چگونگی انجام نمونه برداری خاک در باغ بدون نیاز به متخصص!

آزماش خاک و اهمیت آن در حوزه کشاورزی

تغذیه خاک، روشی عالی برای بررسی اهمیت مدیریت خاک برای تولید غذا است. تنوع خاک ها از مکانی به مکان دیگر متفاوت است و نیازمند روش‏ های مدیریتی جامع برای بازیافت مواد مغذی در محل و مراقبت طولانی مدت زمین است. خاک های سالم باعث رشد محصولات سالم می شوند و دانستن این که با چه نوع خاک هایی کار می کنید به شما کمک می کند تا متوجه شوید چه محصولی در زمین شما بهترین رشد و عملکرد را دارد. برای یک کشاورز در یک قطعه زمین جدید، چند روش وجود دارد که نشان می‏ دهد با چه نوع خاک و محتوای مواد مغذی کار می کنید. آزمایش خاک، به صورت مستمر، یک ابزار تشخیصی مهم برای کار کردن مراحل بعدی و تشخیص روندها و الگوهای تصمیم گیری مدیریت خاک در طول زمان است. در این مقاله به نحوه انجام نمونه برداری خاک پرداخته شده است.

آزمایش خاک ممکن است به یک یا چند مورد از طیف گسترده ای از تجزیه و تحلیل خاک اشاره داشته باشد که با توجه به نیاز کاربر انجام می‏ شود. بیش ‏ترین آزمایش‌های انجام شده خاک، آزمایش‌هایی هستند که برای تخمین غلظت‌های موجود در خاک، به منظور تعیین توصیه‌های کود در کشاورزی انجام می‌شوند. سایر آزمایشات خاک ممکن است برای تحقیقات مهندسی (ژئوتکنیکی)، ژئوشیمیایی یا اکولوژیکی انجام شود. در این مقاله به مراحل صفر تا صد انجام آزمایش خاک در حوزه کشاورزی پرداخته می شود.

نمونه برداری از خاک چیست؟

نمونه برداری از خاک فرآیند برداشتن نمونه کوچکی از خاک است که سپس برای تعیین محتوای مواد مغذی به آزمایشگاه فرستاده می‏ شود. همچنین می توان خاک را برای خواص شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی که برای تغذیه گیاه حیاتی هستند، آزمایش کرد. تغذیه اولیه گیاه مستلزم وجود مواد مغذی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم است. نمونه برداری از خاک همچنین می تواند سطح pH خاک را در کنار محتوای هوموس، آهک موجود، محتوای گوگرد کامل و کل CaCO3 تعیین کند.

تجزیه و تحلیل خاک با نمونه برداری از خاک و انجام آزمایشات آزمایشگاهی انجام می‏ گردد که سپس نتایج تفسیر و آنالیز می‏ شوند. پس از آزمایش و با توجه به تجزیه و تحلیل خاک، می توان توصیه های بیشتری برای کود و حفظ خاک ارائه کرد.

مزیت نمونه برداری از خاک چیست؟

تعدادی از مزایای کلیدی نمونه برداری خاک وجود دارد که عبارتند از:

1.تعیین سطوح مواد مغذی موجود در خاک

عناصر غذایی یکی از مولفه های مهم در خاک محسوب می شوند. با شناخت مقدار مواد مغذی در خاک می توان به رشد بهتر و سریع تر گیاه کمک کرد. بنابراین یکی از مزیت های اصلی و مهم انجام آزمایش خاک، تعیین عناصر مغذی موجود در دل خاک است. این مزیت می ‏تواند به کشاورز اجازه دهد تا مواد مغذی بیشتری را به خاک اضافه کند و همچنین با دقت بیشتری تعیین کند که کدام یک از محصولات کشاورزی، بهترین رشد را در آن خاک خاص دارند.

2.تعیین بافت خاک

تعیین سبک بودن یا سنگین بودن بافت خاک برای بسیاری از افراد از جمله کشاورزان و باغداران کار راحتی است. بافت خاک را می‏ توان از حس لامسه تشخیص داد. اما این تشخیص بافت خاک برای همه افراد امکان‏ پذیر نیست. آزمایش خاک می‏ تواند نوع بافت خاک را نیز تعیین کند.

3.تعیین توپوگرافی خاک

3.کشاورزی دقیق به شیوه‌هایی مانند نمونه‌برداری از خاک متکی است که به تولیدکنندگان اجازه می‌دهد تا از مناطق جداگانه مزرعه نمونه برداری کنند تا عواملی مانند نوع خاک و توپوگرافی را تعیین کنند و سطوح مواد مغذی را مشخص کنند.

نمونه برداری از خاک با روش جدید و نوین چگونه انجام می شود؟

معمولاً روش جدید و نوین نمونه برداری از خاک با دسترسی به زمین ها و مزارع کشاورزی با کواد موتورها انجام می‏ شود. این روش نمونه برداری به افراد این امکان را می دهد تا با استفاده از واحد GPS دستی (هدایت‌شده توسط ماهواره‌ ای برای نقشه‌ برداری دقیق زمین)، راحت‌ تر نقشه خاک زمین ایجاد شود. همچنین می‌ توان نقاطی را که نمونه‌ ها از آن استخراج می‌ شوند را بر روی نقشه ترسیم کرد. سپس می‌ توان نقشه و گزارش دقیقی از نمونه‌ های خاک منطقه را در اختیار کشاورز یا مالک زمین قرار داد.

این گزارش شامل اندازه دقیق مزرعه یا مناطق بررسی شده است. این گزارش امکان می دهد تا مناطق کشت را با دقت بیشتری تغییر دهند. تمام نمونه‌ های خاک برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی مستقل فرستاده می‌ شوند و نتایج را می‌ توان ظرف چند روز پس از نمونه‌ برداری برگشت داد.

صفر تا صد انجام نمونه برداری از خاک در باغ

انجام نمونه برداری از خاک باید حتماً طبق اصول انجام شود تا اطلاعات صحیح و دقیقی در اختیار کاربر قرار دهد. زمینی به مساحت یک هکتار به 3 تا 4 نمونه نیاز دارد. این نمونه ها باید از نقاطی در زمین گرفته شوند که شرایط باغ یکسان بوده و وضعیت درختان بیانگر وضعیت کل باغ باشد. ابتدا باید در قسمت سایه انداز درخت و در فاصله حدود 1.5 متر از درخت پروفیلی در جهت عمود بر ردیف حفر کرد. اندازه پروفیل حفر شده حدوداً عمقی برابر با 1.5 متر و عرض 1 متر مناسب است. به صورتی که شخص نمونه بردار بتواند به راحتی داخل کانال بایستد.

در هر پروفیل نمونه از سه عمق 0 تا 40، 40 تا 80 و 80 تا 120 سانتی ‏متر از سطح زمین نیاز است. جهت نمونه برداری باید سطح خاک را که برگ، خاشاک و علف های هرز قرار گرفته را کنار زده و عمق های گفته شده را علامت زد. سپس با استفاده از تیشه، بیلچه و اوگر های نمونه برداری به برداشتن و جمع‏ آوری نمونه اقدام می شود. باید دقت کرد که حدود 5 تا 10 سانتی‏ متر سطح رویی خاک که املاح زیادی دارد، داخل نمونه ها ریخته نشود.

سعی کنید منطقه نمونه برداری را جایی انتخاب کنید که داخل قسمت آبگیر منطقه باشد و رطوبت لازم را برای نمونه برداری داشته باشد. در صورتی که خاک خشک باشد عملیات کندن خاک سخت خواهد بود. همچنین باید به این نکته توجه کرد که برگ، ریشه، سنگ و حتی کود وارد نمونه ها نشود. در صورتی که لایه ای از خاک دارای کود دامی بود، حتما از قسمت دیگر همان عمق نمونه برداشت شود. بعد از اتمام نمونه برداری مشخصات باغ، نمونه و عمق مورد نظر و همچنین مشخصات مالک باغ باید یادداشت کرد.

تهیه نمونه خاک مرکب

کل نمونه هایی که از عمق 0 تا 40 سانتی ‏متر از 3 تا 4 پروفیل برداشت شده با یکدیگر ترکیب می گردند. سپس خوب هم زده می شوند تا یک نمونه یکنواخت و مرکب حاصل شود. در صورتی که بافت خاک در چاله ها متفاوت است، نمونه ها را نباید با یکدیگر ترکیب کرد.