آشنایی با انواع بیماری های گیاه اسفناج
آفات و بیماریهای متفاوتی می توانند به گیاه اسفناج صدمه زده و آن را مورد حمله قرار دهند. در ادامه به بررسی برخی از این موارد می پردازیم..
شناخت بیماری مینوز برگ اسفناج
در مورد این آفت به موارد زیر تو ّجه نمائید :
- لاروهای این آفت در داخل برگ های اسفناج دالان می سازند و از آن تغذیه می کنند.
- این آفت به عنوان “مگس چغندر” نیز شناخته می شود.
برای کنترل خسارت آن باید :
- از نشاءهای سالم استفاده کنید.
- تمامی بوته های خسارت دیده را سریعاً از مزرعه حذف و نابود نمائید.
- از ارقامی با کمترین حساسیت سود جوئید.
- تناوب زراعی را رعایت کنید.
- از دشمنان طبیعی آفت از جمله زنبورهای ریز (wasp ) پارازیت مثل : begini Diglyphus و
parksi Chrysocharis استفاده کنید. - از آفتکش های گروه های : کاربامات ها ، پیرتروئیدها و ارگانوفسفات ها بهره نگیرید زیرا موجب بروزمقاومت در آفت مزبور می شوند.
- از حشره کش میکربی Avermectin استفاده کنید تا آسیبی به دشمنان طبیعی آفت وارد نشود.
دانشگاه کالیفرنیا به استفاده از حشره کش spinosad تأکید دارد. - از پوشش های توری بسیار ظریف بر روی محصولات برگی استفاده نمائید تا حشرات بالغ آفت امکان تخم گذاری نیابند.
شناخت بیماری شته سبز اسفناج
برای کنترل شته ها باید :
- از کاشتن گیاهان جاذب شته ها مثل : نعناع ، بومادران ، شوید و رازیانه امتناع کنید.
- برگ های به شدت آلوده را حذف کنید.
- به مبارزه با مورچه ها بعنوان پرورش دهندگان شته ها اقدام نمائید.
- اندام های پائینی گیاه را هرس کنید تا راه های تماس با مورچه ها کاهش یابند.
- از دشمنان طبیعی آفت نظیر : کفشدوزک ها (ladybug )و “شیر شته ها” (lacewing )بهره گیرید.
- به پاشیدن آب صابون اقدام ورزید.
- از آفتکش های آلی نظیر : روغن دانه های گیاه “نییم” سود جوئید تا آسیبی به دشمنان طبیعی وارد نشود.
شناخت بیماری سفیده بزرگ کلم بر اسفناج
کنترل بیماری عبارت است از:
- پوشاندن سطح بوته ها در 5-4 هفته آغازین با توری های ریزبافت
- کنترل علف های هرز مزرعه
- از آفتکش های آلی نظیر : روغن دانه های گیاه “نییم” با نام علمی (“indica Azadirachta( “neem oil سود جوئید تا آسیبی به دشمنان طبیعی وارد نشود.
- استفاده از پارازیت هایی نظیر : زنبور adustus Agrothereutes
- استفاده از پاتوژن هایی چون : قارچ bassiana Beauveria و باکتری sp B
شناخت بیماری سفیدک داخلی یا دروغین اسفناج
بروز این بیماری موجب لوله شدن برگ ها و ضایع شدن بوته ها می شود. برای کاهش خسارت و کنترل بیماری بهتر است اقدامات زیر انجام شود:
- استفاده از ارقام مقاوم
- رعایت تناوب زراعی
- ایجاد زهکشی مناسب در مزرعه
- تنک کردن بوته ها از گسترش بیماری می کاهد.
- کاربرد سولفات دوکوئیور ، سولفات مس ، زینب ، مانب
شناخت بیماری پژمردگی فوزایومی اسفناج
بروز این بیماری در دماهای 30-25 درجه سانتیگراد شدت می گیرد. بیماری از طریق : بذور ، آبیاری ، افراد و ابزارها گسترش می یابد. حذف این بیماری خاکزاد از مزرعه تقریباً غیر ممکن است مگر اینکه از تناوب 15 ساله بدون حضور گیاهان میزبان استفاده شود. از ارقام مقاوم سود جوئید.
از قارچکش های میکربی نظیر : lydicus Streptomyces بهره گیرید. استفاده از عصاره گیاه “کوئینوا” )quinoa )بسیار مؤثر است. استفاده از آهک برای رساندن PH کم خاک به حدود 7 می تواند خسارات را تا 45 %کاهش دهد.
شناخت بیماری لکه سیاه اسفناج
بهترین شرایط رشد (آفتابگیر ، زهکشی ، آبیاری ، حاصلخیزی) را فراهم سازید تا مقاومت گیاه در برابر ابتلا به بیماری های گیاهی افزایش یابد. نمونه ای از خاک مزرعه را به آزمایشگاه تعیین عناصر غذائی بفرستید.
مزرعه را مرتباً بازرسی کنید و گیاهان غیر طبیعی و شدیداً آسیب دیده را حذف نمائید.هر گونه علائم بیماری و خسارات آفات را با دقت کنترل نمائید و واکنش مناسب را بروز دهید.
در شرایط آب و هوایی خنک و مرطوب بطور هفتگی نسبت به سمپاشی با قارچکش هایی نظیر :
pyraclostrobin به منظور جلوگیری از بروز بیماری های گیاهی اقدام ورزید.
شناخت بیماری موزائیک خیار بر اسفناج
این بیماری از برگ های جوان آغاز می گردد.نازکی حاشیه برگ ها و نتیجتاً لوله شدن برگ ها به طرف داخل از نشانه های بارز بیماری مزبور هستند.
گیاهان آلوده را از بین ببرید زیرا آلودگی های ویروسی قابل علاج نیستند.علف های هرز مزرعه را کنترل کنید.
با پاشیدن آفتکش های سیستمیک با آفات مکنده موجود در مزرعه مبارزه نمائید.از ارقام مقاوم به بیماری های ویروسی سود جوئید.
سطح مزرعه را با توری ریزبافت بپوشانید تا مانع ورود حشرات مکنده ای نظیر شته ها ، زنجره ها و غیر و بعنوان ناقلین ویروس ها شوید.
بذور مصرفی مشکوک را قبل از کاشت در محلول 10 درصد مواد سفیدکننده و رنگ زدا برای مدت 30 دقیقه قرار دهید.
شناخت بیماری لکه برگی اسفناج
بهترین شرایط رشد را برای گیاه فراهم سازید تا بر مقاومت آن در برابر تهاجم قارچ های بیماریزا افزوده شود. مزرعه را قبل از کاشت بذور با مقادیر متوازنی از NPK تقویت کنید.از تناوب زراعی بویژه با ذرت بهره گیرید. از آبیاری بارانی بویژه در ایام مرطوب بودن هوا بپرهیزید.زمین زراعی را بلا فاصله پس از برداشت محصول با شخم عمیق مواجه سازید.
علف های هرز مزرعه را کنترل کنید تا محلی برای حفظ اسپورهای قارچ نباشند.از تراکم گیاهی بکاهید تا رطوبت سطح برگ های بوته ها سریعتر زائل شوند.
ردیف های کاشت را شرقی-غربی انتخاب کنید تا در مسیر باد غلبه نمایند.برگ های مبتلا را بچینید و بسوزانید. مابقی گیاهان را با سموم مسی نظیر “زینب” ، گروه “فالکساپیروکساد” ، ” بی کربنات پتاسیم ” “استروبیلیورینن” ، “پنتیوپیراد” و یا “روغن نییم” (oil neem ) سمپاشی کنید.
شناخت بیماری زنگ برگ اسفناج
تمامی بوته های مبتلا را از مزرعه خارج ساخته و معدوم سازید. از ارقام مقاوم سود جوئید.کلیه بقایای گیاهی سال های قبل را از فواصل بین ردیف های کاشت جمع آوری و دفن کنید.از آبیاری بارانی بپرهیزید. بوته ها را در اوایل فصل رشد با گرد گوگرد تیمار دهید. از کاشت متراکم بوته ها بپرهیزید تا جریان هوا در لابلای گیاهان به خوبی صورت گیرد. بوته های باقیمانده را با سموم گروه “پیریترین ها” سمپاشی کنید تا از شدت خسارات کاسته گردد.
منبع: دکتر حسن رضا اعتباریان