بیماری ورتیسیلیوم پسته و روش های مبارزه با آن

پژمردگی ورتیسیلیومی پسته یکی از مهم‌ترین بیماری‌های درختان پسته در کالیفرنیا می‌باشد که اولین بار در ایران در سال 1387 و در استان کرمان مشاهده گردید. این یک بیماری قارچی است که توسط قارچ Verticillium dahliae در خاک ایجاد می‌شود. این بیماری سیستم آوندی درخت پسته را تحت تأثیر قرار داده و باعث پژمردگی و درنهایت مرگ می‌شود. در این مقاله از مجله کشاورزی پسته رفسنجان سعی داریم به بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پسته بپردازیم. علائم این بیماری را بررسی نماییم و راه‌های مبارزه با آن را بیاموزیم. با ما همراه باشید تا بهترین قارچ کش ها را برای مبارزه با بیماری ورتیسیلیوم به شما معرفی نماییم.

آشنایی بیماری ورتیسیلیومی پسته

بیماری ورتیسیلیومی پسته توسط قارچ verticillium dahlia ایجاد می‌شود. این قارچ در انواع خاک‌های مناطق معتدله و نیمه گرمسیری دنیا مشاهده می‌شود.

قارچ ورتیسیلیوم دارای دامنه میزبانی وسیع بوده و به بیش از 200 نوع گیاه ازجمله درختان پسته، سبزی‌ها، گل‌ها و غلات و … حمله می‌کند.

اندام‌های باردهی قارچ یا همان میکرو اسکلروت ها در خاک تشکیل‌شده و موجب تولیدمثل قارچ و همچنین دوام آن در طی سال‌های متمادی می‌شوند.

حدود 75 درصد از میکرو اسکلروت ها در قسمت بالایی خاک مستقر بوده و برخی ممکن است حتی در 2 تا 3 متری عمق خاک وجود داشته باشند و موجب آلودگی ریشه درختان پسته شوند.

در صورت مهیا شدن شرایط، میکرو اسکلروت ها در خاک جوانه می‌زنند و تولید هیف های آلوده‌کننده می‌کنند و باعث آلودگی ریشه درختان پسته می‌شوند. هیف قارچ در بافت ریشه شروع به پیشروی می‌کند تا اینکه به آوندهای چوبی (بافت انتقال‌دهنده آب) برسد.

با رشد و توسعه قارچ در میان آوندهای چوبی، آوندها نمی‌توانند آب و مواد غذایی را در گیاه ترانسپورت کنند و نهایتاً بیماری موجب مرگ درختان می‌شود.

از طرف دیگر قارچ، تولید توکسین یا زهرابه در آوندها می‌کند که روند زوال درختان را تسریع می‌بخشد. ورتیسیلیوم دارای race یا نژادهای مختلفی است که اختلاف زیادی ازنظر بیماری‌زایی، دامنه میزبانی و علامت بروز دارند.

علائم بیماری ورتیسیلیوم پسته چگونه ظاهر می‌شود؟

علائم بیماری در نژاد ملایم، به صورت آهسته پدیدار می‌شود و اغلب به صورت کلروزیس یا زردی در یک قسمت از درخت مشاهده می‌شود.

نژادهای شدید به‌سرعت وارد بافت درخت شده و زردی نامنظم، نکروزیس یا سیاه‌شدگی، پژمردگی و ریختن برگ‌ها را در پی خواهد داشت.

ارتفاع درختان آلوده کوتاه شده و آوندها تغییر رنگ پیدا می‌کنند. درختانی که به نژاد شدید آلوده می‌شوند نهایتاً می‌میرند. کنترل بیماری ورتیسیلیوم باید قبل از کاشت درختان انجام گردد.

مکانی که قرار است پسته‌کاری شود باید کاملاً ازنظر وجود قارچ و جمعیت آن چک شود.

• پژمردگی ناگهانی یک یا تعدادی از شاخه‌ها روی یک طرف درخت در اواخر بهار یا تابستان
• ریزش برگ شاخه‌های بیمار یا خشک شدن آن‌ها روی شاخه
• رنگ پریدگی برگ‌ها
• کاهش رشد شاخه‌های انتهایی و اندازه تاج درخت
• تیره شدن آوندهای چوبی در برش طولی شاخه‌های بیمار

عوامل تشدید بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پسته

برخی عوامل و شرایط نامساعد محیطی می‌توانند خسارات ناشی از این بیماری را تشدید کنند. ازجمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• در خاک‌هایی که محصولات حساس مانند پنبه، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، کدوئیان، نعناع و … کاشته می‌شود، جمعیت پاتوژن ها بیشتر است.
• درجه حرارت پایین در فصل بهار و تابستان می‌تواند خسارت را تشدید کند.
• این بیماری در خاک‌های مرطوب بیشتر دیده می‌شود زیرا نسبت به خاک‌های خشک، خنک‌تر می‌باشند.

پیشگیری و روش‌های مبارزه با بیماری ورتیسیلیوم پسته

در زمین‌هایی که قبلاً در آن‌ها پنبه یا یونجه کشت می‌شده است، نباید پسته‌کاری انجام داد. هنگامی‌که درختان به بیماری ورتیسیلیومی دچار می‌شوند، مبارزه بسیار مشکل می‌شود.

هیچ قارچ‌کش اختصاصی به‌منظور کاربرد برای مبارزه با این بیماری وجود ندارد. در باغاتی که در مناطق گرم هستند، استفاده از روش (ضد عفونی خاک با آفتاب دهی) soil solarization تا حدی می‌تواند مفید واقع شود.

این پروسه شامل آبیاری کامل باغ‌ها و پوشاندن کامل سطح خاک شخم‌خورده با استفاده از پلاستیک‌های کاملاً شفاف است که می‌تواند میکرو اسکلروت ها را که تا حدودی در عمق خاک قرار دارند از بین ببرد.

برای از بین رفتن کامل میکرو اسکلروت ها بهتر است، آفتاب دهی خاک (soil solarization) به مدت 4 هفته ادامه یابد. این روش هزینه زیادی در پی دارد اما در باغاتی که آلودگی شدید است و اکثر درختان علائم بیماری را نشان می‌دهند، بهتر است استفاده شود.

در نواحی که درختان کاملاً از بین رفته‌اند، برای کاشت مجدد و به‌منظور از بین بردن قارچ از روش فومیگاسیون توسط واپام (Vapam) استفاده می‌شود. بعد از فومیگاسیون پایه‌هایی در زمین کشت می‌شوند که کاملاً مقاوم به قارچ باشند.

در میان ‌پایه‌های بومی، ارقام اوحدی، بادامی راور و زرند متحمل و ارقام سبز پسته نوق، خنجری دامغان و احمد آقایی بسیار حساس هستند. کنترل علف‌های هرز نیز در کاهش جمعیت بیمارگر در خاک مؤثر است.

قارچ کش ورتیسیلیوم

قارچ‌کش‌های متعددی وجود دارد که می‌توان برای مدیریت بیماری پژمردگی پسته ورتیسیلیوم استفاده کرد، اما مهم است که با یک متخصص کشاورزی واجد شرایط مشورت کنید تا مناسب‌ترین قارچ کش و روش استفاده را برای شرایط خاص خود تعیین کنید.

برخی از قارچ‌کش‌ها که در برابر پژمردگی ورتیسیلیوم در پسته مؤثر هستند عبارت‌اند از:

1. فوزتیل آلومینیوم
2. اکسی کلرور مس
3. تیوفانات متیل
4. پروپیکونازول
5. تبوکونازول

توجه به این نکته مهم است که مقاومت به قارچ کش می‌تواند در طول زمان با استفاده مکرر از همان قارچ کش ایجاد شود، بنابراین ممکن است برای مدیریت مؤثر بیماری، چرخش قارچ‌کش‌ها ضروری باشد.

سخن پایانی

پژمردگی ورتیسیلیوم پسته یک بیماری جدی ناشی از قارچ Verticillium dahliae در خاک است که می تواند منجر به کاهش عملکرد و حتی مرگ درخت شود. مدیریت موثر این بیماری شامل ترکیبی از اقدامات است. برای توسعه راهبردهای مدیریتی جدید و بهبود درک ما از این بیماری به تحقیقات مداوم نیاز است. استفاده از اراضی عاری از بیماری برای احداث باغ و از بین بردن ریشه های درختان بیمار و خشکیده، ضد عفونی کردن محل درختان آلوده، عدم کشت گیاهان میزبان قارچ و استفاده از ارقام مقاوم در برابر پژمردگی ورتیسیلیومی پسته، در کنترل این بیماری موثر، و با همکاری و تبادل دانش می‌توانیم سلامت و بهره‌وری باغات پسته را تضمین کنیم.

مشاهده تمامی محصولات فروشگاه

برای عضویت در کانال تلگرام، اینستاگرام و آپارات پسته رفسنجان بر روی تصاویر زیر کلیک کنید: