تمام چیزهایی که باید درباره گیاه دیفن باخیا بدانید!
بهتر است قبل از پرداختن به نگهداری گیاه دیفن باخیا یک آشنایی اولیه با این گیاه مرموز داشته باشیم. دیفن باخیا، از خانواده گل شیپوریان (آراسه) است که یک گیاه بومی آمریکایی استوایی است. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که گیاه دیفن باخیا توسط هاینریش ویلهلم شات، مدیر باغ گیاهشناسی در وین، به احترام سر باغبان خود جوزف دیفن باخ، نامگذاری شد.
احتمالاً اگر برای اولین بار گیاه دیفن باخیا را ببینید ترکیب رنگ کم نظیر سبز، سفید و زرد شاخ و برگ های آن توجه شما را جلب خواهد کرد زیرا دیفن باخیا یکی از زیباترین ترکیب رنگ ها را در میان گیاهان خانگی دارد.
اطلاعات کلی از گیاه دیفن باخیا
گیاه دیفن باخیا گیاهی است با حداکثر رشد 6 فوت (180 سانتی متر) است.
این گیاه با نام های عصای لالی (متداول) و دیفن باخیا (گیاه شناسی) شناخته شده است.
مشخصات ظاهری گیاه دیفن باخیا
با شناخت مشخصات ظاهری این گیاه بهتر می توان به نگهداری گیاه دیفن باخیا پرداخت که این مشخصات عبارت اند از:
این گیاه دارای ساقه ای نرم و آبکی و برگ هایی پهن، بزرگ و بیضی شکل به ابعاد 30-15 سانتی متری است که به آسانی می شکنند پس باید در در نگهداری گیاه دیفن باخیا با هوشیاری بیشتری رفتار کرد.
رنگ برگ های این گیاه، سبز و کرمی رنگ است که یک طیف رنگی زیبا را شکل می دهد به این صورت که هر چه از حاشیه برگ ها به سمت مرکز برگ برویم رنگ سبز گیاه رو به کم رنگ تر شدن میرود و در مرکز برگ دیفن باخیا رنگ کرمی را مشاهده میکنیم. به این ترتیب میتوان گیاه دیفن باخیا را جزء گیاهان برگ زینتی به حساب آورد.
نحوه نگهداری از گیاه دیفن باخیا
هر گیاهی برای رشد و نگهداری بهتر مستلزم انجام یک سری از کارها می باشد که گیاه دیفن باخیا نیز از این قاعده مستثنا نیست.
خاک مناسب برای نگهداری گیاه دیفن باخیا
برای نگهداری گیاه دیفن باخیا بهتر است از خاکی استفاده کنید که هم بتواند آب مورد نیاز گیاه را در خود نگه دارد و هم قابلیت زهکشی مناسب داشته باشد اگر می خواهید برای نگهداری گیاه دیفن باخیا از خاک های استاندارد گلدان استفاده کنید حتماً به آن پرلیت یا شن درشت هم اضافه کنید چون خاک گلدان به تنهایی باعث سفتی خاک شده و به ریشه گیاه فشار وارد می کند.
مشاهده تمامی محصولات فروشگاهمخلوط خاک مناسب برای نگهداری گیاه دیفن باخیا عبارت است از: خاک باغچه، هوموس، کمی آهک و پرلیت یا شن.
از آن جایی که گیاه دیفن باخیا عمدتاً در خانه زندگی می کند به یک مخلوط خاک خوب نیاز دارد تا بتواند از خاک گلدان خود که عمده ترین منبع غذایی برای رشد است مواد مغذی مورد نیازش را تامین کند.
کود مناسب برای نگهداری گیاه دیفن باخیا
کود مصرفی برای رشد و نگهداری گیاه دیفن باخیا، به حالت مایع و به مقدار 30 گرم در لیتر، هر دو هفته یکبار در فصل رشد گیاه (از فروردین تا آبان) استفاده می شود و در طول ماه های زمستان نیازی به تغذیه ندارد.
هشدار: کود مصرفی برای گیاه دیفن باخیا باید فاقد آهک باشد.
آبیاری مناسب برای نگهداری گیاه دیفن باخیا
گیاه دیفن باخیا خاک های خیس و خیلی مرطوب را دوست ندارد چون باعث پوسیدگی ریشه آن می شود.
بهترین زمان مناسب برای آبیاری گیاه دیفن باخیا موقعی است که خاک این گیاه نسبتا خشک شده باشد ولی باید مراقب بود که به طور کامل خشک نشود.
هنگام آبیاری باید به این نکته توجه داشته باشیم که گلدان ما دارای زهکشی مناسب باشد وگرنه باعث ایجاد پوسیدگی در ریشهٔ گیاه خواهد شد.
بهترین آب برای آبیاری این گیاه آبی سبک و بدون املاح است.
زمان آبیاری دیفن باخیا در تابستان 2 الی 3 بار در هفته و در زمستان هفته ای یکبار است.
دمای مناسب برای نگهداری گیاه دیفن باخیا
دیفن باخیا برای ادامهی زندگی خود نیاز به گرمای کافی دارد و نمی تواند حدود دماهای زیر 10 درجهی سانتیگراد را تحمل کند. این گیاه اسرار آمیز بیشتر محیط های گرم و به دور از سرما را دوست دارد.
دمای بین 18 تا 29 درجهی سانتی گراد برای نگهداری گیاه دیفن باخیا ایده آل به نظر می رسد و خارج از این محدوده دمایی، سرعت رشد آن به شدت کاهش می یابد. این گیاه در زمستان ها به دمای حداقل 15 درجهی سانتی گراد احتیاج دارد تا شاداب به نظر برسد.
رطوبت مناسب برای نگهداری گیاه دیفن باخیا
سعی کنید به طور مداوم گلدان گیاه دیفن باخیای خود را مرطوب نگه دارید هر چند این گیاه مقام می تواند خشک شدن خاک را تحمل کند.
دیفن باخیای از رطوبت هوا خوشش می آید همان طور که از سرد شدن آن متنفر است.
در زمان هایی که گیاه دچار یک سرمای ناگهانی و رطوبت بیش از حد می شود ممکن است گرفتار یک بیماری قارچی معروف به آنتراکنوز شود. از علایم این بیماری لکه های تیره ای است که در مرکز برگ ها ایجاد می شوند و همچنین کناره ها و نوک برگ قهوه ای رنگ می شود و دوباره از بین می روند.
برای درمان دیفن باخیا در این حالت، برگ های آلوده به قارچ را جدا کرده و از بین ببرید و آن را در محلی با تهویهی مناسب قرار دهید. برای جلوگیری از شیوع بیشتر این بیماری گیاهان سالم خود را با یک قارچ کش مناسب اسپری کنید.
نور مناسب برای نگهداری گیاه دیفن باخیا
اگر گیاه دیفن باخیا را در نور مستقیم قرار دهیم باعث آسیب رساندن به این گیاه می شویم پس بهتر است این گیاه را در مکانی قرار دهیم که نور به صورت غیر مستقیم در اختیار گیاه قرار داده شود یعنی در کنار پنجره ای که در ضلع جنوبی و یا شرقی قرار گرفته است. به این نکته هم توجه داشته باشید که باید گیاه خودمان را هرچند وقت یکبار بچرخانیم برای اینکه برگ های گیاهمان به یک طرف منحرف نشود.
اگر گیاهمان را در مکانی قرار دهیم که دارای نور کم باشد باعث رشد علفی آن می شود، و البته واریته هایی از این گیاه وجود دارند که به سایه مقاوم اند.
گل دادن گیاه دیفن باخیا
اگرچه دیفن باخیا گاهی اوقات جوانه هایی به طول حدود 12 سانتی متر تولید می کند اما این جوانه ها شانس خیلی کمی برای شکوفایی خواهند داشت که آن هم وابسته به این است که در شرایط محیطی عالی قرار گرفته باشند.
بسیاری از افراد به محض این که جوانهی گیاه دیفن باخیا را می بینند آن را از بین می برند زیرا معتقدند که این جوانه ها باعث هدر رفتن انرژی گیاه می شوند. اگر شما هم این کار را انجام دادید فراموش نکنید که بلافاصله پس از اتمام کار، دستان خود را کاملاً بشویید تا سمی که از شیره های گیاه به دستتان منتقل شده است از بین برود.
هرس گیاه دیفن باخیا
گیاه دیفن باخیا نیازی به هرس ندارند ولی بهتر است برای رشد و شکل دهی بهتر آن را پیرایش کنیم.
چند نکته ی مهم برای هرس گیاه دیفن باخیا که حتماً باید رعایت شوند.
- هنگام هرس این گیاه حتماً از دستکش باغبانی استفاده کنید به این دلیل که اگر روی دست شما زخم و یا خراشی وجود داشته باشد ممکن است سم رافیدا در آن نفوذ کند و مشکلی برای شما به وجود آورد.
- ساقه ها باید در زاویه 45 درجه با یک چاقو یا قیچی استریل شده بریده شوند.
- پس از پایان عملیات هرس گیاه را آبیاری کنید.
گلدان مناسب برای نگهداری گیاه دیفن باخیا
اگر گیاهی که خریده اید گلدان کوچکی دارد در اولین فرصت اقدام به تعویض گلدان آن کنید و گلدان بزرگتری برایش فراهم آورید تا بتواند به راحتی رشد کند.
همچنین سعی کنید هر 2 یا 3 سال یک بار و ترجیحاً در بهار دیفن باخیا را به گلدانی با ابعاد کمی بزرگتر از قبلی منتقل کنید.
ریشه های گیاه دیفن باخیا از مجاورت با آب اضافی متنفرند بنابراین مطمئن شوید که گلدان آن سوراخ های مناسب و کافی برای خروج آب اضافی در انتهای خود دارد. ایجاد یک زهکش مناسب با لایه ای از سنگ ریزه ها نیز گزینهی مناسبی برای اطمینان از عبور آب اضافی از پایین گلدان است.
انواع بیماری ها و راه درمان آن ها در گیاه دیفن باخیا
عوامل مختلفی باعث ایجاد بیماریهای گیاه دیفن باخیا می شود که در ادامه به معرفی برخی از مهمترین آنها می پردازیم.
زرد شدن قسمت های پایینی برگ و ایجاد لکه های قهوه ای رنگ در حاشیه برگ ها
این بیماری به دلیل آبیاری بیش از حد گیاه است که باید صبر کرد تا خاک گلدان نسبتاً خشک شود و بعد آبیاری بعدی را انجام داد.
جمع شدگی و چروکیدگی برگ ها که ممکن است در اثر سرمازدگی یا بیماری باکتریایی به وجود آمده باشد
اگر بیماری در اثر سرمازدگی رخ داده باشد، محل آسیب دیده در همان نقطه باقی می ماند و پخش نمی شود. اگر در اثر بیماری باکتریایی باشد ممکن است کل گیاه را آلوده کند که باید قسمت آسیب دیده را از گیاه جدا کرد و بهتر است از این گیاه برای قلمه گیری استفاده نشود.
به وجود آمدن زخم های سفید پنبه ای روی گیاه
این بیماری به دلیل وجود شپشک آرد آلود روی گیاه ایجاد شده و یکی از آفات دیفن باخیا به شمار می رود. در این صورت می توان هر 14 روز از حشره کش نفوذی برای درمان گیاه دیفن باخیا استفاده کرد یا این که پنبه ای را به آب و صابون آغشته کرده و آن را روی این حشرات کشید.
رشد نکردن گل گیاه دیفن باخیا
زمانی که ما گلدان، خاک و یا مکان گیاه را عوض می کنیم گیاه دچار تنش می شود که ممکن است رشد گل دچار مشکل شود و یا برگ ها زرد و بی حال شوند که با گذشت زمان و عادت کردن گیاه به محیط جدید این مشکل بر طرف خواهد شد.
پوسیدگی ساقه دیفن باخیا
این بیماری به دلیل وجود قارچی به نام بوتریتیس به وجود می آید که در اثر قرار گرفتن گیاه در هوای سرد و رطوبت زیاد ایجاد شده است در این صورت باید گیاه را در دمای 16 درجه سانتی گراد قرار داد و از قارچ کش و زهکش مناسب برای گیاه استفاده کرد.
خشک و پیچیده شدن برگ های پایینی گیاه به سمت داخل
این اتفاق به دلیل افزایش سن در گیاه دیفن باخیا رخ می دهد که کاملاً طبیعی است ولی بهتر است گیاه را به محیطی خنک تر منتقل کنیم.
خشک شدن و ریختن برگ ها
زمانی که گیاه دیفن باخیا در محیطی که دارای هوای خیلی گرم و خشک و با رطوبت کم قرار گیرد این اتفاق برایش رخ می دهد در این صورت باید گیاه را غبارپاشی کنیم و در مکان خنک تری قرار بدهیم و اگر نیاز به آبیاری دارد به گیاه آب بدهیم.
زرد شدن برگ های دیفن باخیا و تار عنکبوتی شدن سطح زیرین آن
این بیماری به دلیل وجود حشره ای به نام کنه قرمز اروپایی اتفاق می افتد و یکی از آفات گیاه دیفن باخیا به شمار می رود که باید از حشره کش برای درمان این بیماری استفاده کرد.
لکه های سوختگی برروی برگ های دیفن باخیا
ممکن است به دلیل غبارپاشی در زمان نامناسب رخ داده باشد که باید غبار پاشی در صبح و عصر در سایه انجام شود.
فواید گیاه دیفن باخیا!
بر اساس مطالعات اخیر، هوای داخل خانه می تواند مانند هوای بیرون آلوده باشد و منجر به سردرد، سرگیجه، حالت تهوع و آلرژی شود. این آلودگی ها بر اثر موادی مانند چسب ها، رنگ ها و … در فضای خانه پخش می شوند.
نگهداری گیاه دیفن باخیا در خانه با انجام تهویهی مناسب اثرات منفی این آلودگی ها را تا حدی کاهش می دهد. حضور یک دیفن باخیا در خانه می تواند ترکیبات سمی مانند تولوئن که باعث ضعف، بی خوابی و گاهی مشکلات شدیدی مانند آسیب به کلیه و کبد می شود را کاهش دهد.
یکی از اصلی ترین و جالب ترین مزایای نگهداری دیفن باخیا در خانه یا محل کار شما شکل و شمایل جذاب آن است که همواره مورد توجه طراحان داخلی بوده است و با شاخ و برگ های خوش رنگ و زیاد خود می تواند رنگ و لعاب خیره کننده ای به محیط اطراف ببخشد.
راه های تکثیر و نگهداری گیاه دیفن باخیا
پاجوش و قلمه زدن 2 راه تکثیر گیاه دیفن باخیا است که می توان با توجه به شرایطی که دارید یکی از این دو راه را انتخاب کنید.
چگونگی پاجوش زدن گیاه دیفن باخیا
تکثیر گیاه دیفن باخیا از روش پاجوش، یکی از آسان ترین روش های تکثیر این گیاه است. برای این کار باید کمی صبر کنیم تا پاجوش گیاه به اندازهی کافی رشد کند و بعد آن را از گیاه مادری جدا کرده و در گلدان دیگر بکاریم.
نکاتی در مورد قلمه گیری از گیاه دیفن باخیا
برای قلمه زدن گیاه دیفن باخیا می توان از 4 روش استفاده کرد که در پایین به آن می پردازیم.
زمان قلمه زدن برای گیاه دیفن باخیا از اواسط بهار تا اوایل تابستان است.
برای انجام قلمه گیری، قلمه ها را باید در ارتفاع 12-8 سانتی متری از قسمت های پایینی بند (نه روی بند) از گیاه مادری جدا کنیم.
دقت داشته باشید هنگام تهیه ی قلمه از ساقه گیاه مادری، حدود 15 سانتی متر ارتفاع را برای گیاه مادری باقی بگذارید تا بتواند به رشد خود ادامه دهد و حتماً برای بریدن قلمه ها از چاقوی استریل شده استفاده کنید.
بهتر است محیط کشت برای قلمه ها ترکیبی از پیت ماس، شن یا ماسه و پرلایت باشد و برای این که سرعت ریشه زایی بالا رود می توان آن ها را در محلول ریشه زایی قرار داد.
روش اول قلمه زدن گیاه دیفن باخیا
در این روش قلمه ها باید حداقل یک جوانه روی خود داشته باشند و همچنین برگ ها از روی قلمه جدا شده باشند تا انرژی گیاه صرف ریشه زایی شود و در آخر نیز باید قلمه ها در محیط کشت کاشته شوند.
روش دوم قلمه زدن گیاه دیفن باخیا
در این روش باید قلمه ها را به صورت افقی در خاک قرار دهیم و آن ها را توسط خاک بپوشانیم و سپس قلمه ها را آبیاری کرده و با یک پلاستیک شفاف روی آن ها را بپوشانیم و برای این که هوا در داخل محیط کشت رد و بدل شود چند سوراخ روی پلاستیک به وجود بیاوریم.
بعد از مشاهده کردن جوانه در محیط کشت پلاستیک ها را برداشته و صبر کنیم تا جوانه بزرگ تر شود و در نهایت آن را به یک گلدان جدید منتقل کنیم.
روش سوم قلمه زدن گیاه دیفن باخیا
این روش نیز تا حدودی مانند روش دوم است با این تفاوت که باید قلمه ها را به صورت افقی و تا نصفه داخل محیط کشت قرار دهیم و با پلاستیک روی محیط کشت را بپوشانیم و تا جوانه زدن قلمه سطح کشت را مرطوب نگه داریم.
روش چهارم قلمه زدن گیاه دیفن باخیا
در این روش قلمه ها باید حداقل دارای یک جوانه باشند و آن ها را به صورت افقی تا حدود 3-2 سانتی متر داخل محیط کشت قرار دهیم. بعد از مدتی مشاهده می کنیم که قلمه های ما شروع به تولید برگ و جوانه جدید می کنند. حدود دو ماه بعد زمانی که گیاه ما ریشه می دهد موقع برداشتن پلاستیک و تغذیه مصنوعی است.
با این توصیف اگر شما هم مشتاق نگهداری گیاه دیفن باخیا شده اید خبر خوب این است که فراگیری اصول نگهداری این گیاه بسیار آسان است و می توانید خیلی سریع کار خود را شروع کنید.
یک روش خیلی آسان هم برای تکثیر گیاه دیفن باخیا وجود دارد به این صورت که ما می توانیم قلمه هایی را که تهیه کرده ایم داخل آب گذاشته تا ریشه بدهد و زمانی که ریشه دهی انجام شد آن را در گلدان جدید بکاریم.
دیفن باخیا گیاهی سمی
شاید این سؤال برایتان پیش آمده باشد که چرا گیاه دیفن باخیا با وجود سمی بودن به عنوان یک گیاه آپارتمانی به حساب می آید؟ دیفن باخیا یک گیاه مقاوم، همیشه سبز و چند ساله ای است که با کمترین توجه بهترین رشد را دارد.
هشدار: این گیاه به دلیل داشتن ترکیب سمی ای به نام رافید (کریستال های دو سر سوزنی) در برگ ها به عنوان یک گیاه سمی به شمار می رود که باعث تحریک اعضای بدن شده و باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شود و همچنین خود شما هم باید در هنگام نگهداری گیاه دیفن باخیا با احتیاط رفتار کنید.
پاسخ به چند سوال احتمالی
چه جایی از خانه برای نگهداری گیاه دیفن باخیا مناسب است؟
بهترین محل برای نگهداری گیاه دیفن باخیا نزدیک پنجره ای است که نور زیادی از آن عبور می کند اما در معرض نور مستقیم خورشید نیست زیرا این گیاه در برابر آفتاب بیش از حد، آسیب پذیر است. دیفن باخیای خود را هرگز در مجاورت منابع گرمازا مانند بخاری یا شوفاژ قرار ندهید.
یک نشانه برای این که گیاهتان به نور بیشتری احتیاج دارد این است که رنگ برگ های آن متمایل به سفید شوند.
چرا برگ های گیاه دیفن باخیای من آویزان شده اند؟
این مسئله می تواند به دلیل آب دادن زیاد به گیاه رخ دهد. هنگامی که سطح خاک گلدان خشک شد و حس کردید گیاهتان تشنه است اقدام به آب دادن دوباره به آن کنید. در حالت کلی اگر خاک گلدان مرطوب باشد و برگ ها آویزان باشند احتمالاً مشکل از آب زیاد، نور ناکافی یا دمای سرد است.
چه کار کنم تا گیاهم با ظاهری یکنواخت و متقارن رشد کند؟
یک ویژگی دیفن باخیا این است که در بازه های زمانی کوتاه، رشد و نمو هایجدید و زیادی دارد.
برای این که گیاهتان در زمان رشد از نور کافی و مناسب بهره مند شود، آن را به طور منظم بچرخانید زیرا دیفن باخیا به سمت منبع نور رشد می کند و شما با انجام مداوم این کار مانع از کم برگ شدن یک طرف و رشد بیشتر طرف دیگر آن می شوید.
هرس کردن گیاه به طور منظم نیز به یکنواخت شدن ظاهر آن کمک شایانی می کند.
البته حتماً برای هرس کردن دیفن باخیا از دستکش استفاده کنید و یا دستان خود را بلافاصله پس از اتمام کار بشویید و به هیچ وجه اجازه ندهید شیرهی آن با چشم یا دهانتان تماس پیدا کند.