در اعماق جوانهزنی زندگی و در دل سرزمینهای سرسبز و پررونق، یک نبرد بیوقفه در حال رقم زدن است، نبردی که آثار آن بر کیفیت محصولات کشاورزی ما تأثیر میگذارد.
این جنگ بین شتهها، موجودات کوچک، اما ویرانگر و کشاورزانی است که برای محافظت از گیاهان خود تلاش میکنند؛ شتهها با وجود اندازهی کوچکشان میتوانند به گیاهان زیادی آسیب برسانند و برخی از بیماریهای گیاهی را منتقل کنند؛ پس چگونه میتوانیم از گیاهان خود در برابر این حشرات کوچک، اما ویرانگر محافظت کنیم؟ جواب این سوال در سمومی است که توسعهیافتهاند تا شتهها را نابود کنند.
در این مقاله، به بررسی سم مناسب شته و انواع آن خواهیم پرداخت.
شته چیست؟
“شته” به مجموعهای از حشرات با نام علمی Aphidoidea گفته میشود که به ریزهکاری شدیدی میپردازند و اغلب به گیاهان آسیب میرسانند؛ این حشرات با استفاده از خرطومی شبیه به سوزن، غذای خود را از گیاهان مکیده و برخی از آنها که حامل بیماریهای گیاهی هستند، در هنگام تغذیه از شیره گیاهی، باعث انتقال بیماری نیز میشوند.
شتهها در اندازهها و رنگهای متنوعی یافت میشوند و برخی از آنها قابلرؤیت با چشم غیرمسلح هستند؛ برای از بین بردن این آفات باید از سم مناسب شته استفاده کنید؛ در ادامه انواع سم شته را بررسی میکنیم.
انواع سم شته
سموم برای آفات باید با احتیاط مصرف شوند؛ زیرا میتواند بر تعادل زیستبوم تأثیر منفی بگذارد.
بهترین راه برای کنترل شتهها ارزیابی منظم و استفاده از روشهای کنترل طبیعی است؛ بااینحال اگر لازم است از سم مناسب شته استفاده کنید؛ برخی از انواع سم مناسب شته را در ادامه توضیح میدهیم:
سمهای سیستمیک
این سمها، مانند ایمیداکلوپرید یا استامی پرید، درون گیاه جذب شده و شتهها را هنگام مکیدن از گیاه میکشند.
سم های سیستمیک از انواع سم مناسب شته هستند؛ که برای از بین بردن شتههایی که داخل گیاه زندگی میکنند خیلی مؤثر هستند.
سمهای تماسی
این محصولات میتوانند شتهها را به سرعت بکشند، اما اثرات آنها معمولاً موقتی است و باید چند روز بعد مجدداً سمپاشی را تکرار کنید.
سم آبامکتین یک نوع حشره کش غیرسیستمیک با اثر نفوذی و تاثیر گوارشی است که برای از بین بردن آفاتی مانند شته مناسب است.
سمهای زیستی
سم های زیستی مانند آفتکشهای میکروبی برای کنترل شتهها مؤثر میباشند و برای محیط زیست نسبتاً ایمنتر هستند.
بهترین سم برای ازبین بردن شته
استفاده از سم مناسب شته بستگی به مواردی از قبیل نوع شته، نوع گیاهی که شتهها در آن حضور دارند، میزان شته و حضور حشرات مفید در محیط اطراف دارد؛ در ادامه چند مورد از بهترین سم برای کشتن شته را آوردهایم:
پی متروزین
حشره کشی که برای مبارزه با شته موثر است. تغذیه شته را با فلج ساختن قطعات دهانی متوقف کرده، این سم جدید با اختلال در تغذیه شته، آنها را از بین میبرد.
سم پی متروزین را سم مناسب شته مینامند.
این سم اثر سریع ندارد و 3 تا 5 روز بعد از سمپاشی اثر آن مشهود میشود.
اثرات مخصوص و انتخابی این حشره کش، مصرف آن را در مبارزه تلفیقی میسر میسازد.
ایمیداکلوپرید(کنفیدور)
این سم سیستمیک متعلق به خانواده نیکوتینوئیدها است و با نام تجاری کنفیدور شناختهشده است.
به عنوان یک آنتاگونیست به دریافت کنندههای پست سیناپتیک در سیستم مرکزی اعصاب متصل میشود. از طریق ریشه و برگ جذب و در تمام گیاه منتشر میشود
کنفیدور یک سم مناسب شته است که میتواند به خوبی این آفات را از بین ببرد.
سم دیازینون
یکی دیگر از سموم کاربردی و موثر سم دیازینون است که با اثر تماسی، گوارشی و تنفسی شتهها را از بین میبرد و به کاهش آسیب و خسارت ناشی از آفات کمک میکند.
همیشه پیش از استفاده از سمها، باید به دنبال راهحلهای غیر شیمیایی مانند کنترل بیولوژیک یا روشهای فیزیکی بگردید و درصورتیکه استفاده از سم لازم باشد، بهتر است با کارشناسان مربوطه مشورت کنید.
بهترین زمان سمپاشی شته
زمان بهینه برای سمپاشی شتهها بستگی به چندین عامل دارد؛ اما بهصورت کلی به شرح زیر است:
فصل بهار
بهترین زمان استفاده از سم مناسب شته آغاز فصل بهار و پس از پایان گردهافشانی درختان است؛ زیرا در ابتدای فصل رشد بافتهای گیاه تازه هستند و بیشتر مورد حمله آفت قرار میگیرند.
مرحله رشد شته
شتهها در مراحل اولیه رشد خود (مانند مرحله نوزادی) به سم حساستر هستند و راحت تر از بین میروند؛ بنابراین بهتر است سمپاشی را در این زمان انجام دهید.
زمانی که شتهها فعالتر هستند
در روزهای گرم، شتهها معمولاً در زیر برگها پناه میبرند تا از خشکی و گرمای خورشید دور شوند؛ بنابراین سمپاشی در این زمان ممکن است به اندازه کافی مؤثر نباشد.
سمپاشی در اوایل صبح یا عصر که دما پایینتر است و شتهها فعالتر هستند، میتواند مؤثرتر باشد.
زمانی که حشرات مفید کمتری حضور دارند
بسیاری از سمها میتوانند بر حشرات مفید نیز اثر بگذارند؛ بنابراین اگر امکان دارد، سعی کنید سمپاشی را در زمانی انجام دهید که حشرات مفید (مانند زنبورهای پارازیتی یا حشرات شکارگر) کمتری حضورداشته باشند.
نکات سمپاشی
همیشه قبل از سمپاشی، مطمئن شوید که شناخت کافی از آفت شته دارید و سطح آلودگی را ارزیابی کنید.
در بعضی موارد، سمپاشی ممکن است ضروری نباشد یا روشهای غیر شیمیایی کارسازتر باشند.
سمپاشی را بهتر است 10 الی 14 روز بعد تکرار کنید تا شتههای جدید که در تخم بودند نیز از بین بروند.
نکته ی بسیار مهم در مصرف سموم رعایت کردن دوران کارنس یا دوره ی ماندگاری سم بر روی گیاهان است.
به عنوان مثال، دوره ی کارنس برای سم کنفیدور 21 روز است. در محصولاتی که برداشت آن ها به دفعات است مانند صیفی جات به ویژه خیار که برداشت آن یک روز در میان است سم کنفیدور توصیه نمی شود.
سم شته کش دیازینون
دیازینون یکی از انواع سمهای حشرهکش است که معمولاً برای کنترل شتهها استفاده میشده است.
این سم جزء گروه سموم فسفره آلی است که با تخریب سیستم عصبی حشرات، آنها را از بین میبرد.
دیازینون به شکلهای مختلفی در دسترس است ازجمله سم دیازینون مایع، پودر و گرانول
این محصول برای بسیاری از انواع حشرات مؤثر است؛ اما باید با احتیاط استفاده شود؛ زیرا برای حشرات مفید، پرندگان، آبزیان و حتی انسانها نیز میتواند سمی باشد.
لازم به ذکر است که سازمان حفظ نباتات این سم را از مهرماه سال1401 ممنوع اعلام کرده است؛ اما بسیاری از کشاورزان سم دیازینون را از انواع سم مناسب شته میدانند و از آن استفاده میکنند.
قبل از استفاده از دیازینون یا هر سم دیگری، باید دقت کنید که مطالعه و دنبال کردن دستورالعملهای برچسب سم ازجمله مقادیر مناسب، زمانبندی سمپاشی و احتیاطهای لازم بسیار مهم است؛ همچنین لازم است، از استفاده این سم در نزدیکی آبهای سطحی یا زیرزمینی خودداری کنید؛ زیرا میتواند برای محیط زیست مضر باشد.
رفع شته درخت هلو
چگونه شته درخت هلو را از بین ببریم؟
سه نوع شته سبز، سیاه و شته خالدار به درخت هلو حمله میکنند؛ که باید هرچه سریعتر درخت را از شر این آفات خلاص کنیم.
راههای مختلفی برای کنترل شته درخت هلو وجود دارد؛ ابتدا شما باید از آلودگی درخت هلو به شته مطمئن شوید؛ شتهها معمولاً در زیر برگها قرار میگیرند و باعث میشوند برگها خم شوند یا رنگشان تغییر کند.
حذف دستی
اگر آلودگی شته کم باشد، شما میتوانید برگهای آلوده را دستی بکنید و سپس آنها را از باغ دور کنید تا شتهها نتوانند به سایر گیاهان منتقل شوند.
استفاده از آب
یک روش ساده و ایمن برای کنترل شته، استفاده از جریان قوی آب است؛ شما میتوانید با شلنگ آب، شتهها را از برگها دور کنید.
استفاده از حشرات مفید
بعضی از حشرات مانند کفشدوزکها یا بعضی از گونههای زنبور پارازیت، طبیعتاً شتهها را میخورند. این حشرات را میتوانید بهصورت طبیعی در باغتان رها کنید.
استفاده از سمهای گیاهی
برخی از محصولات گیاهی مانند سمهای ساختهشده از روغن نعناع فلفلی، روغن چریش و صابون حشرهکش
از انواع سم مناسب شته هستند.
استفاده از سمهای شیمیایی
همانطور که از قبل گفتیم؛ درصورتیکه سایر روشها نتوانسته باشند شتهها را کنترل کنند؛ ممکن است نیاز به استفاده از سمهای شیمیایی مانند دیازینون یا ایمیداکلوپرید، آبامکتین و استامی پراید باشد.
درهرحال، قبل از استفاده از هر روشی، بهتر است با متخصصین حفاظت از گیاهان مشورت کنید تا اطمینان حاصل کنید که روش انتخابی شما ایمن و مؤثر است.
میتوانید برای اطلاعات بیشتر مقاله بهترین سم برای درختان میوه را مطالعه کنید.
زمان سمپاشی شته درخت هلو
شتهها اوایل فصل بهار و پیش از ریزش برگها در فصل خزان درختان را از راه ترشح عسلک آلوده کرده و با مکیدن شیره موجود در بافت گیاه به گیاه خسارت میزنند.
شته درخت هلو را میتوانید با سمومی مانند دیازینون و… از بین ببرید برای دیدن انواع سموم میتوانید به فروشگاه سایت پسته رفسنجان سر بزنید.
اکنون این سؤال پیش میآید که آیا زمان سمپاشی درخت هلو هم مانند سایر درختان است؟!
بله زمان مناسب سمپاشی شته درخت هلو همان اوایل فصل بهار و پس از اتمام گردهافشانی آن است.
نابود کردن شته با ریکا
ریکا (یک نوع مایع ظرفشویی) به دلیل خصوصیات آنتی باکتریال و قارچ کشی، یک راه خانگی برای کنترل شتهها و بعضی از آفات گیاهی است؛ اگرچه این روش برای آفاتی که بر روی گیاهان خانگی یا در مزارع کوچک به کار میرود مناسب است و برای فضای زیاد کافی و مناسب نیست.
ریسک استفاده از این مایعهای شست و شو، موادی هستند که به آنها اضافه شده اند. موادی مانند عطرها، رنگها و مرطوب کننده و … ممکن است برای گیاهان خاصی مضر باشند و به جای اینکه به گیاهان کمک کنند و آفات آنها را از بین ببرند، به خود آنها خسارت بزنند. قبل از اینکه از این مواد استفاده کنید مقدار کمی از این صابونها را بر روی سطح کوچکی از گیاهانتان امتحان کنید.
البته استفاده از صابونهای مخصوص محلول پاشی برای این منظور مناسب تر میباشد.
در زیر نحوه استفاده از ریکا برای کشتن شته توضیح دادهشده است:
ابتدا یک محلول ریکا بسازید؛ این محلول معمولاً از 2 الی 3 سیسی ریکا در یک لیتر آب تشکیلشده است.
محلول حاصل را در یک بطری اسپری بریزید؛ این محلول را با تمرکز بیشتر زیر برگها، جایی که شتهها معمولاً قرار میگیرند، بپاشید.
این عملیات را یک هفته بعد تکرار کنید تا زمانی که شتهها کاملاً از بین روند.
توجه داشته باشید که هر سمی ممکن است به برخی از گیاهان آسیب بزند؛ بنابراین پیش از استفاده از آن بر روی تمام گیاهان ابتدا بر روی یک بخش کوچک از گیاه امتحان کنید.
از بین بردن شته با سرکه
سرکه یک روش مناسب برای مبارزه با شته است؛ البته سرکه نیز همچون ریکا برای آفاتی که درگیاهان خانگی وجود دارند مناسب است؛ اما ممکن است برای آفات گسترده یا در مقیاس وسیع کافی نباشد؛ در زیر نحوه استفاده از سرکه برای کشتن شته توضیح دادهشده است:
ابتدا یک محلول سرکه بسازید؛ برای ساخت این محلول درست مثل ریکا میتوانید از چند سیسی در یک لیتر آب استفاده کنید.
محلول بهدستآمده را بر روی گیاهانی که دچار آفت شته شدهاند؛ اسپری کنید.
کلام آخر
شتهها آفاتی هستند که با مکیدن شیره گیاه باعث ضعف گیاه و آسیب رساندن و انتقال بعضی بیماریها به آن میشوند.
راه های زیادی برای کنترل و از بین بردن شتهها وجود دارد؛ اما استفاده از سموم یکی از راه های سریع و کاربردی است.
استفاده از سم مناسب شتهها موثر است؛ اما باید در نظر داشته باشید؛ که سموم برای حشرات مفید، انسانها و… میتوانند مضر باشند؛ پس بهتر است با احتیاط استفاده شوند.
باسلام
در فرمولاسیون ریکا بمنظور افزایش خاصیت ضدعفونی کننده گی ازنمک کلرر سدیم استفاده میشود که اثرمسموم کنندگی دربرگ دارد وازطرفی برای جلوگیری از سوزندگی دست و صورت وخورندگی ظروف از ترکیب هیدروکسید پتاسیم استفاده شده که باعث قلیایی شدن ترکیب وتثبیت آهن دربرگها و نهایتا زردی برگها،وکمبوداهن میشود بهتر است از صابونهای استاندارد و مخصوص سمپاشی استفاده شود
سلام
ممنون از تبادل نظر جنابعالی
البته که استفاده از صابون های محلول پاشی برای از بین بردن حشرات و شست و شوی گیاهان، روش ایمن تری می باشد.
اما ترکیبات موجود در مایعات ظرفشویی خانگی بسته به نوع مایعی که استفاده می شود متفاوت است و خطر استفاده از این مواد اغلب به خاطر مواد افزودنی هستند که به آنها اضافه شده است.
این یک روش پیشنهادی می باشد، بهتر است قبل از استفاده در سطح کوچکی تست شود.