آفات زیادی همهساله خسارات فراوانی را به درختان گردو وارد می کنند و باعث کاهش عملکرد و کیفیت محصول میشوند. در صورتی که درخت گردو نیازهای اصلی اش را دریافت نکند بدون شک بیمار می شود.
بزرگ بودن درخت گردو سبب می شود که باغداران به آسانی نتوانند تمامی قسمت های درخت را به خوبی سمپاشی کنند. به همین علت مبارزه با آفات و بیماریهای گردو مشکل است. با این حال با به کارگیری روش هایی مثل کاشت درختان پیوندی، استفاده از پایه های کوتاه، هرس و … می توان با آسان تر کردن سمپاشی درخت گردو، آن را در مقابل آفات محافظت کرد.
در این قسمت سعی شده است تا علاوه بر آشنایی با انواع آفات درخت گردو و روش های مبارزه با آن ها بتوانیم بهترین سم برای درخت گردو را نیز بشناسیم.
آشنایی با مهمترین بیماریهای درخت گردو و راههای درمان آنها
گردو دارای ارزش غذایی زیادی است. به همین علت استقبال و تمایل به پرورش این درخت بسیار بالاست.
برداشت گردو اغلب برای کشاورز یک تجربه عالی و رضایت بخش را به ارمغان می آورد. با این حال، آفات منجر به ایجاد خسارت به محصول تولید شده می شود. بنابراین کنترل آفات و سمپاشی درخت گردو برای اطمینان از کیفیت محصول بسیار مهم است. با انتخاب بهترین سم برای درخت گردو می توان از بروز این گونه مشکلات جلوگیری کرد. همان طور که گفته شد آفات زیادی ممکن است به درختان گردو آسیب برسانند که در ادامه به معرفی مهمترین آنها و چگونگی مقابله با آنها خواهیم پرداخت.
لکه سیاه گردو یا بیماری آنتراکنوز (Gnomonia Ieptostyla)
علت: در اثر رطوبت زیاد و آزاد شدن قارچ ها، آفت لکه سیاه بوجود می آید.
علایم:
- علائم ظاهری روی برگ (لکه های نامنظم خاکستری تا قهوه ای رنگ با حاشیه قهوه ای سوخته و ابعاد نسبتا بزرگی است.)
- لکه های قهوه ای و سیاه رنگی که فقط روی پوست سبز گردو ظاهر می شوند که اندازه میوه را کوچک و مغز گردو را نارس نگه می دارد.
- ریزش برگ های و کاهش میوه دهی آن
روش های درمان و مبارزه لکه سیاه گردو بیماری آنتراکنوز و بهترین سم برای درخت گردو (Gnomonia leptostyla)
- جمع آوری و سوزاندن برگ های آلوده ریخته شده
- استفاده از قارچکش اکسی کلرور مس و محلول بردو
سر خشکیدگی سیتوسپورایی
علت: علت این بیماری قارچ است.
علائم: خشک شدن برگهای شاخههای آلوده، خشک شدن و ترک برداشتن لایههای خارجی پوست در شاخههای آلوده
روش های درمان و مبارزه با خشکیدگی سر شاخه
- استفاده از خمیر قارچ کش مخصوص در محل مورد نظر یا سمپاشی درخت گردو روی شاخ و برگ
- استفاده از محلول اکسی کلرور مس یا بردو
شانکر باکتریایی گردو
علت: علت بیماری شانکر پوستی گردو باکتری Brenneria nigrifluens تشخیص داده شده است.
علائم: نشانه های شانکر پوستی گردو ابتدا به صورت لکه هایی بدون شکل هندسی، به رنگ قهوه ای تیره در قسمتهای خارجی پوست تنه و شاخه های اصلی بروز می کنند. و پس از مدتی این علایم در سطح اپیدرم پدیدار می شوند.
در تابستان با پیشروی بیماری، پوست محل لکه ها شکاف برداشته، از آنجا شیرابه ای قهوه ای تا سیاه رنگ خارج می شود و سرانجام حالت شانکر پیدا می کند.
روش های درمان و مبارزه با شانکر عمیق پوست گردو:
- قطع شاخه ها، پاجوشها و قسمتهای خشکیده درختان بیمار کمی بالاتر از محل درگیر شده به بیماری در درخت
- تراشیدن شانکرهای تنه و شاخه های اصلی بعد از ریزش برگها در پاییز و بلافاصله سمپاشی درخت گردو
- پانسمان محل زخم ها با چسب باغبانی
پوسیدگی ریشه و طوقه ناشی از فیتوفتورا
علت: تعدادی از گونه های قارچ phytophthora spp موجب پوسیدگی ریشه و طوقه می شوند.
علائم: این بیماری ابتدا بصورت برگ های کوچک زرد ظاهر می شود. سپس با خزان زود هنگام کاهــش عملکرد، خشکیدگی سر شاخه ها و در نهایت با شدت بیماری باعث مرگ درخت می شود. بیماری فیتوفترا انواع مختلفی دارد. بسته به درجه حرارت، رطوبت خاک و مقاومت نسبی پایه، شدت آن متفاوت است.
روش های درمان و مبارزه با پوسیدگی ریشه و طوقه ناشی فیتوفتورا:
تدابیر پیشگیری کننده شامل
- زهکشی مناسب
- جلوگیری از آلودگی هنگام عملیات زراعی
- قرار دادن محل پیوند بالاتر از سطح خاک
- استفاده ازپایه های بسیار مقاوم
- استفاده از قارچکشهای مناسب مثل محلول بردو و اکسی کلرور مس
پوسیدگی ریشه و طوقه ناشی از قارچ آرمیلاریا
علت: عامــل آن قارچ armillaria mellea است
علائم: به دلیل شباهت به پوسیدگی ناشی از فیتوفتورا مطمئن ترین روش تشخیص این بیماری وجود رشته های میسیلیوم قارچ است که به بند کفش شباهت دارد. میسلیوم های قارچ که سطح خارجی آنها قهوه ای تیره و داخل آن سفید رنگ است به سطح خارجی پوست ریشه می چسبد.
روش های درمان و مبارزه با پوسیدگی ریشه و طوقه ناشی از قارچ آرمیلاریا
- ضد عفونی خاک با استفاده از سموم گازی در خاک
- عدم استفاده از خاک آلوده برای کاشت
- استفاده از سموم قارچکش
- استفاده از پایه های مقاوم
پوسیدگی زغالی گردو (Macrophomina phaseoli)
علت: بیماری پوسیدگی زغالی گردو یکی از بیماریهای قارچی است.
علائم : ایجاد پوسیدگی در قسمت ریشه و اختلال در عمکرد سیستم ریشه گیاه
روش های درمان و مبارزه با پوسیدگی زغالی گردو
- استفاده از قارچکش مناسب
- استریل کردن خاکهای آلوده
بیماری لکه برگی گردو (Microstroma jaglandui)
علت: عامل بیماری لکه برگی نوعی قارچ به نام cslonectria, sylindrocladiom است.
علائم: ایجاد لکه های نقطه ای به رنگ قهوه ای روی برگ و سپس خشکی برگ ها، خشکی ساقه ها و سایر بافت ها آسیب جدی وارد می کند و باعث خسارت و بدشکلی در برگ شود.
- ایجاد لکه های رنگ پریده و زرد رنگ در برگها
- بدشکلی و پیچیدگی برگ
روش های درمان و مبارزه با بیماری لکه برگی گردو
- استفاده از زمان به موقع آبیاری (صبح زود) و روش های مناسب آبیاری ( آبیاری قطره ای) برای کنترل رطوبت برگ ها
- رعایت فاصله کاشت و هرس به موقع
- جدا کردن برگ های بیمار و لک دار از درخت و معدوم کردن آن ها
- سمپاشی درخت گردو
- استفاده از سموم قارچ کش
- کاشت ارقام مقاوم
بیماری سوختگی باکتریایی گردو (بلایت گردو)
علت: عامل این بیماری باکتری به نام Xanthomonas arboricola است.
علائم :
- سوختگی باکتریایی گردو که به آن باکتریوز گردو، بلایت گردو، پوسیدگی مغز گردو و نقطه سیاه گردو هم گفته میشود.
- نشانه های روی میوه بهصورت نقاط یا لکههای کوچک آبگز است.
- لکههای ریز، آبگز و براق روی برگ که به تدریج لکهها بزرگتر شده و سرانجام بافت برگ میمیرد و رنگ آن قهوهای تیره میشود.
روش های درمان و مبارزه با بیماری سوختگی باکتریایی گردو (بلایت گردو) :
- سم پاشی درختان گردو و استفاده از سموم مسی روی درخت با فاصله زمانی مناسب
- روش آبیاری مناسب (آبیاری تحت فشار) برای جلوگیری از انتشار بیماری
- کاشت ارقام مقاوم
- اکسی کلرو مس و مخلوط بردو
بیماری شانکر سیتوسپورایی گردو
علت: دو گونه قارچ می تواند عامل شانکر سیتوسپورایی گردو باشد، Cytospora persoonii و Cytospora juglandicola
علائم :
- خشک شدن و عصایی شدن شاخه های خشک
- پوست شاخه های چند ساله گردو نیز بر اثر ابتلا به این بیماری به رنگ قهوه ای تیره در می آید.
- عدم تولید میوه در درختانی که به این بیماری مبتلا شده است.
روش های درمان و مبارزه با بیماری شانکر سیتوسپورایی گردو
- سم پاشی درخت گردو برای مبارزه با قارچ
- جلوگیری از آسیب رساندن تنه و شاخه های درخت
- پانسمان محل قطع شاخه های هرس شده با چسب مخصوص باغبانی
- هرس درختان در روزهای بدون بارندگی
بهترین زمان سمپاشی درخت گردو
یکی از مهم ترین مسائل و فاکتورها برای سمپاشی درختان گردو، زمان مناسب و دقیق می باشد. بهترین زمان سمپاشی درخت گردو، اتنهای زمستان قبل از جوانه زدن درختان گردو می باشد. البته با توجه به وضعیت درختان و شدت و نوع آفات، فرآیند سمپاشی ممکن است بیشتر از 1 بار در سال انجام شود؛ مثلا زمان سمپاشی آفاتی مثل شته زمانی است که برگ درختان بهاندازه کافی رشد کرده باشند؛ بنابراین انتخاب بهترین سم برای درخت گردو از آنجایی که در از بین بردن آفات نقش دارد، ارزش دوچندان پیدا میکند. باید در نظر داشته باشید وقتی سمپاشی انجام دادید بارندگی تا دو روز صورت نگیرد.
بهترین سم برای درخت گردو
انتخاب نوع سم، به نوع آفت بستگی دارد و گاهی امکان دارد که برای از بین بردن یک آفت، از چند نوع سم درخت گردو استفاده کرد. یا بر عکس، برخی از اوقات برای از بردن چند نوع آفت، میتوان یک نوع سم را به کار برد.
اسپری های روغن های ولک یک روغن باغبانی است که در طول چرخه خواب درخت گردو روی تنه و اندام درخت اسپری می شود. روغن باغبانی حشرات زمستانی را در پوست درخت شما می کشد.
- سم Topsin: برای از بردن انواع قارچ ها مناسب است.
- سم بنزوکسی میت: برای نابودی کنه قرمز و یا کنه تارتن
- استفاده از سموم کنفیدر، مالاتیون و دی کلرووس می تواند برای مبارزه با شته و شپشک موثر و اثر بخش باشد.
- سموم دیمیتوات، مالاتیون و دلتا مترین به محض مشاهده مگس پوستخوار گردو می تواند باعث کاهش خسارت وارده به باغات شود.
- سموم آبامکتین، روغن ولک، ایمیداکلوپراید و پروپارژیت می تواند در صورت مصرف تناوبی سبب کاهش جمعیت و کنترل انواع کنه ها گردو شوند.
- سم متاسیستوکس و دیازینون برای مبارزه با شته گردو
- سم بی سولفات کربن برای مقابله با سوسک شاخک بلند
- سمومی نظیر مالاتیون، کلرپیرفوس و دیازینون نیز به کاهش نسل های آتی کرم خراط بسیار کمک می کند.
- سمومی نظیر فن والریت، مالاتیون و کلرپیرفوس می تواند تا حد زیادی از نفوذ کرم های گردو جلوگیری نماید.
- سموم دیازینون و سایپرمترین برای ریشه کن کردن کرم سفید ریشه.
چند نکته مهم و کاربردی در مورد سمپاشی درخت گردو
- اگر سمپاشی درخت گردو دیرتر از موعد انجام شود، باعث کاهش اثر سم در کنترل آفات خواهد شد.
- عدم بارندگی در زمان سمپاشی
- سمپاشی درختان گردو را در فصلی انجام دهید که از دوره سرمای شدید، گذشته باشد.
از بهترین سم برای درخت گردو میتوان به سم کنفیدور، بردوفیکس، دیازینون و کلرپیریفوس اشاره کرد که در ادامه به بررسی هر کدام برای آشنایی بیشتر شما با این سموم خواهیم پرداخت:
سم کنفیدور برای درخت گردو
کنفیدور یک نوع سم حشرهکش است که برای مبارزه با انواعی از حشرات آفت بکار میرود. این محصول شامل ماده فعال ایمیداکلوپرید است که بسیار موثر در کنترل بسیاری از حشرات آفت است.
برای درختان گردو، کنفیدور میتواند موثر در کنترل حشرات زیر باشد:
پروانهی فری گردو (کرم خراط)
حشره کامل این آفت یک شب پره است که بال های سفید رنگ با لکه های سیاه روی بال های خود دارد. لارو این این آفت نیز سفید رنگ با لکه های سیاه رنگ می باشد که علامت مشخصه لارو این آفت از سایر لارو های چوبخوار نیز می باشد. لارو های جوان این آفت از قسمت های داخلی پوست تغذیه می کنند. شاخه های اصلی و شاخه های جوان را سوراخ می نمایند و در داخل آن ها به شفیره تبدیل می شوند.
برگ ها و شاخه های آلوده پژمرده می شوند و از بین می روند.
این حشرهای است که بخش عمدهای از برگ گردو را خراب میکند. لاروهای این حشره خورنده هستند و باعث آسیب رسانی به برگ ها میشوند.
بهترین زمان سمپاشی زمانی است که لاروهای سن اول از تخم خارج شده اند و به قسمتهای جوان گیاه حمله می کنند. در این زمان بهتر است از حشرهکش های نفوذی و سیستمیک همانند کونفیدور با دز مصرف نیم کیلو و یا نیم لیتر در هزار لیتر اب استفاده شود (اوج تخم ریزی این آفت اواخر خرداد و اوایل تیر میباشد).
شته
شته از خانوادهی Aphididae، یک گروه از حشرات کوچک است که با اصطلاح عامیانه شته شناخته میشوند. این حشرات معمولاً در اندازه از 1 تا 3 میلیمتر هستند و به برگها و ساقههای گیاهان میچسبند.
آنها با تغذیه از شیره گیاهان، آنها را آسیب میرسانند.شتهها از دهان خود برای جذب شیره گیاهان استفاده میکنند. این شیره حاوی مواد مغذی است که شتهها برای رشد و تکثیر نیاز دارند.
در عوض، شتهها مایعی به نام “عسلک” ترشح میکنند که میتواند باعث رشد قارچهای مخرب بر روی گیاهان شود.بعضی از انواع شته میتوانند ویروسهای گیاهی را انتقال دهند، که میتواند باعث بیماری گیاهان شود. برخی از این بیماریها میتوانند برای گیاهان خیلی خطرناک باشند و باعث کاهش عملکرد و حتی مرگ گیاهان شوند.
برای کنترل شتهها، میتوان از روشهای طبیعی یا شیمیایی استفاده کرد. روشهای طبیعی شامل استفاده از دشمنان طبیعی شتهها مثل پرندگان، کفشدوزکها و بعضی از انواع حشرات است. روشهای شیمیایی شامل استفاده از بهترین سم برای درخت گردو و حشرهکشها و سموم خاص مثل سم کنفیدور است.
کرمهای ریشهخوار
یکی از مهمترین آفات ریشه درختان گردو کرم سفید ریشه میباشد، این آفت که با دامنهی میزبانی گستردهای که دارد به راحتی میتواند در مناطق میوهکاری کشور به ویژه مناطق سردسیری مستقر شود هر ساله خسارت سنگینی را به درختان میوه مناطق معتدله به ویژه درختان گردو وارد میکند، همانطور که میدانید درختان مواد غذایی و آب مورد نیاز خود را از خاک و به وسیلهی ریشه تامین میکنند، بنابراین هر گونه ایجاد مشکل در ریشه میتواند منجر به زوال درختان گردو شود.
برای مبارزه با این آفت، به ازاء هر متر مربع از سایه انداز درخت مقدار 0.2 تا 0.3 میلیلیتر از سم را با مقدار آب کافی در سطح خاک پاشیده و پس از آن با خاک مخلوط و آبیاری کنید تا سم به منطقه ریشه نفوذ کند.
سم بردوفیکس برای درخت گردو
مخلوط بردو – ترکیبی از سولفات مس، آهک و آب – به عنوان بهترین سم برای درخت گردو شناخته می شود که برای کنترل بیماریهای درختان میوه و خشکبار و گیاهان زینتی استفاده میشود.
بیماری هایی که با بردوفیکس درمان می شوند:
لکه سیاه گردو (آنتراکنوز) ، بیماری سرخشکیدگی، بیماری پوسیدگی فیتوفترایی طوقه و ریشه، بیماری پوسیدگی آرمیلاریایی، که قبل تر در مورد هر کدام از این بیماری ها توضیح دادیم.
سم دیازینون برای درخت گردو
سم دیازینون، ماده شیمیایی و حشره کشی با اثر تماسی و گوارشی که روی آفاتی مثل کرم ریشه خوار، کرمهای میوه و کنهها نیز موثر است.
به عنوان آفتکُش ارگانوفسفره شناخته میشود.
محصولات حاوی دیازینون تحت عنوان نام های مختلف فروخته می شوند که نامهای تجاری بازودین (Basudin) و سارلوکس و اکسودین رایج ترین آنها هستند.
مکانیسم اثر سم دیازینون
این آفت کش بر سیستم عصبی تاثیر می گذارد و با مهار آنزیم کولین استراز در سیستم عصبی آفات را از بین می برد.
تاثیر سم دیازینون برای درخت گردو
با توجه محدودهی کاربرد سم بر روی انواع آفات، سم دیازینون بهترین سم برای درخت گردو، محسوب می شود.
آفاتی که با دیازونین کنترل می شوند:
- کرم ریشهخوار
- شته ها
- کرم گردو
- مگس پوسته گردو
درمان قارچ درخت گردو
بیماری پوسیدگی ریشه یکی از بیماری های مهم در درختان گردو می باشد. که بیشتر در شرایط اقلیمی معتدل به چشم میخورد. عامل اصلی آن نوعی قارچ است. در خاک و در ریشه ها زندگی خود را سپری می کنند از دسته بیماری هستند که حتی تا 50 سال می توانند در خاک زنده بمانند و به کار تخریب خود ادامه بدهند. و بیماری را به سایر درختان منتقل کند.
برای از بین بردن این بیماری انتخاب بهترین سم برای درخت گردو بسیار حائز اهمیت است.
از نشانه های این نوع بیماری می توان به ایجاد لکه های سفید در میان پوسته و چوب اشاره کرد. ریشه ها رنگی قهوه ای را به خود گرفته اند و می پوسند. در صورت شدت بیماری طوقه درخت دچار پوسیدگی می شود.
در ابتدا که ریشه را آلوده کرده و سپس به قسمت های بالاتر درخت میرسد و به تنه و برگ ها آسیب وارد می کند. برگ ها زرد و کوچک شده و بسیار ضعیف می شوند.
برای کنترل بیماری استفاده از قارچ کش های زیر موثر است:
- اکسی کلرورمس
- بردوفیکس
- بنومیل
در پوسیدگی فیتوفتورایی طوقه و ریشه گردو پوست طوقه و گاهی بخشی از تنه ترک می خورد و شیرابه ی سیاه رنگی از آنجا به خارج تراوش می شود. ریشه های اصلی و فرعی تیره رنگ شده بعدا بر اثر فعالیت دیگر میکروارگانیزم ها به رنگ سیاه در می آیند درخت های بیمار ممکن است خشک شوند. استفاده از قارچ کش های سیستمیک، مانند فوزتیل آلومنیوم تا اندازه ای در جلوگیری از پیدایش بیماری و کنترل آن در درختان بیمار موثر است .
قارچ کش الیت (فوزتیل آلومینیوم) (fosetyl aluminium)
قارچ کش الیت از دسته مواد شیمیایی اسید فسفونیک است. نوعی از قارچ کش ها است که عوامل بیماری زا را کنترل و یا عامل بیماری های قارچی را از بین می برد. قارچ کش الیت نوعی قارچ کش نفوذی است که به درون گیاه نفوذ می کند و دارای تحرک سراسری در درون گیاه می باشد، به همین دلیل تاثیر خوبی بر درختان و گیاهان دارد. قارچ فیتوفترا درخت گردو توسط این قارچ کش درمان می شوند و یا از بین برده می شوند.
این قارچ کش علاوه براینکه به قارچ ها حمله می کند، نوعی سم باکتری کش نیز می باشد و می تواند تاثیر خوبی در از بین بردن باکتری های مختلف داشته باشد. این قارچ کش سیستم دفاعی درخت گردو را با تولید فیتوالکسین تقویت می کند. تا از ورود قارچ ها در آن جلوگیری شود.
قارچ کش الیت دیواره ها و غشای سلولی قارچ ها را تخریب می کند و مانع از تکثیر آن ها می شود.
سخن پایانی
آفات به درختان هجوم برده و کیفیت فراورده نهایی را پایین آورده و در نهایت درخت را از بین میبرند. از آنجایی که گردو، محصولی اقتصادی و سودآور است، انتخاب بهترین سم برای گردو برای حفظ میزان و کیفیت محصول، اهمیت بسیار دارد.
بسیار عالی و مفید
سپاس از لطف شما
با سلام لطفا در مورد کرم خراطی و سم مبارزه با آن را توضیح دهید
سلام
این آفت اغلب به درختانی حمله میکنه که دچار ضعف باشند (تغذیه، آبیاری، آفات و بیماری)
آفت کرم خراط به علت رشد جمعیت بسیار سریع میتواند آثار بسیار مخربی را برروی درخت برجای بگذارد. به محض مشاهده و تشخیص این آفت باید اقدامات مناسبی برای کنترل جمعیت آفت انجام داد.
روش های مبارزه:
پیش گیری (مدیریت صحیحآبیاری، تغذیه مناسب درخت و …)
استفاده از کارت های زرد، تله های فرمونی، استفاده از چسب برای پوشاندن دالان های لاروی و استفاده از سموم حشره کش سیستمیک مثل کنفیدور با نسبت نیم در هزار لیتر آب