درخت پسته یکی از مهمترین درختان میوهای است که بهعنوان یک منبع اصلی در تولید پسته در مناطق گرمسیری و معتدل جهان شناخته میشود.
این درخت ارزش بسیاری دارد، ازجمله تولید محصول با ارزش اقتصادی، ایجاد اشتغال، حفظ تنوع زیستی و بهبود شرایط زیستمحیطی.
یکی از چالشهایی که در کاشت و رشد درختان پسته وجود دارد، نقص عناصر غذایی است که میتواند به کاهش عملکرد و کیفیت محصول منجر شود.
سولفات منگنز برای پسته یکی از این عناصر ضروری است که برای رشد و توسعه صحیح درختان لازم است.
منگنز علاوه بر تأثیر بر رشد گیاه، نقش مهمی در فعالیت آنزیمها و فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاه دارد.
در این مقاله، به بررسی فواید سولفات منگنز برای پسته و… خواهیم پرداخت.
اهمیت منگنز و نقش آن در گیاه
عناصر غذایی کم مصرف نیز از جمله عناصر غذایی ضروری برای رشد گیاهان محسوب میشوند. قابلیت دسترسی این عناصر و میزان جذب آنها توسط گیاهان به عوامل مختلف خاک، محیط و گیاهان وابسته است.
میزان رطوبت و دمای هوا، pH و ماده آلی خاک، برهمکنش عناصر غذایی (تأثیر عناصر بر یکدیگر)، پتانسیل اکسیداسیون و احیای خاک در این امر نیز دخیل هستند.
منگنز یکی از عناصر غذایی کممصرف ضروری برای رشد گیاهان است که در تمامی مراحل رشد گیاه ضروری هست.
مهمترین نقش شناخته و مطالعه شدهی سولفات منگنز برای پسته در فتوسنتز و تولید اکسیژن است.
به دلیل آنکه ما معمولاً در ایران با خاکهای قلیایی و یا آهکی در زمینهای کشاورزی روبرو هستیم تثبیت عنصر منگنز مانعی برای جذب این عنصر بهحساب میآید.
رفع این کمبود با کودی مناسب مانند کود سولفات منگنز برای پسته باید در دستور کار مدیریت باغ قرار گیرد.
اهمیت استفاده از سولفات منگنز برای پسته
در مناطق پستهکاری به دلیل وجود خاکهای آهکی دارای PH بالا قابلیت استفاده عناصری مانند منگنز، روی، آهن و مس محدود میشود.
باوجود اینکه در بسیاری از خاکهای باغهای پسته این عنصر بهاندازه کافی وجود دارد ولی وجود pH های بالای 7/5 باعث بروز کمبود این عنصر در گیاه میشود.
حد مطلوب غلظت عنصر غذایی منگنز در برگ پسته 80-50 میلیگرم در کیلوگرم است و کمتر از این مقدار منگنز باعث بروز علائم کمبود در گیاه میشود.
کمبود منگنز یکی از فاکتورهای محدودکننده رشد پسته در خاکهای آهکی هست.
بهطورمعمول در شرایط کمبود منگنز، جوانه انتهایی به رشد ادامه داده و پژمردگی یا کلروز (زرد شدن) بین رگهای برگهای جوان در سراسر پهنک یا تنها روی قسمتهای انتهایی آن بهصورت گسترده نمایان میشود.
کمبود منگنز
کمبود منگنز یکی از فاکتورهای محدودکننده رشد در خاکها مخصوصاً خاکهای آهکی هست.
این موضوع ضرورت استفاده از سولفات منگنز برای پسته را نشان میدهد.
علائم کمبود منگنز
بهطورمعمول در شرایط کمبود منگنز، جوانه انتهایی به رشد ادامه داده و پژمردگی یا کلروز برگهای جوان در سراسر پهنک یا تنها روی قسمتهای قاعدهای آن بهصورت گسترده نمایان میشود.
کمبود منگنز همچنین باعث کاهش فتوسنتز و گلدهی و تشکیل میوه میشود.
بنابراین تأمین منگنز کافی در خاکهای دچار کمبود، باعث افزایش عملکرد و بهبود کیفیت میوه میشود.
نکته
برای از بین بردن کمبود منگنز در گیاهان باید از کودهای حاوی منگنز که بهصورت مصرف خاکی یا همراه با آب آبیاری بکار میروند استفاده کرد.
رایجترین کود حاوی منگنز، سولفات منگنز برای پسته است. این کود حاوی 16 و یا 26 درصد منگنز می باشد. سولفات منگنز هم برای خاکهای اسیدی و هم خاکهای قلیایی قابلاستفاده است.
کمبود منگنز چه زمانی اتفاق میافتد؟
کمبود منگنز میتواند زمانی اتفاق بیفتد که PH محیط رشد بیش از 6.5 باشد، زیرا در این شرایط عنصر در خاک ثابتشده و دیگر برای جذب در دسترس گیاه نیست.
همچنین کمبود منگنز میتواند ناشی از میزان استفاده کم از کودهای حاوی منگنز (که معمولاً حاوی مقدار کاهشیافته ریزمغذیها هستند)، آبشویی بیشازحد و یا استفاده بیشازحد از کلاتهای آهن باشد.
زمان مصرف کود سولفات منگنز برای پسته
هرگاه قدرت تأمین عناصر غذایی قابلاستفاده خاک با رسیدن به حداکثر عملکرد (کمی و کیفی) کافی نباشد باید از کودها استفاده نمود.
استفاده از کود سولفات منگنز برای پسته نیز در هنگام کمبود منگنز بهترین راه است.
مقدار کود موردنیاز برای رسیدن به عملکردهای بهینه، با توجه به نوع محصول، خاک، اقلیم، شرایط مدیریتی و ماهیت کودها متفاوت است.
این کودها باید بتوانند علاوه برافزایش تولید، کیفیت محصولات کشاورزی را ارتقا داده و ضمن افزایش راندمان کودی، سلامتی انسان و دام را نیز تأمین کنند.
نحوه استفاده از سولفات منگنز برای پسته
در سالهای اخیر استفاده از انواع کودهای شیمیایی حاوی عناصر کممصرف بهعنوان یکی از عوامل دستیابی به عملکرد بهینه محصولات زراعی و باغی موردتوجه خاص قرارگرفته و ترویج و استفاده از این کودها بهسرعت رو به گسترش میباشد.
این کود را بیشتر به روش محلول پاشی و اسپری کردن بر روی برگ های درخت استفاده میکنند.
معرفی خصوصیات کود سولفات منگنز
سولفات منگنز برای پسته یک کود بسیار مناسب برای خاکهای دچار کمبود این عنصر حیاتی میباشد. همانطور که گفته شد این کود بهصورت چالکود یا همراه با آبیاری مصرف میشود.
سولفات منگنز (MnSO4) متداولترین منبع و نوع کود منگنز است که با داشتن 24% آنالیز ضمانت شده منگنز کودی بهصرفه برای کشاورز بهحساب میآید.
این منبع کودی بسیار محلول در آب است و برای استفاده در خاک یا محلول پاشی مناسب است.
کود منگنز را میتوان در سطح خاک پخش کرد، با خاک مخلوط کرد و یا بهصورت محلول پاشی استفاده کرد.
مقدار استفاده از سولفات منگنز برای پسته، بسیار وابسته به روش کاربرد آن است.
مزایای کود سولفات منگنز برای پسته
استفاده درست از کود سولفات منگنز برای پسته مزایای بسیاری برای کشاورزان در کوتاهمدت و بلندمدت خواهد داشت. ازجمله:
- در دسترس قرار دادن مقدار مناسبی از عنصر منگنز قابلجذب برای درخت
- کاهش مقداری از Ph خاک و تأثیر مثبت در جذب دیگر عناصر غذایی
- بهبود شادابی، فتوسنتز و سبزینگی گیاه و درنهایت باغ پسته
- حلالیت بالای کود و قابلیت استفاده آن بهصورت خاکی و یا آبیاری
- افزایش مقدار نهایی محصول بهدستآمده و کیفیت آن
کلام نهایی
این کود با دارا بودن عنصر مهم منگنز به افزایش گلدهی و تشکیل میوه پسته کمک میکند.
منگنز ازجمله عناصری است که بهطور طبیعی در پوسته زمین وجود دارد اما پس از چند دوره کاشت مقدار آن کاهش میابد.
سولفات منگنز بیشتر به صورت آبیاری استفاده میشود.