پرفروش ترین گیاهان دارویی در ایران

گیاهان دارویی به علت کاربرد فراوانی که در صنایع دارویی، غذایی و بهداشتی دارند، بازار فروش آن‌ها تنها مختص به ایران نیست و به سایر کشورها نیز صادر می‌شود؛ ازاین‌رو موردتوجه کشاورزان قرار دارد.

بنابراین بسیاری از کشاورزان به دنبال پر فروش ترین گیاهان دارویی در ایران هستند.

فاکتورهای زیادی در پرورش گیاهان دارویی مؤثر هستند؛ ازجمله شرایط اقلیمی مثل دما، نیاز آبی، میزان تابش نور خورشید و… که در میزان رشد گیاه، میزان تولید محصول و تعیین قیمت تأثیرگذارند.

در این مقاله به شما برخی از پرسودترین آن‌ها را به شما معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

گیاهان دارویی

گیاهان دارویی جایگاه خاصی در بین محصولات کشاورزی و تولید ثروت دارند.

سودآوری و خواص فوق‌العاده گیاهان دارویی سبب گسترش کشت آن‌ها در کشور شده است.

گیاهان دارویی زیادی در ایران قابل‌کشت هستند؛ اما برای سودآوری بیشتر باید گیاه موردنظر با شرایط منطقه شما منطبق باشد.

در کشت گیاهان دارویی علاوه بر انتخاب نوع گیاه، صادرات محصول، میزان سرمایه اولیه، بررسی شرایط اقلیمی منطقه مثل نوع خاک، نیاز آبی گیاه و میزان تابش نور خورشید نیز می‌تواند در سودآوری تأثیرگذار باشد.

بسیاری از گیاهان دارویی هستند که می‌توان در منزل پرورش داد و از آن‌ها کسب درآمد نمود.

در ادامه به معرفی برخی از پر فروش ترین گیاهان دارویی در ایران می‌پردازیم.

لیست گرانترین گیاهان دارویی

• گل‌گاوزبان
• نعناع فلفلی
• بابونه
• به لیمو
• مریم گلی
• بادرنجبویه
• اسطوخودوس
• زعفران
• رزماری

گل گاو زبان از پر فروش ترین گیاهان دارویی در ایران

گل‌گاوزبان با نام علمی Amoenum Echium گیاهی علفی و چندساله است؛ با ساقه و برگ‌های کرک دار و گل‌های ارغوانی که پس از خشک شدن به رنگ بنفش درمی‌آیند.

این گیاه در مناطق کوهستانی نیمه مرطوب به‌خوبی رشد می‌کند.

کاشت گل‌گاوزبان می‌تواند مزیت‌های زیادی برای کشاورزان داشته باشد؛ زیرا این گیاه نیاز آبی کمی دارد و مهم‌تر از همه دوره برداشت این گیاه که حدود 4 ماه طول می‌کشد؛ بنابراین با توجه به دوره‌ی طولانی‌مدت برداشت این گیاه ارزشمند می‌توان درآمد زیادی از کشت آن به دست آورد.

همچنین این گیاه به دلیل چندساله بودن علاوه بر کاهش هزینه‌های کاشت از فرسایش خاک نیز جلوگیری می‌کند.

خواص دارویی گل گاوزبان

• آرامش‌بخش
• تقویت اعصاب و نشاط آور
• درمان افسردگی و اضطراب
• از بین بردن سرفه
• تقویت سیستم ایمنی
• تنظیم ضربان قلب
• درمان التهاب و ورم کلیه
• ادرارآور

اسانس نعناع فلفلی

نعناع فلفی با نام علمی Mentha piperita L یکی از پر فروش ترین گیاهان دارویی است.

این گیاه علفی و معطر است که از ترکیب نعناع و پونه آبی حاصل می‌شود.

از اسانس نعناع فلفلی در ساخت داروهای گیاهی، شیرینی‌پزی، نوشابه‌سازی و صنایع آرایشی بهداشتی استفاده می‌شود. میزان تقاضای این گیاه به دلیل کاربردهای گسترده و هزینه‌های تولید پایین آن زیاد است.

برای پرورش نعناع فلفلی شرایط آب و هوایی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا کشت این گیاه در مناطق گرمسیر منجر به کاهش اسانس می‌شود.

خواص دارویی نعناع فلفلی

• ضد باکتری و ضدویروس
• ادرارآور
• ضد نفخ
• تسکین درد
• کاهش عوارض سندروم روده‌ی تحریک‌پذیر
• رفع سوءهاضمه
• ضداسپاسم

بابونه از پرسودترین گیاهان دارویی

بابونه گیاهی یک‌ساله، معطر به ارتفاع 40-20 سانتی‌متر است و در شرایط آب و هوایی متنوع قابلیت رشد دارد.

این گیاه دارای خواص فراوانی در محصولات دارویی (ساخت آنتی‌بیوتیک‌ها، انواع داروهای اشتهاآور، ضدالتهاب، ضد نفخ، ضد اگزما و دهان‌شویه‌ها) است.

پرورش بابونه نیاز به تخصص خاصی ندارد و می‌توان دو بار در سال از آن محصول برداشت کرد.

برخی از ارقام بابونه تنش خشکی را به‌خوبی تحمل می‌کنند؛ بنابراین با انتخاب گونه مقاوم به خشکی، ضمن صرفه جویی در مصرف آب می‌توان راندمان تولید را نیز افزایش داد.

خواص دارویی بابونه

• درمان سوءهاضمه و بی‌اشتهایی
• مبارزه با عفونت‌ها و کاهش علائم سرماخوردگی
• تسکین دردهای قاعدگی
• کاهش التهاب
• کمک به سلامت قلب
• بهبود سوختگی و زخم‌ها
• درمان سنگ کلیه

به لیمو یکی از پر فروش ترین گیاهان دارویی

به‌لیمو با نام علمی Lippia citriodora گیاهی 5 ساله است یعنی با یک‌بار کاشت می‌توان 5 سال از آن محصول برداشت کرد؛ همچنین این گیاه در هر سال 3 بار محصول می‌دهد.

بیشترین مواد دارویی این گیاه در زمان گلدهی فراهم می‌شود؛ در ضمن در هوای گرم برگ‌ها دارای مقدار بیشتری اسانس هستند و توصیه می‌شود برگ‌ها در هوای آفتابی برداشت شوند.

در زمستان به دلیل کمیاب بودن این گیاه قیمت آن افزایش می‌یابد. همچنین به‌لیمو به‌عنوان چاشنی در سالاد، نوشیدنی‌ها و در کرم‌های آرایشی به کار می‌رود؛ بنابراین از گیاهان دارویی پرسود محسوب می‌شود.

بهترین روش استفاده از خواص بی‌نظیر به‌لیمو تهیه دمنوش آن است. دمنوش به لیمو موجب آرامش و تقویت اعصاب می‌شود و همچنین خستگی را رفع می‌کند.

خواص دارویی به‌لیمو

• ترمیم زخم
• تب بر و کاهش علائم سرماخوردگی
• درمان بیماری‌های دهان و لثه
• تقویت معده و کمک به هضم غذا
• رفع درد دندان
• بهبود عملکرد مغز آرامش اعصاب

مریم گلی

مریم‌گلی با نام علمی Salvia officinalis گیاه دارویی، چندساله و علفی است.

درصورتی‌که کاشت مریم‌گلی از طریق بذر یا نشا صورت گیرد، می‌توان یک سال بعد از کاشت، محصول را برداشت کرد.

در طول سال 3 بار از این گیاه می‌توان برداشت کرد؛ اما زمان برداشت مناسب گیاه در مرحله‌ی گل‌دهی و ساعت 12 ظهر است؛ زیرا در این زمان گیاه دارای مقدار زیادی اسانس است.

خواص دارویی مریم‌گلی

• کاهش قند خون
• کمک به سلامت استخوان‌ها
• به تأخیر انداختن پیری پوست
• سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و مبارزه با انواع سرطان‌ها
• سلامت مغز و بهبود حافظه
• سلامت قلب

بادرنجبویه

گیاه بادرنجبویه با نام علمی ملیسا گیاهی علفی، چندساله و از خانواده نعناع است. این گیاه به مدت 5 تا 7 سال راندمان اقتصادی دارد.

بادرنجبویه در زمان گلدهی بیشترین میزان اسانس را تولید می‌کند و در سال اول یک‌بار و در سال دوم دو یا سه بار می‌توان اقدام به برداشت آن کرد.

با افزایش کیفیت تولید، زمان برداشت به‌موقع و روش‌های بسته‌بندی و انبارداری صحیح می‌توان درآمد حاصل از پرورش این گیاه را افزایش داد و آن را به یکی از پر فروش ترین گیاهان دارویی در ایران تبدیل کرد.

خواص دارویی بادرنجبویه

• طعم‌دهنده، آرامش‌بخش
• بهبود تنگی نفس و سرفه‌های مزمن
• جوان‌سازی پوست
• مبارزه با کبد چرب
• درمان نفخ و رفلاکس معده
• تسکین دردهای قاعدگی

آویشن

آویشن با نام علمی Thymes نیز گیاهی چندساله است. از ویژگی‌های بارز آویشن سازگاری آن نسبت به خشکی است. پرورش آویشن راحت است؛ زیرا برای تولید آن نیاز نیست هرسال بذر و نشا تهیه شود و تنها برای کشت اول نیاز به تهیه بذر و نشا است.

این گیاه نیاز تغذیه‌ای و آبی کمی دارد و در اکثر نواحی ایران به‌جز نواحی خیلی سرد یا خیلی گرم رشد می‌کند.

از آنجایی که این گیاه از خواص دارویی زیادی برخوردار است؛ به عنوان یک گیاه مهم تلقی شده و دارای ارزش اقتصادی بالایی است.

خواص دارویی آویشن

• اثرات ضد باکتری و ضد قارچی
• ضد سرفه و خلط آور
• خواص ضد اسپاسم
• ضدالتهاب
• تسکین دردهای عضلانی

ارزش اقتصادی تولید صمغ در گیاه باریجه

گیاه باریچه با نام علمی Ferula gummosa در مناطق کوهستانی به خوبی رشد می‌کند.

از باریچه به‌عنوان چاشنی در فراورده‌های گوشتی، طعم‌دهنده در نوشابه و تولید چسب استفاده می‌شود.

باریجه به دلیل مقاومت در برابر شرایط نامساعد محیطی،تولید صمغ دفع کننده‌ی آفات و کاربرد در عطرسازی یکی از پر فروش ترین گیاهان دارویی در ایران به حساب می‌آید.

خواص دارویی باریجه

• خرد کردن سنگ کلیه
• خاصیت قاعده آور
• خارج کردن جنین مرده
• درمان بواسیر
• رفع نفخ
• سم‌زدایی کبد و کلیه
• تصفیه خون
• تسکین دردهای رحم

گل محمدی

گل محمدی با نام علمی Rosa damascena، به شکل درختچه و دارای شاخه‌های تیغ‌دار است.

پرورش گل محمدی به دلیل تنوع محصولات (گلاب، اسانس، عطر، دم‌نوش، مربای گل محمدی)، مقاومت به تنش دمایی (گرچه گل محمدی در دمای بالا رشد بیشتر و میزان گلدهی بیشتری دارد) و مقاومت به شوری می‌تواند یکی از پرسودترین گیاهان دارویی باشد.

در پرورش گل محمدی عواملی ازجمله بارندگی در زمان غنچه دهی، کاهش شدت نور، بادهای سرد و خشک و گرم باعث کاهش اسانس گل محمدی می‌شوند.

خواص دارویی گل محمدی

• رفع دردهای رماتیسمی
• مبارزه با علائم یائسگی
• جلوگیری از افسردگی و اضطراب
• رفع یبوست
• تنظیم چرخه‌ی قاعدگی

اسطوخودوس

اسطوخودوس با نام علمی Lavandula stoechas گیاهی چندساله و همیشه‌سبز ، دارای برگ‌های کشیده و کرک دار است.

گل‌های آن به رنگ بنفش، ارغوانی، صورتی و آبی مشاهده می‌شود. کاشت گیاه اسطوخودوس به دلیل مقاوم بودن به خشکی در اقلیم‌های خشک و نیمه‌خشک امکان‌پذیر است.

تمایل مردم برای مصرف این گیاه دارویی، کاربرد این گیاه در زیباسازی شهری، استفاده در تولید اسانس می‌باشد.

استفاده بهینه از آب سبب سودآوری ناشی از پرورش این گیاه می‌شود.

خواص دارویی اسطوخودوس

• تقویت اعصاب
• کاهش فشارخون
• شل کننده عضلات
• خواب‌آور
• بهبود زخم‌ها
• خواص ضد میکروبی
• رفع حالت تهوع

زیره سبز بومی ایران و دارای ارزش اقتصاده بالا

زیره سبز یکی دیگر از پرسودترین گیاهان دارویی با نام علمی Cuminum cyminum گیاهی یک‌ساله است که در مناطق خشک و نیمه‌خشک قادر به تولید محصول است.

به دلیل فصل رشد کوتاه، نیاز آبی کم، مقاومت به تنش‌های دمایی و شوری نسبت به سایر محصولات کشاورزی از توجیه اقتصادی بالایی برخوردار است.

ازآنجایی‌که زیره گیاهی صادراتی است قیمت آن کم‌تر دچار نوسان می‌شود و این موضوع موجب اطمینان خاطر کشاورزان از قیمت محصول خود خواهد شد.

خواص دارویی زیره سبز

• کمک به هضم غذا
• کاهش وزن
• ضد تشنج
• تسکین درد معده و دل‌پیچه
• ضد سرطان
• اشتها آور
• پیشگیری از دیابت

زنجبیل

زنجبیل با نام علمی Zingiber officinale یکی از پر فروش ترین گیاهان داروویی زیرزمینی است که از ریزوم (ساقه متورم شده زیرزمینی آن) استفاده می‌شود. زنجبیل ازجمله محصولات کشاورزی سالم شناخته‌شده است که در فصل زمستان برای درمان مشکلاتی مثل سرماخوردگی و گلودرد استفاده می‌شود.

تولید زنجبیل در ایران کمتر از میزان مصرف آن است و بیشتر زنجبیل کشور وارداتی است؛ بنابراین با اختصاص دادن زمین‌های کشاورزی به کشت زنجبیل می‌توان از تجارت زنجبیل سود خوبی به دست آورد.

خواص دارویی زنجبیل

• درمان نفخ شکم
• درمان استفراغ
• تسکین سردرد و دردهای عضلانی
• مبارزه با سرطان
• تقویت سیستم ایمنی بدن
• کمک به‌سلامت مغز و جلوگیری از آلزایمر و پارکینسون
• مبارزه با بیماری‌های قلبی و عروقی

گلرنگ یا زعفران مصنوعی

گلرنگ (Carthamus tinctorius) به دلیل سیستم ریشه‌ای گسترده نسبت به خشکی مقاوم است. از ویژگی‌های منحصربه‌فرد گلرنگ که آن را به یکی از گیاهان دارویی پرسود تبدیل کرده است می‌توان به مقاومت بالای این گیاه در برابر شوری خاک و تنش‌های دمایی اشاره کرد.

همچنین تولید اسید چرب‌های غیراشباع توسط این گیاه کشاورزان را در شرایط کم‌آبی و خشکسالی به پرورش آن ترغیب می‌کند.

از دانه‌های گلرنگ برای تولید روغن گلرنگ و از گل‌های آن برای رنگ کردن خوراکی‌ها و اهداف دارویی استفاده می‌شود.

خواص دارویی گلرنگ

• کاهش وزن
• مبارزه با بیماری‌های قلبی و عروقی
• تقویت اعصاب
• جلوگیری از سرطان
• ضد نفخ
• درمان ناباروری
• تسکین درد
• تنظیم چرخه‌ی قاعدگی

اسانس رزماری از پر فروش ترین گیاهان دارویی

رزماری با نام علمی Rosmarinus officin گیاهی علفی با ساقه‌های چوبی و معطر است که از اسانس آن در انواع خورشت‌ها و سوپ‌ها به‌عنوان چاشنی استفاده می‌شود.

همچنین در صنایع داروسازی و آرایشی در تهیه‌ی پماد و لوسیون‌ها استفاده می‌شود. رزماری مقاومت بالایی به کم‌آبی و شوری دارد و در خاک‌های آهکی به‌خوبی رشد می‌کند. از این گیاه در فضای سبز و به‌عنوان حصار استفاده می‌شود.

خواص دارویی رزماری

• خواص آنتی‌اکسیدان و ضد سرطان
• تقویت سیستم گوارش
• خاصیت ضد باکتری و رفع بوی بددهان
• خاصیت ضدالتهاب
• تسکین دردها عضلانی

زعفران از پر درآمدترین گیاهان دارویی

زعفران با نام علمی Crocus sativus L گیاهی علفی چندساله و پیاز دار است. پیازهای زعفران می‌توانند چند سال استفاده شوند و هرسال گل می‌دهند.

همچنین به دلیل اینکه پرورش زعفران نیاز به تجهیزات زیادی ندارد و به دلیل امکان صادرات به سایر کشورها دارای ارزش اقتصادی زیادی است. می توان از زعفران به عنوان یکی از پر فروش ترین گیاهان دارویی نام برد.

زعفران گیاهی کم‌توقع است و در مناطق مختلف امکان رشد دارد. درصورتی‌که در شرایط نامناسب برای کشت زعفران هستید می‌توانید با کشت گلخانه‌ای این گیاه ارزشمند از مزیت‌های آن بهره‌مند شوید.

خواص دارویی زعفران

• کمک به هضم غذا
• ضدافسردگی
• بهبود عملکرد چشم
• تنظیم فشارخون
• سلامت قلب
• تنظیم چرخه‌ی قاعدگی
• جلوگیری از کم‌خونی
• کمک به راحت‌تر شدن زایمان
• جلوگیری از زخم معده
• محافظت از سلول هل مغزی در بیماری ‌ام اس

پر فروش ترین گیاهان دارویی در ایران

از پر فروش ترین گیاهان دارویی که با شرایط اقلیم ایران سازگار بوده و درآمد زیادی را برای کشاورزان فراهم می‌کند، می‌توان به گل محمدی، زعفران، بابونه، گل‌گاوزبان، آویشن، زیره سبز اشاره کرد. گل محمدی ازجمله گیاهان دارویی پرکاربردی است که در ایران به‌صورت تخصصی پرورش می‌یابد.

زعفران نیز علاوه بر خواص دارویی متنوع دارای بازار فروش داخلی و خارجی است و در کشور ایران به‌وفور کشت می‌شود. بابونه و گل‌گاوزبان از پر فروش ترین گیاهان دارویی برای تقویت اعصاب شناخته‌شده‌اند و با شرایط اقلیم ایران بسیار سازگاری دارند.

آویشن نیز با خواص منحصربه‌فردش در درمان گلودرد و سرفه‌های شدید گیاهی بسیار مقاوم بوده و در شرایط کم‌آبی و گرمای هوا قادر به رشد است و از نظر اقتصادی سودآور است.

به‌طورکلی برای تولید گیاهان دارویی که حداکثر سودآوری را برای کشاورزان داشته باشد عوامل مختلفی تأثیرگذارند. ازجمله:

• نوع گیاه دارویی
• میزان تولید محصول زیر کشت
• میزان نیاز صنایع دارویی
• انتخاب مکان مناسب برای کشت
• شرایط اقلیمی
• اهمیت صادراتی گیاه

سخن پایانی

در بخش کشاورزی کاشت گیاهانی که میزان نیاز پایین، تولید محصول بالا و دارای مزایای زیادی برای رفع نیازهای بشرند، حائز اهمیت هستند.

گیاهان دارویی معمولاً گیاهانی مقاوم هستند؛ و به مراقبت کم‌تری نسبت به سایر گیاهان نیاز دارند و به‌سادگی پرورش می‌یابند.

بااین‌حال در پرورش گیاهان دارویی درصورتی‌که گونه‌ی مناسب در شرایط آب و هوایی مساعد استفاده شود؛ می‌توان حداکثر بهره‌وری را از آن‌ها داشت. در پرورش پر درآمدترین گیاهان دارویی گیاهان دارویی ذکر یک نکته ضروری است و آن توجه به نیاز بازار داخلی و خارجی و پرورش اصولی و علمی آن‌هاست.