پسته، یکی از محصولات سرشار از ارزش غذایی و اقتصادی است که ایران بهعنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان جهانی آن شناخته شده است. با توجه به تنوع زیاد در انواع پسته، ممکن است انتخاب بهترین نوع برای مصرف یا کشاورزی یک چالش به نظر برسد. در بین این تنوع، دو نوع پسته بیشتر از دیگران موردتوجه قرار میگیرند: پسته احمد آقایی و پسته اکبری.
هر دو این انواع در میان مصرفکنندگان داخلی و خارجی و حتی کشاورزان بسیار محبوب هستند، اما چه کسی میتواند تصمیم گیرد کدام یک بهتر است؟ تفاوت پسته اکبری و احمد آقایی در چیست؟ این مقاله از مجله کشاورزی پسته رفسنجان قصد دارد این پرسش را پاسخ دهد و به مقایسه پسته احمد آقایی و اکبری بپردازد. با ما همراه باشید تا در یک سفر به دنیای پسته، دو نوع پسته احمد آقایی و درخت پسته اکبری را از نزدیک بشناسیم و آنها را با هم مقایسه کنیم. با این امید که شاید در پایان، بتوانیم به این پرسش ساده اما پیچیده پاسخ دهیم: پسته اکبری بهتر است یا احمد آقایی؟
پسته احمد آقایی یا اکبری؟
پاسخ به این سؤال بستگی به عوامل بسیار متعددی دارد. ابتدا باید پرسید که از چه نظر قصد مقایسه پسته احمد آقایی و اکبری را دارید؟ از لحاظ شکل ظاهری؟ طعم و مزه؟ خصوصیات درخت پسته اکبری و احمد آقایی یا نحوه پرورش آنها؟ برای هر کدام از این سؤالها قطعاً پاسخهای متفاوتی به شما داده خواهد شد؛ اما نگران نباشید. ما اینجا هستیم تا جایی که امکان دارد به سؤالات شما در این مقاله پاسخ دهیم. در صورتی که پاسخ سؤال خود را در این مقاله نگرفتید، میتوانید آن را در بخش نظرات با کارشناسان پسته رفسنجان در میان بگذارید تا در اسرع وقت پاسخ داده شود. با ما همراه باشید.
معرفی پسته اکبری و احمد آقایی
پستهها از نظر شکل ظاهری به دو دسته کروی و کشیده تقسیم میشوند. همانطور که میدانید مشهورترین نوع پستهها در ایران 4 رقم اکبری، احمد آقایی، کله قوچی و فندقی هستند. این چهار رقم نیز در این دو دسته که نام بردیم قرار میگیرند. پسته اکبری و احمد آقایی از نوع پستههای کشیده هستند و پسته کله قوچی و فندقی از نوع پستههای کروی میباشند. ما در این مقاله قصد مقایسه پسته احمد آقایی و اکبری را داریم. ابتدا تعریفی از هر دو این دانههای خوشمزه و زیبا را بخوانید:
مشخصات پسته احمد آقایی
پسته احمد آقایی از نمونههای معروف و محبوب پستههای ایرانی است. این نوع پسته به دلیل طعم عالی، رنگ خوشآیند و کیفیت بالا، بین مصرفکنندگان داخلی و خارجی بسیار محبوب است.
این پسته از انواع کشیده است که شکل بادامی دارد. معمولاً پوسته آن از یک طرف کاملاً باز است و از طرف دیگر نیمه باز. پوست استخوانی آن از بقیه پستهها روشنتر و سفیدتر است.
- رنگ پوست تازه: کرم رنگ
- رنگ پوسته استخوانی: سفید استخوانی
- رنگ پوست نازک روی مغز: قرمز روشن تا ارغوانی
- شکل ظاهری: کشیده و بادامی متوسط
مشخصات پسته اکبری
پسته اکبری پسته بسیار کشیده و خوش شکلی است (Super Long) که تقریباً در تمام دنیا مشتریان خاص خودش را دارد. این موضوع علتهای مختلفی میتواند داشته باشد که به نقل از صاحبنظران پسته، به علت راحت پوست شدن این پسته، حس خوبی دارد. در عمل جز پستههای لوکس دستهبندی میشود، ازنظر قیمت هم معمولاً همیشه یک سر و گردن، قیمت بالاتری از پستههای مثل فندقی دارد.
- رنگ پوست تازه: قرمز روشن
- رنگ پوست استخوانی: کرم رنگ
- رنگ پوست نازک روی مغز: بنفش قهوهای
- شکل ظاهری: کشیده و بادامی بزرگ
مقایسه پسته احمد آقایی و اکبری از لحاظ ظاهری
به طور کلی میتوان تفاوت پسته اکبری و احمد آقایی را اینگونه بیان کرد:
- هردو این ارقام جزو دسته بادامی و کشیده قرار دارند اما پسته اکبری کشیدهتر و درشتتر از پسته احمد آقایی است.
- رنگ پوست سخت استخوانی پسته اکبری تیرهتر از پسته احمد آقایی میباشد.
- مغز پسته اکبری بزرگتر از پسته احمد آقایی است.
- پوست نازک رویی مغز احمد آقایی ارغوانی و پسته اکبری قهوهای میباشد.
- پوست تازه پسته اکبری قرمز روشن و پوست تازه پسته احمد آقایی کرمرنگ است.
- حالت خندانی پسته اکبری بیشتر از پسته احمد آقایی است.
- پسته اکبری به دلیل ظاهر کشیده و بزرگ و خندانی کامل بازارپسندی بهتری دارد اما میتوان گفت پسته احمد آقایی خوشمزهترین نوع پسته است.
تفاوت درخت پسته اکبری و احمد آقایی
تا اینجا به مقایسه پسته احمد آقایی و اکبری از نظر شکل ظاهری پرداختیم؛ اما تفاوت به همینجا ختم نمیشود. این سؤال نیز در بین کشاورزان رایج است که پسته احمد آقایی بهتره یا اکبری؟ منظور از آنها نحوه کاشت، پرورش، میزان نگهداری و مراقبت موردنیاز و باردهی درخت اکبری و احمد آقایی است. در ادامه سعی کردهایم به بررسی این دو درخت و مقایسه آنها بپردازیم.
خصوصیات درخت پسته اکبری
این رقم که به نام عبدالهی نیز در منطقه رفسنجان شناخته میشود در روستای کشکوئیه ی رفسنجان، شناسایی و انتخابشده است. از ارقام تجاری و شناختهشده در سراسر کشور میباشد و دارای بالاترین ارزش اقتصادی است.
به همراه ارقام اوحدی و کله قوچی، بیشترین سطح زیر کشت را در کشور و همچنین در شهرستان رفسنجان به خود اختصاص دادهاند. در ادامه به خصوصیات درخت پسته اکبری بیشتر میپردازیم.
رشد رویشی درخت پسته اکبری
برای مقایسه پسته احمد آقایی و اکبری به رشد درختان توجه کنید. رشد رویشی در درخت پسته اکبری کند است. غالبیت انتهایی در آن بسیار ضعیف و درنتیجه تعداد شاخهی جانبی روی شاخههای یکساله و دوسالهی آن زیاد است. در روی شاخهی یکساله و دوساله بهطور متوسط بیش از ۵ شاخهی جانبی وجود دارد. تیپ رشد درخت، عموماً گسترده میباشد و درختان، در سالهای اوج باردهی ارتفاع زیادی ندارند. بیشترین ارتفاعی که برای این رقم ثبتشده است حدود ۲۷۰ سانتیمتر بوده است.
به علت استحکام چوب و تراکم بالای شاخهها، در برابر وزش بادهای شدید مقاوم است و تنه و شاخهها در برابر باد خمیده نمیشوند. البته چنانچه در اردیبهشتماه وزش باد شدید باشد، معمولاً تعدادی از شاخههای فصل جاری، قطع میشوند و این در حالی است که خوشهها و میوهها خسارتی نمیبینند.
هرس پسته اکبری
رقم اکبری ازجمله ارقامی است که هرس فرم (تربیت) آن بهدلخواه امکانپذیر میباشد. یکی از بهترین فرمهای پرورش این درخت، جامی یا مرکز باز است با سهشاخه که از سهنقطهی نزدیک به هم منشعب شده باشند.
به علت متراکم بودن شاخهها و سطح برگ بالا در این رقم و نیز خشک شدن شاخهها در زمستان که در سال بار، محصول زیادی دارند لازم است که هر یک سال در میان، هرس سبک انجام شود.
پیوند درخت پسته اکبری
به علت اینکه درصد بالایی از برگها پنج برگچهای میباشند، سطح برگ در این رقم بسیار زیاد است و متوسط مساحت برگ آن، حدود ۱۳۰ سانتیمتر مربع است. به علت خشبی بودن پوست در فصل پیوند و بالا بودن درصد خطای این عمل در این رقم، بسیاری از افرادی که پیوند انجام میدهند تمایل به پیوند این رقم را ندارند.
تاکنون بارها در مناطق مختلف مشاهدهشده است که رقم موردنظر باغدار، رقم پسته اکبری بوده اما پیوند کاران از ارقام دیگر و بهخصوص از رقم اوحدی که بهراحتی میتوان از آن پیوند تهیه کرد استفاده کردهاند.
یک صفت مطلوب در این رقم آن است که در شرایط یکسان و در روی نهالهای پیوندی، رشد کاذب مشاهده نگردیده است. در یک طرح تحقیقاتی تأثیر نوع پایه بر رشد رویشی رقم اکبری مطالعه گردید و نتایج دو سال اول طرح نشان داد که پیوند اکبری روی پایهی اکبری بیشترین تأثیر را در جذب پتاسیم دارد.
برای اطلاع از قیمت پسته اکبری درجه یک کلیک کنید.
فاصله کاشت نهالها
با توجه به اینکه رقم اکبری از ارقام کمرشد تا متوسط رشد میباشد، بنابراین حداقل فاصله پیشنهادی برای کاشت درخت پسته اکبری، ۴ متر روی ردیف و ۶ متر بین ردیف است.
ازآنجاکه تیپ رشد درخت، گسترده تا آویزان است، بنابراین باید ارتفاع تنهی اصلی از سطح خاک را بین 1 تا 1.5 متر در نظر گرفت تا شاخههای اصلی از ارتفاع بالاتری منشعب شود و در سالهای آینده و همراه با رشد رویشی و میوه دهی درخت، برداشت آن با مشکل مواجه نشود. همچنین شاخهها با خاک تماس پیدا نکند و مانع حرکت ادوات کشاورزی در داخل باغ نشوند.
باردهی درخت پسته اکبری
مقایسه پسته احمد آقایی و اکبری از نظر گلدهی و میوه دهی نیز امکانپذیر است. درخت پسته اکبری از واریته های دیر گل و دیررس میباشد. تقریباً از سال سوم بعد از پیوند، گلدهی آغاز میشود. گلدهی در این رقم، در اکثر مناطق بهطور متوسط از ۲۲ فروردین آغاز میگردد و در ۲۹ فروردین پایان مییابد. معمولاً از ۲۰ تیرماه مغز شروع به رشد میکند و از اواخر شهریور، میوه میرسد.
دو فنوتیپ اصلی از این رقم وجود دارد که در یکی از آنها به هنگام رسیدن پوست سبز، سفید و در فنوتیپ دیگر، رنگ پوست سبز، قرمز کمرنگ است.
یکی از صفات این رقم آن است که در حین رشد میوه، بخش زیادی از میوههای پوک آن خشک میشود و ریزش میکند اما بااینوجود متوسط تعداد میوه در هر خوشه حدود ۲۱ دانه میباشد که نسبت به بسیاری از ارقام دیگر در سطح بالایی قرار میگیرد.
انس در این رقم ۲۲ است و از ۱۰۰ گرم پستهی خشک، ۵۰ گرم آن مغز میباشد. شکل میوه، تخممرغی و بیش از ۹۲ درصد آنها خندان است. ازآنجاکه قیمت میوهی این واریته بالاست درنتیجه، تمام محصول برداشتشده بهصورت خشکبار وارد بازار میشود.
ویژگی خاص پسته اکبری
یکی از ویژگیهای این رقم آن است که به علت سطح برگ بالا و خصوصیات میوه، تاکنون مشکل آفتاب سوختگی که برای برخی از ارقام در بعضی سالها مشکلساز بوده است در این رقم مشاهده نشده است.
چنانچه باغ از مدیریت مناسبی برخوردار باشد، شدت سال آوری در این رقم را تا حدی میتوان کنترل کرد. ولی پدیده سال آوری در آن به مقدار زیاد مشاهده میشود. مراقب آبیاری پسته اکبری باشید. این رقم ازنظر نیاز آبی و تغذیهای رقمی پرتوقع بوده و مدیریت ویژهای را لازم دارد.
درمجموع به دلیل باردهی مناسب و ارزش اقتصادی بالا، کاشت آن بهخصوص درزمینه هایی که آبوخاک آن شوری کم تا متوسط دارند مناسب میباشد.
در مناطقی که زمستانهای معتدل دارند و سرمای کافی ندارند، باید کاشت آن بااحتیاط انجام شود. توصیه میشود که برای ارقام دیر گل، همانند رقم اکبری، نسبت صحیح درختان نر به ماده رعایت گردد.
خصوصیات درخت پسته احمد آقایی
اولین بار احمد آقا فروتن در منطقه احمدیه نوق (یکی از توابع شهرستان رفسنجان در استان کرمان)، این رقم پسته را شناسایی کرد. به همین دلیل به نام پسته احمد آقایی شناخته شد. این نوع پسته به دلیل طعم خوشمزه و ظاهر بادامی زیبایی که دارد، طرفداران زیادی را جذب کرده است؛ اما برای مقایسه پسته احمد آقایی و اکبری نیاز است تا با خصوصیات درختان این رقم نیز آشنا باشید.
رشد رویشی درخت پسته احمد آقایی
درخت پسته احمد آقایی در دسته ارقام کم تا متوسط رشد قرار میگیرد. غالبیت انتهایی قوی دارد و رشد آن مانند درخت پسته اکبری گسترده است. حداکثر ارتفاع درخت پسته احمد آقایی 3 متر است که بستگی به سن درخت و نحوه نگهداری و پرورش آن نیز دارد. این رقم برگهای کوچکی دارد و تقریباً 60 درصد برگها سه برگچهای میباشند.
هرس پسته احمد آقایی
درختان پسته احمد آقایی نیز برای رشد و باردهی بهتر به هرس نیاز دارند. با هرس کردن، اسکلت درخت تقویت می شود و فرم درخت اصلاح خواهد شد. همچنین هرس باید بهگونهای انجام گیرد تا برداشت محصول راحتتر شود. هرس انواع مختلفی دارد که بهمنظور های متفاوتی انجام میشوند. در زمستان میتوان بهمنظور حذف پاجوشها، حذف شاخههایی که رشد نداشتهاند و سر برداری جهت تقویت تنه، هرس را انجام داد.
پیوند پسته احمد آقایی
پسته احمد آقایی از دو روش بذری و پیوندی تولید می شود. در صورتی که قصد احداث یک باغ تجاری از پسته احمد آقایی هستید باید حتماً در زمان مناسب درختان خود را پیوند احمد آقایی بزنید. به یاد داشته باشید که پیوندکها را از فروشنده معتبر تهیه کنید تا از مرغوبیت و نوع رقم آن مطمئن باشید.
باردهی درخت پسته احمد آقایی
باردهی درخت پسته احمد آقایی معمولاً 5 تا 6 سال بعد از کاشت است. پسته احمد آقایی در دسته ارقام متوسط گل و دیررس قرار میگیرد. زمان گلدهی آن تقریباً از 4 و 5 فروردین تا 12 همین ماه است. شروع رشد مغز از 10 تیرماه است و در دهه سوم شهریورماه نیز قابلبرداشت میباشد. میتوان گفت تقریباً میزان تراکم دانه در هر خوشه 18 تا 20 دانه پسته در پایان فصل برداشت باشد. سال آوری در این رقم کمتر از پسته اکبری است.
درخت پسته احمد آقایی بهتره یا اکبری؟
برای انتخاب یک رقم پسته برای کاشت، نیاز است کشاورز خصوصیات و مشخصات هر درخت را به خوبی بداند. علاوه بر آن بسته به نوع شرایط منطقه خود رقم مناسبی که با آن شرایط سازگاری بیشتری دارد را انتخاب نماید. در کل نیاز است که کشاورز ابتدا به مقایسه پسته احمد آقایی و اکبری بپردازد. برخی از تفاوتهای رایج را که میتوان برای دو نوع درخت پسته احمد آقایی و اکبری در نظر گرفت عبارتاند از:
- درخت پسته اکبری به نسبت سایر ارقام، درختان تنومندی دارد و بسیار پربرگ. ولیکن در مقابل آفاتی مثل پسیل حساسیت بیشتر داشته و در صورت عدم مقابله امکان برگریزی دارد. میتوان گفت که پسته احمد آقایی مقاومت نسبی بهتری در برابر آفات دارد.
- سال آوری در درختان اکبری معمولاً همیشه اتفاق میافتد اما این مورد در درختان پسته احمد آقایی کمتر دیده شده است. البته باید بدانید که باوجود انتخاب رقم مناسب پسته و رسیدگی کافی به درختان، امکان برداشت فراوان از درختان بهصورت هرساله وجود ندارد. در بهترین حالت سال آور و سال نصف و نیمه آور داریم!
- درختان پسته نیاز به سرمای زمستانه بهاندازه های مختلف دارند تا بعد از سپری شدن آن درخت بیدار شود. برای درختان احمد آقایی و فندقی نیاز سرمایی کمتر است (800 تا 900 ساعت نیاز سرمایی) و معمولاً هرساله تأمین میشود. برای درختان اکبری نیاز سرمایی حدود 1200 ساعت دمای بین 0 تا 7 درجه سانتیگراد در زمستان است که معمولاً هیچ زمان تأمین نشده است. (حداقل 15 سال اخیر)
- تفاوت پسته اکبری و احمد آقایی، همچنین در زمان گلدهی و رسیدگی میوه است. زمان گلدهی درختان پسته احمد آقایی زودتر از درختان رقم اکبری میباشد و معمولاً میوه آن زودتر از رقم اکبری میرسد.
- درصد زیادی از صادرات پسته به کشورهای اروپایی و خاورمیانه، به پسته احمد آقایی تخصص دارد.
سخن پایانی
پستهای درجهیک و مرغوب میباشد که در آب، هوا و خاک مناسب خود رشد میکند و دارای کمترین ناخالصیهایی چون پسته دهان بست و پسته بدشکل و … باشد. همانطور که میدانید شهرستان رفسنجان منطقهای مناسب برای کشت و پروش و تولید پسته مخصوصاً 4 رقم مشهور پسته یعنی اکبری، احمد آقایی، کله قوچی و فندقی است. در این مقاله به مقایسه پسته احمد آقایی و اکبری پرداختیم.
شما میتوانید بهترین ارقام پسته را از فروشگاه پسته رفسنجان بهصورت آنلاین سفارش و خریداری کنید. این فروشگاه در شهرستان رفسنجان فعالیت دارد که میتواند مرغوبترین پسته را بدون واسطه به شما کاربران عزیز در هرکجای کشور ارائه دهد. علاوه بر آن اگر یک کشاورز هستید میتوانید اطلاعات کاملی را برای کاشت و پرورش درختان خود از کارشناسان ما دریافت نمایید. کارشناسان متخصص این مجموعه آماده ارائه مشاوره رایگان درزمینهٔ کشاورزی به شما عزیزان هستند.
ما در شهرستان رفسنجان هستیم منبع اصلی تولیدکننده پسته جهان.
پسته احمداقایی معمولا یه طرفش کامل خندونه ولی یه طرف دیگش نصفه بازه. ولی پسته اکبری هر دو طرفش کامل خندونه به خاطر همینه که میگن راحت پوستش جدا میشه.
سلام. با تشکر از اشتراک اطلاعاتتون.
بله یکی از دلایل شهرت لوکس و مجلسی بودن پسته اکبری، کامل خندان بودن آن است.
سلام خسته نباشید. به نظرتون آبیاری پسته اکبری بیشتر از احمدآقاییه؟
درود
به صورت دقیق نمیشه گفت که نیاز آبی رقم اکبری بیشتر از رقم احمد آقایی باشه، چون این موضوع به خیلی موارد بستگی داره مثلا: سن درخت، وضعیت باردهی، کیفیت آب آبیاری، کیفیت خاک و شرایط آب و هوایی و …
اگر تمام شرایط را برای هر دو رقم یکسان بگیریم، احتمال داره که رقم اکبری به خاطر تراکم بالای سطح برگ مقداری نیاز آبی بیشتری احتیاج داشته باشه.
سلام
شما کانال شبکه های اجتماعی ایرانی یا خارجی برای فروش پسته ندارین؟