گیاه گوجه فرنگی نیازمند مراقبتهای خاصی است تا بازدهی بهینهتری داشته باشد.
این گیاه همچون بسیاری از دیگر گیاهان موردحمله آفات و بیماریهای گوناگونی قرار میگیرد.
برای مقابله با این موارد، اقداماتی چون سمپاشی و کود دهی از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
اگر این اقدامات به هنگام و بهدرستی انجام شوند، نهتنها میتواند خطرات و آسیبهای احتمالی را جلوگیری کند بلکه باعث افزایش عملکرد و بازدهی محصول نیز میشوند.
در این مقاله قصد داریم تا به بررسی موضوع بهترین زمان سمپاشی گوجه فرنگی بپردازیم.
بیماریها و آفات گوجه فرنگی
گیاه گوجه فرنگی اگرچه از ویژگیهای برجستهای برخوردار است؛ اما در مواجهه با آفات و بیماریها نیز مانند سایر گیاهان آسیبپذیر است.
آفتهایی نظیر کرم گلخانهای، مرتعی، حشرات موذی و بسیاری دیگر میتوانند باعث آسیبهای جدی به برگ، میوه و سایر اجزای گوجه فرنگی شوند.
بیماریهای قارچی و ویروسی مانند پوسیدگی میوه، آلودگی به ویروسهای مختلف و عفونتهای برگی نیز میتوانند به سلامت این گیاه آسیب بزنند.
آفات و بیماریها میتوانند سبب کاهش محصول شده و کیفیت آن را پایین بیاورند و در موارد حادتر باعث از بین رفتن درختچهها میشوند.
در ادامه، به معرفی بیشتر سموم مناسب برای مقابله با آفات و بیماریهای گوجه فرنگی و همچنین سمپاشی آن میپردازیم.
به مقاله آفات و بیماریهای گوجه فرنگی سر بزنید.
سمپاشی گوجه فرنگی
سمپاشی گوجه فرنگی، یکی از مراحل اساسی در مدیریت آفات و بیماریهای این گیاه است.
گوجه فرنگی به دلیل نرمی پوستهاش و آبدار بودن میوه، بسیار حساس به حمله حشرات و آفات است.
سمپاشی گوجه فرنگی اگر منظم و با استفاده از سموم مناسب باشد، سبب کاهش خسارتها و افزایش عملکرد گیاه میشود.
سمپاشی باید با دقت و طبق دستورالعملهای توصیهشده انجام شود؛ زیرا استفاده بیرویه از سمها میتواند به گوجه فرنگی آسیبزده و باقیمانده سم در محصول نهایی را افزایش دهد.
لازم به ذکر است که استفاده مکرر و بدون توجه به تناوب سمها ممکن است باعث ایجاد مقاومت در حشرات شود؛ بنابراین انتخاب سم مناسب و توجه به زمانبندی سمپاشی گوجه فرنگی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
انواع سم گوجه فرنگی
برای مبارزه با آفات و بیماریهای گوجه فرنگی، انواع مختلفی از سموم به کار میرود.
انتخاب سم بستگی به نوع آفت یا بیماری مورد نظر دارد.
در اینجا چند نوع سم رایج را معرفی میکنیم:
- سمهای پایه پیرتروئید: برای مبارزه با آفاتی مانند کرمهای برگخوار گلخانهای، مینوز و تریپس مناسب بوده و بر روی سیستم عصبی حشرات اثر میکنند و به سرعت آنها را از بین میبرند؛ مانند حشره کش پرمترین و دلتامترین.
- نئونیکوتینوئیدها: این آفتکشها با اثر بر گیرندههای نیکوتینیک اسید استیلکولین در سیستم عصبی حشرات عمل میکنند و باعث اختلال در انتقال پیامهای عصبی میشوند. سمومی هستند سیستمیک با اثر نفوذی که از طریق تماس و گوارش اثر می کنند. که بر روی سیستم عصبی حشرات موذی اثر میکنند؛ ازجمله این سموم میتوان به ایمیداکلوپرید، استامیپرید و…
- آفت کش های ارگانیک، قارچ های آنتاگونیست عوامل بیماری زا (فانگیسیدها): برای مقابله با بیماریهای قارچی گوجه فرنگی مانند پوسیدگی میوه و عفونتهای برگی مناسب هستند، مانند تریانوم پی و مایکوتال.
- آفت کش های ارگانیک، باکتری های بیمارگر حشرات (باکتریسیدها و ویروسیدها): مانند باکتریهای Bacillus thuringiensis(Bt) که به خصوص در مبارزه با کرمهای گلخانهای مؤثر هستند؛ مانند حشره کش میکروبی باسیل.
- سمهای حشرهکش طبیعی: از قبیل سموم حاصل از گیاهان مانند پیرترین یا نفتالین.
همیشه قبل از استفاده از هر نوع سمی، باید دقیقاً برچسب و دستورالعمل آن را مطالعه کرده و مطمئن شد که برای آفت یا بیماری مورد نظر مناسب هستند یا خیر؛ همچنین استفاده بهینه و هوشمندانه از سمها جلوی مقاومت آفات به سموم را میگیرد و به حفظ محیط زیست کمک میکند.
اکنون که انواع سم مناسب برای گوجه فرنگی را شناختیم؛ باید بدانیم چه زمانی میتوانیم، از آنها استفاده کنیم؛ با ما همراه باشید.
بهترین زمان سمپاشی گوجه فرنگی
سمپاشی گوجه فرنگی باید با دقت و بر اساس زمان مناسب انجام شود تا مؤثر واقع شود.
بهترین زمان سمپاشی به نوع آفت و بیماری، مرحله رشد گیاه و شرایط محیطی بستگی دارد.
برخی از انواع زمان سمپاشی گوجه فرنگی عبارتاند از:
مرحله رشد گیاه
مناسبترین زمان برای سمپاشی در مراحل اولیه رشد گوجه فرنگی است؛ زیرا این مرحله زمانی است که گیاه بیشترین حساسیت را نسبت به آفات و بیماریها دارد.
شناسایی آفت
قبل از هر سمپاشی باید آفت یا بیماری مورد نظر شناسایی شود.
سمپاشی بدون شناسایی دقیق آفت ممکن است بیاثر یا حتی زیانآور باشد.
دورههای تخمگذاری آفات
بسیاری از آفات در دورههای معینی تخم میگذارند.
سمپاشی در این زمانها میتواند مؤثرتر باشد؛ زیرا میتوان در مراحل اولیه حضور آفت مداخله کرد.
شرایط آب و هوایی
از سمپاشی در هوای بارانی خودداری کنید؛ زیرا باران میتواند سم را شستشو دهد؛ همچنین در روزهای بسیار بادی نیز باید از سمپاشی خودداری کنید.
بازه زمانی بین سمپاشیها
اگر لازم باشد چندین بار سمپاشی انجام دهید، باید بازه زمانی مناسبی بین دورههای سمپاشی رعایت کنید تا گیاه فرصت بازیابی پیدا کند و اثرات تجمعی سم روی محصول و محیط کاهش یابد.
محدودههای انجام سمپاشی
محدود کردن سمپاشی به نواحی مبتلا به آفات یا بیماری بسیار مهم است و دلایل مختلف زیادی دارد.
اولاً این رویکرد سبب کاهش هزینههای مرتبط با خرید و استفاده از سمها میشود؛ زیرا زمانی که فقط مناطق معدود و محدودی را که واقعاً نیاز دارند، سمپاشی کنیم، میتوانیم مقدار کمتری سم استفاده کنیم.
دوماً با کاهش میزان سمهایی که در مزرعه استفاده میشوند، خطر آلودگی محصولات و خاک به سمها نیز کاهش مییابد و این به حفظ سلامت مصرفکنندگان و محیط زیست کمک میکند.
انجام سمپاشی بیرویه و در محدودههای وسیع ممکن است به آلودگی محیط زیست و آسیب به جانوران بیگناه منجر شود؛ با انتخاب محدودهی مناسب، این آسیبها به حداقل میرسد.
سوماً اگر بهطور مداوم و در همهجا سمپاشی انجام شود، ممکن است مقاومت آفات به سمها توسعه یافته و این امر در آینده به مشکلات جدی منجر شود.
وقتی سمپاشی در محدودههای مشخص انجام میشود، پیگیری و ارزیابی نتایج آن سادهتر و دقیقتر خواهد بود و درنتیجه محدود کردن سمپاشی به نواحی مبتلا نهتنها از نظر اقتصادی و محیط زیستی منطقی است؛ بلکه به حفظ سلامت گیاهان، خاک و حتی مصرفکنندگان نیز کمک میکند.
زمانهای مختلف روز
برخی سموم باید در زمانهای معینی از روز مانند اوایل صبح یا وقتهایی که دما پایینتر است، اسپری شوند تا بیشترین اثر را داشته باشند.
همواره هنگام انتخاب سم و تصمیم به سمپاشی باید مشورت با متخصصین در این زمینه یا با مراجع مرتبط کشاورزی انجام شود.
بهترین زمان سمپاشی گلخانه گوجه
بهترین زمان سمپاشی گوجه فرنگی در گلخانه، زمانی است که دمای هوا خنکتر است؛ معمولاً در اوایل صبح یا در عصر.
در این زمانها، رطوبت نسبی بیشتری در گلخانه وجود دارد و احتمال خشک شدن سریع سم کمتر است.
به مقاله بهترین کود برای رشد گوجه فرنگی سر بزنید.
بهترین سم برای کرم گوجه فرنگی
کرم گوجه فرنگی یکی از آفات رایج و مزاحمی است که به گوجه فرنگی حمله میکند و میتواند خسارت قابلتوجهی به محصول وارد کند.
با سمپاشی گوجه برای مقابله با این آفت، میتوان از سموم مختلف استفاده کرد، اما چند نوع سم مؤثرتر هستند:
Bacillus thuringiensis
این باکتری یک حشرهکش طبیعی است که مخصوص کنترل کرم برگخوار گوجه فرنگی است.
این سم زمانی که توسط کرمها مصرف شود، در معده کرمها سمی بنام توکسین تولید میکند و سبب مرگ آنها میشود.
استفاده از این باکتری یک روش طبیعی و بیضرر برای محیط زیست است.
سمهای پایه پیرتروئید
این سموم شبیه به مواد شیمیایی طبیعی موجود در گیاهان پیرتروم هستند و بر روی سیستم عصبی کرمها اثر میکنند. دو مورد از معروفترین این سموم دلتامترین و پرمترین هستند.
نئونیکوتینوئیدها
مانند ایمیداکلوپرید، این سمها باید با آب مخلوط شده و برای اسپری کردن گیاه مصرف شوند و میتوانند برای مدتزمان طولانی مؤثر باشند.
سموم حشرهکش تماسی
این سمها باید مستقیماً بر روی کرمها اسپری شوند تا مؤثر باشند.
هنگام استفاده از سموم حتماً باید به دستورالعملهای برچسب دقت شود. همچنین تناوب در استفاده از سموم مختلف میتواند کمک کند تا جلوی پدیدار شدن مقاومت در کرمها گرفته شود.
استفاده از روشهای طبیعی مدیریت آفات همچون قارچها، حشرات مفترس و مکانیسمهای فیزیکی نیز میتواند در کنترل کرم گوجه فرنگی مؤثر باشد.
دیازینون برای گوجه فرنگی
دیازینون یک حشرهکش فسفره ارگانیک است که در زمان سمپاشی گوجه فرنگی برای مقابله با آفاتی نظیر کرمهای طوقه بر به شکل گرانول استفاده میشود.
این سم با اختلال ایجاد کردن در سیستم عصبی حشرات، آنها را از بین میبرد؛ بااینحال به دلیل مشکلات و خطرات مرتبط با سلامت انسان و محیط زیست، استفاده از دیازینون در برخی از کشورها ممنوع شده است.
این سم در تماس با انسان میتواند باعث تخریب سیستم عصبی و علائم سمیت حاد شود؛ همچنین تأثیرات زیست محیطی آن شامل خطرات برای موجودات زنده غیر هدف، مانند پرندگان و ماهیها است.
سم مالاتیون برای گوجه فرنگی
مالاتیون یکی از حشرهکشهای فسفره ارگانیک است که بهطور گستردهای در کشاورزی برای کنترل آفات مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
استفاده از مالاتیون برای سمپاشی گوجه فرنگی ازجمله روشهای مؤثر برای مدیریت آفات این گیاه است.
تأثیرات مالاتیون بر روی گوجه فرنگی
آفات: مالاتیون بهخوبی بر ضد اکثر حشرات آفتانگار که به گوجه فرنگی حمله میکنند، عمل میکند.
این سم با مهار آنزیم کلین استراز، سیستم عصبی حشرات را مختل کرده و به سرعت آنها را از بین میبرد.
سلامت گیاه: اگر مالاتیون طبق دستورالعملهای توصیهشده و با دوز مناسب مورد استفاده قرار گیرد، به گوجه فرنگی آسیب نمیزند.
بااینحال افراط در استفاده یا سمپاشی در شرایط نامناسب میتواند به گیاه آسیب بزند.
برخی دیگر از سموم که در زمان سمپاشی گوجه فرنگی مورد استفاده قرار میگیرند؛ عبارتند از:
- سم کلرپیروفوس برای دفع مگس مینوز
- سم پی متروزین برای از بین بردن شتهها
- سم قوی آبامکتین برای از بین بردن کنهها
نکات قابلتوجه هنگام استفاده از مالاتیون برای گوجه فرنگی
مقادیر و دوزهای توصیهشده برای سمپاشی را رعایت کنید.
در دمایهای خنکتر و زمانهایی که آفتاب مستقیماً نیست، بهترین زمان سمپاشی گوجه فرنگی است؛ زیرا در این هنگام از تبخیر سریع سم و آسیب به گیاه جلوگیری میشود.
همیشه پس از سمپاشی، دستکشها و لباسهای خود را بشویید و با دقت از تماس با پوست، چشمها و دهان خود جلوگیری کنید.
استفاده مکرر از یک نوع سم میتواند باعث ایجاد مقاومت در آفات شود؛ بنابراین، تناوب با دیگر حشرهکشها را در نظر بگیرید.
درنهایت، قبل از استفاده از هر سمی، بهتر است با متخصصان محلی مشورت کنید و دستورالعملهای برچسب سم را به دقت مطالعه و رعایت کنید.
نحوه سمپاشی گوجه فرنگی
قبل از هر سمپاشی باید با دقت آفات موجود را شناسایی کرد؛ زیرا نوع آفت، نوع و دوز سم موردنیاز را تعیین میکند.
معمولاً نحوه سمپاشی این گیاه بهصورت محلول پاشی است.
استفاده از دوز مناسب و در زمانهای بهینه (معمولاً در اوقاتی که دما پایین و باد آرام است) اهمیت دارد تا اثربخشی سم بیشتر و آسیب به گیاه کمتر باشد.
گوجه فرنگی یکی از گیاهان روزچین است که نیاز به نور و دمای معتدل برای رشد مناسب خود دارد؛ به دلیل مصرف مستقیم این گیاه در تغذیه انسان، استفاده از سموم با ماندگاری کم برای کنترل آفات آن از اهمیت ویژهای برخوردار است.
سموم با ماندگاری کم به سرعت از گیاه خارج میشوند و احتمال انباشته شدن سم در محصول نهایی کاهش مییابد.
این امر به حفظ سلامت مصرفکننده و کاهش خطرات ناشی از مصرف طولانیمدت سمهای زراعی کمک میکند؛ به همین دلیل انتخاب سمهای با ماندگاری کم در کشاورزی پایدار و ایمن برای گوجه فرنگی یکی از اولویتهای مهم تولیدکنندگان و کشاورزان است.
استفاده از تجهیزات مناسب و رعایت مسائل ایمنی در هنگام سمپاشی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
کلام آخر
در پایان این مقاله، امیدواریم که با اطلاعات ارائه شده، بتوانید به بهترین شکل و در زمان مناسب به سمپاشی گوجه فرنگی خود بپردازید.
هرگونه نادرستی در انتخاب سم یا زمان سمپاشی میتواند به سلامت گیاهان شما آسیب بزند یا حتی محصول نهایی را با خطراتی مواجه سازد.
در نهایت، انجام سمپاشی با دقت و در محدودههای مناسب یکی از اصول مهم در مدیریت آفتها و بیماریهای گیاهی است و به تأمین سلامت گیاهان، محیط زیست و انسانها کمک میکند.
با رعایت دقت و استفاده صحیح از سموم، میتوانید گوجههای خود را از حملات آفات و بیماریها محافظت کنید.
امیدواریم با خواندن این مقاله، قدمی در جهت تولید محصولات سالمتر و باکیفیت بهتر بردارید.
مشاهده تمامی محصولات فروشگاه