به عنوان یک کشاورز حرفه‌ای گندم، آگاهی از هر جنبه‌ای که می‌تواند به بهبود بازدهی و کیفیت محصولات ما کمک کند، اساسی است. یکی از این جنبه‌های حیاتی، شناخت دقیق آب و هوای مناسب کاشت گندم است.
این مقاله با هدف روشن‌سازی این موضوع کلیدی نوشته شده و به شما کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از چگونگی تأثیر آب و هوا بر مراحل مختلف کاشت و داشت گندم داشته باشید.
ما در این مقاله، نه تنها به بررسی عوامل مؤثر بر آب و هوا می‌پردازیم؛ بلکه راهکارها و تکنیک‌هایی را نیز ارائه می‌دهیم که به شما امکان می‌دهد تا با چالش‌های مختلف آب و هوایی به شکل مؤثرتری مقابله کنید.
از تعیین بهترین زمان کاشت گندم تا انتخاب مناسب‌ترین زمین برای کاشت گندم، هر بخش از این مقاله با دقت و توجه به جزئیات نوشته شده است.
انواع گندم از نظر نوع کشت
گندم بر اساس زمان کاشت به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: گندم پاییزه و گندم بهاره. هر کدام از این دو نوع ویژگی‌ها و نیازهای متفاوتی دارند که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم:
گندم پاییزه یا زمستانه
• زمان کاشت: این نوع گندم معمولاً در پاییز کاشته می‌شود. زمان کاشت گندم زمستانه می‌تواند بر اساس منطقه جغرافیایی متغیر باشد، اما اغلب قبل از فرارسیدن سرمای زمستان و در پاییز است.
• دوره رشد: گندم پاییزه یک دوره استراحت زمستانی را تجربه می‌کند و در بهار رشد خود را از سر می‌گیرد. این امر به گندم اجازه می‌دهد تا از شرایط آب و هوایی بهار برای رشد سریع استفاده کند. بهتر است برای رشد بهتر گندم پاییزه از کود مایع ماهی نیز استفاده کنید.
• مزایا: اغلب بازده بیشتری نسبت به گندم بهاره دارد و می‌تواند از رطوبت زمستانی بهره‌مند شود.
گندم بهاره
• زمان کاشت: این نوع گندم در بهار، پس از آب شدن یخ‌های زمستانی و گرم شدن خاک کاشته می‌شود.
• دوره رشد: گندم بهاره دوره رشد کوتاه‌تری نسبت به گندم پاییزه دارد و باید در طی تابستان به سرعت رشد کند تا قبل از فرارسیدن سرمای پاییز برداشت شود. برای این نوع گندم نیز می‌توانید از کود مایع ماهی برای گندم استفاده کنید؛ البته باید با دقت و اطلاعات کامل از آن استفاده کرد.
• مزایا: این نوع گندم برای مناطقی که زمستان‌های سرد و شدید دارند مناسب است، زیرا در معرض خطر سرمازدگی در زمستان قرار نمی‌گیرد.
انتخاب بین کاشت گندم پاییزه یا بهاره بستگی به شرایط اقلیمی منطقه، ویژگی‌های خاک و ترجیحات کشاورز دارد. هر دو نوع گندم نقش مهمی در تولید محصولات کشاورزی و تأمین نیازهای غذایی جوامع دارند.
| نوع گندم | زمان کاشت | دوره رشد | مزایا |
| گندم پاییزه | پاییز | بلندمدت | بازده بیشتری نسبت به گندم بهاره |
| گندم بهاره | بهار | کوتاه مدت | مناسب برای مناطق با زمستان سرد |
بهترین زمان کشت در به آب و هوای مناسب کاشت گندم
بهترین زمان کاشت گندم، یکی از مهم‌ترین موضوعات در بخش کشاورزی است که نیازمند دقت و توجه ویژه‌ای به عوامل مختلف محیطی از جمله آب و هوا می‌باشد.
برای پاسخ به این سوال که گندم در چه آب و هوایی رشد می کند؟ باید به شما بگوییم که آب و هوای مناسب کاشت گندم اغلب شامل دمای معتدل، رطوبت کافی و شرایط خاک مناسب است. در مناطق با آب و هوای معتدل، کاشت گندم معمولاً در اواخر پاییز یا اوایل بهار انجام می‌شود.
کاشت در پاییز به گندم اجازه می‌دهد تا از رطوبت زمستانی استفاده کرده و در بهار، زمانی که دما بالا می‌رود، به رشد خود ادامه دهد. لازم به ذکر است که شما می‌توانید برای رشد بهتر گندم های خود از کود مایع برای گندم استفاده کنید.
در مناطقی با زمستان‌های سردتر، کاشت گندم در بهار توصیه می‌شود تا از خطرات سرمازدگی در امان بماند. دمای خاک باید به اندازه کافی گرم شده باشد تا جوانه‌زنی ایده‌آل رخ دهد. به طور کلی، دمای خاک برای جوانه‌زنی مناسب گندم باید حدود 4-5 درجه سانتی‌گراد در نظر گرفته شود.
بهترین زمین با توجه به آب و هوای مناسب کاشت گندم
هنگام انتخاب بهترین زمین برای کشت گندم، درک و توجه به آب و هوای مناسب کاشت گندم از اهمیت بالایی برخوردار است. زمینی که در منطقه‌ای با آب و هوای مطلوب قرار دارد، می‌تواند عملکرد کشت را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.
در اینجا به بررسی عوامل کلیدی می‌پردازیم که در تعیین بهترین زمین برای کشت گندم نقش دارند:
• خاک حاصلخیز: انتخاب خاکی که غنی از مواد مغذی و دارای بافت مناسب است، برای کشت گندم حیاتی است. خاک‌های لومی، با قدرت نگهداری آب خوب و زهکشی مناسب، ایده‌آل هستند.
• سطح pH متعادل: گندم بهترین عملکرد را در خاک با pH حدود 6 تا 7.5 دارد. خاک‌های بیش از حد اسیدی یا قلیایی می‌توانند مواد مغذی را برای گیاه در دسترس نگه دارند.
• رطوبت کافی و زهکشی: یکی از مهم‌ترین جنبه‌های آب و هوای مناسب برای کاشت گندم، تعادل در رطوبت است. خاک نباید بیش از حد خشک یا مرطوب باشد. زمینی که قادر به حفظ رطوبت کافی بوده و در عین حال دارای زهکشی مناسب برای جلوگیری از آبگرفتگی است، ایده‌آل به نظر می‌رسد.
• تعیین محل: مناطقی با آب و هوای معتدل که شامل تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های ملایم است، برای کشت گندم مناسب‌تر هستند. این شرایط آب و هوایی کمک می‌کند تا گندم در مراحل مختلف رشد خود به بهترین شکل توسعه یابند.
• پیشگیری از فرسایش خاک: انتخاب زمین در مکان‌هایی که کمتر در معرض فرسایش خاک هستند نیز مهم است.
آب و هوای مناسب کاشت گندم
شرایط ایده‌آل و آب و هوای مناسب برای کاشت گندم، آب و هوای خنک در دوره رشد رویشی، آب و هوای معتدل در دوران تشکیل دانه و آب و هوای گرم و خشک در زمان برداشت محصول می‌باشد.
لازم به ذکر است که در مناطقی که زمستان‌های سخت دارند، کشت گندم با مشکلاتی از قبیل سرمازدگی زمستانی مواجه می‌شود.
البته باید بدانیم که گندم در برابر خشکی مقاومت چندانی ندارد و نمی‌تواند به مدت طولانی، خشکی و کم آبی را تحمل نماید. اما قادر است خود را با شرایط خشک تا حدی تطبیق دهد.
این گیاه قادر به رشد در محدوده وسیعی از انواع آب و هوا است. بیشترین مقدار گندم جهان در مناطق نیمه خشک (با بارندگی سالانه ۲۵۰-۵۰۰ میلی متر) و نیمه مرطوب (با بارندگی۷۰۰ -۵۰۰ میلی متر) به عمل می‌آید.
با توجه به شرایط اقلیمی مناسب کاشت گندم بهتر است بدانید که گندم در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری در ارتفاعات و در مواقع سرد سال کشت می‌شود.
مناسب‌ترین شرایط برای رشد رضایت بخش گندم، آب و هوای مرطوب و سرد زمستان است که هوایی گرم، خشک و صاف به مدت ۶ الى ۸ هفته، در طول دوره رسیدگی با میانگین حرارت ۱۸-۱۹ درجه سانتی‌گراد را به دنبال دارد.
میزان حرارت مورد نیاز در آب و هوای مناسب کاشت گندم
حداقل درجه حرارت جهت جوانه‌زنی بذر ۵ -۲ درجه سانتی‌گراد است. این گیاه در ۲۰ – ۱۰ درجه سانتی‌گراد بهتر جوانه می‌زند.
گندم در نژادهای پاییزه در ابتدای رشد هرگاه درجه حرارت محیط به حدود ۴ تا ۵ درجه سانتی گراد کاهش یابد رشد خود را متوقف می‌کند و در مراحل بعدی رشد حد متوسط تحمل در برابر سرما از ۱۰- تا ۱۷- را تحمل می‌کند.
بررسی رطوبت مورد نیاز برای کاشت گندم
با توجه به نکات ذکر شده درباره آب و هوای مناسب کاشت گندم، کشت این محصول باید در بستری مرطوب صورت گرفته و خاک روی بذر تا حد امکان برای حفظ رطوبت فشرده شود.
حتی الامکان باید سعی شود رطوبت خاک چه در زمان آیش و چه در فصل کاشت حفظ شود. استفاده از علف کش‌های مناسب برای کنترل علف‌های هرز در طول فصل آیش و عدم استفاده از ابزار شخم عمیق مانند گاو آهن همه در حفظ رطوبت خاک و در نتیجه به افزایش تولید گندم کمک می‌کنند.
بهتر است بدانید که استفاده بیش از حد از کودهای ازته باعث افزایش رشد رویشی گیاه می‌شود. این امر به نوبه خود مصرف آب را در ابتدای رشد افزایش می‌دهد و باعث محدودیت آب در مراحل بعدی مخصوصا مراحل بحرانی رشد گیاه می‌شود.
چنانچه برای آبیاری، آب در دسترس داشته باشیم، بهتر است در موقع گلدهی و دانه‌بندی، گندم را به خوبی آبیاری کنیم. تحقیقات نشان می‌دهد که این دو مرحله، بحرانی‌ترین مراحل رشد گندم می‌باشند و در صورت وقوع تنش آب، محصول با کاهش مواجه خواهد شد.
کلام پایانی
در پایان این مطلب، ما به این نکته اساسی پی بردیم که درک دقیق و عمیق از آب و هوای مناسب کاشت گندم می‌تواند تأثیر بسزایی در موفقیت کشاورزان داشته باشد. ما با بررسی دقیق عوامل محیطی و نحوه تأثیر آن‌ها بر رشد گندم، استراتژی‌های مؤثری را برای بهبود عملکرد و بازدهی محصولات کشاورزی معرفی کردیم.
با این اطلاعات، کشاورزان حرفه‌ای نه تنها قادر به افزایش کمیت و کیفیت محصولات خود خواهند بود؛ بلکه می‌توانند در برابر نوسانات آب و هوایی مقاومت بیشتری از خود نشان دهند. توانایی سازگاری و انطباق با شرایط مختلف آب و هوایی، کلید موفقیت در عرصه کشاورزی مدرن است.
منبع:
بهزاد بسحاق محمد میرزایی حیدری مهردادقاسمی نژاد بابک مقصودی
09131923700
