همانطور که اشاره کردید، انگور میوهای است که در روندی پیچیده و دقیق رشد میکند. از زمان برگهای اولیه تا زمانی که میوههای لذیذ و دلپذیری برای ما ایجاد میکند، مسیری پرزحمت را طی میکند؛ اما گاهی اوقات اتفاقاتی مانند ریزش انگور از درخت قبل از موعد باعث سردرگمی ما میشود.
این پدیده برای بسیاری از ما ممکن است مبهم و گیجکننده باشد. چرا این اتفاق میافتد؟ چرا دانههای انگور میریزند؟ برای جواب به این سؤالات، باید با دنیای شگفتانگیز انگور و عوامل مؤثر بر رشد و نمو آن آشنا شویم.
در این مقاله، قصد داریم عمیقتر وارد این مباحث شویم و از طریق توضیح علمی دلایل این اتفاقات را شرح دهیم.
چرا دانه های انگور می ریزد؟
یک گلآذین انگور یا خوشه گل دارای صدها گل است.
بااینحال، همه این گلهای انگور میوه نمیدهند و به حبه تبدیل نمیشوند.
بهطور متوسط، تنها حدود 50 درصد از گلهای درون گلآذین میوه میدهند.
انگور ممکن است به دلیل چندین عامل از درخت بیفتد.
این عوامل میتوانند شامل تغییرات ناگهانی در دما، کمبود آب، بیماریها، حمله حشرات و حیوانات و حتی سرعت بالای رشد باشند.
همچنین، اگر درخت انگور بیشازحد باردهی داشته باشد، ممکن است برخی از میوهها بهزودی از درخت بیفتند تا فشار را کاهش دهد.
در ادامه برخی از رایجترین دلایل ریزش انگور را بررسی نمودهایم.
تغذیه انگور
چرا دانه های انگور می ریزد؟ تغذیه مناسب درختان انگور بسیار حیاتی است و میتواند بر سلامت و عملکرد آنها تأثیر بزرگی داشته باشد.
عدم تغذیه میتواند باعث ضعف درختان انگور شود و درنتیجه، آنها را برای بیماریها و حملات آفات آسیبپذیر کند.
این میتواند منجر به ریزش انگور شود.
برای جلوگیری از این مشکل، توصیه میشود که در زمستان اقدام به چالکود کنید و در داخل چالکود، کود حیوانی به همراه عناصر ماکرو و میکرو قرار دهید.
همچنین، در زمان تورم جوانهها در بهار، از کودهای فروت ست استفاده کنید.
استفاده از کودهای کامل یا فسفر بالا در زمان گلدهی و در اوایل فصل رشد نیز توصیه میشود.
کمبود ریزمغذیهای بور (B) و روی میتواند منجر به عدم تشکیل میوه و یا تشکیل میوه ضعیف شود زیرا کمبود ریز مغذیها در رشد شاخههای اولیه فصل و جوانههای انتهایی اثر گذاشته و باعث کاهش رشد، و در مورد بور، تولید لولههای گرده که برای لقاح لازم است نقش دارند. درصورت کمبود گرده افشانی به خوبی انجام نمیشود و باعث ریزش گلها و عدم تشکیل میوه میشود.
برای خرید کود به فروشگاه پسته رفسنجان مراجعه کنید.
بیشبود عناصر غذایی
حال که تغذیه را رعایت کردیم چرا دانه های انگور می ریزد؟ با حضور بیشازحد برخی از عناصر نیز ممکن است شاهد ریزش انگور باشیم.
یکی از این عناصر که رعایت تعادل آن برای گیاهان و درختان بسیار اهمیت دارد، نیتروژن است.
نیتروژن یک عنصر ماکرو است که برای رشد درختان لازم و ضروری میباشد.
درصورتیکه این عنصر بیشازحد در اختیار درخت قرار گیرد، سرعت رشد سرشاخهها زیاد میشود.
درنتیجه بین سرشاخهها و خوشهها رقابت ایجاد میشود و ریزش انگور صورت میگیرد.
تأثیر آبوهوا
هوای ابری، خنک و مرطوب باعث کاهش تشکیل میوه میشود.
هوای سرد و ابری قبل از شکوفه (سرمازدگی زمستانه) میتواند منجر به مشکلاتی در رشد گل شود.
اگر در زمان گلدهی هوا سرد باشد (سرمازدگی بهاره)، پیشرفت و باز شدن شکوفه ممکن است به تأخیر بیفتد و منجر به ریز و درشت شدن دانهها شود.
درنهایت، بارندگی و باد شدید در طول زمان شکوفه دادن، میتواند ازنظر فیزیکی از گردهافشانی و لقاح با رقیق شدن سطح کلاله که قرار است گرده را از بساک گل دریافت کند، جلوگیری کند.
هرس نامناسب
هرس یک عملیات بسیار مهم در پرورش درختان است. انگورها را باید هر زمستان یا بهار هرس کرد.
این یک گام مهم برای رشد انگور است، زیرا به آنها کمک میکند محصول سالم و میوه تولید کنند و سالها زنده بمانند.
شاخههای جانبی درختان کوچک را هرس کنید تا درخت انرژی لازم را برای رشد ریشه و تنه اصلی داشته باشد.
چرا دانه های انگور می ریزد؟ در درختان انگور ضعیف هرس نشده و کم رشد، کمبود مواد غذایی بسیار شدید است و موجب ریزش انگور خواهد شد.
تولیدکنندگان انگور که تازهکار هستند، اغلب از این که چه مقدار از تاک در طول هرس برداشته میشود شگفتزده میشوند.
در یک تاکستان متوسط، 70 درصد رشد جدید در هر زمستان هرس میشود.
ضرورت هرس به این دلیل است که انگور بر روی شاخههای جدید تولید میشود نه شاخههای قدیمی.
تأثیر برگ زیاد بر ریزش انگور
برگهای انگور نقش بسیار مهمی در فرآیند فتوسنتز و تولید انرژی برای گیاه دارند، اما وقتی برگها بیشازحد زیاد میشوند، ممکن است منجر به مشکلاتی شوند.
برگهای زیاد میتوانند باعث سایهاندازی خوشهها شوند و مانع از رسیدن نور خورشید به آنها گردند.
نور خورشید برای فرآیند فتوسنتز و تولید مواد مغذی لازم برای رشد و تکامل خوشهها انگور حیاتی است.
بهعلاوه، برگهای زیاد ممکن است جریان هوا را محدود کنند و باعث ایجاد محیطی رطوبتی بالا شوند که شرایط ایدهآل برای رشد قارچها و بیماریهای گیاهی را فراهم میکند.
این موارد میتوانند باعث ریزش خوشههای انگور شوند؛
بنابراین، برای جلوگیری از این مشکلات، توصیه میشود که درخت انگور را بهطور منظم هرس کنید و از ایجاد سایه بیشازحد روی خوشهها جلوگیری کنید.
تنش خشکی
آبیاری مناسب برای رشد و نمو هر گیاهی، ازجمله انگور، حیاتی است.
آب لازم است تا نهتنها خاک را مرطوب نگه دارد، بلکه به گیاه کمک کند تا مواد مغذی لازم را جذب کند.
در زمان گلدهی، تا رسیدن دانههای انگور به آب بیشتری نیاز دارد، زیرا این یکی از فازهای حساس رشد گیاه است.
چرا دانه های انگور می ریزد؟ اگر در این زمان تنش خشکی شدیدی به وجود بیاید، این میتواند باعث کاهش رشد و تولید میوه شود، زیرا گیاه نمیتواند مقدار کافی از مواد مغذی را جذب کند.
علاوه بر این، تنش خشکی میتواند باعث ایجاد تنش در گیاه شود که این امر باعث میشود تا خوشههای انگور قبل از رسیدن به سطح بلوغ کامل از درخت بیفتند؛
بنابراین، مدیریت مناسب آبیاری در زمان گلدهی میتواند به جلوگیری از ریزش زودهنگام انگورها کمک کند.
بیماریها و ریزش انگور
بیماریهای گیاهی میتوانند بر رشد و نمو انگور تأثیر قابلتوجهی داشته باشند و درنتیجه به ریزش انگور منجر شوند.
این بیماریها میتوانند باعث آسیب به بخشهای مختلف گیاه شوند، ازجمله برگها، ساقهها و خوشههای انگور.
چرا دانه های انگور می ریزد؟ بهعنوانمثال سفیدک پودری انگور یکی از بیماریهایی است که موجب ریزش انگور میشود.
در موارد شدید، این بیماریها میتوانند باعث کاهش چشمگیر باردهی یا حتی مرگ کامل گیاه شوند؛
بنابراین، برای حفظ سلامت و بهرهوری باغ انگور، مدیریت مناسب بیماریهای گیاهی ضروری است.
آفات و حشرات
آفات و حشرات زیادی بر روی سلامت و عملکرد درختان انگور تأثیر میگذارد.
برخی از این آفات بهطور مستقیم و غیرمستقیم موجب ریزش انگور میشوند.
بهعنوانمثال کرم انگور میتواند تونلهایی در برگها و خوشهها بسازد که باعث کاهش عملکرد گیاه و درنتیجه ریزش انگور میشود.
برخی دیگر نیز میتوانند بیماریهای قارچی و ویروسی را از یک گیاه به گیاه دیگر منتقل کنند که این امر نیز یک علت ریزش انگور است؛
بنابراین لازم است با آفات و حشراتی که درختان انگور را موردحمله قرار میدهند آشنا باشید تا بتوانید بهخوبی از خسارات آنها جلوگیری نمایید.
گردهافشانی غیر اصولی
در برخی مواقع گردهافشانی انجام میگیرد اما این عملیات آنقدر ضعیف است که دانههای انگور بعد از تشکیل میریزند؛ بنابراین در انگورهای فیزیولوژیک نقص در لقاح و عدم گردهافشانی موفق باعث ریزش انگور میشود.
تعداد کمی از ارقام بهطورمعمول ممکن است میوه دهی ضعیفی داشته باشند. علت اصلی آن مشخص نیست ولی احتمالا به خصوصیات ژنتیکی رقم کاشته شده مربوط میباشد.
در برخی موارد نادر، ناسازگاری در خود گردهافشانی ممکن است یک مسئله باشد. انگورهای وحشی اغلب دوپایه هستند (دوپایه یعنی درختان فقط گلهای نر یا گلهای ماده دارند)؛ بنابراین، انگورهای نر گل دارند، اما میوه ندارند. پیوند درخت انگور می تواند به جلوگیری از ریزش انگور کمک کند.
به طور کلی عوامل زیادی در مورد ریزش میوه از درخت قبل از رسیدن وجود دارد که با هم این عوامل را بررسی کردیم.
همچنین گلدهی زیاد و گرده افشانی گسترده که باعث تولید میوه به تعداد بیش از توان درخت در حفظ فیزیولوژیکی آن میگردد، عواملی دیگری مثل بادزدگی میوه، کاشت رقمهای حساس به ریزش، تغییرات هورمونی، ایجاد خسارت به ریشه درختان بوسیله ادوات کشاورزی و یا آب ماندگی و پوسیدگی ریشه هم از دیگر علت های ریزش میوه در درختان میوه انگور میباشد.
سخن پایانی
در طول این مقاله، ما به بررسی عوامل مختلفی که میتوانند منجر به ریزش انگور شوند، پرداختیم. ما آموختیم که چرا دانه های انگور می ریزد.
بیماریهای گیاهی، آفات، کمبود مواد مغذی و تنشهای محیطی مانند خشکی و گرما، همگی میتوانند به آسیب به گیاه انگور و درنتیجه ریزش خوشههای انگور منجر شوند.
همچنین، ما دریافتیم که مدیریت مناسب این عوامل میتواند به کاهش خطر ریزش انگور کمک کند.
بااینحال، لازم است توجه داشت که هر باغ انگوری منحصربهفرد است و بهترین روش برای مدیریت ریزش انگور ممکن است بسته به شرایط خاص هر باغ تغییر کند؛
بنابراین، توصیه میشود که باغبانان با شرایط خاص باغ خود آشنا شوند و برنامه مناسبی برای مقابله با این مشکل طراحی کنند.
منابع: