داشتن یک باغ هیدروپونیک می تواند یک ایده بسیار جذاب برای افراد علاقه مند به کشاورزی باشد. اما این احتمال وجود دارد که فکر کنید داشتن یک گلخانه هیدروپونیک می تواند یک کار بسیار مشکل و دد سر ساز باشد که کاملا در اشتباه هستید. زیرا، شما می توانید به راحتی در فضایی داخلی خانه خود بهترین محصول را برای کشت هیدروپونیک پرورش دهید.

مفهوم کشت هیدروپونیک

در واقعا کشت هیدروپونیک نوعی از باغبانی است که در آن گیاهان و حتی محصولات زراعی بدون وجود خاک، توسط محلول های معدنی و مغذی ای که در آب حل شده اند رشد می کنند. مواد مغذی به کار برده شده در کشت هیدروپونیک از موادی، مانند فضولات ماهی، کود های شیمیایی و محلول های مغذی تشکیل شده اند.

در حقیقت یک محیط ایده آل برای سیستم هیدروپونیک محیطی است که دارای تخلخل بالای هوا و زهکشی مناسب باشد. در این مقاله به بررسی 7 گیاه پرداخته ایم که می توانید با نور و تغذیه کافی به راحتی در آب یا همان سیستم هیدروپونیک رشد کند. ممکن است در طول این مقاله بسیاری از گیاهان انتخاب شده را به خوبی بشناسید ولی آگاه نباشید ک بدون خاک نیز می توانید آن ها را پرورش داد.

بررسی 7 محصول برای کشت هیدروپونیک

شما می توانید با بهره گرفتن از این روش به راحتی هر زمانی که اراده کرده اید گیاه خود را پرورش داده و از طعم و عطر بی نظیر آن استفاده کنید. در واقع شما با استفاده از روش هیدروپونیک باعث رشد سریع و قوی گیاهان خود می شوید.

کشت هیدروپونیک کاهو

کاهو به دلیل داشتن سیستم ریشه ای کم عمق و عدم نیاز به داشتن پایه می تواند یک انتخاب مناسب برای کشت هیدروپونیک باشد. این گیاه یکی از پرطرفدار ترین سبزیجات است که در کشت هیدروپونیک با سرعت بیشتری رشد کرده و به نیازمند مراقبت کمتری است. مدت زمان لازم برای رشد کاهو در این سیستم 30 روز همراه پی اچ 6 الی 7 است. و همچنین شما با انجام کشت متناوب می توانید به صورت دائم از این محصول استفاده کنید.

کشت هیدروپونیک اسفناج

اسفناج سبزی است که می توانید آن را هم به صورت خام و هم به صورت پخته مصرف کرد و در صورت بکار بردن فیلم غذایی (قرار دادن گیاهان داخل کانال هایی حاوی مواد غذایی که توسط پمپ از سمت بالای کانال به سمت پایین منتقل می شوند) رشد اسفناج را سریع تر کرده و همچنین مصرف آب را نسبت به کشت در خاک کمتر کنید. مدت زمان رشد 40 روز با پی اچ 6 الی 7.5 همراه با دمای بین 18 الی 22 درجه سانتی گراد است.

کشت هیدروپونیک توت فرنگی

توت فرنگ میوه فصلی بوده و در طول مدت تولید نیازمند مراقبت و توجه فراوان است. به همین دلیل است که در تولید تجاری بهترین محصول را برای کشت هیدروپونیک میوه توت فرنگی محسوب می شود و همچنین این سیستم باعث شده بتوانید این میوه را در تمام فصل ها پرورش داده و از محصول آن استفاده کنید.

یکی از بهترین سیستم های هیدروپونیکی برای پرورش توت فرنگی سیستم اِب و فلو یا جریان و تخلیه است. در این سیستم دو مخزن وجود دارد که مخزن اولیه دارای مواد غذایی و پمپ آب معکوس بوده که آب را به بیرون مخزن و سپس به سمت مخزن دوم هدایت می کند.

در صورت کم بودن محصول می توانید از سیستم کشت عمیق و حتی تکنیک فیلم مغذی استفاده کنید. مدت زمان رشد توت فرنگی در این سیستم 60 روز با PH 5.5 الی 6.2 است. در ضمن برای کشت توت فرنگی بهتر است از ساقه های رونده به جای بذر استفاده کنید.

سیستم کشت آب عمیق: قرار دادن گیاهان داخل یک ظرف مشبک و قرار دادن ظرف بر روی یک صفحه شناور داخل یک مخزن مایع قرار می گیرد.

کشت هیدروپونیک گوجه فرنگی

بهترین رقم گوجه فرنگی برای کشت هیدروپونیک رقم های هیبریدی مانند نورا و نمارین است که از اندازه و فرم های یکسانی برخوردار هستند.

بستر مناسب: برای بازدهی بهتر گوجه فرنگی توصیه می شود اول از مخلوط پرلیت و کوکوپیت به نسبت های 1 به 9، مخلوط پرلیت و کوکوپیت به نسبت 4 به 6 و مخلوط الیاف، فیبر نارگیل و خاک رس استفاده شود. شما می توانید متناسب با نیاز آبی، رقم گوجه فرنگی و ظرفیت گلدان از هر کدام از ترکیبات نام برده استفاده کنید.

دمای تهویه مورد نیاز: برای داشتن یک مسیر موفق در تولید گوجه فرنگی باید دمای گلخانه را تنظیم کنید. به عنوان مثال دمای مناسب در طول روز 21 الی 27 درجه سانتی گراد، در شب 16 الی 18 درجه سانتی گراد و همچنین دمای مناسب در ایام سرد سال در روز 16 الی 21 درجه سانتی گراد و در شب 18 الی 27 درجه سانتی گراد است. در ضمن توجه داشته باشید که در روز های ابری 2 بار و در روز های آفتابی 1 الی 2 بار هوای گلخانه به خوبی عوض شود.

کشت هیدروپونیک فلفل دلمه ای

فلفل دلمه در اندازه ها، اشکال و طعم های مختلفی وجود دارند. و اکثر رقم های آن برای کشت هیدروپونیک مورد استفاده قرار می گیرد اما قبل از کشت دقت داشته باشید از رقم هایی استفاده کنید که دارای مقاومت بالا در برابر بیماری ها و ابعاد مناسبی باشند.

دما و رطوبت: دما و رطوبت تاثیر زیادی بر روی رشد فلفل دلمه ای دارد. به اینگونه که دمای روز باید حدود 30 درجه سانتی گراد و دمای شب حدود 18 درجه سانتی گراد باشد. اگر دما از 34 درجه سانتی گراد افزایش یابد منجر به ریزش گل ها می شود و در دمای پایین تر از 10 درجه سانتی گراد باعث متوقف شدن رشد گیاه می شود. رطوبت مناسب برای پرورش فلفل دلمه ای 55 الی 65 درصد بوده که در طول روز باید یک بار به خوبی تهویه انجام شود.

بستر مناسب: بستر مناسب باید توانایی بالا برای نگهداری آب داشته باشد. طبق بررسی های انجام شده به این نتیجه رسیده اند که مخلوط کوکوپیت و پرلیت به نسبت 1 به 1 همراه با پی اچ 6 الی 6.5 می تواند بهترین محیط کشت برای پرورش این گیاه باشد.

کشت هیدروپونیک خیار

خیار از دسته گیاهانی است که در کشت هیدروپونیک باعث تولید محصول زیاد، با کیفیت و با بازارپسندی بالا می شود. برای کشت خیار به روش هیدروپونیک ممکن است در ابتدا نیازمند سرمایه زیادی باشید ولی به سرعت پس از سپری کردن چند دوره سرمایه شما بر می گردد و جزو بهترین محصول را برای کشت هیدروپونیک نیز محسوب می شود.

دما و رطوبت: از آنجایی که خیار یک گیاه گرما دوست است. بنابراین بهترین دما برای رشد آن 10 الی 13 درجه سانتی گراد است. همراه با رطوبت نسبی 90 الی 95 درجه سانتی گراد. در صورت مناسب بود شرایط گلخانه ای به شیوه ای که گفته شد می توان به مدت 10 الی 14 روز خیار ها را نگهداری کنید. برای تهویه می توانید از هواکش های بزرگ که مخصوص گلخانه ها است استفاده کنید.

بستر مناسب رشد: در ابتدا باید بذر خیار ها را در ماسه و یا پشم سنگ خزانه کرده کشت و نشا های 2 الی 3 برگه ای را به مکان اصلی منتقل کرد. خیار ها برای رشد بهتر نیازمند 16 ساعت نور هستند که می توان از نور طبیعی و یا از لامپ ها مخصوص استفاده کنید. بعد از بزرگ شدن میوه می توانی هر 1 الی 3 روز آن ها را برداشت کنید.

کشت هیدروپونیک زعفران

یکی از روش های مدرن برای کشت زعفران استفاده از سیستم هیدروپونیک است. زعفران بهترین محصول برای کشت هیدروپونیک در مناطقی است که دارای خاک های فقیر و شرایط نامساعد برای پرورش زعفران است.

در این کشت پیاز زعفران را در ماه خرداد تا تیر ماه تهیه کرده تا بتوانید در اواسط مرداد ماه تا شهریور ماه پیاز ها را به گلخانه منتقل کنید برای کشت. سیستم هیدروپونیکی مناسب برای کشت سیستم NFC بوده که در آن جریان ثابتی از مواد غذایی وجود دارد که به ریشه های گیاه پمپاژ شده و در آخر وارد مخزن تخلیه می شود. دمای مناسب در این سیستم 60 الی 65 درجه سانتی گراد است که در شب به 53 درجه می رسد. و همچنین نیاز نوری برای پرورش این گیاه 14 الی 16 ساعت بوده که منجر به افزایش گلدهی می شود.

کشت هیدروپونیک در منزل

در این قسمت قصد داریم ساده ترین روش برای کشت هیدروپونیک را با هم بررسی کنیم تا بتوانید در منزل به راحتی و هزینه کم یک سیستم کشت هیدروپونیک داشته باشید.

مواد لازم برای کشت هیدروپونیک

مخزن پلاستیکی با رنگ تیره در سایز متوسط
پمپ هوای آکواریومی (یک یا دو خروجی)
سنگ هوای میله ای
لوله هوای میله ای
یونولیت به ضخامت 10 الی 50 سانتی متر
ظرف گلدانی پلاستیکی سوراخ دار
پرلیت
فویل آلومینیومی
اسپره رنگ نقره ای یا مشکی و یا قهوه ای
کود مخصوص هیدروپونیک
کارت زرد
نشا گیاه مورد نظر
کاغذ تورنسل

مراحل آماده سازی

لوازم فوق را بعد از تهیه کردن به خوبی با آب بشویید.
بر اساس تعداد گلدان های در سطح یونولیت خود سوراخ ایجاد کنید.
سوراخ های ایجاد شده در سطح یونولیت در فاصله های 10 الی 20 سانتی متری از یکدیگر و متناسب با قطر گلدان ها برش داده شوند.
گلدان های پلاستیکی را توسط یک میخ آهنی سوراخ کنید و یا این که از گلدان های مخصوص کشت کاکتوس استفاده کنید.
یک سر لوله هوا را به سنگ هوای میله ای و سر دیگر آن را به پمپ هوا متصل کنید و سپس سنگ هوا را داخل مخزن قرار دهید.
مخزن را پر از آب کنید سپس نشا گیاهان مورد نظر را از خاک خارج کرده و ریشه آنها را به خوبی با آب بشویید.
گلدان های پلاستیکی را پر از پرلیت کنید. گلدان های حاوی پرلیت را داخل حفره های ایجاد کرده بر روی یونولیت قرار دهید به شکلی که ریشه های گیاه داخل آب قرار گیرند.
از کارت های زرد می توانید برای به دام انداختن حشراتی مثل، شته استفاده کنید.
از کاغذ تورنسل هم برای کنترل روزانه pH استفاده می شود.
پمپ هوا در طول 24 ساعت باید روشن باشد.
هر دو هفته یکبار آب مخزن را پر از آب کرده و از کودهای مخصوص هیدروپونیک استفاده کنید.

فواید کشت هیدروپونیک چیست؟

گیاهانی که به صورت عادی رشد نمی کنند و یا برای پرورش آنها نیازمند هزینه بالایی است را می توان از کشت هیدروپونیک استفاده کرد. در این سیستم به میزان قابل توجهی در مصرف آب صرفه جویی کرد بنابراین بهترین انتخاب برای نواحی خشک است.

کاهش آلودگی ریشه
حذف هزینه برای خرید سموم، آفت کش ها و بستر خاک
مناسب برای پرورش محصولات تراریخته
تغذیه رسانی قوی نسبت به روش های سنتی
کاهش هزینه کارگری
تراکم بیشتر گیاهی
طولانی شدن فصل رشد
برداشت آسان

معایب کشت هیدروپونیک چیست؟

در این کشت باید از سیستم های اتوماتیک استفاده شود که باعث بالا بردن هزینه و سرمایه گذاری اولیه می شود و همچنین به دلیل دفع ضایعاتی مثل پشم شیشه باعث آلودگی آب های زیرزمینی می شود.