آشنایی با مراحل تغذیه گیاه گوجه فرنگی

آشنایی با مراحل تغذیه گیاه گوجه فرنگی

گوجه فرنگی به تغییرات محیطی واکنش نشان می دهد و به عناصر غذایی متعددی نیاز مند است چون گوجه فرنگی به عنوان یک گیاه معرف در مطالعات فیزیولوژیکی بارها مورد استفاده قرار گرفته است. بنابراین اطلاعات زیادی درباره تغذیه آن در دسترس می باشد. در این فصل عناصر غذایی مورد نیاز گوجه فرنگی به تفصیل مورد بحث قرار می گیرند.

 شناخت عناصر ضروری تغذیه گیاه گوجه فرنگی

مشخص شده است که 16 عنصر شامل کربن، هیدروژن، اکسیژن نیتروژن، فسفر، گوگرد، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، منگنز، مس، روی مولیبدن، بور و کلر برای رشد طبیعی تمام گیاهان سبز (دارای کلروفیل) مورد نیاز می باشند. اصطلاح ضروری بودن عنصر برای رشد گیاه اولین بار توسط دو فیزیولوژیست آمریکایی به نام های Arnon و stout در سال 1939 پیشنهاد شد.

این افراد سه شرط مهم برای این که به یک عنصر نام ضروری اطلاق شود را معرفی کردند:

1. عدم وجود آن عنصر در گیاه باید باعث رشد غیر طبیعی، اخلال در چرخه زندگی و مرگ زود هنگام گیاه شود.
2. عنصر باید اختصاصی باشد و توسط عناصر دیگر جایگزین نشود.
3. این عنصر باید به طور مستقیم اثر خود را روی متابولیسم و رشد گیاه بگذارد. اگر عنصری اثر غیر مستقیم در رشد گیاه داشته باشد به عنوان عنصر ضروری شناخته نمی شوند.
4. 

شناخت عناصر ساختاری گیاه گوجه فرنگی 

زمانی که برگ های گیاهان دارای کلروفیل در معرض نور قرار می گیرند عناصر ضروری کربن، هیدروژن و اکسیژن در فرآیند فتوسنتز با هم ترکیب می شوند و تولید یک کربوهیدرات می کنند. CO2 از هوا گرفته می شود و آب نیز از طریق آوند های چوبی به برگ ها منتقل می شود.

در فرآیند فتوسنتزیک ملوکول H2O می شکند وبا مولکول CO2 ترکیب شده و یک کربوهیدرات به وجود می آید در این واکنش یک ملکول O2 آزاد می شود. این فرآیند در اطراف روزنه های هوایی اتفاق می افتد.

گوجه فرنگی یک گیاه C3 است و بنابراین اولین محصول فتوسنتز یک کربو هیدرات حاوی سه کربن می باشد. برخی از کربوهدرات های تشکیل شده، در ساختمان دیواره سلولی گیاه نقش دارند. عناصر کربن، هیدروژن و اکسیژن حدود 90 تا 95 درصد وزن خشک گیاه را تشکیل می دهند.

شناخت عناصر معدنی گیاه گوجه فرنگی

پنج تا ده درصد وزن خشک گیاه از 13 عنصر معدنی ضروری تشکیل شده است که می توان آن ها را در دو گروه عناصر پر مصرف و کم مصرف مورد مطالعه قرار داد. در این بخش مطالبی در ارتباط با میزان مورد نیاز نقش، علائم کمبود، علائم مسمومیت، فرم های یونی، تاثیر بر سایر عناصر غذایی، غلظت در محلول غذایی و ترکیبات مورد استفاده برای رفع نیاز 13 عنصر معدنی بیان می شود.

عناصر پر مصرف تغذیه گیاه گوجه فرنگی

این عناصر شامل کلسیم، منیزیم، نیتروژن، فسفر، پتاسیم و گو گرد می باشند. معمولا غلظت این عناصر به صورت گرم در کیلوگرم وزن خشک گیاه بیان می شود. از اوایل دهه 1800 میلادی مشخص شده است که تمام این عناصر ضروری می باشند.

 آشنایی با عنصر غذایی گیاهان نیتروژن N

میزان عنصر نیتروژن در گیاه گوجه فرنگی

میزان کافی نیتروژن برگ گوجه فرنگی بین 2/7 تا 5 درصد وزن خشک گیاه می باشد. میزان این عنصر با توجه به مرحله رشدی گیاه متفاوت است. به طور کلی میزان نیتروژن در طول مراحل اولیه رشد به بالاترین حد خود می رسد و سپس با افزایش سن کاهش می یابد.

 آشنایی با نقش نیتروژن در گیاه گوجه فرنگی

نیتروژن جزء اصلی ترین پروتئین ها و آمینو اسید ها می باشد و در رشد و نمو گیاه نقش اساسی دارد. نیتروژن نسبت به سایر عناصر ضروری تاثیر بیشتری روی رشد گیاه دارد و روی کیفیت و محصول گوجه فرنگی نیز اثر می گذارد.

 آشنایی با علائم کمبود نیتروژن در گیاه گوجه فرنگی

از علائم کمبود نیتروژن سبز روشن شدن گیاه است. نیتروژن یک عنصر متحرک در گیاه است. بنابراین اولین علائم کمبود این عنصر در برگ های پیر نمایان می شود(کم رنگ شدن برگ ها و تغییر رنگ از سبز تیره به سبز روشن) اگر کمبود شدید باشد این برگ ها زرد شده و در نهایت می میرند. کمبود نیتروژن باعث کاهش رشد، گل دهی زود هنگام و کوتاه شدن چرخه زندگی گیاه می شود.

علائم کمبود نیتروژن به سرعت گسترش می یابد می توان با اضافه کردن برخی فرم های در دسترس نیتروژن به بستر رشد درغلظت های مناسب برای رشد گیاهان از گسترش علائم جلوگیری کرد.

کمبود نیتروژن اثر قابل ملاحظه ای روی رشد، ظاهر و عملکرد نهایی گیاه دارد. گیاه در مراحل مهم رشدی خود( درطول گل دهی، تشکیل و نمو میوه) به شدت نسبت به کمبود نیتروژن حساس است برای بررسی کمبود نیتروژن معمولا میزان کلی نیتروژن را در گیاه اندازه گیری نموده و یا میزان NO3 را دربافت های گیاه بررسی می کنند. اخیرا هم با ارزیابی و اندازه گیری کلروفیل این کار را انجام می دهند.

علائم کمبود گوگرد به علائم کمبود نیتروژن بسیار شبیه است. البته علائم کمبود گوگرد در تمام گیاه قابل مشاهده است ولی علائم کمبود نیتروژن ابتدا در برگ های مسن دیده می شود و با کاهش بیشتر میزان نیتروژن این علائم در تمام گیاه قابل رویت است. باید آنالیز های گیاهی انجام گیرد تا مشخص شود که عامل اصلی ایجاد علائم کدام عنصر است.

 آشنایی با علائم مسمومیت نیتروژن در گیاه گوجه فرنگی

مسمومیت نیتروژن به اندازه کمبود آن برای گیاهان گوجه فرنگی خطرناک است افزایش نتیروژن باعث ایجاد گیاهان پرپشت با برگ ها ی سبز تیره می شود. این گیاهان به حمله حشرات و بیماری ها حساس تر می باشند.

همچنین این گیاهان حساسیت بیشتری به تغییرات شرایط محیطی نشان می دهند مسمومیت نتیروژن علاوه بر اختلال در تشکیل جوانه و رشد میوه، باعث کاهش کیفیت میوه نیز می شود اگر میزان نیتروژن گیاه زیاد باشد کیفیت میوه تحت تاثیر استفاده از عناصری مانند پتاسیم بور که باعث بهبود کیفیت میوه می شوند قرار نمی گیرند.

آشنایی با عنصر  غذایی گیاهان آمونیوم

آشنایی با سمیت آمونیوم در گیاه گوجه فرنگی

علائم سمیت آمونبوم به صورت لکه هایی روی برگ و ساقه قابل مشاهده است. همچنین برگ ها به صورت فنجانی شکل در می آیند. بافت آوندی پوسیده می شوند که در نهایت منجر به مرگ گیاه در روز های گرم می شود. آمونیوم باعث اختلال در عملکرد کلسیم می شود.

کلسیم در حفظ یکپارچگی دیواره سلولی گیاه نقش دارد اگر ساقه یک گیاه آلوده درست بالای ریشه بریده شود، یک حلقه تیره از بافت های تخریب شده قابل مشاهده است.

البته برخی از بیمارگر های گیاهی هم این علائم را در ساقه ایجاد می کنند بنابراین باید این علائم به دقت مورد بررسی قرار گیرند تا عامل ایجاد آن مشخص شود. روش های مختلفی برای بررسی حضور بیمارگر در ساقه گیاهان آلوده وجود دارد.

برخی فیزیولوژیست ها اعتقاد دارند که سمیت آمونیوم در اتباط با کمبود کلسیم به طوری که یون آمونیوم باعث اختلال در نقش یون کلسیم در گیاه می شود.

آشنایی با عنصر غذایی گیاهان فسفر P

آشنایی با میزان عنصر فسفر در گیاه گوجه فرنگی

میزان فسفر در برگ های گوجه فرنگی بین 0.25 تا 0.70 درصد وزن خشک گیاه می باشد غلظت فسفر در گیاهان جوان بیشتر می باشد (0.5 تا 1درصد) و به تدریج سن گیاه میزان آن کم می شود همانند نیتروژن، جذب فسفر در زمان تشکیل میوه افزایش می یابد. و بعدا به شدت کاهش می یابد.

آشنایی با نقش  عنصر فسفر در گیاه گوجه فرنگی

از نظر بیو شیمیایی فسفر نقش مهمی در سیستم انتقال انرژی بازی می کند(در ساختار ترکیبات پر انرژی شامل آدنوزین تری فسفات، آدنوزین دی فسفات و فسفو کرتین وجود دارد که باعث آزاد شدن انرژی برای فعالیت گیاه می شود).

بنابراین کاهش فسفر به طور ملاحظه ای رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد. فسفر از اجزای اصلی اسید های نوکلئیک و فسفولیپییدهای غشای سلولی می باشد.

 آشنایی با علائم کمبود  عنصر فسفر در گیاه گوجه فرنگی

اولین نشانه کمبود این عنصر کاهش رشد است اگر این کمبود ادامه پیدا کند رنگ برگ های پیرتر ارغوانی تیره می شود. البته این تغییر رنگ ممکن است در اثر دماهای پایین (15/5درجه سانتی گراد) نیز اتفاق بیافتد.

از آن جایی که جذب فسفر توسط گیاه تا حدی تاثیر دما است، بنابراین اگر گیاه کمبود شدید فسفر نداشته باشد با کاهش دما علائم را نشان می دهد اگر دما به نقطه مناسب رشد گیاه برگردد این علائم ناپدید می شوند کمبود فسفر به راحتی توسط یک آنالیز گیاهی قابل ردیابی است. از آزمون بافت هم می توان استفاده کرد.

آشنایی باعلائم مسمومیت عنصر فسفر در گیاه گوجه فرنگی

تا همین اواخر محققین فکر می کردند که زیادی این عنصر نمی تواند باعث مشکل برای گیاه شود، ولی مطالعات جدید نشان می دهد که مسمومیت ناشی از فسفر، به طور معنی داری رشد گیاه گوجه فرنگی را تحت تاثیر قرار می دهد.

مشخص شده است که اگر میزان فسفر به بیش از یک در صد وزن خشک گیاه برسد خاصیت سمی پیدا می کند سمیت فسفر اثر غیر مستقیم روی گیاه دارد در واقع زیادی این عنصر عملکرد سایر عناصر غذایی به ویژه آهن، منیزیم و روی را تحت تاثیر قرار می دهد.به نظر می رسد که در ابتدا عملکرد عنصر روی را مختل می کند.

مشکل مسمومیت فسفر بیشتر در بستر های فاقد خاک اتفاق می افتد. دربرخی از بستر های کشت، کاربرد اولیه فسفر احتیاج محصول را تا آخر فصل تامین می کند. البته اگر فسفر و به ویژه کود هایی که حاوی فسفر هستند به طور مکرر استفاده شوند مسمومیت فسفر اتفاق می افتد.

تجمع  عنصر فسفر در بستر ریشه زایی گیاه گوجه فرنگی

با هر بار کاربرد یک محلول غذایی (حاوی فسفر،کلسیم و منیزیم) در بستر ریشه زایی ارگانیک یا غیر ارگانیک، عناصر فسفر، کلسیم و منیزیم رسوب می کنند. معمولا این عناصر به فرم کلوئیدی و در تماس با ریشه گیاهان رسوب می کنند و بخشی  از این رسوب ها در نتیجه اسیدی شدن ریشه حل می شوند.

آشنایی با عنصر غذایی گیاهان پتاسیم K

 آشنایی با میزان  عنصر پتاسیم در گیاه گوجه فرنگی

پتاسیم یک عنصر غیر آلی مهم در گیاه گوجه فرنگی می باشد. که میزان مناسب آن حدود 2/5 تا 5 درصد وزن خشک گیاه می باشد. مانند نیتروژن و فسفر، عنصر پتاسیم هم در ابتدا غلظتش بالا است( بیش از 5 در صد) ولی با افزایش سن گیاه، میزان آن کاهش می یابد.

پتاسیم به راحتی توسط ریشه جذب می شود و ممکن است در غلظت های بالاتر از میران فیزیولوژیک تجمع پیدا کند. به این تجمع به اصطلاح مصرف اشرافی می گویند. جذب پتاسیم در طول دوره رشد رویشی به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد و به سرعت بعد از میوه دهی کاهش می یابد.

پتاسیم نقش مهمی در کیفیت پس از برداشت میوه دارد و گیاهانی که در این دوره مهم، میزان کافی پتاسیم را دریافت نکرده باشند میوه هایی با کیفیت پایین تولید می کنند بنابریان میزان جذب پتاسیم باید بیشتر از میران مناسب و کافی آن برای رشد معمولی گیاه باشد. البته اگر کیفیت پایین میوه به خاطر زیادی مصرف نیتروژن باشد نمی توان با افزایش میزان پتاسیم کیفیت میوه را بهبود بخشید.

عنصر پتاسیم در گیاه متحرک است و به سرعت از بافت های مسن به سمت بافت های جوان مانند میوه های در حال رشد و گل ها حرکت می کند. کمبود پتاسیم به سرعت باعث ایجاد علائم در بافت های مسن گیاه می شود. چون این عنصر رشد میوه و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار می دهد باید اطمینان از کافی بودن آن، مدیریت با دقت و حساسیت زیادی در دستور کار قرار بگیرد.

آشنایی با نقش  عنصر پتاسیم در گیاه گوجه فرنگی

پتاسیم در حفظ تعادل یونی در گیاه نقش مهمی دارد همچنین این عنصر برای تولید قند ها و حرکت آن ها ضروری می باشد. این عنصر باعث فعال سازی بسیاری از آنزیم ها می شود. و یون K+ نقش مهمی در حفظ پتانسیل اسمزی سلول ها دارد.

پتاسیم عنصر بسیار مهمی برای عملکرد مناسب سلول های نگهبان روزنه های هوایی می باشد. اگر این عنصر در گیاه کم باشد روزنه های هوای بسته شده، تنفس و جذب آب توسط گیاه در کل میزان فتوسنتز کاهش می یابد.

آشنایی با علائم کمبود  عنصر پتاسیم در گیاه گوجه فرنگی

گیاهانی که دچار کمبود این عنصر هستند به راحتی پژمرده می شوند و رشد گیاه کند می شود. همان طور که گفته شد پتاسیم در گیاه متحرک است و از بافت های پیر و مسن به سهولت به بافت های جوان منتقل می شود.

بنابراین کمبود این عنصر ابتدا در برگ های مسن ظاهر می شود. اگر کمبود ادامه یابد برگ های پایینی گیاه نیز علائم کلروز را نشان می دهند. علائم کمبود پتاسیم به عنوان سوختگی برگ معرفی شده است.

همانطور که از اسمش مشخص است حاشیه برگ ها ظاهری سوخته به خود می گیرند البته علائم سوختگی ممکن است توسط کمبود سایر عناصر هم ایجاد شود ولی سوختگی حاشیه برگ ها از علائم اختصاصی کمبود پتاسیم می باشد.

آشنایی با عنصر غذایی گیاهان کلسیم Ca

آشنایی با میزان  عنصر کلسیم در گیاه گوجه فرنگی

دربرگ های گوجه فرنگی میزان کافی کلسیم حدود 0/9 تا 3/2 درصد وزن خشک گیاه می باشد. بیان شده که نیاز کلسیم گیاهان بسیار پایین است(حدود 0/08 وزن خشک گیاه) که در واقع شبیه عناصر غذایی کم مصرف می باشد.

میزان بالاتری از این عنصر لازم است تا اثر سمی یون های دیگر به ویژه فلزات سنگین کلبات، روی  و منگنز از بین برود. البته هنوز مشخص نشده است که آیا این موضوع در مورد گوجه فرنگی هم صحت دارد یا نه. برخی پیشنهاد کرده اند که میزان کلسیم محلول به جای میزان کلی آن در گیاه استفاده شود.

جذب کلسیم به غلظت آن در بستر ریشه زایی و میزان تنفس بستگی دارد. در زمان تنفس این یون به راحتی منتقل می شود.

بنابراین فاکتورهایی که تنفس گیاه را تحت تاثیر قرار می دهند انتقال کلسیم به قسمت های هوایی گیاه را هم تحت تاثیر قرار می دهند.نسبت جذب کلسیم از پتاسیم کمتر می باشد و در طول زندگی گیاه هم معمولا به صورت ثابت باقی می ماند.

آشنایی با نقش  عنصر کلسیم در گیاه گوجه فرنگی

کلسیم، عنصر ساختمانی تیغه میانی دیواره سلولی گیاه می باشد. این عنصر در حفظ ثبات غشای سیتو پلاسمی نقش دارد و به نظر می رسد که مهمترین نقش آن در گیاهان می باشد.

آشنایی با علائم کمبود  عنصر کلسیم در گیاه گوجه فرنگی

در ابتدا کمبود کلسیم ظاهر برگ را تغییر می دهد و باعث تغییر شکل و قهوه ای شدن نوک برگ می شود. برگ های جدید خیلی کند رشد می کنند و ظاهری غیر طبیعی دارند ممکن است برگ را  به اندازه واقعی خود نرسد همچنین کمبود کلسیم باعث می شود که رشد ریشه تحت تاثیر قرار گیرد و نوک ریشه به رنگ قهوه ای درآید.

کمبود کلسیم باعث ایجاد عارضه پوسیدگی گلگاه می شود. کلسیم برای رشد مناسب و متابولیسم فعال سلول های گیاه مورد نیاز است.

آشنایی با علائم مسمومیت  عنصر کلسیم در گیاه گوجه فرنگی

معمولا کلسیم به مقدار زیاد در گیاه تجمع پیدا نمی کند البته اگر غلظت کلسیم در گیاه زیاد باشد روابط بین یون های پتاسیم و منیزیم را تحت تاثیر قرار می دهد. زیادی کلسیم باعث القای کمبود منیزیم و پتاسیم می شود که احتمال کمبود منیزیم بیشتر است.

تجمع  عنصر کلسیم در بستر ریشه زایی گیاه گوجه فرنگی

با هر کاربرد محلول غذایی که شامل فسفر و کلسیم باشد(به بستر ریشه زایی ارگانیک یا غیر ارگانیک) رسوب کلسیم و فسفر اتفاق می افتد.

و در فرم کلوئیدی و در تماس با ریشه گیاه بخشی از رسوب ها توسط اسیدی شدن ریشه حل می شوند و باعث آزاد شدن کلسیم و فسفر شده و در نهایت این عناصر به خوبی توسط ریشه گیاه جذب می شوند. همان طور که گفته شد بهترین روش کنترل میزان عناصر غذایی بستر ریشه زایی، اندازه گیری EC می باشد.

آشنایی با عنصر غذایی گیاهان منیزیم Mg

آشنایی با میزان  عنصر منیزیم در گیاه گوجه فرنگی

میران این عنصر در برگ های گوجه فرنگی حدود 0/3 تا 0/9 درصد می باشد. البته ممکن است میزان منیزیم به حدود یک درصد وزن خشک گیاه هم برسد. در کشت های هیدروپونیک، کمبود منیزیم مانند کمبود ازت شایع است.

دلیل اصلی این کمبود عدم تعادل یون های کلسیم، پتاسیم و آمونیوم می باشد. برخی ارقام گوجه فرنگی بیشتر به منیزیم حساس هستند.

آشنایی با نقش  عنصر منیزیم در گیاه گوجه فرنگی

منیزیم بخش اصلی مواکول کلروفیل است که در فتوسنتز نقش مهمی دارد همچنین این عنصر باعث فعال شدن بسیاری از آنزیم های مسئول در فرآیند انتقال انرژی می شود، بنابراین کمبود این عنصر اثر زیادی روی رشد و نمو گیاه دارد.

درگیاهان C3 مانند گوجه فرنگی زمانی که این عنصر کاهش پیدا می کند تثبیت دی اکسید کربن و در نهایت تولید قند های مورد نیاز برای رشد فعال گیاه کم می شود منیزیم نسبت به کلسیم بیشتر متحرک است ولی با گذشت زمان همانند کلسیم، جذب منیزیم هم ثابت می شود.

نکته مهم این است که کلسیم فقط در آوند چوبی حرکت می کند در حالی که منیزیم هم در آوند چوبی و هم در آوند آبکشی حر کت می کند.

آشنایی با علائم کمبود عنصر منیزیم در گیاه گوجه فرنگی

علائم کمبود منیزیم بسیار واضح است. بین رگبرگ ها کلروز مشخصی به وجود می آید این علائم بیشتر در برگ های مسن مشاهده می شود. اگر کمبود منیزیم در اواسط فصل رشد اتفاق بیافتد معمولا تشخیص آن سخت خواهد بود کمبود منیزیم ممکن است توسط تنش های مختلف محیطی و فیزیولوژیکی القا شود.

اگر تعادل یون های پتاسیم و منیزیم، کلسیم و منیزیم یا آمونیوم و منیزیم به هم بخورد باز هم کمبود منیزیم اتفاق خواهد افتاد. از بین یون های منیزیم کمترین رقابت کننده برای جذب ریشه ی است یون های کلسیم و منگنز روی جذب منیزیم اثر می گذارند.

افزایش جذب یون کلسیم باعث افزایش فعالیت های فیزویولوژیکی گیاه می شود. زمانی که میزان منیزیم کاهش می یابد میزان زیاد یون منگنز از اختلال در فرآیندهای بیو شیمایی جلوگیری می کند. زمانی که میزان منیزیم کاهش می یابد، حساسیت گیاه به بیماری های قارچی و پوسیدگی گلگاه افزایش می یابد.

آشنایی با علائم مسمومیت  عنصر منیزیم در گیاه گوجه فرنگی

درشرایط معمولا مسمومیت منیزیم اتفاق نمی افتد. با این وجود برخی محققین پیشنهاد کرده اند که غلظت منیزیم در محلول غذایی و گیاه نباید بیشتر از غلظت کلسیم باشد تا تعادل مناسب یونی برای رشد و نمو بهینه گیاه حفظ شود.

تجمع عنصر منیزیم در بستر ریشه زایی گیاه گوجه فرنگی

با هر بار افزودن محلول غذایی شامل منیزیم و فسفر به بستر ریشه زایی( ارگانیک یا غیر ارگانیک ) ممکن است منیزیم رسوب کند. بخشی از این رسوب ها در فرم فیزیکی خود در تماس با ریشه گیاهان توسط اسیدی شدن ریشه حل می شوند و باعث آزاد شدن منیزیم و فسفر می شوند به همین دلیل منبع خوبی از این عناصر در دسترس گیاه قرار می گیرد.

آشنایی با عنصر غذایی  گیاهان گوگرد S

آشنایی با میزان  عنصر گوگرد در گیاه گوجه فرنگی

دامنه کفایت گوگرد در برگ های گیاه گوجه فرنگی 0/30 تا 1/20 وزن خشک گیاه می باشد میزان بیش از یک درصد گوگرد در بافت های گیاهی چندان غیر معمول نیست

آشنایی با نقش عنصر گوگرد در گیاه گوجه فرنگی

گوگرد یکی از اجزای آمینو اسید های سیستئین ویتامین می باشد که این آمیونو اسیدها نقش های مختلف و مهمی در گیاه بر عهده دارند. گوگرد به صورت یون So4 توسط ریشه های گیاه جذب می شود.

آشنایی با علائم کمبود عنصر گوگرد در گیاه گوجه فرنگی

علائم کمبود گوگرد کاملا مشابه با علائم کمبود نیتروژن می باشد بنابراین ممکن است متخصصین تغذیه گیاه را به اشتباه بیندازد. با این وجود کمبود گوگرد باعث کاهش کلی رنگ سبز گیاه می شود. در حالی که کمبود ازت باعث می شود برگ های مسن تر رنگ سبز خود را از دست بدهند.

البته لازم است که به جای استفاده از علائم به تنهایی برای تشخیص کمبود آن عنصر از آنالیز های گیاهی استفاده شود. بسیاری از محققین بر این باورند که ارتباط گوگرد و ازت از غلظت گوگرد به تنهایی بسیار مهم تر است. بنابراین درصد گوگرد مقیاس بهتری نسبت به میزان گوگرد در گیاه است.

آشنایی با عناصر  غذایی کم مصرف گیاه گوجه فرنگی

گیاهان به مقادیر کمتری از عناصر غذایی کم مصرف  درمقایسه با عناصر غذایی پر مصرف نیاز دارند با این وجود عناصر غذایی کم مصرف به اندازه عناصر غذایی پر مصرف برای گیاهان مهم و حیاتی هستند غلظت مناسب و کافی عناصر کم مصرف حدود 10000 برابر کمتر از غلظت مورد نیاز برای عناصر پر مصرف می باشد.

از نظر کنترل و مدیریت، عناصر غذایی کم مصرف نسبت به برخی از عناصر غذایی پر مصرف مهم تر می باشند. این موضوع به ویژه در بستر های بدون خاک حائز اهمیت است. برای برخی از عناصر غذایی کم مصرف میزان مورد نیاز بسیار کم می باشد واگر کمتر یا بیشتر از این میزان در گیاه باشند باعث علائم کمبود و یا مسمومیت در گیاه می شوند.

معمولا علائم مسمومیت و کمبود به وسیله چشم و به سختی تشخیص داده می شوند، بنابراین لازم است که یک آنالایز گیاهی برای اطمینان انجام گیرد. کمبود عناصر غذایی کم مصرف خیلی سریع و به آسانی اتفاق می افتاد در حالی که مسمومیت (فزونی) این عناصر به ندرت اتفاق می افتد هر چند که غیر ممکن نیست.

مسمومیت گیاه گوجه فرنگی در بستر ریشه زایی

اگر مسمومیت اتفاق بیافتد تولید کننده، باید به فکر تولید محصول جدید باشد. بنابراین باید بسیار  مراقب مسمومیت عناصر غذایی کم مصرف گیاه بود و غلظت آن ها در بستر ریشه زایی  به دقت اندازه گیری شود. با تغییر pH یا با تغییر یک عنصر پر مصرف مانند فسفر، میزان در دسترس بودن برخی از عناصر کم مصرف مانند آهن، روی و منگنز تغییر می کند.

بنابراین نکته بسیار مهمی که باید به آن دقت شود این است که در محلول غذایی میزان pH و غلظت برخی عناصر غذایی پر مصرف به دقت کنترل گردد.ممکن است غلظت های کافی برخی از عناصر غذایی به صورت طبیعی (در آب مورد استفاده برای محلول غذایی یا بستر ریشه زایی) وجود داشته باشد.

بنابراین نیاز به استفاده از این عناصر را مرتفع می کند. بنابراین بهتر است که بعد از ساختن محلول غذایی و بعد از تماس با محیط (آب و بستر ریشه زایی) غلظت عناصر غذایی کم مصرف تعیین شود. همچنین بستر ریشه زایی و گیاهان باید مورد ارزیابی قرار گیرند تا مطمعئن گردید میزان  عناصر کم مصرف به اندازه کافی باشد.

آشنایی با عنصر غذایی گیاهان بور B

آشنایی با میزان  عنصر بور در گیاه گوجه فرنگی

میزان مورد نیاز بور در برگ گوجه فرنگی حدود 25 تا 75 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک گیاه می باشد میزانی که باعث کمبود و مسمومیت بور در گیاه می شود بسیار به این میزان مورد نیاز بور(حدپایین و حد بالا) نزدیک است.

معمولا بور در حاشیه برگ ها تجمع پیدا می کند و میزان تجمع در حاشیه برگ ها 5 تا 10 برابر بیشتر از سایر نواحی برگ می باشد. بنابراین نسبت حاشیه به کل برگ به طور معنی داری، آزمایش سنجش بور را در گیاه (برگ) تحت تاثیر قرار می دهد.

آشنایی با نقش  عنصر بور در گیاه گوجه فرنگی

عنصر بور در سنتز کربوهیدرات و انتقال قند، رشد و نمو گرده و فعالیت های سلولی مانند تقسیم، تمایز بلوغ، تنفس و غیره نقش دارد.

آشنایی با علائم کمبود  عنصر بور در گیاه گوجه فرنگی

گیاهانی که دچار کمبود بور هستند علائم مختلفی نشان می دهند اولین علائم، کم شدن رشد گیاه است که در نهایت باعث می شود کل گیاه دچار کوتولگی شود. اگر میزان بور کاهش چشم گیری یابد سلول های زایشی نوک ریشه و گیاه از بین می روند.

کل گیاه ترد و شکننده می شود(به دلیل از بین رفتن دیواره سلولی) و برگ ها به راحتی از ساقه جدا می شوند. سرعت نمو میوه کاهش یافته و یا ثبات لازم را ندارد که این موضوع بستگی به شدت کمبود بور دارد. اگر تعادل بور در گیاه به هم بخورد کیفیت میوه کاهش می یابد.

 آشنایی با علائم مسمومیت  عنصر بور در گیاه گوجه فرنگی

چون بور در حاشیه برگ ها تجمع پیدا می کند اولین علائم مسمومیت آن تغییر رنگ و در نهایت مرگ حاشیه برگ ها است.علائم مسمومیت بور فقط در اطراف نوک برگ اتفاق می افتد که این قسمت ها قهوه ای شده و در نهایت سلوب های این نواحی می میرند.

سمیت بور به راحتی در محیط های غذایی و به دلیل استفاده بیش از حد آن اتفاق می افتد. حتی این مسمومیت ممکن است در آب های طبیعی هم وجود داشته باشد سطوح بور در گیاه گوجه فرنگی باید طور مرتب مورد ارزیابی قرار بگیرد.

آشنایی با عنصر غذایی گیاهان کلر Cl

 آشنایی با میزان عنصر کلر در گیاه گوجه فرنگی

میزان کلر در برگ های گوجه فرنگی حدود 20 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک گیاه تا حدود 0/15 درصد در ماده خشک می باشد. برگ هایی که حدود یک درصد کلر دارند به سرعت علائم مسمومیت را نشان خواهند داد. ولی تا به حال میزان مناسب و کافی کلر برای برگ های گوجه فرنگی ارزیابی و معرفی نشده است.

آشنایی با نقش  عنصر کلر در گیاه گوجه فرنگی

اطلاعات چندانی در مورد نقش کلر در گوجه فرنگی وجود ندارد و مشخص شده است زمانی که این عنصر در گیاه کاهش می یابد برخی گیاهان مانند گوجه فرنگی دچار پژمردگی شده و به آسانی به بسیاری از بیماری های قارچی حساس می شوند.

آشنایی با علائم کمبود و مسمومیت عنصر  کلر در گیاه گوجه فرنگی

چون کلر همیشه در محیط وجود دارد به نظر می رسد که کمبود این عنصر هیچ موقع اتفاق نمی افتد مگر این که شرایط غیر معمول وجود داشته باشد ولی زمانی که میزان کلر زیاد باشد خطرات زیادی گیاه را تهدید می کند به ویژه که گیاهان در تماس با محیط حاوی مقادیر زیاد نمک قرار گیرند. علائم مسمومیت کلر شامل سوختگی نوک و حاشیه برگ ها و همچنین زرد شدن کاهش برگ ها در گیاهان می باشد.

 آشنایی با عنصر تغذیه گیاهان مس(Cu)

 آشنایی با میزان عنصر مس در گیاه گوجه فرنگی

میزان مناسب مس برای بافت گیاه گوجه فرنگی بین 5 تا 16 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک گیاه می باشد فاصله بین میزان کمبود و مسمومیت برای این عنصر بسیار کم می باشد. به طوری که مسمومیت زمانی اتفاق می افتد که میزان این عنصر در برگ ها از 15 میلی گرم بیشتر باشد.

آشنایی با نقش  عنصر مس در گیاه گوجه فرنگی

مس در انتقال الکترون در فرآیند فتوسنتز نقش دارد. مس جزئی از پروتئین کلروپلاست می باشد و همچنین مشخص شده است که فعال کننده آنزیمی می باشد.

آشنایی با علائم کمبود  عنصر مس در گیاه گوجه فرنگی 

در اثر کمبود عنصر مس در گیاهان گوجه فرنگی، گیاهان کوتاه شده و برگ های مسن دچار کلروز می شوند. گیاهانی که در حد متوسط دچار کمبود مس هستند ممکن است رنگ سبز تیره به خود بگیرند و رشد کمی داشته باشند.

کمبود مس سبب می شود که رشد میوه تحت تاثیر قرار گیرد و میوه ها کوچک و بد شکل خواهند شد. علاوه بر این پیچیدگی برگ ها و مرگ نوک رویشی گیاه ممکن است در اثر کمبود این عنصر اتفاق بیوفتد.

آشنایی با علائم مسمومیت عنصر مس در گیاه گوجه فرنگی

در کشت های هیدروپونیک اگر میزان مس بسیار زیاد باشد(بیش از0/1 میلی گرم) ریشه ها به شدت آسیب می بینند.

 آشنایی با عنصر غذایی گیاهان آهن Fe

آشنایی با میزان  عنصر آهن در گیاه گوجه فرنگی

میزان کافی آهن در برگ های گوجه فرنگی حدود 50 تا 100 میلی گرم بر کیلو گرم وزن خشک گیاه(پی پی ام) غلظت بحرانی و مهم این عنصر حدود 50 پی پی ام گزارش شده است بیش از 75 درصد آهن گیاه در کلرو پلاست واقع شده است.

آهن در گیاه به صورت یک فسفو پروتئین به نام فایتو فریتین ذخیره می شود. غلظت های بالای آهن هیچ تاثیر مخربی بر گیاه ندارد. بنابراین زیاد غیر معمول نیست. اگر غلظت آهن در گیاه به بیش از صد ها میلی گرم برسد. ولی میزان کلی آهن در گیاه ممکن است کمی مهم باشد(تا حدودی شبیه به کلسیم)به طوری که غلظت های محلول(پایدار و ناپایدار این عنصر میزان کافی بودن آن را مشخص می کند.

آزمون های خاصی برای اندازه گیری این فرم از آهن دربافت گیاهی طراحی شده است همچنین روش های خاصی برای تعیین میزان آهن فعال در بافت گیاهی طراحی شده است. همچنین روش های خاصی برای تعیین میزان آهن فعال در بافت برگ ابداع شده است. در واقع ارتباط بین آهن و گیاه بسیار پیچیده است، علاوه بر آن همبستگی بین میزان آهن در بافت و عملکرد گیاه نیز مشخص می شود.

آشنایی با نقش  عنصر آهن در گیاه گوجه فرنگی

آهن نقش مهمی در سیستم های مختلف انتقال انرژی در گیاه دارد همچنین در فرآیند فتوسنتز و تشکیل مولکول کلروفیل دخالت دارد، به همین دلیل گیاهان دچار کمبود آهن، حالت کلروزه به خود می گیرند.

آشنایی با علائم کمبود عنصر آهن در گیاه گوجه فرنگی

یکی از علائم کمبود آهن در گیاه از بین رفتن رنگ سبز گیاه به دلیل فقدان کلروفیل(رنگدانه سبز) می باشد.علائم کمبود آهن شبیه به علائم کمبود منیزیم می باشد ولی ابتدا در بافت های جوان قابل مشاهده است.

در حالی که علائم کمبود منیزیم ابتدا در بافت های مسن دیده می شود این علائم ممکن است

با علائم کمبود سایر عناصر مانند گوگرد، منگنز و روی اشتباه گرفته شود. بنابراین لازم است میزان آهن در گیاه توسط یک آنالیز گیاهی یا آزمون بافت مشخص شود.

زمانی که گیاه دچار کمبود آهن است، بر طرف کردن نیاز گیاه به این عنصر بسیار مشکل به نظر می رسد مشخص شده است که کمبود آهن به طور ژنتیکی کنترل می شود به طوری که برخی گیاهان قادر به متابولیسم طبیعی آهن نبستند و بنابراین به محلول پاشی آهن روی برگ ها واکنش نشان نمی دهند.

خاک و بستر های آلی گیاه گوجه فرنگی

اگرچه کاربرد آهن کلات کننده، کمبود آهن را در خاک و بستر های آلی فاقد خاک جبران می کند با این حال جبران کمبود آهن برای ارقام حساس به آهن، یک مشکل اساسی به شمار می آید. کمبود آهن در کشت های هیدروپونیک نسبت به سایر سیستم های رشد راحت تر کنترل می شود.

سیستم های کشت فاقد خاک که از یک بستر ریشه زایی ارگانیک استفاده می کنند فوق العاده به کمبود آهن حساس می باشند. در گیاهان گوجه فرنگی که به سرعت در شرایط نوری زیاد رشد می کنند علائم کمبود آهن در قسمت های جوان و تازه تشکیل شده قابل مشاهده است با گذشت زمان و بالغ شدن گیاه این علائم ناپدید می شوند.

حرکت آهن به برگ های جوان برای جلوگیری از ایجاد علائم کافی نمی باشد ولی در نهایت کمبود آهن در بافت های توسعه یافته جبران می شود و علائم کمبود ناپدید می شوند.

آشنایی با عنصر تغذیه گیاهان منگنز Mn

آشنایی با میزان عنصر منگنز در گیاه گوجه فرنگی

مقدار مناسب منگنز در برگ های گوجه فرنگی بین 40 تا 200 گرم در کیلو گرم وزن خشک گیاه می باشد غلظت منگنز در حاشیه برگ ها 2 تا 5 برابر قسمت های برگ می باشد.

 آشنایی با نقش  عنصر منگنز در گیاه گوجه فرنگی

نقش عنصر منگنز شبیه به آهن می باشد منگنز در فرآیند های  اکسیداسیون-احیاء در سیستم انتقال الکترون فتوسنتزی نقش دارد.

منگنز کوفاکتور سیستم آنزیمی اکسیداز ایندول استیک اسید می باشد و می تواند جانشین منیزم در واکنش آنزیمی شود، بنابراین کاهش این عنصر فعالیت کلروپلاست را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث ایجاد کلروز بین رگبرگ ها مشابه کمبود منیزیم می شود.البته علائم کمبود منیزیم بیشتر در برگ های جوان مشاهده می شود.

آشنایی با علائم کمبود منگنز در گیاه گوجه فرنگی

علائم کمبود منگنز ابتدا در برگ های جوان قابل مشاهده است که به صورت کلروز رگ برگ ها می باشد این علائم کمبود منیزیم در برگ های مسن نمایان می شود.

گیاهانی که دچار کمبود منگنز هستند ممکن است رشد کمتری داشته باشند. می توان با محلول پاشی منگنز روی برگ ها یا اضافه کردن یک فرم محلول آن به بستر ریشه زایی، کمبود منگنز را جبران کرد.

 آشنایی با علائم مسمومیت عنصر منگنز در گیاه گوجه فرنگی

علائم اولیه مسمومیت در گیاه تقریبا شبیه به علائم کمبود می باشد. با گذشت زمان علائم به صورت لکه های قهوه ای روی برگ های مسن و گاهی لکه های سیاه روی ساقه و میوه قابل تشخیص می باشد. این علائم را معمولا به نام سرخک می شناسند.

زمانی که میزان منگنز زیاد باشد این احتمال وجود دارد که علائم مشخص کمبود آهن در گیاه مشاهده شود. این موضوع موجب تشخیص اشتباه بین مسمومیت منگنز و کمبود آهن و در نتیجه کاربرد نامناسب تر کیب کودی می شود.

بنابراین آنالیز های گیاهی انجام گیرد تا مشخص شود عامل اصلی ایجاد علائم کدام یک است. فسفر باعث تسریع جذب منگنز می شود و زمانی که میزان آن در بستر ریشه زایی زیاد باشد این احتمال وجود دارد که کمبود منگنز گیاه جبران شود البته باید مراقب بود که زیادی فسفر باعث جذب زیاد منگنز و در نتیجه ایجاد علائم مسمومیت منگنز نشود.

 آشنایی با عنصر تغذیه گیاهان مولیبدن Mo

 آشنایی با میزان عنصر مولیبدن در گیاه گوجه فرنگی

میزان احتیاج گیاه به مولیبدن بسیار ناچیز می باشد. سطح مورد نیاز گیاه گوجه فرنگی کمتر از 0/5 میلی گرم در کیلو گرم وزن خشک گیاه می باشد. میزان مولیبدن در گیاهان طبیعی گوجه فرنگی بین 0/5 تا 1 میلی گرم می باشد. البته ممکن است مقدار این عنصر از این هم بیشتر باشد که هیچ تاثیر سمی برای گیاه ندارد.

 آشنایی با نقش  عنصر مولیبدن در گیاه گوجه فرنگی

یک جزء مهم از دو آنزیم دخیل در متابولیسم نیتروژن می باشد تثبیت نیتروژن توسط باکتری های تثبیت کننده ازت و همچنین احیای NO3 منفی توسط آنزیم نیترات ردوکتاز نیازمند عنصر مولیبدن است بنابراین گیاه گوجه فرنگی که تمام نیاز خود به نیتروژن را توسط جذب یون آمونیوم مرتفع می سازد نیازی به مولیبدن ندارد.

 آشنایی با علائم کمبود  عنصر مولیبدن در گیاه گوجه فرنگی

علائم کمبود مولیبدن شبیه به علائم کمبود نیتروژن می باشد در واقع در اثر کمبود این عنصر، رشد گیاه و توسعه گل محدود می شود.

آشنایی با عنصر تغذیه گیاهان روی Zn

آشنایی با میزان  عنصر روی در گیاه گوجه فرنگی

مقدار مناسب روی در بافت برگ گوجه فرنگی حدود 20 تا 50 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک گیاه می باشد. میزان بحرانی و مورد نیاز روی در بسیاری از گیاهان مانند گوجه فرنگی در حدود 15 پی پی ام می باشد.

اگر به میزان 1 تا 2 میلی گرم از مقدار بحرانی 15 میلی گرم کم و یا زیاد شود ممکن است باعث ایجاد رشد غیر طبیعی در گیاه شود.بنابراین این موضوع بسیار مهم است که مقدار دقیق غلظت روی گیاه توسط آنالیز های گیاهی شود.

آشنایی با نقش  عنصر روی در گیاه گوجه فرنگی

روی یک فعال کننده آنزیمی است و مانند منگنز و منیزیم نقش های آنزیمی یکسانی دارد. مشخص شده است که آنزیم کاربونیک آن هیدرزا اختصاصی فقط توسط روی فعال می شود. احتمالا روی نقش های مهم دیگری هم دارد که به خوبی مشخص نشده اند. مطالعات فراوانی در مورد ارتباط بین روی و فسفر و همچنین روی و آهن انجام گرفته است.

این مطالعات نشان می دهند که غلظت های زیاد فسفر(بیش از یک درصد) در گیاه عملکرد طبیعی روی را دچار اختلال می کند و همچنین مشخص شده است که غلظت های زیاد روی، جذب استفاده آهن توسط گیاه را دچار مشکل می کند.

آشنایی با علائم کمبود عنصر  روی در  گیاه گوجه فرنگی

علائم کمبود روی به صورت کلروز در نواحی بین رگبرگ برگ های جوان مشخص است. رشد گیاه و برگ ها محدود شده و گیاه کوتوله به نظر می رسد. زمانی که میزان کمبود روی افزایش یابد برگ ها می میرند و می ریزند.

مشخص شده که فسفر می تواند باعث القای کمبود روی شود در این حالت علائم به صورت سوختگی حاشیه تمام برگ ها می باشد. البته در اثر کمبود پتاسیم هم حاشیه برگ ها می میرند ولی از بین رفتن سلول ها در حاشیه فقط در برگ های پایینی اتفاق می افتد. علائم ممکن است با کمبود منگنز، منیزیم و آهن اشتباه شود، بنابراین لازم است از آنالیز های گیاهی استفاده شود.

آشنایی با علائم مسمومیت  عنصر روی در گیاه گوجه فرنگی

بسیاری از گونه های گیاهی مقادیر زیاد روی(در حدود 100 پی پی ام) را در بافت های خود بدون هیچگونه تاثیر در عملکرد سلول ها تحمل می کنند. با این وجود سطوح بالای روی ممکن است باعث القای کمبود آهن شود.

جذب عناصر غذایی توسط گیاه گوجه فرنگی

سیزده عنصر معدنی ذکر شده از طریق ریشه ها هم به فرم کاتیونی و هم به فرم آنیونی از بستر ریشه زایی جذب می شوند. ارتباط بین این عناصر می تواند تاثیر زیادی روی گیاه داشته باشد. فرم یک عنصر چه در محلول غذایی و چه در محلول حاوی خاک معدنی و یا بستر های بدون خاک، به شدت جذب و استفاده این عنصر را توسط گیاه تحت تاثیر قرار می دهد.

دو عنصری که فرم آن ها رشد گیاه گوجه فرنگی را تحت تاثیر قرار می دهد ازت و آهن می باشند. جذب عناصر غذایی ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم برای گیاهان گوجه فرنگی که در مزرعه کشت شده بودند مورد بررسی قرار گرفته است.

مشخص شده که بعد از 56 روز تجمع وزن خشک عنصر در گیاه به صورت خطی (5/5گرم در روز) بوده و بعد از 70 روز میزان خشک عنصر در بافت رویشی مشابه میوه می باشد (4/9گرم در روز).تجمع عناصر غذایی بعد از 70 روز مطابق با جدول 3-4 می باشد.

تجمع عناصر ازت، فسفر و پتاسیم در میوه در حدود 10 برابر آن در بافت های رویشی بوده و عنصر کلسیم 20 برابر بیشتر در میوه تجمع پیدا کرد. درحالی که میزان منیزیم در بافت رویشی و میوه یکسان می باشد. این نتایج نشان می دهد که در زمان میوه دهی باید میزان کافی از عناصر در اختیار گیاه قرار گیرد. علاوه بر این تولید کنندگان به طور مداوم وضعیت غذایی گیاهان را مورد ارزیابی قرار دهند.

 آشنایی با عناصر مفید گیاه گوجه فرنگی

اعتقاد بر این است که بیش از 16 عنصر ضروری که جدیدا گروه بندی شده اند برای حداکثر رشد گیاه مورد نیاز است. هیدروپونیک در حدود 20 عنصر در محلول های غذایی پیشنهاد شده است. این عناصر عبارتند از:

آلومنیوم،آرسینک،باریوم،بیسموت،برم،کادمیوم،کروم،کبالت،فلوئور،ید،لیتیوم،سرب،جیوه،نیکل،روبیدیوم،سلنیوم،اترونیوم،قلع،تیتانیوم،وانادیوم.

مهمترین عناصر  گیاه گوجه فرنگی

مهمترین عناصر  گیاه گوجه فرنگی عبارتند از:

1. آلومینوم
2. کبالت
3. ید
4. لیتیوم
5. روبیدیوم
6.  سلنیوم
7. سیلیسیوم
8. نقره
9. سدیم
10. استرونتیوم
11. تیتانیوم
12. وانادیوم

آشنایی با نقش اسید هیومیک در گیاهان

اسید هیومیک به دلیل تاثیری که بر رشد گیاه دارد مورد توجه قرار گرفته است. مشخص شده است که اسید هیومیک و اسید فولویک تاثیر مثبتی بر رشد گیاه دارند. ترکیب اسید هیومیک باتوجه به منبع آن(خاک یا مواد ارگانیک) متفاوت است.

همچنین نحوه استخراج و خالص سازی این ماده هم در ترکیب آن نقش دارد. مشخص شده است زمانی که اسید هیومیک یه گوجه فرنگی هایی که در مرحله میوه دهی هستند. اضافه شود، از اثرات منفی نور زیاد که باعث پژمردگی  گیاه می شود جلوگیری می کند. البته با اضافه کردن این ترکیب هیچ تغییری در کیفیت میوه گوجه فرنگی مشاهده نشده است.

 آشنایی با مدیریت عناصر غذایی مورد نیاز گیاه گوجه فرنگی

یکی از مهم ترین موفقیت های هر نوع سیستم پرورش این است که مقدار و میزان عناصر مورد نیاز گیاه در حد نرمال نگه داشته شود. این موضوع کار آسانی نیست، به ویژه زمانی که گیاهان گوجه فرنگی در خاک کاشته می شوند( چه در مزرعه و چه در گلخانه).

به دست آوردن حداکثر موفقیت در کشت هیدروپونیک و یا کشت در بستر های ارگانیک بدون خاک در گلخانه بسیار دشوار می باشد آنالیز گیاهی، آزمون بافت گیاهی و آزمون خاک راه کارهایی عملی و کاربردی برای مدیریت مطلوب عناصر غذایی در گیاه می باشند.

 آشنایی با آنالیز  غذایی گیاهان

وضعیت عذایی گیاه به وسیله آنالیز های گیاهی به خوبی مشخص می شود انواع بافت هایی که برای بررسی توسط آنالیزهای گیاهی پیشنهاد شده است عبارتند از:

1. برگ های نزدیک به گل آذین انتهایی.
2. برگ های بالغ شاخه های جوان(درگلخانه)
3. برگ های بالغ گیاه سالم
4. برگ های انتهایی برگ بالغ

نتایج آنالیزهای گیاهی باید با دقت تفسیر شوند و این اطمینان را به دست آورد که نتایج به دست آمده با پخش گیاهی مورد آزمایش و مرحله رشدی گیاه مطابقت دارد.

میزان عناصر غذایی ضروری در گیاه گوجه فرنگی

میزان عناصر ضروری در گیاه بایستی در سطح مناسب و نرمال قرار داشته باشد. زمانی که میزان یک عنصر ضروری پایین تر یا بالاتر از دامنه نرمال آن برای گیاه باشد علائم مشخصی نمایان می شوند.

منابع مورد استفاده

جعفرنیا،.س. و همایی، م. ۱۳۸۷. راهنمای جامع و مصور کشت گلخانه ای خیار، گوجه فرنگی، فلفل و

توت فرنگی. چاپ ششم. مجتمع آموزش کشاورزی سبز ایران با همکاری انتشارات سخن گستر ۴۷۸ صفحه.

حسندخت م.ر.1386.مدیریت گلخانه (تکنولوژی تولید محصولات گلخانه ای). چاپ دوم. انتشارات سلسبیل. ۳۷۶ صفحه.

قادری، ر.، احمدی، ع.، آغه رمضانی، ح. و صادقی، ا. ۱۳۸۹. تشخیص و مدیریت آفات و بیماری های محصولات گلخانه ای (خیار، گوجه فرنگی، فلفل، توت فرنگی، گل و گیاهان زینتی). انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی. ۳۳۴ صفحه.

قشی ر و کافی، م. ۱۳۷۸، گوجه فرنگی صنعتی از کاشت تا برداشت. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. ۸۰ صفحه.

نصوحی، غ. ۱۳۸۴. گوجه فرنگی در گلخانه با تأکید بر تولید به روش ارگانیک. چاپ سوم. نشر نصوح. ۱۶۴ صفحه.

نظری، ف. ۱۳۸۸. جزوه سبزی کاری عمومی برای دانشجویان کارشناسی باغبانی. دانشگاه کردستان. ۲۴۰ صفحه.

برای مشاهده اخبار روز صنعت پسته و مطالب مفید کشاورزی و پسته به کانال پسته رفسنجان بپیوندید 

برای عضویت در کانال بر روی تصویر زیر کلیک کنید: