درخت پسته، یکی از محصولات باارزش و مورد علاقه در صنعت کشاورزی است. این درختان، نه تنها به خاطر میوههای لذیذ و مغذی که تولید میکنند، بلکه به خاطر ارزش بالای پستههایی که در داخل پوستههای سخت خود پنهان شدهاند، معروف هستند. آبیاری درختان پسته، یکی از عوامل کلیدی در تأمین نیازهای آبی این درختان است. لازم به ذکر است که اشتباهات آبیاری درخت پسته ممکن است منجر به مشکلاتی مانند ریزش برگها، خشک شدن شاخهها و کاهش عملکرد درختان پسته شود.
در این مقاله این موضوع را بررسی خواهیم کرد که آیا شیوه آبیاری ما درست است؟ و با هدف برداشت محصولات سالمتر چگونه میتوانیم آبیاری بهتری داشته باشیم؟
درباره آبیاری درخت پسته بیشتر بدانید
افرادی که در مناطق گرم و خشک ایران زندگی میکنند، درباره لزوم آبیاری درخت پسته اطلاعات لازم را دارند و آبدهی برای آنها یکی از بدیهیات کشاورزی است. اگر بخواهیم موضوع آبیاری را به زبان ساده با شما در میان بگذاریم، بهتر است بگوییم که آبیاری شامل انتقال آب از طریق یک سیستم مناسب آبیاری، در زمان مناسب و با هدف رشد گیاه است.
بسیاری از کشاورزان از اشتباهات آبیاری درخت پسته اطلاعی نداشته و دوست ندارند تا شیوه آبدهی خود را تغییر دهند. این مقاومت در مقابل تغییر، تنها به دلیل ناآگاهی از اشتباهات رایج در آبدهی درخت پسته است. ما در این مقاله شما را از اشتباهات رایج آبیاری درخت پسته مطلع خواهیم کرد.
اشتباهات آبیاری درخت پسته که تا بحال نمیدانستید
در آبیاری درختان پسته آموزش اصولی کشاورزی، شناخت اشتباهات رایج و انجام آبیاری به شیوه درست، برای داشتن یک باغ پسته سالم و با عملکرد بالا بسیار مهم است. در ادامه، به برخی اشتباهات رایج در آبیاری درخت پسته که احتمالا شما هم درباره آنها نمیدانستید، اشاره میکنیم.
آبیاری با آب شیرین تا پای طوقه درخت پسته
برخورد مستقیم آب با طوقه درخت، پوسیدگی درخت را به همراه خواهد داشت. پس اگر آب تا پای طوقه درخت برود اشتباه است.
راهکار: بهتر است تا با ایجاد تشتک مناسب مانع رسیدن آب به تنه درخت شویم. در واقع درست کردن تشتک برای این است که آب با تنه درخت برخوردی نداشته باشد؛ اما با این وجود آب به ریشه درخت پسته منتقل شود.
آبیاری درخت پسته در خاک سله شده
آبیاری در باغات پستهای که خاک آنها رسی است و سله میبندد، به مرور زمان با تبعات مختلفی از جمله حذف اکسیژن و جلوگیری از نفوذ آب همراه خواهد شد. لازم به ذکر است که این اتفاق بیشتر در خاکهای رسی دیده میشود که به مرور زمان به ریشه حالت خفگی داده و در نهایت سرشاخههای درخت را زرد میکند.
راهکار: به منظور دور زدن اشتباهات آبیاری درخت پسته، اگر سله شدن خاک در زمان آبیاری و پس از آن را مشاهده کردید، با پابیل کردن، بازدهی آبیاری خود را افزایش داده و به تهویه و نفوذ آب کمک کنید.
اشتباهات آبیاری درخت پسته قبل از برداشت
برخی از کشاورزان گمان میکنند که اگر قبل از برداشت محصول به درختان پسته خود آب دهند در واقع محصول بیشتری را برداشت خواهند کرد؛ در صورتیکه این گمان اشتباه است. بهتر است بدانید که در دوره برداشت محصول و چند هفته قبل از آن، حشرات و قارچهای درخت پسته افزایش پیدا میکنند و رطوبت زیاد در این دوره باعث تشدید قارچهای موجود در محصولات خواهد شد.
از طرف دیگر، آفلاتوکسین که به عنوان یک قارچ خطرناک برای درخت پسته در نظرگرفته میشود، در این فصل افزایش مییابد. لازم به ذکر است که ممکن است این قارچ باعث انتقال آلودگی از یک محصول به محصولی دیگر شود.
راهکار: حدودا دو هفته قبل از دوره برداشت، آبیاری درختان خود را متوقف کنید تا در امر برداشت نیز مشکلی پیش نیاید.
نادیده گرفتن تغییرات جوی در آبیاری درخت پسته
هوا و شرایط جوی میتواند تأثیر مستقیمی بر نیازهای آبی درختان پسته داشته باشند. عدم تطبیق با تغییرات درجه حرارت، رطوبت و بارش ممکن است موجب خشک شدن یا رطوبت بیش از حد خاک شود. در ادامه این مطلب میزان آب مورد نیاز درختان پسته در فصول مختلف سال را بررسی خواهیم کرد تا از اشتباهات آبدهی درخت پسته در فصلهای مختلف آگاه شوید.
آبیاری درخت پسته در فصل بهار
در فصل بهار، معمولا درختان پسته شروع به میوهدهی به صورت نخودی میکنند. بنابراین در این دوره درختان به آبیاری به صورت منظم نیاز دارند و زمان پیشنهادی کارشناسان برای آبیاری حدود 30 روز یکبار است. البته به این نکته مهم توجه کنید که در زمان گردهافشانی و گلدهی میوه که پیش از میوهدهی است، نباید از آبیاری سنگین استفاده کنید.
آبیاری درخت پسته در فصل تابستان
اگر درختان پسته شما بالغ هستند، بهتر است در شرایط آب و هوایی معتدل هر 30 روز یکبار، آنها را آبیاری کنید. در واقع درختان پسته بالغ به عنوان درختانی مقاوم شناخته میشوند و توانایی تحمل کم آبی تا 45 روز را دارند.
در روزهای گرمتر فصل تابستان به دلیل گرمای هوا و تبخیر بیشتر آب، درختان به آبیاری بیشتری نیاز دارند. آبیاری درخت پسته بالغ در روزهای گرم فصل تابستان حدود 20 تا 25 روز یکبار انجام میشود. اگر زمان آبیاری بیشتر یا کمتر از این زمان باشد، احتمالا درختان شما با مشکلات متعددی مانند زرد شدن برگها، پوکی پسته و موارد دیگر مواجه خواهند شد.
نحوه آبیاری درختان پسته در پاییز
در فصل پاییز و پس از برداشت محصول معمولا یک تا دو بار آبیاری در باغات پسته انجام میشود و پس از آن ممکن است به دلیل شرایط جوی و بارندگی، مدتی آبیاری توسط مسئولین پخش آب، قطع شود. اما به صورت کلی با توجه به مدیریت آبدهی درخت پسته در فصل پاییز بهتر است بدانید که در این فصل نیاز درخت به آب کمتر از فصل تابستان است و در روزهای معمولی حدود 30 روز یکبار آبدهی کافی به نظر میرسد.
آبیاری درخت پسته در زمستان
در فصل زمستان، آبیاری درختان پسته با تغییر همراه میشود. آبدهی بیش از حد در این فصل باعث شسته شدن املاح و مواد غذایی مفید در خاک خواهد شد و اثرات نامطلوب آن به مرور زمان نمایان میشود. کشاورزانی که در این فصل به صورت حرفهای به آبیاری میپردازند هدف مشخصی دارند که با آبیاری بیش از حد در تضاد است. در مقاله هدف آبیاری درخت پسته در زمستان این راز مهم را با شما در میان گذاشتهایم.
راهکار: در واقع کشاورزان حرفهای در این فصل، از آبدهی بیش از حد به درختان خود جلوگیری میکنند و تنها 30 تا 40 روز یکبار به آبدهی درختان پسته خود میپردازند.
فصل آبیاری درخت پسته | نحوه آبیاری (حدودی) |
بهار | حدود 30 روز یکبار |
تابستان معتدل تابستان گرم | 30 روز یکبار 20 تا 25 روز یکبار |
پاییز | 30 روز یکبار |
زمستان | حدود 40 روز یکبار |
نکته: شیوه آبیاری در این جدول، سیستم آبیاری غرقابی است. البته به این نکته مهم نیز توجه کنید که این میزان آبیاری به شرایط جوی در فصول مختلف سال، بافت خاک، شیوه آبیاری در مناطق مختلف کشور و موارد دیگر بستگی دارد. اما به صورت کلی در روزهای گرم سال، نیاز آبی درخت بیشتر شده و در روزهای سرد با بارندگی بالا درختان به آب کمتری نیاز دارد.
زمانبندی نادرست و اشتباهات آبیاری درخت پسته
جدا از آبیاری در فصلهای مختلف، کشاورزان باید به زمانهای مختلف آبیاری درختان پسته توجه ویژهای داشته باشند. ممکن است در روزهای مختلف نیاز آبی درختان تغییر کند که در ادامه اطلاعات مفیدی را در این زمینه با شما به اشتراک خواهیم گذاشت.
آبیاری در زمانهای گرمتر روز
آبیاری درختان پسته در زمانهای گرمتر روز، به خصوص در ساعات بیشترین تبخیر، میتواند منجر به هدر رفت آب زیادی شود. هنگام آبیاری درخت پسته در تابستان گرم، تبخیر آب از خاک بیشتر است و بخش قابل توجهی از آب به سمت آسمان تبخیر میشود. در نتیجه، بهبود خوبی در جذب و کارآیی آب توسط ریشهها وجود ندارد.
آبیاری در زمانهای شدیداً سرد
آبیاری درختان پسته در زمانهای بسیار سرد و یخبندان میتواند مشکلات جدی ایجاد کند. آبیاری در این زمانها باعث یخ زدن خاک زیر سطح شده و در نهایت به خفگی ریشهها ختم میشود. همچنین، آبیاری در زمانهای سرد باعث ایجاد رطوبت زیاد در خاک و سازگاری باکتریهای آبزی خواهد شد. این موضوع منجر به بروز بیماریهای ریشه میشود.
آبیاری در زمانهای بارندگی
آبیاری درختان پسته در زمانهای بارندگی یکی از اشتباهات آبیاری است. در زمان بارندگی، خاک بیش از حد رطوبت دارد و درختان نیازی به آبیاری فوری ندارند. کشاورزان به منظور جلوگیری از انجام اشتباهات آبیاری درخت پسته در زمان بارندگی، باید منتظر شوند تا خاک خشک شود و بعد از اتمام بارش، آبیاری انجام شود.
آبیاری بیش از حد درخت پسته
آبدهی بیش از حد یکی از اشتباهات رایج در آبدهی درختان پسته است. اگر درختان پسته بیش از حد آبیاری شوند، ممکن است مشکلات جدی در رشد و عملکرد آنها ایجاد شود. در زیر تأثیرات منفی آبیاری بیش از حد درخت پسته را بررسی خواهیم کرد:
خشک شدن ریشه
آبیاری بیش از اندازه پسته میتواند باعث خشک شدن ریشههای درخت پسته شود. ریشهها باید به طور متعادل و مداوم آب بگیرند. اگر خاک بیش از حد مرطوب شود و رطوبت اضافی در خاک بماند، ریشهها به اکسیژن کمتری دسترسی خواهند داشت و ممکن است خشک شوند.
خطر عفونت و بیماری
آبیاری بیش از حد میتواند باعث ایجاد رطوبت زیاد در محیط ریشه شود که کنترل آفات و بیماریها را از دسترس ما خارج کرده و افزایش رشد قارچها و باکتریهای آبزی را به همراه دارد. این موضوع منجر به بروز عفونتهای قارچی و بیماریهای ریشه میشود که میتواند به مرگ و نابودی درختان پسته منجر شود.
کاهش تولید محصول
آبدهی زیاد درخت پسته باعث ایجاد تنش آبی درختان میشود. در نتیجه، ممکن است تولید محصول کاهش یابد.
هدر رفت منابع آب
آبیاری بیش از حد توصیهشده، منجر به هدررفت منابع آب خواهد شد. آب یک منبع محدود و باارزش است و در استفاده بهینه از آن باید دقت کرد. آبدهی درختان بیشتر از مقدار اصولی میتواند به تلف کردن آب و افزایش هزینههای آبیاری منجر شود.
راهکار: با تأمین مناسب آب و آبیاری با توجه به نیازهای آبی درختان، میزان و کیفیت محصول درختان پسته بهبود مییابد. پس با توجه به شرایط جوی، شرایط خاک و در نهایت بالغ بودن یا نابالغ بودن درخت خود نسبت به آبیاری درختان، اقدامات لازم را انجام دهید.
سیستم آبیاری نامناسب، یکی از اشتباهات آبیاری درخت پسته
برخی از افراد گمان میکنند که آبیاری قطرهای برای هر نوع خاک و باغی مناسب است؛ اما بهتر است بدانید که در خاکهای سنگین، به هیچ عنوان نباید از سیستمهای آبیاری تحت فشار به ویژه سیستم آبیاری قطرهای استفاده کنید. در این بخش متوجه این موضوع خواهیم شد که اشتباهات آبیاری درخت پسته تنها به زمان آبیاری ختم نمیشود؛ بلکه سیستم آبیاری نامناسب نیز باعث تجمع املاح و شوری در خاکهای سنگین شده و در نهایت درختان را خشک میکند.
اگر شوری آب موجود در باغ شما بیش از 10 دسی زیمنس بر متر باشد، نباید از سیستم آبیاری تحت فشار استفاده کنید. شاید با خود بگویید که چرا در چنین شرایطی نباید از این سیستم استفاده کرد؟
شوری بیش از حد در آب موجود، نازلهای انتقال آب را با مشکل همراه میکند و باعث مسدود شدن آنها و در نهایت عدم انتقال کافی و متعادل آب در نوار خواهد شد. به صورت کلی شوری بیش از حد آب، طول عمر سیستم تحت فشار را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
راهکار: سیستم آبیاری خود را بر اساس نوع خاک درخت پسته و باغ خود به کار ببرید. اگر خاک شما سنگین است از آبیاری سطحی استفاده کنید.
کلام پایانی
آبدهی مناسب یکی از عوامل کلیدی برای رشد و توسعه سالم درختان پسته است. اما برخی از مربیان و کشاورزان ممکن است به طور نادرست به آبدهی بپردازند، که این موضوع منجر به عوارض جبرانناپذیری برای درختان خواهد شد. به منظور جلوگیری از اشتباهات آبیاری درخت پسته و عوارض آن، لازم است که اشتباهات رایج در این زمینه را بشناسید و آنها را کنترل کنید.