ضرورت پیشگیری از ایجاد سله و بروز اثرات آن
به طور معمول، پس از بارندگی یا پس از آبیاری بویژه در خاک های سنگین و فقیر از نظر مواد آلی، در سطح خاک لایه سختی ایجاد م یشود که به آن سله می گویند. علت تشکیل سله، متلاشی شدن ساختمان خاک سطحی در اثر برخورد قطرات باران و یا بازشدن آن ها در آب است. در نتیجه این عمل، ذرات رس آزاده شده، در آب به حالت معلق در می آید و پس از نفوذ یا تبخیر آب لایه ی نفوذناپذیر سله را به وجود می آورد. این لایه، با از دست دادن رطوبت بتدریج سخت تر م یشود و پس از خشک شدن کامل، شکاف ها و ترک هایی در آن ایجاد میگردد به خرد و نرم کردن لایه ی سخت سطح خاک سله شکنی گفته میشود.در ادامه با روش های پیشگیری از ایجاد سله و بروز اثرات آن آشنا خواهیم شد.
چه عواملی از تشکیل سله جلوگیری می کنند؟
- مرطوب نگهداشـتن خاک:وجود رطوبت، مقاومت فیزیکی خاک را در مقابل خروج جوانه از بین می برد.
- افزایـش مواد آلی خـاک:مواد آلی مقاومت و پایــداری خاکدانه هــا را افزایش داده، خطر متلاشی شدن خاکدانه ها را در آب کاهش می دهد.
- جلوگیری از سخت مانده سطح خاک:بقایای گیاهی در سطح خاک مانع از تبخیر آب و ایجاد ســله می شود. پاشیدن لایه نازک ماسه، خاکســتر، خاک اره و حتی خراش دهی سطحی خاک ایجاد لایه عایق و جلوگیری کننده سله شدید می باشد.
فواید سـله شکنی خاک کشاورزی و چگونگی انجام آن
با انجام سله شکنی، نفوذپذیری خاک نسبت به آب و هوا بهبود یافته، با مساعدشدن شرایط رشد و نمو گیاه مقدار محصول افزایش می یابد. از این رو، با توجه به نوع گیاه و خاک، همزمان با سبزشدن بذر و در طول دوره ی رشد گیاه، انجام عملیات سله شکنی به دفعات توصیه می شود.در زراعت های کوچک بخصوص در کشــت ســبزیجات و گل ها عملیات ســله شــکنی و با اســتفاده از وســایلی مانند کج بیل، فوکا، شــفره، بیلچه و چنگک انجام می شود.
در زراعت های وســیع، بخصوص در کشــت های ردیفی (مثل چغندر و ذرت) ســله شکنی با اســتفاده از انواع کولتیوار و یا با چنگک های گردان، در بین ردیف های محصول صورت می پذیرد.در کشت های درهم مثل گندم و جو، یونجه، شــبدر، امکان سله شکنی با وسایل مکانیکی وجود ندارد و صرفا با کاهش دور آبیاری از ایجاد ســله جلوگیری می شود.
_350x350.jpg)
