هرس درختان همیشه سبز(موز، زیتون، مرکبات، خرما، ازگیل ژاپنی)

هرس درختان همیشه سبز(زیتون، مرکبات، خرما، ازگیل ژاپنی، انبه، موز)

هرس درختان زیتون در مرحله نونهالی

در مرحله نونهالی که ۲ الی ۴ سال طول می کشد گیاه دارای رشد زیاد بوده و میوه ای تولید نمی شود. در این مرحله هرس بسیار کم فقط به منظور فرم دهی انجام می گیرد. هدف از فرم دادن درخت زیتون همانند سایر درختان میوه ایجاد اسکلت مناسب برای درخت جهت نگهداری اندام های گیاه و محصول در طول سال های باردهی می باشد و ضمنا انجام هرس در سنین اولیه درخت باعث به بار نشستن هر چه سریعتر درخت و کاهش دوره نونهالی خواهد شد.

عملیات هرس در مرحله نونهالی عبارت است از:

حذف پاجوش ها و نرک ها، متعادل نمودن قسمت های فوقانی تاج. جلوگیری از روی هم افتادن شاخه ها، کاهش رقابت بین شاخه های جانبی و محور اصلی. تحریک ایجاد شاخه های جانبی در نقاط خاص روی تنه اصلی شاخه هایی که به شکل نهایی درخت لطمه می زنند. تمامی شاخه هایی که به غیر از شاخه های انتخاب شده رشد می کنند، بایستی حذف گردند.

نکته مهم: هرس شدید در طول ساله های اولیه بر روی رشد گیاه اثری بازدارنده دارد و شروع زمان باردهی را به تاخیر می اندازد و حجم محصول را نیز کاهش می دهد بنابراین باید هرس را در این زمان به حداقل برسانیم. پس از کاشت نهال تمامی شاخه های جانبی که در زیر ارتفاع حدود ۸۰ سانتی متری رشد کرده باشند. بایستی، حذف شوند.

البته در مناطق با وجود تابش شدید آفتاب ارتفاع کمتر (حدود ۴۰ سانتی متر) در نظر گرفته می شود. در سال دوم 3 الي دو شاخه در جهات مختلف انتخاب می کنیم ( با حفظ ليدر مرکزی) که در آینده اسکلت اصلی درخت را تشکیل خواهد داد.در مناطق با تابش آفتاب زیاد به دلیل جلوگیری از سوزش تنه، تنه اصلی کوتاهتر در نظر گرفته می شود.

هرس فرم دهی درختان زیتون

فرم های معمول تربیت نهال های جوان در مناطقی که تابش آفتاب کم است، فرم جامی توصیه می گردد:

1. شاخه های فرعی در جهات و ارتفاع مختلفی از تنه انتخاب می گردند.
2. كليه شاخه های خارج از فرم حذف می گردند. تمامی پاجوش ها و نرک ها در قسمت پایینی حذف می گردند. در اکثر مناطق زیتون کاری از این روش محور مرکزی استفاده می شود:هدایت درخت به صورت تک تنه، حذف پاجوش و نرک ها در قسمت پایینی، حذف کلیه شاخه های خارج از فرم . در مناطقی که تابش آفتاب زیاد است فرم کروی کاربرد دارد و میوه در قسمت داخلی تاج تشکیل می شود.

هرس درختان زیتون در دوره باردهی و تولید

در این دوره رشد رویشی به مقدار کافی وجود دارد اما مقدار آن کمتر از دوره نونهالی است. در طول دوره بلوغ درختان از نسبت برگ به چوب بیشتری برخوردارند، لذا هرس باید طوری انجام گردد که باعث نفوذ بیشتر نور به داخل تاج گردد تا کیفیت میوه ها بهتر شده و برداشت نیز آسانتر گردد. در طول این مرحله از زندگی درخت، هرس باید بتواند دوره باردهی درخت را حتی الامکان طولانی سازد. در صورت بی دقتی در امر هرس یا عدم هرس، سال آوری تشدید می گردد و کمیت و کیفیت محصول کاهش می یابد.

روش های هرس مرکبات

درختان مرکبات نسبت به سایر درختان میوه به هرس کمتری احتیاج دارند. از طرف دیگر با انجام هرس شدید طی چندین سال می توان اثر پاکوتاهی را در آن ها مشاهده نمود. در چارچوب داشتن یک مدیریت خوب در باغ، انتخاب و انجام هرس (حذف شاخه هایی ویژه و غیر دلخواه بلافاصله بعد از برداشت) نوعی عملیات مدیریتی محسوب شده که سطح تولید و اندازه میوه را بهبود می بخشد.

بنابراین انجام هرس ضروری و مفید است. انجام هرس سبب امکان کنترل درخت و محدود نمودن عوامل ساختاری درخت (چون ارتفاع، پراکندگی شاخه ها و تراکم تاج)، فعالیت تاج (فیزیولوژی تاج، انتشار نور در درون تاج و تقسیم مواد فتوسنتزی) می شود. ساختار و فعالیت شاخه های درختان همزمان با رشد، انبوه شدن و در نهایت مسن شدن درخت تغییر می کنند. انبوه شدن شاخه ها باعث کمبود نور، کاهش سطح برگ و تولید شاخساره، قرار گرفتن میوه ها در قسمت های انتهایی تاج و در نهایت کاهش عملکرد، اندازه میوه و کیفیت خارجی میوه می شود. به همین دلیل درختان مرکبات قبل از وقوع چنین مشکلاتی نیاز به هرس دارند.

هرس فرم مرکبات

برای فراهم ساختن شکل مناسب درخت، طی ۲ – ۳ سال هرس فرم الزامی است. هر شاخه ای که در ناحیه زیر پیوند ظاهر می شود، باید در همان مراحل اولیه رشدی قطع شود.با هدف ایجاد تاجی که تقریبا از ۳۰ – ۴۰ سانتی متری سطح زمین شروع شود تعداد ۳ – ۴ شاخه در اطراف درخت و با فاصله حدود ۱۰ سانتی متر از یکدیگر نگه داشته و بقیه شاخه ها قطع می شوند.

در شمال و جنوب ایران سعی می شود شاخه های فرعی را وادار به رشد در جهت بیرونی نمایند و داخل تاج را باز نگه دارند. مراقبت از شاخه ها جهت شکل دهی در تمام طول سال های اول تا سوم بعد از کاشت در زمین اصلی ادامه دارد. ليكن عمدتا هرس در زمستان و بعد از رفع خطر سرما انجام می گیرد.

اثر هرس مرکبات

اولین اثر هرس، کاهش تعداد جوانه و در نتیجه تغییر نسبت شاخه به ریشه است، اما مهمترین اثر مربوط به تغییر در میزان نفوذ نور و غالبیت درخت است. نور به طور بدیهی روی جوانه دهی، گلدهی، میوه نشینی، کیفیت میوه، رنگ و عملکرد تاثیر دارد. در قسمتهای جانبی درخت که دارای تراکم نوری کمتر از ۱۵ درصد است برگ و میوه کمتری تشکیل می شود. سن و موقعیت جوانه های موجود در تاج، میزان واکنش به جوانه دهی و گلدهی درخت را تحت تاثیر قرار می دهد.

این عوامل ارتباط نزدیکی باهم داشته و روی جمعیت گل از طریق هرس تاثیر دارند، هر چند این اثرات بستگی به زمان و شدت هرس دارد. بعضی از مرکبات مثل نارنگی زودرس، ممكن است محصول زودرس با اندازه نامناسب و کم آب تولید نماید در این صورت یک هرس سنگین و حذف بخشی از اسکلت درخت امکان نفوذ نور به داخل شاخه ها را داده و رشد تسریع می شود. در این صورت میوه هایی که تولید می شود پر آب و بزرگ خواهد بود.

چگونگی هرس مرکبات

روش های مختلفی از هرس با توجه به هدف، میزان سرمایه، زمان و قابل دسترس بودن کارگر و تجهیزات وجود دارند. به طور کلی، عادت رشد طبیعی یک درخت را می توان هرس قرار داد. بنابراین هرس در مرکبات به دو دلیل با سایر درختان تفاوت دارد. اول بیولوژی گلدهی آن و دوم الگوی ذخیره مواد فتوسنتزی است.

این عوامل تاثیر زیادی روی زمان و چگونگی هرس دارند. معمولا سعی می شود درختان جوان تربیت شوند تا بعدها از انجام هرس شدید روی آن ها جلوگیری شود. هرس فرم دهی بیشتر در خزانه انتظار و یا زمین اصلی در سال های اولیه انجام می شود. پس از آن تا سنین بین ۱۵ – ۲۰ سالگی هرس سبک انجام می شود.

بیرون آوردن نهال های جوان از خزانه جهت کاشت در زمین اصلی، با قطع شدن بخشی از سیستم ریشه نهال مواجه است. با کاهش سیستم ریشه، بخش هوایی نهال در محل اصلی نمی تواند مواد غذایی و آب لازم را دریافت نماید. بنابراین درخت با ریزش بعضی از برگ ها و سوختگی سرشاخه ها روبرو می شود. لذا جهت ایجاد تعادل بین بخش هوایی و ریشه، قطع حدود 1/2 تا 1/3 تا قسمت هوایی نهال ضروری است.

زمان هرس مرکبات

زمان هرس به شدت روی گلدهی تاثیر دارد. هرس قبل از باز شدن جوانه، میزان جوانه دهی را افزایش و تعداد گل را کاهش می دهد. همچنین به طور چشمگیری نسبت گل آذین های برگ دار به گلدار افزایش می یابد. در صورت هرس زود هنگام در زمستان این اثرات شدیدتر است. پیشنهاد شده است که باغداران در صورت امکان هرس را بلافاصله بعد از برداشت شروع نموده و تا مرحله تمام گل ادامه دهند.

با نزدیک شدن به مرحله تمام گل، از شادت هرس کاسته می شود. ارقامی که در زمستان هرس می شوند شامل ساتسوما، کلمانتین و ناول بوده و پرتقال و گریپ فروت در میانه فصل هرس می شوند.هرس تابستانه روی تنومندی درخت تاثیر داشته و با رشد مجدد درخت، جوانه دهی و گلدهی را در شاخه هایی که جدید به وجود آمده اند افزایش داده که این خود افزایش عملکرد سالیانه را باعث می شود.

بهتر است درختان زودتر از شهریورماه هرس نشوند. زمانی که عمل هرس در ماه های بهمن تا فروردین انجام شد، به دلیل ایجاد رشد جهشی سنگین، نوعی تاخیر در شکست رنگ پوست میوه و افزایش در عارضه لکه روغنی مشاهده شد. اثر رشد رویشی زیاد و دیر هنگام روی افزایش پدیده لکه روغنی محرز شده است.

از طرف دیگر یخبندان همیشه منجر به مرگ شاخه های جوان تر می شود لذا زمان هرس را موکول به بعد از رفع خطر سرما می نمایند. شاخه های قدیمی با قطع شدن، تولید شاخه های جوان کرده و شاخه های خشک شده از سرما نیز قطع می شود. هنگامی که شاخه های با قطر ۲ – ۳ سانتی متر قطع می شوند استفاده از چسب پیوند برای پوشش محل زخم ضروری است.

شدت هرس مرکبات

هر دو عامل زمان و شدت هرس روی رشد، گلدهی و میوه دهی تاثیر دارد. درختان تا حد ممکن باید سبک هرس شوند چون بیشتر کربوهیدرات ها و نیتروژن در برگ ها و شاخه های جوان یک ساله ذخیره شده است. هرس شدید باعث تخلیه ذخایر، حذف شاخه زایی، تحریک رشد مجدد و سریع، کیفیت پایین میوه و کاهش در تعادل بین رشد و میوه دهی می شود.

در صورت اختلال در این تعادل، ۲-۴ سال زمان جهت ایجاد تعادل مجدد نیاز است. میزان شدت هرس باید طوری تنظیم شود که اثر آن در جهت تولید میوه بیشتر باشد تا اینکه رشد رویشی شاخه ها را افزایش دهد. در برخی ارقام دیگر مرکبات نظیر واشنگتن ناول تمام شاخه های رویشی نزدیک به زمین قطع شده تا بدین وسیله تهویه صورت گیرد و درخت نیز از آسيب حلزون در امان بماند.

زمان این نوع هرس معمولا قبل از آغاز گلدهی است ممکن است بخشی از توان محصول دهی درخت کاهش پیدا کند، اما این قابلیت را مجددا به دست آورده و جبران سبزینه از دست رفته می شود.

انتخاب شاخه در هرس مرکبات

معمولا در هرس دو برش اساسی انجام می شود. برش های سرشاخه که در طی آن بخش های انتهایی ساقه ها و شاخه های خاصی حذف شده که این امر باعث حذف  انتهایی و تحریک جوانه های جانبی می شود. در برش هایی که بیشتر جنبه تنک کردن دارند شاخه ها و اندام های داخلی تاج حذف می شوند. شاخه های زاید و نامناسب قبل از آنکه درخت برخی از انرژی خود را صرف رشد و نگهداری آن ها نماید باید حذف شوند. در هرس معمولا شاخه های ذیل حذف می شوند:

1.  شاخه های غیرزنده که ممکن است کانون عوامل بیماری زا باشند
2.  شاخه های شکسته، پیچ خورده و یا همدیگر را قطع کرده
3.  شاخه های ضعیف و مسن که توان غذادهی و شاخه سازی ندارند
4. شاخه های نوک تیز داخل درخت
5.  شاخه های باریک و مسن که تا نزدیک زمین رشد کرده اند، و شاخه های تولید کننده گل آذین های بدون برگ
6.  شاخه هایی که تمایل به تولید میوه نامرغوب دارند.

ضرورت مدیریت شاخه های رشد یافته بعد از هرس مرکبات

این شاخه ها با هدف داشتن میوه با کیفیت بهتر و همچنین داشتن یک تاج باز برای توزیع مناسب نور نیاز به کنترل و مدیریت دارند. شاخه های جدید به دو شکل ایجاد می شوند. اول جست های موضعی است که از محل زخم های بزرگ ناشی از هرس رشد می کنند.این قبیل شاخه ها را می توان با کاربرد موضعی اسید نفتالین استیک کنترل نمود.

دوم جست هایی هستند که با قطع جوانه انتهایی فعال شده و رشد می کنند. این جست ها ۴ تا ۶ ماه بعد از هرس دستی و با باقی گذاشتن ۱۵ – ۲۰ سانتی متر از طول شاخه و یا نگه داشتن شاخه انتهایی در اطراف شاخه و تحریک رشد جوانه جانبی در اثر خمیده کردن شاخه بوجود می آیند. هرس ابزاری است که بدینوسیله با شاخه زایی و تولید برگ و ساقه تنومند و سهولت در برداشت می توان کیفیت میوه را افزایش داد. تمام جست ها باید از حمله آفات (تریپس، شته، پسیل، برگخوارها و …) محافظت شود. کلیه ابزار آلات هرس باید عاری از ویروس های قابل انتقال باشند.

اصول هرس مرکبات

بطور کلی پنج اصل باید توسط باغدار در عملیات هرس رعایت شود:

1. هر سال سعی شود هرس سبک انجام شود. این عمل با هدف بهبود ساختار و نقش درخت اعمال می شود.
2. هرس کننده باید تنها آن بخش از شاخه های با وضعیت نامناسب، غیر فعال، ضعیف و خشک را حذف نماید. ایجاد فضایی مناسب با چارچوبی مطلوب، رشدی قوی و شاخه زایی با کیفیت بالا در حقیقت در نظر است.
3. درختان تا حد ممکن بعد از برداشت هرس شوند. زمان ایده آل قبل از بیدار شدن جوانه در بهار تا شرایط گل انگیزی در مزرعه است.
4. تنک سبک شاخه ها و برش های سر شاخه ای ایجاد یک تاج باز و در نتیجه جلوگیری از جست های زیاد بعد از هرس می کند.
5. با تنک کردن، سربرداری و خم کردن می توان جست های ایجاد شده بعد از هرس را وادار به قابلیت باروری و گلدهی نمود.

 روش های هرس درختان خرمالو

هرس این درخت هرسی اختصاصی و مداوم نمی باشد، بلکه منحصر به یک هرس از جابجایی به منظور تشکیل فرم بوده و در سال های بعد از فرم گرفتن به قطع شاخه های زائد و سرشاخه های سال قبل می پردازند، زیرا میوه ها در روی این نوع شاخه ها تشکیل می شود. بنابراین توصیه می شود در تشکیل و ازدیاد شاخه های جوان کوشش گردد.

در تشکیل فرم همانند دیگر درختان نیمه پابلند و پابلند پس از انتقال نهال به بستر اصلی از 1 متری الی 120 سانتی متری سربرداری نموده و تعداد 3 تا 5 شاخه ی انتهایی را به عنوان شاخه های اصلی با اسکلت تشکیل دهنده درخت حفظ می نمایند. شاخه هایی که در پایین بازوهای اصلی انتخاب شده اند همه ساله حذف می گردند.

هرس درختان ازگیل ژاپنی

درختان ازگیل ژاپنی معمولا نیازی به هرس ندارند اما آن ها را به فرم شلجمی یا جامی می توان تربیت کرد. اصول کلی کار بدین صورت است که نهال های ۲ – ۱ ساله از ارتفاع ۶۰ الى ۹۰ سانتی متری سربرداری می شوند و ۵ – ۳ شاخه ایجاد شده در سال بعد نگهداری و یک سوم انتهایی آن ها نیز قطع می شود. درختان بالغ اگر هرس نشوند می توانند تا ارتفاع 5/7 الی 9 متر رشد یابند. به همین خاطر برای کنترل اندازه درختان تا ارتفاع 3/6 -8/1 متری و سهولت برداشت میوه، می توان یک سوم انتهای شاخه ها را پس از عمل برداشت هرس کرد. همچنین برای نفوذ بهتر نور به داخل تاج درخت، شاخه ها درهم رفته را می توان حذف نمود.

 

چگونگی هرس درختان خرما

زمان هرس برگ

 هرس پس از برداشت محصول: در این مرحله برگهای خشکیده و برگ های آلوده به آفات و بیماری های نخل حذف می شوند.

 در زمان گرده افشانی: این کار به منظور سهولت در گرده افشانی انجام می شود.

در زمان تنظیم و آرایش خوشه ها ۶۸ هفته پس از گرده افشانی این نوع هرس به منظور رعایت نسبت مناسب بین برگ و خوشه و ایجاد فضای مناسب زیر خوشه ها جهت آرایش خوشه ها و برداشت آن ها صورت می گیرد.

هرس دمبرگ (تکریب)

در نخلستان های تجاری حذف برگ ها در دو مرحله صورت می گیرد در مرحله اول که بخش اعظم برگ ها در آن حذف می گردند شامل بریدن بخش کاملا خشک و پلاسیده برگ ها می شود (هرس) در این مرحله به فاصله تقریبی ۴۰ – ۳۰ سانتی متر از محل اتصال برگ به تنه اقدام به بریدن برگ ها می شود و حذف انتهای دمبرگ ها در مرحله دوم صورت می گردد.

در مرحله دوم هرس (تکریب) که معمولا هر ۳ – ۲ سال یکبار انجام می شود بخش باقیمانده از دم برگ ها در فصل مناسب آن که معمولا در فصل پاییز و پس از اولین بارندگی است بریده شده و حذف می گردد بارش باران باعث نرم شدن بافت های دمبرگ شده و عمل برش را تسهیل می نماید.

روش های تکریب:

عملیات حذف انتهای دمبرگ ها در مناطق مختلف خرما خیز کشور به روشهای متفاوتی انجام می شود رایج ترین روشهای تکریب، روش های دستی است که با استفاده از عكفه،اره و با تبر انجام می شود.

دستگاه هرس ته برگ نیز در جهت تکریب نخل های خرما طراحی و ساخته شده است.

هرس خار درختان خرما:

معمولا در همه ارقام خرما در قسمت قاعده دمبرگ و در دو طرف آن تعدادی خاروجود دارد لازم است قبل از گرده افشانی با در هنگام گرده افشانی نسبت به حذف این خارها اقدام گردد. نخل کاران جهت حذف این خارها از وسیله ای به نام خارزن دستی استفاده می کنند در هنگام استفاده از این وسیله جهت حرکت آن از سمت قسمت ته دمبرگ به سمت نوک دمبرگ تا محلی که خار وجود دارد می باشد.اخیرا در موسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری دستگاه خارزنی خرما طراحی و ساخته شده است که جهت هرس نخلهای جوان و کم ارتفاع مناسب به نظر می رسد.

 هرس دم خوشه ها پس از برداشت خرما :

بعد از اتمام عملیات برداشت در نخلستانها در اولین فرصت باید اقدام به حذف دم خوشه های باقیمانده روی خرما نمود این کار هم باید در ارقام ماده و هم در ارقام تر صورت گیرد زیرا در خیلی از موارد این دم خوشه ها می توانند عامل بقاء و انتشار بیماریهای قارچی در نخلستان باشند.

حذف پاجوش و تنه جوش درختان خرما:

معمولا در سنین جوانی نخل (تا ۲۰ سال اول پس از کاشت تعدادی پاجوش ( معمولأ ۱۵ – ۶ عدد) پای هر درخت تولید می شود . نکته مهم این است که نگهداری تعداد زیادی پاجوش روی درخت و برای مدت طولانی علاوه بر ایجاد مشکلات مرحله داشت محصول باعث ضعف درخت و کاهش عملکرد آن می گردد.

هرس در خرما 4 جنبه دارد:

1. هرس برگ
2. هرس لیف و دمبرگ
3.  حذف پاجوش های ساقه
4.  تنظیم پاجوش ها روی ریشه

رابطه مستقیمی است بین تعداد خوشه و تعدادبرگ. نخل های کالیفرنیا به طور متوسط بین140 – ۱۲۰ برگ دارند در حالی که در اهواز همان واریته به طور متوسط بین ۸۰-۵۰ برگ دارد. به طور کلی اگر یک نخل ۱۲-۱۰ تا خوشه داشته باشد باید حدودا نسبت ۱۰ برگ به یک خوشه را رعایت کنیم. یک برگ خرما در حدود ۵ سال عمر می کند از زمان ظهور تا خشک شدن خرما ۳ نوع برگ دارد؛

برگ هایی که زیر خط هرس (pruning line) قرار می گیرند باید حذف شوند. برگ هایی که پیر می شوند درصد فتوسنتز شان به تدریج کاهش می یابد. این برگ ها باید هرس شوند. هر نخل سالیانه ۲۰ برگ جدید تولید می کند و حداکثر عمر برگ ۵ سال است. در شرایط ما برگ های بین ۵-۴ سال زیر خط هرس (pruning line) قرار می گیرند.  فاصله خط هرس (P . L) تا نوک مریستم حدود ۲ متر است. یکی دیگر از مراحل هرس, هرس لیف و برگ است که یک سال بعد از هرس برگ صورت می گیرد.

در هرس برگ , برگ را از ته نمی برند بلکه حدود 0/5 متر از آن را نگه می دارند و سال بعد دمبرگ و لیف اطراف آن را تقریبا از ته می برند. به تجربه ثابت شدهکه اگر هرس انتهایی و دمبرگ انجام نشود علاوه بر این که برای بالا رفتن از درخت مشکل می گردد. لیف ها نیز محیط مناسبی برای رشد قارچ و بیماری ها می باشند.

یکی دیگر از مراحل هرس و حذف پاجوش های ساقه می باشد. ارقام مختلف توانایی مختلفی در تولید پاجوش دارند و برخی تا ۱۲ پاجوش تولید می کنند و اگر هر ۱۲ تا نگه داشته شوند.لذا نخل کاران فنی به هیچ وجه بیش از ۵ تا پاجوش برای تکثیر نگه نمی دارند به طوری که سالیانه یک پاجوش را که رسیده جدا می کنند و اگر پاجوش جدیدی ظاهر شد, آن را نگه می دارند به طوری که اگر نخل در سنین مختلف دارای ۵ پاجوش باشد حالت ایده آل است.موقع هرس برگ بعد از سرمای زمستان است ولی معمولا هرس برگ را ۶ – ۷ هفته بعد از تلقيح انجام می دهند. برداشتن پاجوش های ریشه همراه با کاشت نخل (پاجوش) است.

مراحل و روش های هرس درختان موز

برای پرورش موز دو عامل درجه حرارت و رطوبت ضروری می باشد. این گیاه دارای گونه های متعددی است و برای اولین بار این گیاه از من به ایران به همت مرحوم صمصام الممالک آورده شد و در تیس چابهار کشت گردید. ولی باید توجه داشت که از دیر باز در ایران شناخته شده بود. ارقام مهمی که امروزه در ایران کشت می شوند دوارف کاوندیش (پاکستانی)، ها ریچال (روبوستا)، هزاری، بلبلی و والری می باشد. ولی تنوع ارقام در سراسر جهان بسیار است. معمل ترین روش ازدیاد موز از طریق پاجوش و تقسیم ریزوم می باشد.

از آن جایی که گیاه موز پاجوش های متعددی تولید می کند و ساده ترین طریقه ازدیاد می باشد، برای تنظیم باردهی و افزایش محصول وجلو گیری از تضعیف پایه مادری، پاجوش های اضافی را از نزدیک ریزوم قطع می نمایند. این عمل نوعی هرس می باشد. در صورت نیاز می توان پاجوش ها را در سطح مزرعه به طور پراکنده دوباره کشت نمود.

 

چگونگی هرس درختان انبه

هرس فرم دهی درخت انبه بدین صورت اجرا می گردد که تمامی شاخه های نهال تا ارتفاع ۷۵ الی ۱۰۰ سانتی متری حذف می گردند. پس از آن ۴ – ۳ شاخه از تنه اصلی که حدود ۲۰ – ۳۰ سانتی متر با یکدیگر فاصله دارند و در جهات مختلف درخت انتخاب می گردند تا اسکلت درخت را تشکیل دهند. نهال جوان را می توان از ارتفاع ۱۲۰ سانتیمتری نیز سر برداری کرده و ۳ شاخه مناسب را نگهداری و بقیه را حذف نمود.

نوک شاخه های حاصل نیز از ۶۰ الی ۹۰ سانتیمتری قطع می شوند. انبه رشد فلشی دارد که هر فلش رشدی به وسیله حلقه متمرکزی از برگ ها بر روی ساقه که به حلقه جوانه ها معروف است، مشخص می شود. به دلیل اینکه جوانه های این قسمت بسیار نزدیک یکدیگر می باشند و شاخه های به وجود آمده از رشد آن ها ارتباط ضعیفی با تنه دارند، برای شاخه دهی به وجود آمده فاصله و فضای مناسب برای رشد داشته باشند.

پس از فرم دهی درخت انبه، معمولا هرس ساله ای بر روی آن صورت نمی گیرد. درخت انبه به طور طبیعی رشد زیادی داشته و تاج انبوهی ایجاد می کند. به همین خاطر گاهی حذف شاخه های درهم رفته، پیر، خشک و آفت زده بلافاصله پس از برداشت میوه با پیش از گلدهی لازم می گردد.از آنجایکه گل های انبه در انتهای شاخه های ۶ هفته ای یا مسن تر تشکیل می شوند. حذف جوانه انتهایی بعد از هر فلاش رشدی موجب افزایش تعداد شاخه های انتهایی شده که می تواند به میوه دهی بهتر و محدود کردن اندازه درخت منجر شود.

منبع:

هرس درختان میوه

تالیف :آناهیتا طاهر خانی

برای مشاهده اخبار روز صنعت پسته و مطالب مفید کشاورزی و پسته به کانال پسته رفسنجان بپیوندید 

برای عضویت در کانال بر روی تصویر زیر کلیک کنید: