از بین میوه‌هایی که در دسترس ما هستند؛ سیب یکی از خوشمزه‌ترین آن‌ها است. از این میوه بسیار خوشمزه می‌توان در تهیه مربا و کمپوت سیب استفاده کرد. علاوه براین، خواص زیاد این میوه اهمیت استفاده از آن را دوچندان می‌کند. انواع مختلف سیب متناسب با ذائقه و سلیقه افراد در بازار وجود دارد؛ که هرکدام خواص منحصربه‌فردی دارند. در ادامه به معرفی انواع درخت سیب می‌پردازیم و در آخر نیز به خواص و فواید سیب اشاره می‌کنیم.
انواع سیب درختی ایرانی
در ایران به دلیل تنوع آب‌وهوایی انواع مختلف سیب تولید می‌شود. سیب‌ها از نظر اندازه، رنگ، بو و طعم با هم فرق می‌کنند. پرطرفدارترین سیب‌ها عبارت‌اند از:
- سیب گالا
- سیب لبنانی زرد
- سیب گلاب
- سیب قرمز لبنانی
در این قسمت به معرفی انواع درخت سیب می‌پردازیم.
درخت سیب گالا
از تلاقی دو رقم سیب گلدن و کاکس نهال سیب گالا حاصل می‌شود. این درخت به‌صورت نیمه عمود و منظم رشد می‌کند. سیب گالا دارای مزه شیرین، بیضی‌شکل که با رنگ‌های قرمز و سبز پوشانده شده است؛ و در اواخر مرداد محصول می‌دهد. این نوع سیب نسبتاً مقاوم بوده و تا 6 ماه در جای خشک و خنک سالم باقی می‌ماند. از 6 سالگی به بار می‌نشیند؛ و عمر اقتصادی آن بیش از 35 سال است.
درخت سیب لبنان زرد (Golden delicious)
سیب زرد حاوی فیبر است. که به هضم غذا، کاهش وزن، تنظیم سیستم گوارشی کمک می‌کند. علاوه براین سیب زرد سرشار از ویتامین‌ها، پتاسیم و بورن است. رنگ میوه رسیده زرد تا زرد مایل به سبز است. اواخر شهریورماه قابل‌برداشت است. حساسیت کم نسبت به قهوه‌ای شدن بافت میوه از ویژگی منحصربه‌فرد سیب لبنان زرد است. این میوه به دلیل ماندگاری بالا و عطروطعم ملس و دل‌نشینش می‌تواند انتخاب مناسبی برای سودآوری کشاورزان باشد. از سیب زرد در تهیه پای سیب، مربا و انواع شیرینی استفاده می‌شود.
انواع درخت سیب گلاب
سیب گلاب به دلیل بافت، طعم و عطر متفاوتش طرفداران زیادی دارد. همچنین درخت سیب گلاب بومی ایران است و با شرایط آب و هوایی ایران سازگاری دارد؛ بنابراین با کاشت درخت سیب گلاب می‌توانید از طعم بی‌نظیر آن لذت ببرید. این سیب دارای ارقام متنوعی است ازجمله:
- سیب گلاب اصفهان
- سیب گلاب کهنز
- سیب گلاب شیراز
- سیب گلاب خراسان
- سیب گلاب شهریار
- سیب گلاب تربت‌حیدریه
درخت سیب گلاب کهنز
درخت سیب گلاب کهنز دارای مقامت بالایی در برابر تغییرات دمایی است. در حدود 40 تا 50 سال می‌تواند محصول باکیفیتی تولید کند. زمان رسیدن آن اوایل تابستان است. سیب گلاب کهنز اندازه متوسطی دارد؛ و رنگ آن قرمز به همراه رگه‌های سفید و سبز است.
انواع سیب قرمز
سیب قرمز بیش از 50 رقم دارد؛ که همگی دارای بافت آبدار و نرم و خواص مشابهی هستند. ولی در طعم و شکل ظاهری تفاوت دارند. رنگ تیره یا روشن حضور یا عدم حضور رگه‌های زرد یا سفید سبب وجه تمایز بین انواع سیب قرمز می‌شود. در ادامه به معرفی انواع سیب قرمز می‌پردازیم
سیب قرمز لبنانی
سیب قرمز لبنانی از بهترین ارقام سیب در کشور محسوب می‌شود. در خاک‌های اسیدی با زهکشی مناسب خوب رشد می‌کند. در سن 4 تا 6 سالگی به بار می‌نشیند. پربازده و عمر اقتصادی آن 80-70 سال است. پوست آن قرمز و ضخیم است؛ و با توجه به عطروطعم بی‌نظیرش طرفدار زیادی دارد.
سیب سوپر چیف (superchief)
نهال سوپر چیف بومی کشور آمریکا است. در خاک‌های سبک و غنی از مواد آلی به‌خوبی رشد می‌کند. عمر اقتصادی آن 30 سال است. از ارقام جدید سیب لبنانی قرمز است. میوه آن درشت و بسیار مرغوب و در اواخر مهرماه برداشت می‌شود. رنگ آن قرمز تیره و براق است. این نوع سیب به دلیل درشتی و ماندگاری بالا از اهمیت فراوانی برخوردار است.
سیب ردچیف (red chief)
نهال سیب ردچیف یکی از انواع سیب لبنانی قرمز است. این نهال بسیار پربازده و بومی کشور آمریکا است. عمر اقتصادی این نهال 30 تا 40 سال است. سیب ردچیف شیرین و دارای رنگ قرمز تیره و براق است. میوه آن در اواسط مهرماه برداشت می‌شود. میوه زیبا و ماندگاری بالا باعث تجاری شدن این رقم از سیب شده است.
سیب فوجی (Fuji apple)
نهال سیب فوجی سرعت رشد و میزان باردهی بالایی دارد؛ و بومی کشور ژاپن است. میوه آن اواخر شهریورماه برداشت می‌شود. اندازه متوسطی دارد. رنگ آن از قرمز پررنگ تا زرد مایل به سبز همراه با نوارهای قرمزرنگ است.
سیب رم (Rome apple)
سیب رم به رنگ قرمز روشن بوده و شیرینی آن نسبت به سایر ارقام دیگر سیب کم‌تر است. این نوع سیب در حالت پخته طعم بهتری دارد.
سیب مکینتاش (Mclntosh apple)
نهال سیب مکینتاش مشهورترین نهال در کانادا است. میوه‌ی آن به رنگ قرمز و سبز است؛ و مزه‌ی ترش دارد.
سیب استارکینگ فرانسه یا سیب قرمز فرانسه
رقم سیب قرمز فرانسه از تلاقی دو رقم فلورینا و پریما به وجود آمده است. این نهال به‌صورت نیمه عمود رشد می‌کند. عمر اقتصادی آن 50 سال است. زمان برداشت محصول اول مهرماه است. رنگ پوست آن قرمز تیره است. این میوه ماندگاری بالایی دارد؛ و انبارداری طعم آن را تغییر نمی‌دهد.
- سیب واین سپ (Winesap): سیب واین سپ برای تهیه سرکه سیب به کار می‌رود. رنگ این سیب بنفش مایل به قرمز است.
- سیب سفید: ازجمله کمیاب‌ترین سیب‌هاست دارای پوست نازک اندازه متوسط و طعم شیرینی است؛ و در تهیه آبمیوه از آن استفاده می‌شود.
- سیب سبز: این سیب سبزرنگ، درشت و نیمه درشت و طعم ترش دارد همچنین به کاهش قند خون کمک می‌کند.
سیب توسرخ
این نوع سیب از ارقام کمیاب و خاص است که به دلیل رنگ گوشت میوه حائز اهمیت است. این سیب دارای اندازه کوچک و باردهی متوسطی است و در تابستان قابل‌برداشت است.
سیب قندک
سیب قندک در اوایل تابستان می‌رسد. میزان باردهی آن با توجه به شرایط اقلیمی متفاوت است. رنگ پوست سیب سفید است. کوچک، شیرین و آبدار است؛ و در تهیه مربا و کمپوت سیب استفاده می‌شود.
درخت سیب پاکوتاه
درختان سیب پاکوتاه 30 تا 40 درصد کوتاه‌تر از درختان استاندارد هستند. امروزه درختان سیب پاکوتاه به فراوانی تولید و در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرند. از مهم‌ترین خصوصیات این نهال‌ها می‌توان به روش تکثیر آن‌ها اشاره کرد زیرا می‌توانند به‌راحتی از طریق روش‌های قلمه زدن، خوابانیدن و ریز ازدیادی تکثیر شوند. علاوه بر آن به دلیل کاهش اندازه درخت سیب می‌توان در فرآیند کاشت و برداشت آن صرف جویی کرد. درختان پاکوتاه سیب سازگاری خوبی برای رویش در باغات در فضای محدود دارند.
چند مورد از مزایا و معایب درختان پاکوتاه را در ادامه بخوانید:
مزایای استفاده از درختان پاکوتاه
- در سنین پایین به بار می‌نشینند.
- سهولت در سم‌پاشی، هرس کردن و برداشت محصول
- تنظیم گرده‌افشانی با کاشت چند رقم در فضای محدود باغ
معایب استفاده از درختان پاکوتاه
- سیستم ریشه‌های ضعیفی دارند و به راحتی در اثر وزش بادهای شدید از خاک بیرون می‌آیند.
- پوسیدگی ریشه در این درختان به علت حساس بودن بیشتر مشاهده می‌شود.
انواع درخت سیب پاکوتاه
نهال سیب پاکوتاه انواع مختلفی دارد از جمله:
- درخت سیب پاکوتاه ژنوتیپ
- درخت سیب پاکوتاه زودبازده
- درخت سیب پاکوتاه اصلاح‌شده
- درخت سیب پاکوتاه مقاوم به سرما
- درخت سیب پاکوتاه شناسنامه‌دار
بنابراین شما می‌توانید رقمی را انتخاب کنید که با شرایط منطقه‌تان سازگاری بیشتری دارد.
پربارترین درخت سیب
عوامل زیادی بر میزان باردهی درختان سیب مؤثر است در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- میزان آشنایی کشاورز با نیازهای درخت و استفاده متناسب از کود
- میزان توانایی درخت در مبارزه با عوامل بیماری‌زا و کاهش استفاده از سموم کشاورزی
- ساختار خاک
- عمر اقتصادی درخت
انواع سیب قرمز نظیر رقم فوجی، ردچیف میزان باردهی بالایی دارد لازم به ذکر است که با فراهم کردن شرایط مساعد برای سایر ارقام می‌توان میزان باروری آن‌ها را افزایش دهد.
بهترین نوع سیب درختی
استفاده از نهال باکیفیت یکی از مهم‌ترین فاکتورها در تأسیس باغ سیب است که باید مدنظر قرار داد؛ بنابراین با انتخاب نهال مناسب می‌توان افزایش راندمان باغ را تضمین کرد. همچنین درصورتی‌که در مراحل کاشت و برداشت سیب‌درختی استانداردهای لازم رعایت شود. می‌توان شاهد تولید محصولی با کیفیت بالا بود. در انتخاب بهترین نوع سیب‌درختی عواملی چون طعم، رنگ، زمان برداشت میوه، شیوه انبارداری، دارا بودن پوست صاف و شفاف، وزن مناسب و نداشتن لک اهمیت فراوان دارد.
طعم سیب
میزان حرارت در مراحل رشد و نمو سیب طعم آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بطوریکه سیب‌های برداشت‌شده در مناطق سرد و کوهستانی بهترین طعم را دارند. علاوه بر دما، ازت نیز در کیفیت سیب مؤثر است.
رنگ سیب
انواع مختلف سیب دارای رنگ‌های متنوعی (زرد، سبز، قرمز) به‌صورت یکدست یا ایجاد رگه‌هایی بر روی رنگ اصلی هستند. رنگ عامل تعیین‌کننده در قیمت سیب محسوب می‌شود به‌طوری‌که سیب قرمز بهتر به فروش می‌رسد.
خواص بی‌نظیر سیب برای سلامتی
سیب ازنظر طعم و تغذیه یک میوه فوق‌العاده است؛ و به علت خواص بی‌نظیر و منحصربه‌فرد برای سلامتی سرشار از فایده است. سیب به دلیل داشتن مقدار زیادی ویتامین، فیبر، آهن و آنتی اکسیدان فواید قابل‌توجهی دارد. آهن در درمان کم‌خونی نقش دارد. قند باعث افزایش انرژی می‌شود. پتاسیم با فشارخون بالا مبارزه می‌کند. فیبر به هضم غذا کمک می‌کند. ویتامین A و ویتامین C به تقویت بینایی کمک می‌کنند چند مورد از مزایای سلامتی سیب را در ادامه بخوانید:
- کاهش سطح کلسترول خون
- مبارزه با کم‌خونی
- تنظیم سلامت قلب
- بهبود عملکرد سیستم گوارش و هضم غذا
- درمان یبوست
- بینایی سالم
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- مبارزه با انواع سرطان‌ها و عفونت‌ها
- تنظیم قند خون
- محافظت از پوست
- پیشگیری از بیماری آلزایمر
سخن پایانی
درخت سیب از درختان با ارزش به دلیل داشتن میوه خوشمزه و پرخاصیت بشمار می‌رود. خواص درمانی زیادی دارد به‌گونه‌ای که دارای انواع مختلف آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌های مفید است و مصرف آن توصیه شده است. اکثر مناطق ایران برای احداث باغ سیب مناسب هستند. انواع درخت سیب در بازار وجود دارد؛ که با توجه به شرایط اقلیمی منطقه می‌توان برای کاشت آن اقدام کرد.
نویسنده : مهندس فخری بلیاد
_350x350.jpg)
