باغداران و کشاورزان در سراسر جهان به دنبال روش‌هایی برای بهبود عملکرد درختان پسته هستند. یکی از مشکلاتی که ممکن است باعث ایجاد ضررهای اقتصادی و کاهش عملکرد در باغات پسته شود، تنک شدن خوشه پسته است. این مشکل می‌تواند به علت انواع مختلفی از عوامل ازجمله بادزدگی، نوسانات دمایی، عدم تأمین نیازهای گیاه، آفات و بیماری‌ها، گرده‌افشانی نامناسب، خسارت محلول‌پاشی و آبیاری نامناسب رخ دهد.
با توجه به اهمیت اقتصادی باغات پسته، باید به دنبال راه‌حل‌هایی برای کاهش تنک شدن خوشه‌های پسته باشیم. در این مقاله از مجله کشاورزی پسته رفسنجان، به بررسی علت تنک شدن خوشه پسته پرداخته و روش‌هایی برای پیشگیری از آن ارائه می‌دهیم. با اجرای این روش‌ها، می‌توان در باغات پسته عملکرد بهتری را به دست آورد و همچنین به سود اقتصادی بالایی در باغات پسته دست یافت.
دلایل اصلی تنک شدن خوشه در درختان پسته
چرا پسته تنک می‌شود؟ عوامل بسیاری می‌توانند در تنک شدن خوشه پسته نقش داشته باشند. کشاورزان می‌توانند با شناخت دلایل اصلی، روش‌های مؤثر برای هرکدام از آن‌ها را به کار بگیرند تا از این عارضه در درختان پسته جلوگیری کنند.
مهم‌ترین دلایل اصلی تنک شدن خوشه در درختان پسته به شرح زیر می‌باشد:
- ناهمگونی اندازه دانه‌ها در خوشه، حالت شتر گربه‌ای.
- بادزدگی و تگرگ و…
- آفاتی مانند سنک‌ها و زنجره ها.
- عدم تأمین مناسب نیاز سرمایی.
- نوسانات دمایی زمستان و بهار.
- کمبود عناصری که در گرده‌افشانی و تلقیح مؤثر هستند مانند Zn،
- کمبود کلسیم
- آبیاری سنگین بی‌موقع در بهار.
- سرمازدگی.
- اختلالات هورمونی و فیزیولوژیک.
- تغذیه نامناسب (خصوصاً در سال قبل) و استفاده بی‌رویه از کودهای ازته در اول فصل.
- گرده‌افشانی نامناسب یا اختلال در گرده‌افشانی.
- خسارت محلول‌پاشی‌های ناصحیح.
تأثیر بارندگی بر تنک شدن خوشه پسته
بارندگی و افزایش رطوبت در باغ در زمان باز شدن گل‌های پسته و فرآیند گرده‌افشانی می‌تواند تأثیر منفی بر روی فروت ست یا تشکیل میوه‌های پسته داشته باشد و به تنک شدن خوشه‌های پسته منجر شود.
باران در این مرحله می‌تواند کلاله درختان ماده را شسته و مانع دریافت گرده شود. همچنین در درختان نر باعث شسته شدن دانه‌های گرده و عدم انجام صحیح گرده‌افشانی می‌شود.
افزایش رطوبت نسبی در باغ نیز موجب ناکامی فرآیند تلقیح و باروری کامل گل‌های پسته می‌گردد. درنهایت به تنک شدن خوشه پسته منتهی می‌شود. در ایران، این پدیده به نام‌های شتر-گربه یا مادر-بچه نیز شناخته می‌شود.
یکی از راه‌حل‌های مؤثر برای مقابله با این مشکل، استفاده از گرده‌افشانی مصنوعی است که در صورت بارش باران در زمان گرده‌افشانی، کمک می‌کند تا میزان باروری گل‌ها حفظ شود و تنک شدن خوشه پسته کاهش یابد.
تغذیه نامناسب علت تنک شدن خوشه پسته
برای رشد و توسعه درختان پسته، نیاز به تأمین عناصر ضروری مانند ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، روی و بور داریم. اگر عناصری که گیاه نیاز دارد به‌اندازه کافی در خاک وجود نداشته باشند، گیاهان قادر به جذب عناصر دیگر نیستند. بنابراین در صورت کمبود عناصر، رشد و توسعه آن‌ها کند می‌شود و باعث تنک شدن خوشه پسته می‌شود.
از طرف دیگر درصورتی‌که در ابتدای فصل (فروردین) بیش‌ازاندازه موردنیاز از کودهای ازته استفاده شود، درخت تمام انرژی خود را صرف رشد رویشی می‌کند و موجب تنک شدن خوشه‌ها خواهد شد.
استفاده از کودهای پتاسه و فروت ست می‌تواند در جلوگیری از این عارضه بسیار کمک‌کننده باشد.
کمبود کلسیم در مرحله ارزنی شدن پسته نیز یکی از عوامل اصلی است که می‌توان با استفاده از کودهای حاوی کلسیم در این زمان این مشکل را تا حدودی رفع نمود.
در کل، ایجاد توازن در تغذیه و استفاده مناسب از کودها، می‌تواند به جلوگیری از تنک شدن خوشه پسته کمک کند و درنتیجه عملکرد درختان پسته و کیفیت محصول را بهبود بخشد.
تأثیر آبیاری نامناسب و بی‌موقع در تنک شدن خوشه پسته
آبیاری به‌صورت دقیق و با برنامه‌ریزی منظم می‌تواند به کاهش تنک شدن خوشه پسته کمک کند. برای این منظور، برنامه‌ای دقیق برای آبیاری بهاره و تابستانه و همچنین کاهش آبیاری در فصل بهار باید اجرا شود.
در فصل بهار، به دلیل اینکه رطوبت خاک به دلیل بارش‌های فصلی کافی است، آبیاری باید به حداقل کاهش یابد تا باعث افزایش رطوبت خاک و ریشه‌ها نشود و درنتیجه از تنک شدن خوشه پسته جلوگیری شود.
همچنین، استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و مکانیزه می‌تواند به کاهش مصرف آب و بهبود کارایی آبیاری کمک کند.
کدام آفات باعث تنک شدن خوشه پسته می‌شود؟
در مورد آفات، زنجره و سنک دو نوع آفت مهم در ایجاد تنک شدن خوشه پسته هستند. کنترل آفات و بیماری‌ها ازجمله روش‌های مهم پیشگیری در برابر تنک شدن خوشه پسته است.
این روش شامل انجام عملیات مبارزه با آفات و بیماری‌ها به‌صورت منظم و بر اساس نیاز است. روش‌های مبارزه با آفات و بیماری‌ها می‌توانند شامل روش‌های بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی باشند.
اثر بادزدگی و گردوغبار بر تنک شدن خوشه پسته
بادزدگی به درختان پسته و گردوغبار نیز از دلایل مهم تنک شدن خوشه‌های پسته هستند. بادهای شدید در باغات پسته می‌توانند باعث جابجایی گرده‌ها و کاهش تعداد آن‌ها در خوشه‌ها شوند.
همچنین، گردوغبار می‌تواند به سطح گل‌ها و خوشه‌های پسته چسبیده و گرده‌های آن‌ها را بستری برای جذب و جمع‌آوری این گردوغبار فراهم کند که باعث کاهش تعداد گرده‌های مؤثر در خوشه‌های پسته می‌شود.
در چنین شرایطی، استفاده از بادشکن (به‌خصوص در باغ‌های جوان) توصیه می‌شود تا به جلوگیری از خسارت به درختان پسته کمک شود.
همچنین، در صورت نیاز به استفاده از علف‌کش، عملیات سم‌پاشی باید بسیار زودتر از شروع پروسه گرده‌افشانی انجام شود تا خسارت به گل‌های پسته و تنک شدن خوشه‌ها کاهش یابد.
در صورت بروز گردوغبار در زمان گرده‌افشانی، استفاده از گرده‌افشانی مصنوعی می‌تواند به‌عنوان یک راه‌حل مؤثر در جلوگیری از تنک شدن خوشه پسته مورداستفاده قرار گیرد.
نوسانات دما و سرمازدگی علت تنک شدن خوشه پسته
زمانی که از نوسانات دمایی در باغات پسته صحبت می‌کنیم، منظور سرمای دیررس بهاره، گرمای زودرس بهاره، عدم تأمین نیاز سرمایی در زمستان، سرمازدگی در بهار و مواردی از این قبیل است.
نوسانات دمایی در طول فصل زمستان و بهار می‌تواند به‌شدت تنک شدن خوشه پسته در اثر ایجاد شرایط نامساعد برای گل‌های پسته، تأثیر بگذارد. در فصل زمستان، لازم است که نیاز سرمایی درختان به‌خوبی برآورده شود.
از طرف دیگر تغییرات ناگهانی دما در فصل بهار مانند سرمازدگی‌های بهاره می‌توانند به تنک شدن خوشه‌های پسته کمک کنند.
مدیریت دما و نیازهای سرمایی و جلوگیری از سرمازدگی می‌تواند به کاهش عارضه تنک شدن خوشه پسته کمک کند.
تنک شدن خوشه‌ها در اثر گرده‌افشانی اشتباه
گرده‌افشانی درست در درختان پسته مهم‌ترین مرحله در تشکیل خوشه و میوه پسته است. درصورتی‌که گرده‌افشانی به‌درستی صورت نگیرد، می‌تواند منجر به تنک شدن خوشه پسته شود.
عدم انجام گرده‌افشانی صحیح دلایل متعددی دارد که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:
- بارندگی، طوفان یا گردوغبار در زمان گرده‌افشانی
- عدم توجه به فاصله مناسب درختان نر و ماده در زمان کاشت
- نوسانات دمایی و کاهش دما در زمان گرده‌افشانی
- کم بودن تعداد و نسبت درختان نر به ماده
سخن پایانی
تنک شدن خوشه پسته مشکلی شایع در باغات پسته است که می‌تواند منجر به کاهش عملکرد و درآمد کشاورزان شود.
برای جلوگیری از تنک شدن خوشه پسته، باید از روش‌های پیشگیری مناسب مانند بهینه‌سازی آبیاری، ایجاد توازن در تغذیه، کنترل آفات و بیماری‌ها، مدیریت دما و استفاده از گرده‌افشانی مصنوعی در صورت نیاز استفاده کرد.
با اعمال این روش‌ها، می‌توان بهبودی عملکرد و افزایش تولید پسته را به دست آورد. به‌علاوه، آگاهی از دلایل و روش‌های پیشگیری در برابر تنک شدن خوشه پسته، به کشاورزان کمک می‌کند تا در مدیریت بهتر باغات پسته خود موفق باشند.
_350x350.webp)
_350x350.jpg)
09131923700
سلام اقا چیزی دیگم اگر به نظرتون میرسه بگید دیگه علت تنک شدن رو که همه چی شد!
مثل دکترها که میری نمیفهمن میگن از اعصابته…