زغال پسته، زغالی با کیفیت برای همه فصول

زغال پسته، زغالی با کیفیت برای همه فصول

زغال انواع مختلفی دارد که یکی از مرغوب‌ترین آن‌ها، زغال پسته است. این زغال در دو نوع زغال «چوب پسته» و «زغال پوست پسته» تولید می‌شود.

درخت پسته را هر سال هرس می‌کنند، ضایعات چوب را با شیوه خاصی می‌سوزانند و به زغال تبدیل می‌کنند. علاوه بر تولید زغال از چوب این درخت، از پوست پسته نیز برای تولید زغال استفاده می‌شود.

در ادامه خواهیم گفت که زغال پسته چیست، انواع آن را معرفی کنیم و آن را با زغال‌های دیگر مقایسه کنیم.

محتوا پنهان

زغال پسته چیست؟

زغال یکی از مهم‌ترین سوخت‌ها برای ایرانیان بوده و می‌باشد. این سیاه‌روی محبوب، هم‌نشین ایرانی‌ها به هنگام قلیان کشیدن و یار دیرینه منقل برای پخت کباب، بوده و هست.

وقتی چوب پسته و یا پوست آن به‌صورت نصفه و نیمه می‌سوزد و بخش زیادی از آن به کربن (85 تا 98 درصد) تبدیل می‌شود؛ زغال پسته به وجود می‌آید. به عبارت دیگر زغال، چوب یا گیاهی است که آب و گاز خود را از دست داده و تنها جسم جامدی از آن باقی مانده است.

قیمت پسته

دلیل اهمیت زغال پسته

زغال هر درختی را فقط در فصل خاصی می‌توان تولید کرد؛ یعنی زغال اکثر درختان، یک محصول فصلی هست. در برخی از فصول سال، به‌خصوص در تابستان که فصل برداشت محصول است، زغال کمتر تولید می‌شود.

یکی از دلایلی محبوب بودن زغال پسته این است که می‌توان آن را در همه فصول سال، تولید کرد. اگر فروشنده‌ای فقط بخواهد یک نوع زغال در مغازه خود داشته باشد، بهترین کار این است که زغال درخت پسته را بفروشد؛ چون همیشه وجود دارد.

ویژگی‌های مثبت این زغال شامل موارد زیر هست.

  • در تمام فصول سال یافت می‌شود؛
  • ازنظر قیمت بسیار مقرون‌به‌صرفه است؛
  • دیر می‌سوزد؛
  • به‌هیچ‌وجه خاموش نمی‌شود و تا آخرین ذره خاکستر می‌شود؛
  • به‌سرعت مشتعل می‌شود؛
  • برای قلیان و باربیکیو بسیار مناسب است.

انواع زغال پسته

زغال پسته در دو نوع «زغال چوب پسته» و «زغال پوست پسته» تولید می‌شود.

1-       زغال پوست پسته

زغال پوست پسته از سوزاندن پوست سخت و محکم پسته تهیه می‌شود که جایگزین خوب برای زغال چوب پسته است؛ زیرا از مواد دورریختنی ساخته می‌شود.

به دلیل بالا بودن تقاضا برای زغال پسته ممکن است چوب تازه و خشک‌نشده درختان بریده و سوزانده شود به همین دلیل گفته می‌شود که تولید زغال پوست پسته با محیط‌زیست سازگاری بیشتری دارد.

این زغال مسلماً به‌صورت تکه‌های خیلی کوچک است؛ اما این تکه‌ها برای درست کردن کباب بسیار مناسب هستند. این زغال‌های کوچک را با دستگاه‌های مخصوصی فشرده کرده و با آن زغال حبه‌ای درست می‌کنند که برای قلیان و مصارف دیگر مناسب هستند.

موارد استفاده از زغال پوست پسته

در ادامه به‌صورت مفصل میگوییم که از این زغال برای چه کارهایی مناسب است.

پخت‌وپز و کباب کردن

این زغال را می‌توان به‌عنوان منبع سوخت برای پخت‌وپز و کباب کردن، مثل زغال چوب سنتی استفاده کرد. این زغال دمای بالا و گرمای ثابتی دارد و برای کاربردهای مختلف آشپزی مناسب است.

گرمایش

زغال پوست پسته را می‌توان به‌عنوان سوخت در شومینه و یا کرسی‌های زمستانی استفاده کرد. این زغال انرژی نسبتاً بالایی دارد و در مقایسه با چوب، با دود کمتری می‌سوزد.

باغبانی و کشاورزی

زغال پوست پسته، یک نوع بیوچار به حساب می‌آید که می‌تواند به بهبود کیفیت خاک با افزایش نگهداری آب، فراهم کردن مواد مغذی و فعالیت میکروبی کمک کند. علاوه بر این، به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از خاک و جذب کربن کمک می‌کند.

باغبانی و کشاورزی
باغبانی و کشاورزی
کنترل بو و تصفیه هوا

زغال پوست پسته را می‌توان به‌صورت خام استفاده کرد یا به زغال فعال برای جذب بو و آلاینده‌های موجود در هوا تبدیل کرد. زغال فعال ساخته‌شده از پوست پسته دارای سطح و ظرفیت جذب بالایی است که از آن برای تصفیه هوا استفاده می‌کنند.

فیلتر کردن آب

زغال فعال ساخته‌شده از پوست پسته می‌تواند در سیستم‌های تصفیه آب برای حذف ناخالصی‌ها مانند؛ فلزات سنگین، ترکیبات آلی و میکروارگانیسم‌ها استفاده شود. ظرفیت جذب بالای آن، آن را برای کاربردهای مختلف تصفیه آب مناسب می‌کند.

2-     زغال چوب پسته

این نوع زغال از چوب درختان پسته‌ای که خشک شدند، تولید می‌شوند. این نوع زغال مانند سایر زغال‌های چوب، از طریق فرآیند پیرولیز در محیطی با اکسیژن کم ساخته می‌شود. می‌توان از آن برای مصارف مختلفی ازجمله پخت‌وپز، کباب کردن و گرم کردن استفاده کرد.

تفاوت زغال پسته سفید و سیاه

در بالا زغال پسته را بر اساس مواد اولیه دسته‌بندی کردیم و در این بخش می‌خواهیم این زغال را بر اساس شیوه تولید به دو دسته تقسیم کنیم.

به‌طور کلی تفاوت زغال سفید و سیاه، در اثر فرایند تشکیل و نحوه خاموش کردنشان به وجود می‌آید. این کار در خواص شیمیایی و فیزیکی مانند مقدار خاکستر، سختی، میزان حرارتی، قابلیت اشتعال و در میزان عناصری مانند هیدروژن، کربن و اکسیژن تأثیر دارد.

زغال پسته سیاه

زغال سیاه همان زغال سنتی است که به روش قدیمی تولید می‌شود. این روش اثرات خوبی بر محیط‌زیست ندارد و زغال تولیدشده، زودتر از زغال سفید خاموش می‌شود.

زغال سیاه، به‌سادگی قابل اشتعال است و حرارت کافی تولید می‌کند.

زغال پسته سفید

برای تولید این محصول، وقتی‌که زغال‌ها در بالاترین دما و به رنگ سرخ هستند؛ آن‌ها را با مخلوطی از پودر شن، خاک و خاکستر خفه می‌کنند که پوشش سفیدی بر روی زغال جا می‌گذارد.

از خواص نوع سفید یا سفیدک‌دار می‌توان به سازگاری با محیط‌زیست و کیفیت بالای آن اشاره کرد؛ زیرا با خفه کردن زغال تا حدودی از تولید گازهای دی‌اکسید کربن جلوگیری خواهد شد.

این زغال زمان بیشتری را برای اشتعال نیاز دارد؛ اما شعله ایجادشده دوام بیشتری دارد. از مزایای این ماده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • می‌توان آن را به‌عنوان فیلتر در ظرف آب قرار داد؛ با این کار مواد معدنی وارد آب می‌شود و همچنین در آب لوله‌کشی به جذب مواد شیمیایی کمک خواهد کرد؛
  • سبب کاهش فشارخون و کلسترول در بدن می‌شود؛
  • تأمین‌کننده یون‌های منفی است و رطوبت هوا را تعدیل می‌کند؛
  • این زغال در دمای ۱۰۰۰ درجه، سبب جذب امواج الکترومغناطیسی حاصل از استفاده موبایل و کامپیوتر و … می‌شود.
زغال پسته سفید
زغال پسته سفید

زغال فعال پوست پسته

شاید برایتان این سؤال پیش آمده باشد که تفاوت زغال پوست پسته با زغال فعال پوست پسته چیست؟

پیشرفت دانش و تکنولوژی باعث شده که درخت پسته هیچ‌گونه ضایعاتی نداشته باشد و از همه قسمت‌های مختلف آن استفاده شود.

زغال فعال (کربن فعال) پوست پسته که نوعی کربن اکتیو است؛ یکی دیگر از مشتقات درخت پسته است که مصارف آن کاملاً با زغال پوست پسته متفاوت است.

برای تولید کربن فعال، پوست پسته را در معرض حرارت بالا و مواد شیمیایی مثل نیتروژن و آرگون قرار می‌دهند و با ایجاد منافذ زیاد در کربن، کربن فعال تولید می‌شود.

زغال فعال خاصیت ضد میکروبی دارد و از این ماده در تصفیه کننده های هوا و آب برای جذب میکروب ها و مواد سمی موجود، استفاده می شود. از دیگر موارد مصرف این زغال، می توان مصارف دارویی، زیبایی، مواد شوینده، تولید فیلتر، ماسک های تنفسی و… اشاره کرد.

مقایسه زغال پسته با انواع زغال دیگر

هنگام خرید زغال باید به ویژگی‌هایی مانند زمان سوختن، میزان دود، حرارت، قیمت و سازگاری آن با محیط‌زیست توجه کرد.

زمان سوختن

زغال پسته نسبت به سایر انواع زغال کندتر می‌سوزد و برای پختن غذاهایی که دیرتر می‌پزند، مناسب است. دیر سوختن زغال، یک ویژگی مثبت برای آن است؛ چون دیرتر تمام و به خاکستر تبدیل می‌شود.

طعم دودی

این زغال، دود ملایمی دارد که باعث بدطعم شدن غذا نمی‌شود. این زغال گزینه عالی برای کباب کردن گوشت، ماهی و سبزیجات است و طعم آن را خوشمزه می‌کند.

خروجی حرارت

این زغال، به‌اندازه انواع زغال دیگر گرما تولید نمی‌کند. از این زغال برای پختن غذاهایی که به دمای پایین‌تری نیاز دارند، مانند ماهی یا سبزیجات، می‌توان استفاده کرد.

قیمت

زغال پسته قیمت بالایی نسبت به زغال‌های دیگر دارد.

زغال چوب پسته در همه فصول سال تولید می‌شود؛ ولی چون شاخه‌های این درخت خیلی بزرگ نیستند، مقدار زغال تولیدشده زیاد نیست. ویژگی‌هایی مثل؛ فراوان نبودن، دیر سوختن، دود ملایم زغال پسته و… همگی باعث شده که قیمت آن از زغال‌های دیگر کمی بالاتر باشد.

اگر یک محاسبه سرانگشتی بکنیم، می‌فهمیم که یک کیلو زغال پسته زودتر از یک کیلو زغال از نوع دیگر تمام نمی‌شود؛ چون این زغال نسبت به زغال‌های دیگر دیرتر می‌سوزد.

اثرات زیست‌محیطی

دی‌اکسید کربن و سایر آلاینده‌ها هنگام تولید زغال چوب، آزاد و باعث آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی می‌شوند.

زغال پوست پسته اثرات مخرب زیست‌محیطی کمتری دارد؛ چون از محصولات جانبی پسته ساخته می‌شود، نه از درختانی که به‌طور خاص برای تولید زغال چوب رشد می‌کنند.

اثرات زیست محیطی
اثرات زیست محیطی

بهترین زغال پسته

این زغال معمولاً در شهرهای رفسنجان، کرمان، تبریز و دامغان تولید می‌شود. زغال همه این شهرها خوب است؛ اما زغال پسته رفسنجان مانند پسته رفسنجان، محبوبیت بیشتری دارد.

طرز تهیه زغال با بشکه

با «پسته رفسنجان» همراه باشید تا روش درست کردن زغال چوب با بشکه را یاد بگیرید و خودتان در خانه این کار را انجام دهید.

  • برای این کار شما به دو ظرف بشکه‌مانند که یکی از آن ها، یک‌چهارم حجم دیگری باشد و یک گاز شعله‌پخش‌کن نیاز دارید. ظرف کوچک‌تر را از تکه‌های چوبی پُر کنید و آن را در مرکز ظرف بزرگ‌تر قرار دهید. شعله را در زیر ظرف فلزی کوچک‌تر و داخل ظرف فلزی بزرگ قرار دهید، درواقع ظرف بزرگ‌تر باید پر از حرارت باشد تا حرارت غیرمستقیم چوب را به زغال تبدیل کند.
  • راه‌های ورود و خروج هوا باید طوری تعبیه شوند که هوا داخل محفظه بزرگ‌تر به چرخش درآید و تمام نقاط ظرف بزرگ‌تر پر از حرارت باشد. برای این کار می‌توانید قسمت پایین ظرف بزرگ‌تر را سوراخ کنید و از همان قسمت شعله را وارد کنید و درب ظرف را به‌صورت نیمه‌باز قرار دهید.
  • دقت کنید که درب ظرف کوچک برای تخلیه ناخالصی‌ها باید باز باشد. شعله باید 7 تا 10 ساعت روشن بماند؛ البته این زمان به نوع چوب بستگی دارد. در ساعات اولیه شاهد دود سنگینی خواهید بود که باگذشت زمان کم و کمتر می‌شود.
  • بعد از خاموش کردن کوره، راه‌های ورود اکسیژن به داخل ظرف را ببندید؛ به‌اصطلاح کوره را پلمپ نمایید. 5 تا 7 ساعت صبر کنید تا زغال به‌دست‌آمده کاملاً خنک شوند. هرچقدر سرد کردن این ماده سریع‌تر انجام شود، احتمال ترک برداشتن آن‌ها کمتر است.

سخن پایانی

ویژگی‌های منحصربه‌فرد زغال پسته مثل؛ دیر سوختن، دود کمتر، سازگاری با محیط‌زیست و… آن را به یک زغال همه‌چیزتمام تبدیل کرده است.

زغال پسته در دو نوع زغال چوب پسته و زغال پوست پسته تولید می‌شود. ازجمله مصارف این نوع زغال‌ها؛ پخت‌وپز، کباب کردن، قلیان و… هست.

این زغال شاید گران‌تر از برخی دیگر از انواع زغال ها باشد؛ اما دیرتر می‌سوزد و در نهایت به‌صرفه‌تر است.

مشاهده تمامی محصولات فروشگاه


اینستاگرام
تلگرام
آپارات
ایتا
روبیکا
5 1 رای
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

3 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
مریم روحانی
مریم روحانی
3 سال قبل

لذت بردم، اطلاعات کامل و خوبی بود

احسان
احسان
2 سال قبل

با سلام و درود،من یک کوره فلزی استوانه ای شکل دارم که با مشعل کار میکنه و ذغال پسته سیاه از آن میگیرم چه کار کنم که ذغال به دست آمده سفیدک دار بشه؟
با تشکر

محسن جمشیدی
پاسخ به  احسان
2 سال قبل

سلام در این زمینه اطلاعات تخصصی بیشتری در دسترس نداریم
اما احتمالا باید دمای کوره بالاتر برود تا بتوانید به مقصود برسید

3
0
دوست داریم نظرتونو بدونیم، لطفا دیدگاهی بنویس برامون!x