سولوپتاس از مهم ترين عناصر غذايي گياه مي باشد. فعاليت بيش از 50 آنزيم به پتاسيم وابسته بوده و يا به وسيله آن تحريک مي شوند. اين عنصر در متابوليسم هيدروکربن ها و ساخت پروتئين ها، فتوسنتز، تنظيم فشار اسمزی و تقسيم سلولي و رشد سلول ها موثر است. در این مقاله ما سعی داریم سولوپتاس پتاسيم (کود سولفات پتاسیم) را معرفی کرده و به فواید آن بپردازیم.

تفاوت سولوپتاس با سولفات پتاسیم چیست؟

سولفات پتاسیم و سولوپتاس از نظر فرمولی یکسان هستند. فرمول ملکولی هر دو K۲SO۴ هست، تفاوت اصلی این دو در میزان حلالیت هست، کودهای سولوپتاس با تکنولوژی بالاتری تولید می شوند و در واقع سولفات پتاسیم در طی یک یا دو مرحله تبدیل به سولوپتاس می شوند که فقط حلالیت بالاتر و ناخالصی کمتری دارد، در حالت عادی سولفات پتاسیم دارای حلالیت زیر 50 گرم در لیتر است اما سولوپتاس میزان حلالیتی بالای 80 گرم در لیتر دارد.

در تولید با کیفیت بالا میزان حلالیت تا 150 گرم در لیتر ارتقا می یابد که در این حالت این محصول برای محلول پاشی هم بسیار مناسب خواهد بود و همینطور برای استفاده در هیدروپونیک، بنابراین بهتر است در زمانی که درخت به پتاسیم زیادی نیاز دارد، از سولوپتاس استفاده کنیم. در مقابل از سولفات پتاسیم که قیمت مناسبتری دارد در اواخر زمستان استفاده کنیم تا نیاز پتاسیم گیاه را به شکل تدریجی برطرف نماید.

شاخص های یک کود سولوپتاس مرغوب چیست؟

میزان حلالیت
درصد کلر
عدم وجود ناخالصی

اهمیت کود سولوپتاس در باغات پسته

قبل از اینکه به اهمیت کودسولوپتاس بپردازید بهتر است اطلاعاتی کلی درباره نحوه عملکرد عنصر پتاسیم در درختان را مطالعه کنید.

حد بحرانی پتاسیم در برگ ها در درختان پسته بر اساس مطالعات حدود 7/1 درصد است و اگر مقدار غلظت پتاسیم در برگها به زیر این حد برسد، تاثیرات منفی روی بازدهی درختان پسته خواهد داشت.

یکی از علایم برگی مهم تشخیص کمبود پتاسیم در برگها در درختان پسته سوختن یا نکروزه شدن حاشیه برگهاست اما همیشه این یک علامت مشخص نیست. علایم برگی کمبودهای ماکرو و میکرو در درختان پسته هیچگاه قطعی نیستند به صورتی که ممکن است در یک برگ مقدار پتاسیم به زیر 7/1 درصد برسد ولی برگها حالت حاشیه سوختگی را نداشته باشند.

به نظر می رسد توجه به علایم برگی کمبودها در درختان پسته یک اطمینان صد در صد برای تشخیص کمبودها و بیش بودها ایجاد نخواهد کرد و حتما باید در مورد تشخیص کمبودها آزمایشات برگ و خاک را بدقت بررسی کرد. سولوپتاس مناسب ترین کود پتاسیمی صد در صد قابل حل در آب و ایده ال برای مصرف در هر نوع روش آبیاری می باشد. سولفات پتاسیم یا سولوپتاس یکی از بهترین کودهای سولفات پتاسیمی است که تاکنون به بازار کشاورزی ایران وارد شده است.

چگونه می توان ‌میزان پتاسیم را در خاک افزایش داد؟

استفاده از بقایای محصولات بازیافت شده (مخصوصاً کاه) و کود حیوانی که حاوی پتاسیم است.
با جلوگیری کردن از آبشویی خاک با استفاده از پوشش گیاهی دائمی و افزایش سطح هوموس خاک
پوشاندن سطح خاک با مالچ
با مصرف کودهای شیمیایی پتاسه به ویژه کود سولوپتاس

علایم کلیدی کمبود یا بیشبود پتاسیم در باغات پسته

مطالعات نشان داده اند که کمبود پتاسیم اثرات منفی زیادی روی خصوصیات کمی و کیفی درختان پسته دارد و با توجه به تهی شدن خاک در طول زمان از عنصر پتاسیم به طور قطع استفاده از سولوپتاس ها به صورت کاربرد در خاک چه به صورت ریختن سطحی (کپه ای یا نواری) و چه به صورت همراه آب آبیاری و حتی بصورت محلولپاشی اهمیت بسیار زیادی دارد.

در مورد کاربرد سولوپتاس ها در خاک مطالعات نشان داده است چون ماندگاری سولوپتاس ها در محیط ریشه نسبتا بالاست، عنصر پتاسیم حتی بعد از دوره آبیاری در درختان پسته نیز در منافذ خاک که همان خلل و فرج ها هستند، ذخیره می شوند و ریشه ها می توانند به خوبی از این استخرها استفاده کنند.

هر مقدار و تعداد استخرهای پتاسمی در خاک باغات پسته بیشتر باشد، بازدهی کمی و بخصوص کیفی در درختان پسته بالاتر خواهد بود. مطالعات خوبی در مورد تاثیرات بسیار مثبت کودهای سولوپتاس در درختان پسته انجام شده است. از جمله افزایش خصوصیات مثبت کیفی (خندانی، وزن و…) و کاهش خصوصیات منفی (پوکی، دهن بست و….) این مساله به خصوص در بازه پر شدن مغز در درختان پسته اهمیت فوق العاده ای دارد. در دوره پر شدن مغز در اواسط تابستان هیچ کودی شگفت آورتر از سولوپتاس ها نیست.

نحوه مصرف کود سولوپتاس در مناطق پسته کاری

کود سولوپتاس، قابلیت انحلال بسیار بالایی دارد. برای همین امکان محلولپاشی آن روی شاخ و برگ گیاهان را به خوبی فراهم می‏ کند. به علاوه اندازه بسیار ریز ذرات، مانع از ایجاد رسوب در سمپاش و سیستم های آبیاری شده و استفاده از آن را فارغ از هر گونه مشکل می کند.

سولوپتاس را علاوه بر مصرف برگی، از طریق آب آبیاری و کاربرد در خاک نیز می توان مصرف کرد. همچنین سولوپتاس را می توان به عنوان منشاء تامین پتاسیم و گوگرد در کشت های هیدروپونیک به کار برد. با شرایط موجود به خصوص از نظر شاخص شوری، در بسیاری از کودهای پتاسیمی سولوپتاس ها را می توان بهترین کودهای پتاسیمی برای مصرف در باغات پسته دانست.

مقدار مصرف سولوپتاس ها به ازای هر درخت می تواند متغییر باشد و نمی توان رقم دقیقی برای آن مشخص کرد. این احتمال وجود دارد که برای یک درخت پر بار در دوره پر شدن مغز در تابستان حتی به مقدار 2 کیلوگرم سولوپتاس را توصیه کرد. متاسفانه در سالیان اخیر هم به دلیل رونق مصرف سولوپتاس ها، کود های بی کیفیت و تقلبی نیز زیاد در بازار مصرف کشاورزی ایران وجود دارند و باید در مورد خریدن سولوپتاس با کیفیت دقت زیادی کرد. سولوپتاس به خصوص از کشورهای اروپایی مانند بلژیک، فرانسه، هلند و آلمان وارد می شوند و به طور قطع می توان گفت که از نظر کیفیت در کل دنیا جزو برترین برندها هستند.

مزایای استفاده از سولوپتاس در پسته کاری ها

این کود قابل مصرف در خاکهای اسیدی و قلیائی بوده، سطح ریشه ها در خاک های قلیائی و شور را کاهش می دهد.
نتیجه اینکه حلالیت و جذب فسفر، آهن و ریز مغذی ها بوسیله ریشه گیاهان آسان تر می شود. بهترین منبع عاری از نیتروژن است.
این محصول دارای پائین ترین ضریب شوری نسبت به سایر کودهای پتاسیمی است. علاوه بر این برای مناطقی که در معرض ریسک شوری قرار دارند بهترین منبع کودی پتاسیمی می باشد. این کود آبشویی کاتیون ها در خاک های سبک را کاهش داده که در نتیجه کمتر در معرض آبشویی قرار می گیرند.
کود پتاسیمی مناسبی برای کاهش نیترات است. با توجه به اینکه نیترات بیش از حد در موقع تشکیل میوه باعث افت کیفیت میوه می شود، این محصول برنامه های کوددهی را به منظور تامین نیاز به موقع محصول با نیترات پایین تنظیم می نماید.
سولوپتاس اثر مثبت در تولید انواع ویتامین ها، نشاسته و قندها داشته در نتیجه ارزش غذایی محصولات را بالا می برد.
پتاسیم موجود در سولوپتاس ارزان ترین روش برای القاء مقاومت به سرمازدگی در درختان میوه و گیاهان زراعی است.
افزایش مقاومت محصولات به بیماری ها، صدمات فیزیکی و بهبود قابلیت انبارداری از دیگر مزایای مهم استفاده از این محصول می باشد.
دارای عنصر پر اهمیت گوگرد است، که به صورت یون سولفات در این محصول وجود دارد و به آسانی توسط گیاهان جذب می شود و برای ساختمان ترکیبات مهمی مثل آمینواسید ها و پروتئین ها بکار رفته و در واکنش های فتوسنتز دخالت دارند.
در بهبود کیفیت رنگ وطعم میوه ها نقش دارد.

سولوپتاس در آب حلالیت بالایی داشته که سرعت آن به کیفیت آب آبیاری و روش مخلوط کردن نیز بستگی دارد و توصیه می شود که سولوپتاس

قبل از اضافه کردن کودهای دیگر بخصوص کود منیزیم در آب حل شود.

نحوه آماده سازی محلول سولوپتاس

برای استفاده ازسولوپتاس به همراه کود آبیاری مقدار مورد نظر در ۳۰۰ تا ۵۰۰ لیتر آب حل گردد. مقدار سولوپتاس را بتدریج به آب اضافه کنید و در صورت محلولپاشی ابتدا تانکر آب را تا دو سوم حجم پر کنید و سپس یک سوم باقیمانده با آب رقیق گردد. آب را دائما بهم بزنید تا کود کاملا حل شود. محصولی ایده ال برای مصرف است که از طریق روش ها و سیستم های مختلف آبیاری (کرتی- نواری- جوی پشته ای- بارانی- قطره ای و …) و محلول پاشی برگی استفاده شود.

کود سولوپتاس درطول فصل کشت به روش های زیر قابل استفاده می باشد:

روش کود آبیاری کود سولوپتاس

دفعات یا فاصله زمانی بین کود آبیاری با سولوپتاس بسته به نوع خاک متغیر خواهد بود. مثلا کود آبیاری در خاک های شنی (بافت سبک) در مقایسه با خاک های رسی (بافت سنگین) که ظرفیت بالائی درتثبیت پتاسیم دارند باید با دفعات بیشتر و هربار با مقادیر کمتر انجام شود.

روش محلول پاشی برگی کود سولوپتاس

محلولپاشی با سولوپتاس جهت رفع و یا پیشگیری از کمبود پتاسیم تحت شرایط زیر بسیار موثر می باشد، در موقع برداشت سریع پتاسیم بوسیله گیاه (مثلا در موقع تشکیل و یا رشد میوه) در مواردی که ظرفیت تثبیت پتاسیم خاک بالا باشد.

در شرایط شور یا مواقعی که در دیمزار میزان رطوبت کم باشد محلولپاشی سولوپتاس حتی در شرایطی که کمبود پتاسیم وجود نداشته باشد نیز بسیار موثر است. محلولپاشی بمنظور تامین پتاسیم اضافی در مواردی که کود پتاسیم به خاک اضافه شده است راه بسیار با صرفه ای برای تولید محصولات با بهترین کیفیت می باشد.

زمان مصرف کود سولوپتاس

بهترین زمان استفاده از کودهای پتاسه به ویژه کود سولوپتاس، هنگام پرشدن دانه ها یا اصطلاحا تشکیل مغز در پسته در اواخر خرداد ماه و ماه های تیر و مرداد است.

فواید کود سولوپتاس برای مرکبات

استفاده از کود سولوپتاس برای مرکبات، تاثیرات بسیار خوبی بر رشد و بهبود ثمردهی این درختان دارد و از این رو بسیار مورد توجه قرار می گیرد و از آنها استفاده های فراوانی می شود. استفاده از کود سولوپتاس برای مرکبات، مزایای زیادی دارد که عبارتند از:

باعث افزایش رشد ریشه های گیاهان می شود.
سبب بهبود کیفیت و عملکرد گیاهان می شود.
سبب افزایش ایمنی و مقاومت گیاه در برابر انواع آفات و بیماری های مختلف می شود.
عناصر مورد نیاز برای رشد و ثمر دهی میوه مانند فسفر، کلسیم و منیزیم را فراهم می کند.
این کود ها فاقد کلر هستند و از این رو بهترین گزینه برای گیاهان حساس به کلر می باشند.
باعث کاهش تنش رطوبتی خاک می شود.

اثرات کود سولوپتاس بر روی درختان مرکبات

اگر بخواهیم درباره اثرات کودهای پتاسه خصوصا کودهای سولوپتاس بر روی میوه مرکبات صحبت کنیم مهم ترین اثراتی که بر روی میوه مرکبات خواهید دید عبارتند از:

بهبود کیفیت میوه و گل
تشکیل پروتئین در میوه
بزرگ شدن سایز میوه
کاهش بیماری های درختان

میزان مصرف کود سولوپتاس در مرکبات

بهترین زمان مصرف این کود بر روی درختان مرکبات در زمان رسیدن میوه می باشد. میزان مصرف آن در کود آبیاری 15 تا 25 کیلوگرم در هکتار و در محلولپاشی 2 تا 3 کیلوگرم در 1000 لیتر آب می باشد.

نکاتی که در مورد سولوپتاس ها باید مورد توجه قرار گیرد

قابلیت اختلاط پذیری : سولوپتاس را با میزان توصیه شده می توان با اکثر کودها بجز ترکیبات کلسیم دار مخلوط کرد زیرا موجب تشکیل رسوب سولفات کلسیم می شود.

توصیه می گردد سولوپتاس قبل از سایر کودها ( بخصوص کود های حاوی منیزیم) در آب حل شود. بعلاوه محلول این کود را می توان با اکثر سموم حشره کش و قارچ کش بمنظور محلولپاشی مخلوط نمود (قبل از مصرف در سطح وسیع تست اختلاط پذیری توصیه می گردد.)

نکته 2 : میزان مصرف سولوپتاس بسته به نوع کشت و سن درختان متفاوت است. حداکثر غلظت محلول از صد گرم در لیتر نباید بیشتر باشد.