زمستان زمان بسیار مناسبی برای رسیدگی به درخت است. برخی از مراقبتها مانند هرس درختان در زمستان به منظور تحت تاثیر قرار دادن رشد و باروری آنها انجام میشود که در نتیجه به سلامت کلی درختان منجر میشود.
به عنوان مثال هرس درختان میوه برای به حداکثر رساندن تولید میوه، فقط باید در حالی که درختان در زمستان به خواب زمستانی فرو رفته و در حال استراحت هستند انجام شود.
در این مقاله از وبلاگ پسته رفسنجان به هرس درختان در زمستان و مزایای آن پرداخته شده است. با ما همراه باشید.
هرس زمستانه درختان چیست؟
هرس زمستانه در هنگام خواب درختان در زمستان انجام میشود که به آن هرس سیاه یا هرس خشک نیز میگویند.
شاخه مهمترین قسمت درخت است که در این فصل هرس میشود، چون شاخهها نقش بسیار مهمی در مقاومت گیاه در برابر تنشهایی مانند باد، یخبندان و همچنین وزن میوهها بر عهده دارند.
اهمیت هرس درختان در زمستان
درختانی که شاخههای زیاد و متراکمی دارند از نظر زیبایی، رسیدن نور و میوهدهی مناسب نیستند در نتیجه انجام هرس در زمستان برای آنها باید در اولویت قرار گیرد.
هرس، درخت را جوان میکند و به درختان جوانی که در مرحله شکلگیری هستند فرم زیبایی میبخشد.
شاخههای درختان به دلایل متعددی هرس میشوند، که همگی منجر به داشتن درختی با ظاهر مناسبتر و عملکرد بهتر میشوند.
اگرچه درختان بدون هرس کاملاً طبیعی رشد میکنند، اما انجام هرس به طور منظم باعث میشود تا درختان شما از توانایی بالقوه خود برخوردار شوند و عمر طولانی داشته باشند.
مزایای هرس درختان در زمستان
انجام هرس در زمستان فوایدی دارد که در ادامه ذکر شده است:
- اصلاح شکل و ساختار درخت: هرس درختان در زمستان به صورت کلی به اصلاح شکل و ساختار درخت کمک میکند. با حذف شاخههای خشک و مزاحم میتوان شکل ظاهری درخت را بهبود بخشید و به زیبایی و توازن درخت کمک کرد.
- رشد و تقویت درخت: هرس شدید زمستانه درخت موجب تقویت شاخههای تولید شده در سال آینده میشود و باعث تحریک رشد جوانه گل در کل تاج درخت و تقویت درخت میشود.
- عدم انتشار آفات و بیماریها: هرس زمستانه درخت میتواند از گسترش بیماریها و آفات به خصوص آفات چوبخوار مانند سوسک پوست نارون جلوگیری کرده و سلامت درخت را حفظ کند.
- افزایش نوردهی به درخت: هرس باعث ورود نور و هوا به درون تاج درخت میشود، در نتیجه موجب کاهش بروز و انتشار بیماریها و آفات و افزایش کیفیت میوه در درختان میوه میشود.
- آمادهسازی برای رشد بهاری: هرس شاخههای ضعیف در زمستان میتواند درختان را برای رشد قویتر وسالمتر در بهار آماده کند.
- تسهیل عملیات باغبانی: هرس درختان در زمستان موجب تسهیل انجام عملیاتهای باغبانی مانند محلول پاشی انواع کودها، سمپاشی و برداشت میوه میشود.
زمان دقیق هرس درختان در زمستان
هرس زمستانه بعد از خزان درختان تا پیش از بیدار شدن درخت قبل از باز شدن جوانهها انجام میشود. با وجود این در تمام ماههای پاییز و زمستان این عمل میسر است. با این حال، زمان دقیق هرس درختان در زمستان بستگی به نوع درخت، شرایط محلی و هدف اصلی هرس دارد.
هرس درختان میوه در مناطق سردسیر باید در اواخر زمستان انجام شود. در این زمان، شیره درخت به کندی جریان دارد و مواد مغذی در تنه درخت ذخیره میشوند. بنابراین مشکلی برای درخت به وجود نمیآید.
هرس درختان مرکبات باید قبل از بیدارشدن درخت از خواب زمستانی و پیش از جوانه زدن انجام شود. در مناطق سردسیر، درختان مرکبات دیرتر جوانه میزنند، بنابراین نیاز به هرس دیرتری دارند.
چه درختانی در زمستان هرس میشوند؟
درختان متفاوتی در زمستان به هرس نیاز دارند که شامل گیاهانی مانند هورتانسیا، شمشاد، گل عروس، سرخدار، ارس و درختان میوهای مانند بادام، انگور، شلیل، انار، توت، سیب، پسته و گلابی میشوند.
روشهای هرس درختان در زمستان
انتخاب روش مناسب برای هرس ضروری است که بر اساس نوع درخت تعیین میشود، که شامل تنک کردن شاخه و هرس جوانه انتهایی است. در ادامه توضیح مختصری از هر کدام ارائه شده است.
تنک کردن شاخهها Thining out
تنک کردن به حذف کل شاخه گفته میشود. این روش جهت جلوگیری از ازدیاد شاخهها و باز کردن وسط درخت برای نورگیری بهتر شاخههای بارده انجام میشود، تا درخت در تمام جهات تعادل خود را حفظ کند و باردهی در کل درخت توزیع گردد.
در بعضی از درختان مانند انگور هرس از این نوع انجام میشود اما درختانی مانند سیب و گلابی که هرس خفیف سالیانه نیاز دارند بیشتر هرس سرزنی برای آنها انجام میشود.
هرس جوانه انتهایی Terminal bud
هرس جوانه انتهایی به معنای حذف جوانه انتهایی که در اصطلاح باغبانی به روش کوتاه کردن سرشاخهها یا Heading back هم معروف است.
برای بالا رفتن هر چه بیشتر و بهتر ساقه و تنه اصلی باید پدیدهای این بالا رفتن را تسریع و تسهیل کند.
جوانه انتهایی با فرستادن هورمونهای بازدارنده رشد به جوانههای پایینتر از خود آنها را از حرکت بازمیدارد و خود به طرف بالا حرکت میکند. درنتیجه در هرس به روش حذف سرشاخهها در حقیقت فشار از روی جوانههای جانبی برداشته میشود و آنها نیز شروع به رشد میکنند.
هرس گیاهان علفی و گیاهانی که یک تنه و یک ساقه دارند از این نوع است.
چه درختانی نیاز به هرس ندارند؟
درختان سوزنی برگ مانند کاج و صنوبر و سرو و غیره نیاز به هرس کردن ندارند.
درختانی مانند افرا و توس در صورت هرس صمغ از آنها خارج میشود، که بهتر است آنها را هرس نکنید.
درختانی که تازه کاشته شدهاند به دلیل تغذیه و تولید انرژی به تمام شاخ و برگ خود نیاز دارند و بهتر است که هرس نشوند.
علاوه بر درختانی که به طور کلی نیاز به هرس ندارند، تعدادی از آنها هستند که در زمستان نباید هرس شوند. با ما همراه باشید تا این نوع درختان را بشناسیم که مبادا اشتباه هرس شوند.
چه درختانی را نباید در زمستان هرس کرد؟
بسیاری از درختان به هرس نیاز دارند تا سلامت و زیبایی آنها تامین شود، اما تعدادی از آنها هم وجود دارند که بهتر است که در زمستان هرس نشوند. این درختان عبارتند از:
یاس بنفش: با هرس زمستانه این گیاه ممکن است جوانههایی را که مدت زیادی برای کاشت آنها صبر کردهاید، از بین ببرید. بهترین زمان برای هرس آنها اواخر بهار است.
یاسمن: گل یاسمن را در زمستان هرس نکنید، زیرا ممکن است در بهار گل ندهد. از سوی دیگر، فراموش نکنید که گونهای به نام یاس زمستانی وجود دارد که در ماههای سردتر شکوفا میشود و گل میدهد.
پیچ امین الدوله: پیچ امین الدوله به شدت گرما را تحمل میکند. بهترین زمان برای هرس در بهار، درست پس از محو شدن شکوفههای بهاری است.
رزماری: هرگز چوبهای قدیمی را برش ندهید، زیرا این کار میتواند گیاهان رزماری را از بین ببرد. هرس جزئی را در اوایل بهار هنگام برداشت انجام دهید. هرس سنگین می تواند در پاییز انجام شود. در زمستان هرس را انجام ندهید زیرا گیاه در زمستان نسبت به یخبندان حساس است.
اسطوخودوس: اسطوخودوس را در زمستان هرس نکنید، چون جوانههایی را که در بهار باز میشدند، قطع میکنید.
رودودندرون یا خرزه هندی: اگر آنها را در زمستان هرس کنید، جوانههای گل را از بین میبرید و میزان شکوفههای بهاری را کاهش میدهید.
یاس زرد: اگر یاس زرد در زمستان هرس شود، ممکن است جوانههای گل قطع شوند.
ماگنولیا: هرس ماگنولیا در زمستان میتواند به قیمت جوانههایی تمام شود که قرار بود به گلهای باشکوه، شکوفا شوند.
زغال اخته: این درختان که در اوایل بهار شکوفا میشوند نباید در زمستان هرس شوند تا جوانهها رشد کنند و در بهار گل دهند.
درختان گیلاس: این درختان را پس از شکوفه دادن هرس کنید. هرس گیلاس در زمستان باعث کاهش تولید میوه میشود.
آزالیا: از هرس این گلها در زمستان خودداری کنید زیرا ممکن است رشد آنها را در فصل بهار متوقف کنید.
برخی از انواع گل رز: برخی از انواع گلهای رز مانند گل محمدی و گیاهان کوهی تنها یک بار در سال شکوفا میشوند، بنابراین هرس زمستانی ممکن است به قیمت گلهای آنها تمام شود. در عوض، فقط در تابستان پس از گلدهی آنها را هرس کنید.
چه نکاتی را هنگام هرس باید رعایت کرد؟
از جمله اقدامات پیشگیرانه توصیه شده هنگام هرس عبارتند از:
- ابزارهای هرس را بطور دورهای ضد عفونی کنید.
- هنگامی که نوعی نکروز یا پوسیدگی در حین هرس تشخیص داده شد، شاخه آلوده بریده شود.
- حذف و سوزاندن شاخههایی که هرس شدهاند.
- در روزهای بارانی یا مه آلود هرس نکنید، زیرا احتمال آلودگی توسط قارچها و باکتریها بیشتر میشود. حتی توصیه میشود روزهای بعد از یک دوره بارندگی هم هرس انجام ندهید.
- در ساعات اولیه روز از انجام هرس خودداری کنید، زیرا شبنم یا رطوبت احتمالی روی درختان در زمان هرس میتواند مضر باشد.
- سطوح برش حاصل از هرس، اگر بزرگتر از 5 سانتیمتر باشد باید با استفاده از رنگ تیمار باغبانی یا قارچکشهای حاوی مس پوشانده شوند.
ابزارهای مناسب برای هرس درختان
ابزارهای مختلفی برای هرس وجود دارد که به قطر شاخهای که هرس میشود بستگی دارد.
قیچی باغبانی: از این قیچی برای هرس و بریدن شاخههایی به عمق 3 سانتیمتر استفاده میکنند.
قیچی شاخهزنی: این نوع قیچی مانند قیچی باغبانی است، با این تفاوت که دستههای بلندی دارد که بریدن شاخههایی که در ارتفاع بالاتری قرار دارند را راحتتر میکنند. برای شاخههای تا قطر 1/5 اینچ کاربرد دارد.
اره هرس: اره هرس برای شاخههای بزرگتر از قطر 1/5 اینچ مناسب است. میتوانید هنگام برشهایی بسیار صاف و دقیق از آن استفاده کنید.
سخن پایانی
هرس درختان در زمستان اهمیت زیادی دارد و میتواند به رشد، سلامت و زیبایی آنها کمک کند. با این حال، هرس درختان نیازمند تخصص و دانش است. برای انجام هرس باید شرایط مربوط به منطقه جغرافیایی و نوع درختان مورد نظر قرار بگیرد.
در این مقاله به مزایای مختلف هرس درختان در زمستان و یکسری اقدامات مربوط به هرس که باید رعایت شود اشاره شد. در نتیجه برای انجام هرس درختان در زمستان میتوانید از آنها استفاده کنید تا به درختانتان آسیب نرسانید.