در این مقاله، قصد داریم به دنیای جذاب و پررمز و راز یکی از درختان قدیمی و زیبای کوهستانها، سرو کوهی یا همان اُرس، بپردازیم.
این درخت زیبا نه تنها با قامت بلند و شکوهمندش، چشمها را نوازش میدهد؛ بلکه خواص شگفتانگیزش برای سلامتی و محیط زیست نیز اهمیت دارد؛ اما آیا هر چیزی که مفید است، میتواند آسیبی هم به همراه داشته باشد؟
در این نوشته، ابتدا میخواهیم شما را با سرو ابهل یا همان سرو کوهی، زیستگاههای آن و نقشش در حفاظت از خاک آشنا کنیم؛ سپس به سراغ خواصی میرویم که میتوانند برای سلامتی ما مفید باشند؛ اما همیشه داستان دو روی سکه را دارد.
در بخش بعدی، چشماندازی به مضرات و احتمالیهایی که ممکن است با استفاده نادرست از این درخت به وجود آیند، میپردازیم.
با ما همراه باشید تا با سرو کوهی بیشتر آشنا شوید.
ابهل چیست؟
ابهل(Juniperus sabin) درختچهای است کوچک و کوتاه که معمولاً روی دامنههای کوهستان میروید.
این درختچه در کوهستانهای اروپای مرکزی و جنوبی و غرب آسیا تا شمال سیبری سبز میشود و در ایران در ارتفاعات و در مرز فوقانی جنگلهای شمال ایران وجود دارد.
حضور سرو ابهل در این مناطق نه تنها زیبایی خاصی به محیط میبخشد؛ بلکه نقش مهمی در حفظ تنوع زیستی و تعادل اکوسیستمی منطقه ایفا میکند
سرو ابهل با نامهای محلی متنوعی همچون سرو کوهی، مای مرز و ریس در شمال ایران شناخته میشود و در کتب طب سنتی نیز با نامهایی چون ابهل و صافینا یاد میشود.
مشخصات ابهل
میوههای کوچک این درخت، ابهل یا تخم و هل نامیده میشوند.
سرو ابهل با برگهای معطر سبز غباری که در جوانی سوزنی و تیز هستند و در مراحل بعدی به صورت فلسهایی دور ساقهها قرار میگیرند، شناخته میشود.
میوههای آن نیز کوچک و کمی بزرگتر از نخود هستند که به شکل کروی و به رنگ آبی تیره غبارآلود با 4 تا 6 فلس به چشم میخورند.
برگ و ساقههای برگدار باریک این گیاه دارای بویی تند شبیه بوی تربانتین و طعم آن تند و بسیار تلخ است که مربوط به اسانس عامل آن میباشد.
خواص سرو ابهل
این میوه دارای خواص و فواید متعددی است که در طب سنتی و پزشکی مورد توجه قرار گرفته است.
در ادامه به برخی از این خواص اشاره میکنیم:
موارد مصرف ابهل برای سقط جنین
ابهل مانند سداب به طور کلی بسیار قاعده آور است؛ البته اثر ابهل بسیار بیشتر از سداب میباشد تا حدی که گاهی موجب التهاب و خارش شدیدی در رحم میشود و در موارد شدیدتر ممکن است موجب خونریزی شدید نیز بشود.
باتوجه به این خاصیت سرو کوهی، از آن برای سقط جنین استفاده میکنند.
مقدار مصرف پودر(گرد) آن برای سقط جنین معمولاً درحد خوراک روزانه 1/5-1 گرم در 24 ساعت تجویز میشود.
در مورد استعمال داخلی و خوردن آن باید خیلی با احتیاط عمل کرد و زیر نظر پزشک مصرف گردد.
ابهل به علت قاعدهآور بودن، یائسگی زودرس را نیز به تعویق میاندازد.
به مقاله خواص گوجه فرنگی برای رحم سر بزنید.
بواسیر را با ابهل درمان کنید
ابهل ملین است و التهابات روده را کاهش میدهد؛ از این رو این میوه به درمان بواسیر کمک میکند.
برای درمان یبوست 40 گرم ابهل پاک کرده را با روغن گاو به قدری که روی آن را بپوشاند، بپزید تا روغن به خورد آن برود.
بعد آن را با 40 گرم قند داخل غذاساز ریخته و مخلوط کنید و هر روز صبح 8 گرم از آن را همراه با یک لیوان آب گرم بخورید.
این ترکیب برای دردهای بواسیر و دفع کرمهای روده بسیار مفید است.
سایر خواص ابهل سرو کوهی
- پماد برگ ابهل: مالیدن پماد برگ ابهل به سر، سردردهای شدید را برطرف میکند.
- بهبود شنوایی: ریختن چند قطره روغن از آن در گوش برای عارضه شنوایی ضعیف (سنگینی گوش) به کار میرود.
- رفع درد دندان: اگر مخلوط میوه را با عسل و آب غرغره کنید، برای رفع درد دندان و بوی بد دهان مفید است.
- بهبود مشکلات گوارش: خوردن دم کرده سرو ابهل و مصرف شیاف آن با عسل برای درمان نفخ معده مؤثراست.
- درمان میخچه: برگ ابهل را به مقدار موردنظر گرفته و خشک کنید؛ سپس به خوبی آسیاب کنید و به روی میخچه بریزید؛این گرد میخچه را از بین میبرد.
- جلوگیری از ریختن موی سر: پودر میوهی سرو کوهی را با سرکه مخلوط کرده و به موی سر بمالید تا از ریزش مو پیشگیری کنید.
- الیتام بخش زخم: پاشیدن گرد این میوه روی زخمهای بد و خورنده سبب التیام و بهبود زخم میشود.
- برطرفکننده زگیل: در استعمال خارجی نیز برای بیماریهای پوستی نظیر زگیلها مفید است.
- دافع سنگ کلیه: این گیاه ادرار آور بوده و سبب دفع سنگ کلیه میشود.
مضررات سرو کوهی یا ابهل
هر چند سرو کوهی یا ابهل میتواند خواص دارویی داشته باشد؛ اما مانند بسیاری از گیاهان دارویی دیگر استفاده بیشازحد یا نادرست از آن عوارض جانبی یا مضراتی به دنبال دارد.
عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
واکنشهای آلرژیک
برخی افراد ممکن است نسبت به ابهل یا سایر اجزای سرو کوهی واکنشهای آلرژیک نشان دهند که میتواند شامل خارش، قرمزی، تورم، یا دیگرعلائم حساسیت باشد.
مشکلات گوارشی
مصرف بیش از حد ابهل منجر به ناراحتی گوارشی مانند نفخ، دلدرد، یا اسهال میشود و زیاد آن برای معده مناسب نیست و بهتر است با عسل مصرف کنید.
علاوه بر مشکلات بالا این گیاه برای حلق نیز خوب نیست و اگر مشکلاتی در حلق خود دارید، بهتر است در مصرف آن احتیاط کنید.
تداخل با داروها
احتمال اینکه ابهل با داروهای دیگر تداخل داشته باشد، زیاد است.
به ویژه اگر شخصی داروهای خاصی مصرف میکند، قبل از مصرف ابهل باید با پزشک مشورت کند.
مسمومیت
همچنین اگر مقادیر زیادی از این گیاه مصرف شود، ممکن است منجر به مسمومیت شود.
علائم مسمومیت میتواند شامل تهوع، استفراغ، سرگیجه و حتی مشکلات تنفسی باشد.
عوارض جانبی در زنان باردار و شیرده
زنان باردار و شیرده باید در مصرف سرو کوهی و دیگر گیاهان دارویی احتیاط کنند؛ زیرا ممکن است برای جنین یا کودک شیرخوار مضر باشد.
مهم است قبل از استفاده از سرو کوهی به عنوان درمان یا مکمل، با یک پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید تا از مصرف ایمن و مؤثر آن اطمینان حاصل کنید.
مقدار و نحوه مصرف باید دقیقاً طبق توصیههای پزشکی یا دستورات سنتی دقیق باشد تا از بروز مضرات یا عوارض جانبی جلوگیری شود.
به مقاله خواص پسته در بارداری سر بزنید.
کلام آخر
ابهل یا سرو کوهی، گیاهی است که خواص بسیاری دارد و میتواند به عنوان بخشی از رژیم درمانی طبیعی مورد توجه قرار گیرد.
از خاصیت ضدالتهابی و ضد میکروبی گرفته تا تأثیرات ملین و تسکیندهنده، این گیاه قابلیتهای گستردهای دارد که میتواند برای مقابله با بیماریهای مختلف از جمله بواسیر مفید باشد.
با این حال، مانند هر ماده دارویی، مصرف ابهل نیز باید با احتیاط صورت گیرد و عوارض جانبی احتمالی و تداخلات دارویی را در نظر گرفت.
برای اطمینان از استفاده ایمن و مؤثر، مشاوره با متخصصان بهداشت و درمان ضروری است.
در پایان امیدواریم با خواندن این مقاله با سرو ابهل به خوبی آشنا شده باشید.
مشاهده تمامی محصولات فروشگاه
سلام و احترام. مطلب ارزشمندی بود. نیاز به اطلاعات بیشتری هستم. آیا شما به صورت تخصصی در مورد این گیاه تحقیق کرده اید؟
سلام دوست گرامی
وقت به خیر
لطفا سوال خود در این زمینه را مطرح کنید تا کارشناسان ما به شما جواب دهند.
سپاس