برخوردارند. کمبود هرکدام از این عناصر تولید محصولات باکیفیت را کاهش میدهد. برای رفع کمبود عناصر میکرو کودهای شیمیایی زیادی وجود دارند که میتوانید با مراجعه به سایت پسته رفسنجان اطلاعات کافی را در ارتباط با هرکدام از آنها کسب کنید. ازجمله این کودهای شیمیایی میتوان به سولفات آهن، سولفات منگنز، سولفات مس، کود آکامکس مینرال پلاس، کود فروت ست و … اشاره کرد.
کود سه بیست برای درخت پسته
یکی از بهترین و مغذیترین کودهای شیمیایی کود سه بیست است. این کود فوقالعاده به علت دارا بودن 20 درصد نیتروژن، 20 درصد فسفر و 20 درصد پتاسیم که 3 عنصر ماکرو نامیده میشوند به کود سه بیست شهرت یافته است.
علاوه بر این عناصر، حاوی عناصر میکرو دیگر مانند آهن، منیزیم، روی، بور و مولیبدن نیز میباشد. به همین دلیل یک کود کامل محسوب میشود که میتواند همه نیازهای گیاه را برطرف کند. این کود تأثیر بسزایی در افزایش رشد ریشه، ساقه و برگ گیاه دارد. مصرف کود سه بیست میتواند حجم ریشه درختان پسته را افزایش دهد و از خشک شدن آنها جلوگیری کند.
میزان باردهی درختان را میتوان با کمک این کود افزایش داد. همچنین این کود مغذی میتواند با تمام آفات، بیماریها، حشرات و باکتریهای مضر مقابله کرده و حتی رشد علفهای هرز را نیز متوقف کند. از کود سه بیست میتوان بعد از تبدیل گلهای درخت به میوه به مقدار 2 کیلوگرم کود در 1000لیتر آب استفاده کرد و به ازای هر درخت پسته 80 الی 120 گرم کود سه بیست قابلاستفاده است.
سخن پایانی
هرچند موفقیت در عملیات پستهکاری دشوار است اما با استفاده از روشهای صحیح پرورش میتوان راه موفقیت را آسان کرد. کود دهی اصولی با توجه به نیاز زمین و درختان پسته یکی از اقدامات مهم برای هر کشاورز است. امروزه کودهای شیمیایی و کودهای حیوانی مختلفی به بازار عرضه میشوند که هر کشاورز و باغدار طیف انتخابی گستردهای دارد.
توصیه میکنیم که با توجه به شرایط درختان و زمین کشاورزی خود و با مشورت با کارشناسان متخصص، کود موردنیاز خود را تهیهکرده و با روش مناسب مصرف کنید تا بتوانید محصولات بیشتری باکیفیت بالاتر داشته باشید. سایت پسته رفسنجان انواع کودهای حیوانی و شیمیایی را با اطلاعات کافی در ارتباط با آنها به کشاورزان ارائه داده است. میتوانید هماکنون به فروشگاه این سایت معتبر مراجعه کرده و بهترین کود را برای درخت پسته خود در اختیار داشته باشید.