انتخاب بهترین زمان و بهترین نوع سم برای درختان انگور
سم‌پاشی یکی از فرآیندهای مهم پرورش و نگهداری از درختان انگور است. به همین علت تولیدکنندگان سموم کشاورزی سال‌های زیادی است که سم‌های مختلف را به بازار عرضه می‌کنند؛ اما بهترین سم موردنیاز درخت انگور کدام است؟ پاسخ این سؤال موضوع این مقاله از سایت پسته رفسنجان است که قصد افزایش اطلاعات و آگاهی کشاورزان را دارد. سعی کرده‌ایم انواع سم را معرفی کرده و به بررسی بهترین سم قارچ‌کش برای درخت انگور بپردازیم.
سم‌پاشی باغات انگور با سموم ضد بیماری و آفات انگور جزء اجتناب‌ناپذیر مدیریت باغات انگور است؛ بنابراین پیشنهاد ما مطالعه دقیق این مقاله برای پرورش‌دهندگان درختان انگور می‌باشد.
اهمیت سم‌پاشی برای درخت انگور
آفات و بیماری‌های مختلف در مناطق مختلف وجود دارند که در صورت مشاهده هرکدام از آن‌ها باید به فکر سم‌پاشی باشید. این آفات می‌توانند به کل باغ سرایت کرده و حتی باعث از بین رفتن و نابودی باغ شوند. علاوه بر آن برخی از حشرات و آفات باعث آسیب رسیدن به محصول و کاهش کیفیت انگور می‌شوند که این امر موجب کاهش بازارپسندی محصول خواهد شد.
برای جلوگیری از این اتفاقات لازم است که آفات و بیماری‌هایی که درختان انگور را درگیر می‌کنند را شناخته و راه مقابله و نابودی آن‌ها را بدانید. حتی زمان مناسب برای سم‌پاشی نیز مهم است و در صورت انتخاب زمان نامناسب ممکن است سم‌پاشی با شکست مواجه شود و یا تأثیری بر آفات و بیماری‌های درخت نگذارد.
برخی از انواع آفات انگور شامل شته‌ی مو، زنجرک‌ها، ساقه خوارها، شپشک‌های آرد آلود، زنجره‌ها و کرم‌های خوشه خوار هستند که ممکن است برای پیشگیری و درمان آن‌ها از سم‌های متفاوت کمک بگیرید. در ادامه به معرفی انواعی از سم‌ها پرداخته‌ایم تا بتوانید بهترین سم برای درخت انگور خود را انتخاب کنید.
انواع سم برای درخت انگور
برای دفع هرکدام از آفات و جلوگیری و رفع بیماری‌های مختلف، سم‌های مخصوصی وجود دارند. از مهم‌ترین سموم میتوان به قارچ‌کش مس، کاپتان، فولیت، ترکیبات گوگردی، الوزال، کاراتان، توپسین، فتالمیدها، وتابل، تریمیدال، کلکسین، زولون و … اشاره کرد. به‌عنوان‌مثال برای مبارزه با سفیدک مو و تریپس میتوان از سم قارچ‌کش توپاس، بنومیل و سم کرم‌کش دیازینون استفاده کرد. در ادامه تعدادی از معروف‌ترین بیماری‌ها و آفات را به همراه سم موردنظر برای کنترل آن‌ها آورده‌ایم.
- کرم خوشه خوار انگور: سموم فسفره مانند دیازینون 60 درصد، آزینوفوس متیل
- آفات زنجره درخت انگور: استفاده از سم دیازینون به مقدار 15 لیتر در هکتار، استفاده از سم کونفیدور، دیازینون و محلول‌پاشی پودر سپیدان (کائولین)
- سفیدک پودری مو: سم‌پاشی با گوگرد، وتابل، تریمیدال و کالکسین
- بیماری سفیدک داخلی: قارچ‌کش‌های معدنی مانند نمک‌های مس، دی تیوکار بامات‌ها و گروه فتالمیدها، کاپتان
- بیماری آنتراکنوز مو: سم‌پاشی با محلول سولفات مس 5 درصد، کاپتان و یا توپسین به نسبت دو در هزار
- بیماری پوسیدگی سیاه مو: به‌کارگیری بنومیل یا فربام دو در هزار، کاپتان، فولیت، تریادیمفون، قارچ‌کش‌های مسی
- سفیدک سطحی: استفاده از ترکیبات شیمایی مانند گوگرد، الوزال و کاراتان
سم کرم خوشه خوار درخت انگور
کرم‌های خوشه خوار انگور در فصل اول از جوانه‌های گل دهنده و غنچه تغذیه می‌کنند و سبب خشک شدن گل‌ها و جوانه‌ها و ریزش آن‌ها می‌شوند. لاروهای فصل دوم نیز از گوشت غوره تغذیه می‌کنند که در نتیجه آن، پوست غوره به رنگ خاکی درآمده و چروک شده و می‌ریزند.
لاروهای نسل سوم نیز به سراغ انگورهای رسیده می‌روند و از پوست و گوشت میوه‌های رسیده می‌خورند. لاروها حتی می‌توانند به همراه محصولات به انبار منتقل‌شده و تا بهار سال آینده در آنجا بمانند. برای مقابله با کرم درخت انگور با یکی از سموم فسفره مثل ازینوفوس متیل یا زولون به نسبت دو در هزار و یا دیازینون 60 درصد به نسبت 1.5 در هزار مبارزه انجام می‌گیرد.
نوبت اول سم‌پاشی در مرحله غنچه و قبل از باز شدن گل‌ها انجام خواهد شد و نوبت دوم در زمان غوره و نوبت سوم در شروع آبدار شدن میوه‌ها سم‌پاشی به عمل می‌آید.
زمان سم‌پاشی روی و بور برای انگور
بور و روی از عناصر میکرو ضروری در برنامه تغذیه گیاه در باغ‌ها برای تضمین کیفیت و عملکرد محصول هستند. عنصر روی پیش از شکوفه دهی کلیدی برای تشکیل میوه است و مکمل سازی باغ‌ها با عنصر بور و روی یک روش معمول برای غلبه بر کمبودها یا حفظ سطوح بهینه است.
به‌طورمعمول 90 درصد از عنصر بور اعمال‌شده، توسط گیاه در عرض 24 ساعت جذب می‌شود. محلول‌پاشی قبل از گلدهی بهترین راه برای اطمینان از گرده‌افشانی و جلوگیری از مشکلات تشکیل میوه است. عنصر روی یک جزء کلیدی در توسعه و عملکرد تنظیم‌کننده‌های رشد یعنی اکسین‌ها است. کمبودها می‌تواند منجر به تشکیل میوه ضعیف، رشد شته‌ها و خوشه‌های شل با میوه‌های کم اندازه و شکل نامنظم شود که به‌طور ناهموار می‌رسند.
محلول‌پاشی عنصر روی و بور برای درخت انگور قبل از متورم شدن جوانه‌ها و ده روز بعد از گلدهی و تشکیل میوه توصیه می‌شود.
جدول عناصر غذایی موردنیاز انگور
| پرنیاز | نیاز متوسط | کم‌نیاز |
| نیتروژن | آهن | مس |
| پتاسیم | منیزیم | مولیبدن |
| روی | منگنز | کلر |
| بور | کلسیم | |
| گوگرد | ||
| فسفر |
بهترین سم قارچ‌کش انگور
سموم قارچ‌کش از بهترین سم‌ها برای درخت انگور هستند. قارچ‌کش‌ها در انواع محصولات زراعی و باغی کاربرد دارند. یکی از کاربردهای آن‌ها محافظت از میوه انگور در برابر انواع سفیدک است. همچنین می‌توانند موجب افزایش عملکرد و کمیت محصولات، رشد شاخ و برگ و گیاهان جدید شوند.
قارچ‌کش‌های متعددی برای انگور در بازار توسط تولیدکنندگان عرضه شده‌اند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از قارچ‌کش بنومیل، کاپتان و قارچ‌کش توپاس یا پنکونازول. دو برند معروف و پرکاربرد سم‌های قارچ‌کش در ایران و جهان بردونیکس و قارچ‌کش الیت نام دارند که در برابر بیماری‌های کپک انگور و از بین بردن بیماری‌های دیگر مؤثر هستند. استفاده از سموم قارچ‌کش یکی از مهم‌ترین مسائل در رشد سود اقتصادی است؛ زیرا تأثیر قابل‌توجهی بر عملکرد درخت و کیفیت محصول دارد.
کنترل بیماری در هنگام ایجاد و توسعه محصول، افزایش بهره‌وری و کاهش لکه‌ها و همچنین بهبود عمر و کیفیت نگهداری محصولات برداشت‌شده و مواردی از این قبیل، استفاده از سموم قارچ‌کش را توجیه خواهند کرد و آن‌ها را به ابزار مهمی در جعبه‌ابزار هر کشاورز تبدیل می‌کنند.
سم توپاس برای انگور
توپاس نام تجاری سم قارچ‌کش پنکونازول است که برای کنترل و درمان سفیدک سطحی درختان انگور مورداستفاده قرار می‌گیرد. جذب این قارچ‌کش از طریق برگ بوده و سپس توسط آوندها در سراسر گیاه منتشر می‌شود. به‌محض مشاهده اولین علائم آلودگی میتوان 50 تا 125 میلی‌لیتر از سم توپاس را با 800 تا 1600 لیتر آب به ازای هر هکتار رقیق کرده و سم‌پاشی را انجام دهید.
بعد از سم‌پاشی باید 14 روز برای برداشت محصول صبر کنید. این سم قابلیت اختلاط با اکثر حشره‌کش‌ها را مانند کاپتان و سولفور دارد. در صورت لزوم میتوان بعد از 14 تا 18 روز سم‌پاشی را تکرار کرد. لازم است که در هنگام سم‌پاشی با سم توپاس از لباس‌ها و تجهیزات محافظ مانند ماسک، دستکش و عینک استفاده شود تا از عوارض ناخواسته و مسمومیت جلوگیری شود.
بهترین زمان سم‌پاشی درخت انگور
زمان سم‌پاشی وابسته به نوع آفت و بیماری، نوع سم و شرایط آب‌وهوا دارد. لازم است که فرآیند سم‌پاشی را در کمترین زمان ممکن در کل باغ انجام دهید و سم کل گیاه را پوشش دهد. بهترین زمان سم‌پاشی برای پوشش کامل تاج و تنه درختان اوایل فصل رویش است. برنامه سم‌پاشی را در اوایل صبح یا در طول شب قرار دهید.
معمولاً باد باید در آرام‌ترین حالت بوزد و دمای هوا زیر 27 درجه سانتی‌گراد باشد. همچنین توصیه می‌شود که گیاه دچار تشنگی نباشد. شرایط نامطلوب می‌تواند اثر سم‌پاشی را کم و یا در کل از بین ببرد. به‌طورکلی سم‌پاشی را باید زمانی انجام داد که آفت به آستانه زیان اقتصادی رسیده باشد و یا زمانی که برحسب تجربه پیش‌بینی می‌شود که آفات به باغ و درختان حمله کنند.
به‌عنوان‌مثال زمان خواب درختان جهت ضدعفونی کردن و در ابتدای فصل رشد از سموم سیستمیک و قوی جهت پیشگیری و مبارزه با آفات استفاده می‌شود. در زمان باردهی درختان لازم به سم‌پاشی نخواهد بود.
سخن پایانی
باوجود سم‌ها و قارچ‌کش‌ها نگرانی کشاورزان و باغداران نسبت به آفات و بیماری‌ها کم می‌شود. به یاد داشته باشید که برای هر مورد کوچک نیاز به نگرانی وجود ندارد و نباید با تانکرهای سم‌پاشی به جان باغ بیفتیم و میوه‌ها و محصولات خود را سمی کنیم.
مبارزه با آفات و بیماری‌ها را میتوان به کمک هرس برگ، خوشه و شاخه‌های آفت‌زده، حذف علف‌های هرز، رعایت آبیاری و مواردی از این قبیل انجام داد. در صورت عدم موفقیت نوبت به مبارزه شیمیایی و استفاده از بهترین سم برای درخت انگور می‌رسد. با تشخیص درست آفت و بیماری درختان خود بهترین سم را انتخاب کرده و در زمان و شرایط مناسب سم‌پاشی را به‌طور اصولی انجام دهید.
توصیه می‌کنیم که در ارتباط با میزان سم مورداستفاده و زمان مناسب سم‌پاشی با کارشناسان متخصص سایت پسته رفسنجان مشورت کنید.
نویسنده: مهندس مریم ابولی
