کلپوره: خواص، راهنمای مصرف و موارد احتیاط

کلپوره، یکی از گیاهان دارویی است که از دیرباز در طب سنتی به‌عنوان یک ماده درمانی مورداستفاده قرارگرفته است.

این گیاه با ویژگی‌ها و خواص متنوعی که دارد، توجه بسیاری از پژوهشگران و علاقه‌مندان به طب گیاهی را به خود جلب کرده است.

 ازآنجایی‌که مصرف هر گیاه دارویی نیازمند دانش و آگاهی کافی است، در این مقاله قصد داریم تا خواص کلپوره را موردبررسی قرار دهیم.

همچنین، راهنمایی‌هایی در مورد چگونگی مصرف صحیح و مواردی که باید در هنگام استفاده از این گیاه مراعات شود، ارائه خواهیم داد.

امیدواریم که این مقاله بتواند نقش مؤثری در افزایش آگاهی شما از خواص و موارد استفاده از کلپوره داشته باشد و همچنین به شما کمک کند تا با موارد احتیاط مصرف آن آشنا شوید.

کلپوره چیست؟

خانواده نعناعیان در گیاهان شامل 210 جنس و 3500 گونه است که گیاه کلپوره یکی از مجبوب ­ترین گونه ­های این خانواده محسوب می‌شود.

این گیاه دارویی بیش از 2000 سال است که در طب سنتی به علت خواص ضددیابت، ضدالتهاب و ضداسپاسم (مفید برای سیستم گوارشی) مورداستفاده قرار می­‌گیرد.

ارتفاع بوته کلپوره بین 10 تا 35 سانتی­‌متر بوده و برگ های این گیاه کرکی، دراز و باریک و گل ها به رنگ سفید و زرد هستند.

قسمت‌های مورد استفاده این گیاه سر شاخه­‌های گلدار هستند که بین ماه­‌های خرداد و مرداد بر حسب شرایط محل رویش بدست می­‌آیند.

محل رویش کلپوره معمولا مناطق معتدل و کوهستانی است. میزان نیاز به بارندگی سالانه این گونه 700 – 300 میلی متر و متوسط درجه حرارت سالانه 15 – 16 درجه سانتی‌گراد است.

جایگاه گیاه کلپوره در طب سنتی

تاریخ استفاده از این گیاه به زمان­ بقراط و جالینوس برمی‌گردد. در طب سنتی ایران از خواص کلپوره برای درمان بیماری‌های عفونی، مفصلی، روماتیسم، کاهش قند خون، رفع سردرد و سرما خوردگی استفاده می‌شده است.

همچنین گفته شده کلپوره دارای اثرات نیرودهنده و ضدتشنج است.

کلپوره برای چی خوبه؟

سرشاخه­‌های گل­دار این گیاه، بخش دارویی آن را تشکیل می­‌دهند و اثراتی مقوی و ضدتشنج دارند.

همچنین استفاده از این گیاه برای رفع بیماری‌­های دستگاه تناسلی، ادراری و تأخیر یا عدم قاعدگی بسیار مفید است. تحقیقات علمی انجام شده به گیاه کلپوره، خواص ضدتب و ضدمیکروب، ضددرد، آنتی­اولسری آن را تأیید می­‌کنند.

کلپوره به طور سنتی در شرایط مختلف به عنوان درمانی برای اختلالات دستگاه گوارش، دیابت و روماتیسم مورد استفاده قرار می­‌گیرد و چای آن برای بهبود بیماری‌هایی مانند درد شکم، سوء هاضمه، سرماخوردگی، دیابت نوع 2، ضد اشتها و تب ­بر براساس پیشینه پژوهشی مورد تأیید قرار گرفته است.

عصاره و اجزای مختلف این گیاه دارای خواصی ازجمله؛ مهار رادیکال­‌های آزاد، ضدسرطان، ضدجهش، کاهنده قندخون، کاهنده فشارخون، محافظت از کبد و افزایش حافظه می‌باشد و عصاره آبی تهیه شده از گیاه کلپوره مؤثرترین ماده در سرکوب میزان اکسیداسیون در بدن است.

گرایش به مصرف گیاهان دارویی برای درمان و پیشگیری از بیماری‌های مختلف در سال‌های اخیر به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است.

حالا که با گیاه کلپوره آشنا شدید، در این‌جا به بررسی خواص کلپوره خواهیم پرداخت.

خواص کلپوره برای معده

کلپوره، یکی از گیاهان دارویی با خواص فراوان است که به‌ویژه برای معده مفید می‌باشد. این گیاه با قابلیت‌های مقوی معده، می‌تواند نفخ، دل‌پیچه و سوءهاضمه را برطرف کند و به هضم غذا کمک کند.

احساس سنگینی معده، یبوست و اسهال نیز با استفاده از آن قابل درمان است. علاوه بر این، عصاره آبی کلپوره در ترمیم زخم‌های معده نیز تأثیر چشمگیری دارد.

برای بهره‌برداری از خواص کلپوره، می‌توانید برگ و ساقه گل‌دار آن را در آب جوش دم کرده و با عسل یا نبات کنید.

نوشیدن یک فنجان از این مخلوط پس از غذا، هضم را تسهیل و تهوع را کاهش می‌دهد.

همچنین، استفاده از کلپوره به همراه شاتره، آنزیم‌های گوارشی را فعال‌تر می‌کند و اشتها را افزایش می‌دهد.

خواص کلپوره برای صورت

کلپوره، گیاهی است با خواص شگفت‌انگیز برای پوست. ازجمله مواردی که می‌توان از خواص کلپوره بهره برد، رفع علائم ناشی از گزش حشرات است.

با استفاده از گل تازه کلپوره، می‌توان ضمادی تهیه کرد که به کاهش خارش و التهابات پوستی کمک می‌کند.

علاوه بر این، کلپوره به‌عنوان یک درمان طبیعی برای جوش‌های پوستی نیز شناخته شده است.

 اما خواص کلپوره به اینجا ختم نمی‌شود؛ برای زخم‌ها و خراش‌های پوستی نیز می‌توان از خیسانده کلپوره استفاده کرد تا فرآیند التیام زخم‌ها را تسریع ببخشد.

خواص کلپوره برای بیماری های قلبی و عروقی

امروزه شیوع بیماری‌های قلبی و عروقی در بین جوامع گسترش زیادی پیدا کرده است. از این ­رو کنترل عوامل خطر این ‌بیماری‌ها بسیار مهم بوده و پیشگیری و درمان آن جزو اولویت‌های بهداشتی کشورها محسوب می­‌شود.

شواهد نشان­دهنده کاهش قابل توجهی در مرگ ­و میر و بیماری­‌های قلبی عروقی در میان مصرف کنندگان میوه‌ها مثل انجیر، پسته و انار، سبزیجات و داروهای گیاهی به دلیل وجود ترکیبات فنلی و فلاونوئیدهای آنان می‌باشند.

فلاونوئیدها با فعالیت آنتی اکسیدانی خود برای درمان بیماری­‌های قلبی عروقی مفید هستند. ازجمله گیاهانی که حاوی این ترکیبات می ­باشد، کلپوره است.

استفاده از خواص کلپوره باعث کاهش اسیدهای چرب می ­شود و به عنوان بازدارنده پراکسیداسیون سلول ­های قرمز خون می‌باشد و باتوجه به اینکه موارد ذکر شده ازجمله مهم­‌ترین علل بیماری­‌های قلبی و عروقی هستند، کلپوره جزو داروهای گیاهی مفید برای پیشگیری و کاهش این­گونه بیماری‌ها محسوب می­‌شود.

کلپوره یکی از گیاهانی است که برای رفع درد قلب مورد مصرف قرار می‌گیرد که سابقه تجویز و استفاده از آن به زمان بقراط و جالینوس برمی­‌گردد.

اثرات کاهنده کلسترول و تری­گلیسیرید سرم و نیز کاهش فشارخون از خواص کلپوره گزارش شده است.

طبق مطالعات انجام شده در این زمینه، عصاره هیدروالکی گیاه کلپوره به طور قابل توجهی میزان کلسترول و LDL خون را کاهش می‌دهد که معمولاً عوارضی را به دنبال نداشته و همچنین برای بیماران دیابتی نیز با کاهش چربی خون مناسب است.

خواص کلپوره برای دیابت

کلپوره به عنوان عاملی مهم برای کاهش قندخون، شهرت زیادی دارد. چرا که در طب سنتی و گیاهی برای کاهش قندخون و چربی خون به ­کار می­‌رود.

طبق مطالعات انجام شده جوشانده­ این گیاه و عصاره آن باعث کاهش قابل توجهی در میزان قندخون می‌شود.

داشتن این ویژگی برای گیاه کلپوره منجر شده که بسیاری از بیماران دیابتی روزانه برای حفظ سطح طبیعی قندخون خود و همچنین جایگزینی آن برای داروهای معمول، استفاده نمایند که البته خواص آن حالت دیابتی برگشت ­ناپذیر را دارد.

خواص کلپوره برای کاهش پوسیدگی دندان ها

پوسیدگی دندان و بیماری­‌های لثه رایج‌ترین بیماری‌های مربوط به محیط دهان می‌­باشند که در اثر تجمع میکروارگانیسم‌ها و تشکیل پلاک میکروبی ایجاد می­‌شوند.

دهان­شویه­‌ها به عنوان ابزاری درجهت کنترل پلاک بالا در کنار استفاده از مسواک و نخ‌دندان نقش مهمی در رفع این دو عارضه دارند.

از آن­جا که استفاده از دهان­‌شویه‌های شیمیایی با وجود قدرت ضدباکتریایی مناسب، دوام طولانی و عدم سمیت، دارای عوارض گوناگونی مانند ایجاد رنگدانه‌­های دندانی، تغییر حس چشایی، سوزش و خشکی دهان و… می‌باشد. بنابراین استفاده از دهان­‌شویه‌های گیاهی بیش از پیش موردتوجه قرار می‌گیرند.

گیاه کلپوره با ویژگی ضدباکتری و درمان التهاب یا زخم و از آن­جا که گیاهی خوشبو و معطر می­‌باشد، می‌تواند به عنوان دهان­‌شویه گیاهی مورد مصرف قرار گیرد.

کلپوره دارای ترکیبات فنلی است که این ترکیبات اثراتی ضدمیکروبی را از خود نشان می‌دهند که منجر به تحریک ترشح بزاق شده و از این طریق به کاهش پوسیدگی دندان کمک می­‌کنند.

از دیگر ترکیبات ضدمیکروبی و خواص کلپوره، وجود تانن‌ها می‌باشند که با مهار قدرت چسبندگی میکروب و مهار فعالیت‌های آنزیمی، اثر ضدمیکروبی خود را بروز می­‌دهند.

خواص کلپوره برای رحم

واژینیت اصطلاحی کلی برای اختلالات واژن می­‌باشد که علت آن عفونت، التهاب یا تغییر فلور طبیعی واژن بوده و جزو شایع‌ترین علل مراجعه زنان به پزشک است.

واژینیت‌­ها دارای علائمی هستند که می­‌توانند به شکل عفونی بروز نمایند و باعث بروز مشکلات افسردگی، خود کم­بینی، نارضایتی از زندگی، افزایش استرس، نازایی و… در زنان شوند.

بنابراین بایستی اقدامات لازم برای برطرف کردن این عفونت‌ها انجام شود.

استفاده بی­‌رویه از آنتی­ بیوتیک‌ها باعث مقاومت دارویی و عوارض دیگری در بیشتر میکروب‌ها می­‌شود، از این­ رو جایگزینی ترکیبات ضدمیکروبی جدید با عوارض کمتر ضروری است.

استفاده از گیاهان دارویی برای مشکلات رحم

گیاهان دارویی برخلاف داروهای شیمیایی به طور طبیعی استخراج شده­ اند و سبب طبیعی شدن عملکرد فیزیولوژیکی و همچنین اصلاح علت اختلالات در بدن می‌شوند.

از خواص کلپوره از زمان‌های قدیم برای درمان بیماری‌های ادراری و تناسلی استفاده می‌­شده است.

بررسی نتایج تحقیقات متعدد انجام شده درمورد ویژگی‌های فیتوشیمیایی، دارویی و اثرات ضدقارچی، ضدباکتریایی، آنتی بیوتیکی و آنتی اکسیدانی کلپوره و همچنین تأثیر آن در درمان بسیاری از بیماری‌ها و عفونت‌ها نشان می‌دهد که این گیاه دارای خواص مفیدی در برابر میکروارگانیسم­‌ها و درمان عفونت‌ها است.

از آن­جا که علت اصلی واژینیت‌ها باکتری، قارچ و سایر میکروارگانیسم‌ها هستند. از خواص کلپوره برای درمان عفونت‌های واژینال با عوارض دارویی کمتر می‌توان استفاده کرد.

طریقه مصرف کلپوره برای عفونت

برای رفع عفونت رحم، توصیه شده که مخلوط برگ مورد، آویشن شیرازی، کلپوره و گل ارونه را نیم­کوب کرده و بجوشانید. سپس از مایع صاف شده آن استفاده کنید.

جوشانده کلپوره همچنین برای بازکردن قاعدگی مورد مصرف قرار می‌گیرد. از خواص کلپوره به طور معمول برای افزایش شیر مادر و همچنین کاهش مشکلات دستگاه گوارش در ماه­‌های آخر بارداری و نیز پس از زایمان استفاده می‌شود.

استفاده از آن در سه روز اول قاعدگی باعث کاهش شدید خونریزی می‌شود.

گیاه کلپوره و فعالیت‌های ضد سرطانی آن

کلپوره ازطریق تغییرات میتوکندری باعث فعالیت ­های ضدسرطانی می­‌شود که عصاره متانولی آن در داروهای شیمی­‌درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

خواص کلپوره این داروها را در برابر یک گروه از سلول ­های سرطانی تقویت می‌کنند، بنابراین عصاره متانولی موجود در کلپوره عاملی مؤثر و ایمن برای درمان سرطان است.

طبق آزمایشی که به روی خواص عصاره­‌های آبی گیاه کلپوره در درمان سلول‌های سرطانی انجام شد نشان داد که از نظر محافظت سلولی، القای آنزیم‌های سم­‌زدایی از سلول‌های سرطانی، بهبود آسیب­‌های DNA و اثر ضدجهشی آن برای درمان این بیماری مفید است.

براساس نتایج مطالعه‌ه­ای دیگر در این زمینه، استفاده از ترکیبات گیاه کلپوره همراه با داروهای ضدسرطان می­‌تواند اثرات سمی و عوارض جانبی این داروها را کمتر کند.

همچنین اثر روغن­ اساسی گیاه کلپوره بر رشد سلول­‌های سرطانی ریه و پستان مورد بررسی قرار گرفته است که نشان می‌دهد روغن این گیاه دارای بالاترین اثر ضد تکثیر سلول‌­های سرطانی را دارد.

خواص کلپوره برای درمان زخم

با وجود پیشرفت‌های عمده­‌ای که در درمان زخم‌های جراحی حاصل شده است، عفونت، به عنوان یکی از علل قابل توجه در مرگ ­و میر پس از عمل­‌های جراحی همچنان باقی مانده است.

از گذشته‌های دور پزشکان با توسعه روش‌های مؤثر به دنبال درمان زخم در کوتاه‌ترین زمان و کمترین عارضه هستند.

داروها و پمادهای متعددی همچون محلول‌­های ضدعفونی کننده، پمادهای آنتی­‌بیوتیک و… برای ترمیم زخم باز مورداستفاده قرار می­‌گیرد که هرکدام دارای محدودیت­‌ها و نواقص فراوانی هستند.

در طب سنتی نیز برای بهبود زخم­‌ها از گیاهان مختلفی همچون بابونه، به دانه و صبر زرد استفاده می‌شود ولی به علت عدم معرفی یک داروی قطعی جهت افزایش سرعت ترمیم زخم‌ها، تحقیقات به روی گیاهان دارویی و تأثیر آن­‌ها بر روند ترمیم زخم همچنان ادامه دارد.

آیا کلپوره برای درمان زخم کمک­ کننده است؟

در این میان، کلپوره با دارا بودن ترکیباتی با اثرات ضدالتهابی نیز گزینه مناسبی برای درمان زخم­‌ها است.

تعدیل التهاب و استفاده از آنتی‌اکسیدان‌ها روند ترمیم زخم را تسریع می‌کنند.

گیاه کلپوره دارای اثرات ضدالتهاب، ضدمیکروب و آنتی اکسیدان است که عصاره‌های هیدروالکی سرشاخه‌های گل­دار کلپوره می­‌توانند ازطریق کاهش التهاب، جمع کردن رادیکال‌های آزاد و مواد اکسیدانی و نیز پیشگیری از ایجاد عفونت و رشد میکروارگانیسم‌ها منجر به ترمیم و بهبود زخم­‌ها شود.

طبق مطالعه انجام شده مشخص شد که عسل حاصل از گل‌های گیاه کلپوره برای ترمیم زخم‌های پوستی بسیار مفید است و همچنین تجویز خوراکی عصاره آبی این گیاه در ترمیم زخم معده تأثیر بسزایی داشته است.

خواص کلپوره برای سندرم ترک اعتیاد!

اعتیاد در جهان مشکلات مختلف اقتصادی و خانوادگی، ابتلا به بیماری‌های عفونی و ناهنجاری‌های روحی، روانی و رفتاری را در پی دارد.

وابستگی به مرفین ابعاد جسمی و روانی دارد که مشخصه آن سندرم ترک است.

سندرم ترک به دنبال قطع سریع مواد با علائمی چون تشنج، دردهای عضلانی، تحریک­ پذیری شدید عصبی و ناراحتی‌های گوارشی همراه است که فرایند ترک را دشوار می­‌کند.

از این ­رو در دوران ترک استفاده از داروهایی که این علائم را کاهش دهد اهمیت زیادی دارد.

باتوجه به اهمیت طب سنتی و گیاهان دارویی به دلیل ارزانی و عوارض جانبی کمتر و نیز در دسترس بودن آن­‌ها، امروزه گیاهان دارویی جایگزین داروهای شیمیایی شده‌اند.

گیاه کلپوره با اثرات ضدتشنج، ضددرد، فعالیت آنتی اکسیدانی، رفع سردرد، رفع مشکلات دستگاه گوارش و… مطابق تحقیقات انجام شده می‌تواند برای کاهش علائم سندرم ترک مورفین بسیار مفید باشد، بنابراین استفاده از خواص کلپوره می‌تواند در آینده برای ایجاد راه‌های جدید و کم­‌خطر برای سم‌­زدایی معتادان مؤثر باشد.

در چه صورت برای مصرف کلپوره احتیاط کنیم؟

با وجود اثرات مفید داروهای گیاهی در درمان بیماری­‌های مختلف و رفع سمیت داروهای دیگر، مصرف در دوز بالا و بدون راهنمایی علمی آن ممکن است منجر به بروز سمیت احتمالی شود.

بنابراین با وجود خواص کلپوره از استفاده از آن در دوز بالا به صورت خود درمانی اجتناب شود.

از جمله عوارض جانبی مصرف کلپوره می‌توان به خشکی دهان، یبوست، افزایش تعداد ضربان قلب اشاره کرد.

طریقه مصرف کلپوره

سرشاخه‌های گلدار گیاه کلپوره در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

زمان جمع آوری آن بین ماه‌های خرداد و مرداد است. برای استفاده از خواص کلپوره از این گیاه بیشتر به‌صورت جوشانده استفاده می‌شود.

به این منظور به نیم لیتر آب در حال جوش 2 قاشق از گیاه خردشده بریزید و اجازه دهید دم بکشد. همچنین مصرف آن به ‌صورت عرق نیز وجود دارد.

سخن پایانی

در پایان این مقاله، امیدواریم که توانسته باشیم نوری بر خواص کلپوره بی افکنیم.

همان‌طور که متوجه شدید، استفاده بهینه و آگاهانه از گیاهان دارویی می‌تواند به بهبود سلامت و کیفیت زندگی کمک کند. ولی همیشه باید به یاد داشت که مصرف بی‌رویه و بدون مشاوره با متخصص می‌تواند به‌جای منافع، آسیب‌هایی به‌سلامت بزند.

 از همه خوانندگان خواهش می‌کنیم که قبل از مصرف هر گیاه دارویی یا مکمل، با پزشک یا متخصص مربوطه مشاوره کنند.

امیدوارم مطالب این مقاله مفید واقع شده باشد و از خواندن آن لذت برده باشید.

ایام به کام.

مشاهده تمامی محصولات فروشگاه