هر کسی که تاکنون یک پسته را باز کرده و با یک کرم روبرو شده است، میداند که این تجربه میتواند بسیار ناگوار باشد. میتوان گفت که رویارویی با یک کرم درون پسته، تقریباً همانند این است که فیلم موردعلاقهتان را میبینید و ناگهان در آخرین لحظات، پایان آن تغییر کند! اما چرا پسته کرم می زند؟ در این مقاله از مجله کشاورزی پسته رفسنجان، به بررسی علت کرم زدن پسته خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا از عوارض خوردن کرم پسته و همچنین روش از بین بردن پروانه آجیل مطلع شوید.
خوردن پسته کرم زده
قبل از آنکه علت کرم زدن پسته را توضیح دهیم خوب است بدانید که آیا خوردن پسته کرم زده عوارضی دارد؟
پستهها ممکن است به کرم نارنجی آلوده شوند، ولی خوردن آجیل کرم زده برای سلامتی ما خطری ندارد.
مسئله اصلی عاملی است که باعث کرم زدن پسته شده که بهاحتمالزیاد قارچ آسپرژیلوس است. این قارچ میتواند سم افلاتوکسین را تولید کند.
خوردن پستههای حاوی این سم در مقادیر زیاد، میتواند برای بدن عوارض جدی داشته باشد؛
بنابراین، مشکل از خود کرم نیست؛ بلکه پسته خراب که تحت تأثیر قارچ آسپرژیلوس قرار گرفته و سم افلاتوکسین را تولید کرده، میتواند مشکلساز باشد.
علت کرم زدن پسته
اصل قضیه اینجاست که چرا پسته کرم می زند و چرا پسته خراب میشود؟ علت کرم زدن پسته را میتوان از چند جهت بررسی نمود. پستهها ممکن است قبل از برداشت و روی درخت کرم بزنند که بحث آن کاملاً متفاوت از کرم زدن پسته بعد از برداشت و در انبار است.
زمانی که پستهها هنوز روی درخت هستند و در مرحله رشد قرار دارند، به دلیل شرایط خاص خود، بسیار حساس به آلودگی توسط کرمها، حشرات و در کل بیماریها و آفات هستند.
از طرفی بعد از برداشت نیز برخی عوامل باعث میشوند پسته کرم بزند. ازجمله این عوامل میتوان به دمای بالای محیط، رطوبت زیاد و نگهداری نامناسب اشاره کرد.
وقتی پستهها در شرایط نامناسب نگهداری میشوند، این شرایط، محیط مناسبی را برای رشد و تکثیر کرمها فراهم میکند. در ادامه برخی از مهمترین علتهای کرم زدن پسته را بررسی کردهایم.
علت کرم زدن پسته در انبار
در این بخش شرایطی را که باعث کرم زدن پستههای شما شده است را میخوانید:
- شرایط نگهداری نامناسب: شرایط انبار نامناسب مانند دمای بالا، رطوبت زیاد و تهویه نامناسب، میتواند محیط مناسبی برای رشد و تکثیر کرم و حشرات فراهم کند.
- عدم تمیز بودن انبار: اگر انبار پاک و تمیز نباشد و باقیماندههای قبلی محصولات در آن باقیمانده باشد، این شرایط میتواند بهعنوان محیط رشد کرم و حشرات باشد.
- عدم کنترل آفات: اگر در زمان مناسب برای کنترل حشرات و کرمهای انباری اقدام نشود، میتواند باعث افزایش سریع آنها و آلودگی پستهها شود.
- نگهداری طولانیمدت: نگهداری طولانیمدت پسته در انبار بدون استفاده از روشهای مناسب حفاظتی میتواند باعث افزایش احتمال آلودگی به کرم شود.
- بستهبندی نامناسب: اگر پستهها در بستههایی نگهداری شوند که بهراحتی توسط حشرات و کرمها قابلنفوذ باشند، این عوامل میتوانند به داخل بستهها وارد شوند و پستهها را آلوده کنند.
- نگهداری پسته خراب: اگر پستهها از بدو برداشت آلوده یا خراب باشند و سپس در انبار قرار بگیرند، احتمال کرم زدن پسته چند برابر میشود.
قارچ پسته علت کرم زدن پسته است؟
قارچ آسپرژیلوس خودبهخود و مستقیماً علت کرم زدن پسته نیست؛ اما میتواند شرایطی ایجاد کند که به کرم زدن پسته منجر شود.
این قارچ در شرایط رطوبتی بالا و دماهای گرم رشد میکند و میتواند بر روی محصولات کشاورزی مانند پستهها باقی بماند.
وقتی پستهها به این قارچ آلوده میشوند، سمی به نام افلاتوکسین تولید میکنند که میتواند برای انسانها خطرناک باشد.
اگر پستههایی که به قارچ آسپرژیلوس آلوده شدهاند، در شرایط نامناسب نگهداری شوند، ممکن است شرایط مناسبی برای رشد کرمها و حشرات فراهم شود؛
بنابراین، در این حالت میتوان گفت که قارچ آسپرژیلوس بهطور غیرمستقیم میتواند باعث کرم زدن پسته شود.
به همین دلیل، کنترل کیفیت پستهها در همه مراحل، از کاشت تا نگهداری در انبار، برای جلوگیری از آلودگی پسته به قارچ و کرم، بسیار مهم است.
کرم مغز خوار پسته
کرم مغز خوار پسته یکی از اصلیترین علتهای کرم زدن پسته روی درخت و تولید پسته خراب است. این کرم در تابستان به پوست خارجی پسته حمله میکند.
این موضوع موجب سیاه شدن پوست خارجی و همچنین بدرنگ و لکهدار شدن پوست استخوانی میشود. واضح است که این پسته بازارپسندی خوبی ندارد؛
بنابراین کشاورزان باید مبارزه با کرم مغز خوار پسته را بهخوبی بدانند. ناگفته نماند که این کرمها بهمرور به حشرات کاملی تبدیل میشوند که در شهریورماه به میوه پسته آسیب میرسانند.
عوارض خوردن کرم پسته
خوردن کرم پسته معمولاً برای انسانها خطرناک نیست و بهندرت میتواند باعث واکنشهایی مثل حساسیت یا گوارش نامناسب شود. با این حال، برخی از کرمها ممکن است باکتریها، ویروسها یا انگلهایی را که برای سلامتی مضر هستند، حمل کنند.
اما مشکل اصلی در مورد پستههای آلوده به کرم، معمولاً عوامل دیگری هستند که باعث کرم زدن پسته شدهاند. بهطور کلی خوردن پسته خراب برای هیچ فردی حالت مطبوع ندارد.
در برخی از موارد خوردن پسته کرم زده موجب تحریک غشای معده و روده و ایجاد ناراحتیهای معده میشود. حالت تهوع، استفراغ یا حتی اسهال میتواند از عوارض جانبی رایج خوردن پسته کرم زده و خراب باشد.
روش از بین بردن پروانه آجیل
پروانه آجیل یکی از پردردسرترین آفات انباری است که ممکن است در هر خانه و آشپزخانهای یافت شود. این آفت از محصولات غذایی مانند برنج، آجیلهایی مانند پسته، گردو، بادام، میوههای تازه و خشک، سبزیجات، دانهها و … تغذیه میکند.
این حشره که به نام شب پره هندی معروف است، ابتدا به صورت کرمهایی در محصولات غذایی ظاهر شده و بعد به حشرات کامل تبدیل میشود.
برای از بین بردن پروانه آجیل، ابتدا تمامی انبار و فضای نگهداری آجیلها را تمیز و ضدعفونی کنید. پسته خراب را دور بریزید. این کار لازم است اما کافی نیست.
بعد از آن حتماً از آفتکشهای طبیعی استفاده کنید. هیچگاه از نفتالین و سایر مواد شیمیایی خطرناک برای از بین بردن پروانه آجیل استفاده نکنید زیرا این مواد مستقیماً با مواد غذایی شما در ارتباط هستند و امکان آلوده شدن آنها زیاد است.
محل نگهداری پسته در منزل
نگهداری مناسب پسته در منزل برای حفظ طعم و تازگی آنها و جلوگیری از کرم زدن پسته بسیار مهم است. پستهها باید در یک ظرف بسته و خشک نگهداری شوند تا از رطوبت و حشرات محافظت شوند.
اگر میزان مصرف پستهها کم است و قرار است برای مدت زمان طولانی نگهداری شوند، بهتر است آنها را در یک ظرف بسته در یخچال نگهداری کنید.
یخچال حفظ تازگی پستهها را تضمین میکند و جلوی اکسیده شدن چربیهای آنها را میگیرد که میتواند باعث تغییر طعم شود.
همچنین، اگر پستهها را در فضای با دمای پایین و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید، این میتواند عمر مفید آنها را افزایش دهد.
سخن پایانی
در نهایت، کرم زدن پسته نتیجه یک سری از شرایط است که ممکن است در مراحل مختلف کشت، برداشت، نگهداری و حتی در فرآیند بستهبندی رخ دهد. این عوامل شامل نقص در طراحی انبار، عدم رعایت معیارهای بهداشتی و تمیزی، استفاده از مواد نگهدارنده نامناسب و نقص در برنامههای کنترل آفات میشوند. این مشکلات نه تنها بر کیفیت و بازارپسندی پسته تأثیر میگذارد، بلکه پسته خراب ممکن است سلامت مصرف کننده را نیز تهدید کند؛ بنابراین، رعایت استانداردهای بهداشتی و کنترل دقیق در همه مراحل زنجیره تولید پسته بسیار حیاتی است.