همه باغداران و کشاورزان میدانند که برای بهبود رشد گیاه و تقویت خاک به کود نیاز دارند. انواع مختلفی از کود برای اهداف گوناگون تولیدشده و به بازار عرضه میشوند. هرکدام از آنها عناصر مخصوص به خود را دارند و به شکلهای متفاوتی ازجمله پودری و مایع موجود هستند. در این مقاله از سایت پسته رفسنجان قصد معرفی و نحوه استفاده از کود مایع را داریم که یکی از بهترین و مؤثرترین کودها میباشد.
نحوه استفاده از کود مایع میتواند به سه روش اصلی محلولپاشی، کودآبیاری و کاربرد مستقیم در خاک تقسیم شود که تا پایان این مطلب با هرکدام از آنها آشنا خواهیم شد. در ادامه به کودهای مایع مختلف، نحوه و زمان استفاده و معایب و مزایای آنها و همچنین تفاوت آنها با کودهای پودری پرداختیم.
معرفی کود مایع
در ابتدا لازم است بدانید که کود مایع چیست؟ کود یک منبع تغذیه مناسب برای گیاهان است که شکلهای مختلفی ازجمله مایع و پودری و گرانول دارد. کودهای مایع بهصورت مایع و محلول در آب ساختهشدهاند که استفاده از آنها بسیار ساده است. کودهای مایع بهخوبی میتوانند نیازهای گیاه را تأمین کنند و فرایند جذب عناصر توسط گیاهان را سرعت بخشند.
این کودها با مزایای فوقالعادهای که دارند برای تمامی گیاهان، از درختان تنومند گرفته تا گلهای ظریف، قابلمصرف بوده و موردتوجه خاص کشاورزان قرار دارند. بسته به نوع گیاه لازم است نحوه استفاده از کود مایع مناسب را دانسته و آن را در زمان صحیح به کار ببرید. در ادامه سعی کردهایم بهطور مفصلتر به بررسی هرکدام از این موضوعات بپردازیم.
مزایای کود مایع
همانطور که گفته شد کود مایع یکی از شکلهای متفاوت کودهای شیمیایی است که مزایای زیادی را برای گیاهان به همراه دارند. ساختار این کودها و حلالیت زیاد آنها موجب نفوذ بهتر آنها در خاک و پخش بهتر در تمامی قسمتهای گیاه میشود. یکی از بهترین مزایا، نحوه استفاده از کود مایع است که قابلیت اضافه نمودن آنها به سیستم آبیاری قطرهای را به کشاورزان میدهد تا در هنگام آبیاری به ریشه گیاهان نفوذ کنند.
همچنین میتوان بهصورت محلولپاشی نیز از آنها استفاده نمود و از جذب بهوسیله برگها، بازدهی بالا و تغذیه مطمئن و قابلکنترل دریافت نمود. ازآنجاییکه درصد زیادی از کودهای مایع جذب گیاهان میگردند، مصرف کودهای دیگر کاهشیافته و درنهایت موجب کاهش هزینهها نیز میشود. بهطورکلی مزایای کود مایع را میتوان در فهرست زیر خلاصه نمود:
خلاصه مزایای کود مایع
- نحوه استفاده از کود مایع بهصورت محلولپاشی و جذب حداکثری توسط گیاه
- قابلیت جذب کودهای مایع هم از طریق برگ و هم از طریق ریشه توسط گیاه
- بازدهی بالا
- تغذیه مطمئن و قابلکنترل گیاه
- جذب بسیار سریع تر کودهای مایع نسبت به کودهای شیمیایی، حیوانی و کود سبز
- کاهش میزان مصرف کود
- کاهش هزینههای تولید و تغذیه گیاه
- امکان محاسبه دقیق میزان و زمان مصرف کود مورد نظر برای هر گیاه
- کاهش آلودگی محیطزیست
- قابلیت اختلاط با بیشتر سموم (حشرهکشها، علفکشها و …)
- افزایش راندمان جذب عناصر غذایی و اطمینان از تغذیه ای کنترل شده و جلوگیری از حالت کمبود یا سمیت عناصر غذایی در گیاه
- بالا بردن مقاومت گیاه نسبت به آفات و بیماریها و مقاوم سازی گیاه نسبت به تنش هی محیطی
- فاقد بذر علف های هرز و هر گونه آلودگی میکروبی و قارچی
- امکان نحوه استفاده از کود مایع در اکثر سیستم های کشاورزی و گلخانه ای
- افزایش میکروارگانیسمهای خاک
- کاهش آلودگی محیط زیست (منابع آب و خاک) در مقایسه با کود های جامد
- افزایش کیفیت و مقدار محصول
معایب کود مایع
به یاد داشته باشید که در صورت نحوه استفاده از کود مایع به صورت اشتباه ممکن است موجب بروز مشکلاتی برای گیاهان شوید. بهعنوانمثال استفاده از دوز زیاد کود مایع بهصورت محلولپاشی روی گیاهان حساس باعث سوزاندن یا سوختگی برگ میشود. این امر به علت حضور اسید در کودهای مایع مانند سولفات آمونیوم و کلرید است.
برخی تصور میکنند که گران بودن کودهای مایع یکی از معایب آن است درصورتیکه با استفاده از آن مصرف کود به حداقل میرسد که این باعث کاهش هزینهها خواهد بود. کود های مایع به علت تبخیر مایع حلال معمولا پس از 3 تا 5 سال ته نشین شده و اصطلاحا فاسد می شود.
مقایسه کود مایع و پودری
میتوان ادعا نمود که کودهای مایع و جامد تفاوتی ازنظر متریال و ماهیت با یکدیگر ندارند. تفاوت میتواند در نحوه استفاده از کود مایع و پودری و همچنین تأثیر آنها بر روی گیاهان باشد. بهعنوانمثال استفاده از کود مایع نسبت به کود خشک نیاز به زمان کمتری دارد و بسیار راحتتر توسط گیاه جذب میشود.
ماندگاری کود مایع نسبت به کود خشک بیشتر است؛ زیرا در زیر خاک نفوذ کرده و مانند کودهای خشک احتمال خارج شدن آنها از خاک کمتر میباشد. یکی از مهمترین تفاوتهای این دو نوع کود نیز موضوع آلودگی محیطزیست است که با استفاده از کود مایع به حداقل میرسد.
کود مایع برای گیاهان آپارتمانی
یکی از دغدغههای اصلی برای نگهداری از گیاهان آپارتمانی، تأمین یک منبع تغذیه مناسب برای آنها است. این منبع تغذیه همان کودهای طبیعی و شیمیایی هستند که بهصورت مایع و جامد وجود دارند. کودهای مایع یکی از بهترین گزینهها برای گیاهان آپارتمانی و رشد و نمو آنها میباشند زیرا این کودها مزایای زیادی را به همراه دارند.
بهطور مثال بهآسانی از طریق برگ و خاک قابلجذب هستند و استفاده از آنها بهراحتی انجام میشود. نسبت به کودهای دیگر قابلیت جذب سریعتری دارند و عناصر غذایی را بهطور دقیق به گیاه میرسانند؛ بنابراین میتوان بر روی تغذیه گیاه کنترل داشت.
کودهای مایع علاوه بر عناصر اصلی مانند نیتروژن، پتاسیم و فسفر دارای عناصر دیگری مانند آهن و منگنز و سایر عناصر ریز مغذی نیز هستند که باعث افزایش مقاومت گیاه در برابر استرسهای محیطی میشوند. تغذیه گیاه توسط کود مایع میتواند از شوک شدن آن هنگام جابجایی ناگهانی و تعویض گلدان جلوگیری نماید.
به یاد داشته باشید که نسبت به نوع گیاه خود، بهترین کود را انتخاب کرده و نحوه استفاده از کود مایع را بدانید. تنها در این صورت میتوانید بهترین نتیجه را ببینید؛ زیرا درصورتیکه در کود دادن به گیاهان خود، افراط کنید ممکن است آنها را به دست خود نابود سازید.
نحوه استفاده از کود مایع برای گیاهان آپارتمانی
برای کود دهی صحیح اولین کار لازم، انتخاب یک کود مناسب است. کود مایع مناسب دارای عناصری مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، منیزیم و کلسیم است. برای آماده سازی محلول کود لازم است که حجم مشخصی از کود با مقدار مشخصی از آب مخلوط شود تا بتوان از آن محلول برای گیاه استفاده کرد.
به طور کلی بر روی قوطی انواع کودهای مایع نسبت مورد نظر آن مقدار که لازم است با آب رقیق شود نوشته شده و در دستور العمل مربوط به کود موجود می باشد. گیاهان جوان و شاداب به مقدار کود کمتری نیاز دارند؛ درصورتیکه رشد گیاه شما متوقف شده است یا نوک برگها به حالت سوختگی در آمده است و گیاه دچار کمبود مواد غذایی باشد، میتوانید مقدار کود مایع بیشتری استفاده نمایید.
بهترین نحوه استفاده از کود مایع برای گیاهان آپارتمانی، آبیاری آن با محلول بهدستآمده است. ازآنجاییکه گیاهان در فصل بهار و تابستان رشد میکنند، کود دهی در این زمان مناسبتر است. نسبت به نوع گیاه خود میتوانید این کار را بهطور منظم در فواصل یک هفته یا دو هفته انجام دهید. در فصل پاییز کود دهی را کاهش داده و در زمستان میتوانید بهطور کامل آن را متوقف نمایید.
نحوه استفاده از کود مایع سه بیست
یکی از بهترین کودهای شیمیایی که قابلاستفاده برای مزارع کشاورزی و باغها و گیاهان باغچهای است کود سه بیست میباشد. این کود که با نام کود کامل نیز شناخته میشود، و ممکن است در بعضی از انواع آن، غیر از مواد اصلی مانند فسفات، پتاسیم و ازت دارای عناصری مانند آهن، منیزیم و روی هم باشد.
این کود هم به شکل پودری و هم مایع موجود است که ازجمله نشانههای نیاز گیاهان به آن میتوان به زرد شدن برگهای قدیمی گیاهان کوچک ماندن برگهای جوان، رشد نکردن آنها و جوانه نزدن و پاجوش ندادن گیاه اشاره کرد.
نحوه استفاده از کود مایع سه بیست به اینگونه است که نباید آن را بهتنهایی مصرف کرد زیرا غلظت بالایی دارد. این کود را به میزان لازم که معمولاً بر روی بستهبندی آنها ذکرشده است، با آب مخلوط کرده و به برگ گیاه آبپاشی و یا به همرا آب آبیاری جهت جذب از طریق ریشه، استفاده کنید.
این میزان به عوامل متعددی مانند عمر گیاه یا میزان رشد آن، مساحت زمین، باغچه یا گلدان، وسعت و پراکندگی برگها و ساقههای گیاه و فصل کود دهی گیاه بستگی دارد. بهترین زمان برای استفاده از کود سه بیست، فصل رشد گیاه یعنی بهار و تابستان است که میتوان هر دو هفته یکبار گیاهانتان را با آن تقویت کنید.
نحوه استفاده از کود مایع مرغی
برخی کشاورزان معتقدند که بهترین کود آلی شناختهشده کود مرغی است. کود مرغی به علت دارا بودن نیتروژن بالا، نقش مؤثری بر روی کیفیت و کمیت محصولات خواهد داشت. این کود باعث کاهش مصرف کودهای شیمیایی دیگر شده، از فرسایش خاک کشاورزی جلوگیری کرده و ساختار آن را بهبود میبخشد.
کود مرغی بهصورت خام و غنیشده در بازار ارائه میشود که نوع مایع آن میتواند یکی از کودهای کامل کشاورزی محسوب شود. این کود حاوی اسیدآمینه، و ریزمغذیهای موردنیاز گیاهان است. نحوه استفاده از کود مایع مرغی بسیار آسان است.
این کود را میتوان هم از طریق اضافه کردن به سیستم آبیاری و هم مخلوط کردن با خاک استفاده کرد که رشد ریشه را افزایش داده و به جذب مواد مغذی از خاک کمک خواهد کرد. بهترین زمان نیز برای استفاده از کود مرغی مایع قبل از فصل گرم سال است زیرا رشد ریشه را تحریک کرده و عمل جوانهزنی گیاه را تسریع میسازد.
نحوه استفاده از کود مایع
معمولاً نحوه استفاده از کود مایع بسیار آسانتر و راحتتر از کودهای دیگر است. به چند روش میتوان کودهای مایع را مصرف نمود و از مزایای بینظیر آنها بهرهمند شد که در این قسمت به آنها پرداختهایم. بهطورکلی میتوان این روشها را به سه دسته تقسیم کرد؛ استفاده در سیستم آبیاری، ترکیب با خاک و محلولپاشی.
محلولپاشی با اسپری کردن کود رقیقشده با آب بر روی برگهای گیاهان در حال رشد انجام میگیرد. بسیاری از کودهای حاوی اوره و عناصر ریزمغذی مانند روی و بور را میتوان بهصورت محلولپاشی و اسپری برگی استفاده نمود.
همه کودها را ازجمله کودهای مایع میتوان بهطور مستقیم با خاک نیز ترکیب نمود. بهعنوانمثال کود مایع آمونیاک بیآب یا کود N، P، K، با کمک تجهیزات خاص به خاک اضافه میشود تا آسیب به گیاه یا اتلاف آمونیاک بسیار محدود گردد.
نحوه استفاده از کود مایع در کودآبیاری نیز به این صورت است که در سیستمهای آبیاری ازجمله آبیاری قطرهای، مقداری از کود مایع را در آب حل میکنند. برای این روش از کودهای تک عنصره و یا مخلوط کمک میگیرند که بهراحتی در آب حل میشوند و میتوانند از راه شیارها در سیستم آبیاری قطرهای یا سیستم آبیاری بارانی عبور کنند.
نحوه خرید کود مایع
کودهای مایع مختلفی با عناصر تشکیلدهنده گوناگون توسط شرکتها تولید و به بازار عرضه میشوند. برای اینکه کود خریداریشده بتواند جوابگوی نیاز گیاهان شما باشد و آسیبی به آنها وارد نکند، لازم است که هنگام خرید به موارد زیادی توجه نمایید. در ابتدا به یاد داشته باشید که برندهای معروف و معتبر را انتخاب کنید تا از محصول آنها مطمئن باشید. درصورتیکه خرید خود را حضوری انجام میدهید به عناصر تشکیلدهنده محصول و نحوه استفاده از کود مایع توجه کنید.
امروزه یکی از بهترین راههای خرید مراجعه به سایتهای فروشگاهی است که شما را با انبوهی از محصولات روبرو میکند. در این سایتها میتوانید راهنمایی کامل در ارتباط با محصول را خوانده و از تجزیه ضمانت شدهی کودهای مایع و نحوه و زمان استفاده از آنها مطلع شوید.
سایت پسته رفسنجان یکی از بزرگترین و معتبرترین فروشگاههای اینترنتی در سطح کشور است که میتواند شما را در تهیه کودهای مایع و پودری کمک کند. یکی از مزایای خرید اینترنتی مقایسه راحت انواع محصولات و خواندن نظرات سایر مصرفکنندگان میباشد. همچنین با مراجعه به کارشناسان سایت میتوانید در ارتباط با تغذیه گیاهان و نحوه استفاده از کود مایع مشورت نمایید.
سخن پایانی
یکی از مهمترین دغدغههای هر کشاورز در هر سطحی تغذیه گیاهان است. استفاده از کودهای مایع جزو بهترین راهها برای رساندن عناصر موردنیاز مانند نیتروژن، پتاسیم، فسفر و عناصر ریزمغذی به گیاه برای رشد و نمو میباشد.
در این راستا موضوع مهمی که باید به آن توجه داشته باشید، انتخاب مناسبترین کود نسبت به گیاه خود و نحوه استفاده از کود مایع است. در غیر این صورت با کمتوجهی در مصرف کودها نهتنها به گیاهان خود کمک نکردهاید بلکه ممکن است حتی آنها را نابود سازید.
به همین منظور این مقاله از مجله کشاورزی سایت پسته رفسنجان را به موضوع نحوه استفاده از کود مایع اختصاص دادیم. کارشناسان کشاورزی سایت پسته رفسنجان آماده مشاوره دادن به کشاورزان عزیز هستند. همچنین سایت فروشگاهی پسته رفسنجان، بهترین و مرغوبترین کودهای مایع و پودری را در اختیار مشتریان قرار داده است که میتوانید با مراجعه به سایت، اطلاعات مرتبط به هر محصول را به همراه نحوه مصرف و تأثیر آنها بر روی گیاهان خود مطالعه فرمایید.