آشنایی و آموزش انواع پیوند(تکثیر) در درختان میوه: افزایش گیاهان به 2 روش تکثیر جنسی (بذر) و روش غیر جنسی که شامل قلمه (قدیمی ترین گیاهان مانند انگور، زیتون، توت، به، انار و انجیر توسط قلمه چوب سخت تکثیر شدند)، خوابانیدن (به دلیل محدودیت تعداد و عدم اطلاع کافی در نحوه اجرا و شرایط آب و هوایی در ایران کمتر توصیه می شود.)

ساقه رونده، پاگیاه، پاجوش (به دلیل محدودیت تعداد پاجوش، امکان آسیب رسیدن به درخت و عدم باردهی اقتصادی مناسب در سال های بعدی باروری، کمتر توصیه می شود)، پیاز، ریزوم، غده، ریشه گوشتی، تقسیم بوته،کشت بافت (روش جدید جهت تکثیر آسان و سریع با قابلیت داشتن هم گروه های باغبانی با صفات یکسان و در برخی اوقات کشت مریستم، جنین و انتقال صفات خاص عاری از ویروس) و پیوند می باشد.

قیچی باغبانی نووا مدل NTS-2310 490,000 تومان

قیچی دسته بلند تلسکوپی وایزست (تایوان) تماس بگیرید 09139937585

مشاهده تمامی محصولات فروشگاه

مهمترین اهداف پیوند

روش ازدیادی مناسب در گیاهانی مانند سیب و گردو که با سایر روش ها به سختی ازدیاد می شوند.
قرار دادن گیاهی که دارای ریشه ضعیف است بر روی ریشه قوی و یا استفاده از پایه های مقاوم به شرایط نامناسب خاک مانند زهکش بد یا سنگینی خاک، مثلا آلوی میروبالان ( برای هسته دارها) مقاوم به رطوبت خاک است و پایه بادام مقاوم به خشکی خاک می باشد.
تغییر ارقام در گیاهان استقرار یافته با استفاده از روش سرشاخه کاری، مثلا باغی را با سیب ترش به باغی با سیب گلاب تبدیل کرد.
تسریع در رسیدن به مرحله زایشی و باروری
تعمیر قسمت های آسیب دیده درختان
مطالعه بیماری های ویروسی
داشتن چندین نوع میوه مختلف در مرکبات یا هسته دارها، روی یک درخت یا یک پایه، اشاره نمود.

تعاریف پیوند و پیوندک گیاهان

پیوند عبارت است از اتصال دو قطعه بافت زنده گیاهی به یکدیگر به نحوی که با هم یکی شده و به عنوان یک گیاه به زندگی ادامه دهند. و چون شیوه های زیادی برای این کار وجود دارد، ما انواع پیوندهای مختلف خواهیم داشت.

آشنایی با پیوندک گیاهان

عبارتست از قطع های کوتاه که از شاخه جدا شده و دارای چندین جوانه راکد است و هنگام پیوند، قسمت بالایی را تشکیل می دهد و از آن ساقه، شاخه ها و یا هر دو رشد می کنند. پیوندک باید از رقم مورد نظر گرفته شود و عاری از بیماری باشد.

آشنایی با پایه گیاهان

عبارتست از قسمت پایینی پیوند که سیستم ریشه ی گیاه را تشکیل می دهد و ممکن است که نهال (نهال بذری)، قلم های ریشه دار شده و یا گیاهی خوابانیده شده باشد.

کو پیوند ( پیوند جوانه ) گیاهان چیست؟

نوعی از پیوند که در آن تنها از یک جوانه رویشی استفاده می شود.

تعریف میان پایه گیاهان

قطع های از ساقه که بین دو قسمت پایه و پیوندک قرار دارد. میان پایه به منظورهای مختلفی مانند پیشگیری از ناسازگاری بین پایه و پیوندک، استفاده از تنه مقاوم به سرما و یا خاصیت کنترل اندازه درخت بکار برده می شود.

تعریف لایه زاینده در گیاهان

بافتی نازک از گیاه، که بین پوست( آوند آبکش ) و چوب ( آوند چوبی )قرار گرفته و مریستمی بوده و جهت جوش خوردن لازم است که لایه زاینده پیوندک در تماس با لایه زاینده پایه باشد.

ناسازگاری پیوند در گیاهان چیست؟

صفت توارثی عدم قابلیت گیاهان برای پیوند خوردن، که به دلایل فیزیولوژیکی یا ساختاری نیز ممکن است، باشد.

جهت انجام پیوند موفق لازم است که همراه با رعایت اصول مربوط به داشتن قرابت خانوادگی (مثلا انواع ارقام آلو، زردآلو، بادام و هلو بر روی هم قابل پیوند بوده اما سیب و گلابی نمی توانند بر روی هم پیوند سازگار تشکیل دهند و یا این که پیوند به و گلابی تنها در صورتی امکان پذیر است که درخت به را به عنوان پایه در نظر بگیریم).

همچنین برخی از ارقام زردآلو که روی بادام پیوند می شود، بعد از چند سال محل پیوند متورم شده و احتمال شکستن و خشک شدن در آن قسمت وجود دارد.

ارتفاع محل پیوند درختان

پیوند باید در ارتفاعی از پایه زده شود که نه آنقدر پایین انجام شود که در سالیان بعد زیر خاک رود نه آنقدر بالا که به راحتی در معرض آسیب قرار گیرد، در ضمن باید به جهت جوانه و مسیر باد نیز در این ارتباط توجه داشت که جوانه در معرض باد و تابش شدید آفتاب نباشد تا بلافاصله خشک شود و از بین برود.

ارتفاع پیوند در برخی درختان میوه عبارت اند از:

ارتفاع محل پیوند تا سطح خاک:

سیب 15 – 10 سانتیمتر
گلابی 15 – 10 سانتیمتر
هلو و شلیل 15 – 10 سانتیمتر
زردآلو 15 – 10 سانتیمتر
گیلاس 15 – 10 سانتیمتر
بادام 20 سانتیمتر
گردو 30 – 20 سانتیمتر
انگور 15 سانتیمتر
توت 20 – 15 سانتیمتر
زیتون گلدانی 15 – 10 سانتیمتر

اصول مهم جهت انجام پیوند موفق گیاهان

اصول مهم جهت انجام پیوند موفق گیاهان عبارتند از:

پایه و پیوندک با هم سازگار باشند.
لایه زاینده پیوندک باید کاملا بر روی لایه زاینده پایه قرار گیرد.
عملیات پیوند در زمان مناسب انجام گیرد.
تمام سطوح بریده شده باید بلافاصله در برابر از دست دهی آب حفاظت شوند.
مراقبت لازم، آبیاری به موقع و حفظ محل پیوند از تابش مستقیم آفتاب، آفات و جوندگان پس از انجام پیوند صورت گیرد.

آشنایی با برخی از انواع مهم پیوند

شناخت پیوند جوانه کوپیوند گیاهان

در این نوع پیوند، پیوند ک ها از شاخه های سال جاری گرفته می شود و یا در هنگام خواب تهیه و تا بهار در دمای 4- 0 درجه سانتی گراد نگهداری می شود. زمان انجام این نوع پیوند از اواخر زمستان تا اواخر تابستان بوده و شامل انواع زیر می باشد.

تعریف پیوند سپری شکمی گیاهان

مرسومترین نوع پیوند جوانه می باشد. بیشترین کاربرد را داشته و پیوند T هم نامیده می شود، ابتدا برش عمودی 5/ 2 سانتیمتری در پایه زده و سپس عمود بر آن برش افقی به اندازه یک چهارم قطر ساقه در پوست ایجاد می شود، پیوندک نیز با برشی 5/ 1 سانتیمتری زیر جوانه و برش شیبداری بالای آن برداشته و سپس جوانه برداشته شده را از بالا وارد شکاف ایجاد شده در پوست پایه کرده و به سوی پایین برده تا جفت گردد. سپس روی آن را با نوار پلاستیکی پوشانده به نحوی که روی جوانه بسته نشود.

این نوع پیوند در درختان میوه ای چون هلو، بادام، آلو، شلیل، گلابی و سیب کاربرد دارد و لازم است در مورد درختانی همانند پسته و مرکبات که پس از انجام برش تولید شیره می کنند، به صورت معکوس( T ) انجام گیرد.

نکته: باید از جوانه های رویشی استفاده شود نه زایشی و بجز گیلاس در بقیه درختان میوه بهتر است از جوانه های پایین استفاده شود (جوانه های پایینی درختان میوه به جز گیلاس رویشی بوده و از نظر شکل گرد و برخلاف جوانه زایشی که نوک محدب داشته، جوانه رویشی نوک تیز می باشد).

تعریف پیوند قاشی گیاهان

این نوع پیوند در درختانی که پوست نمی دهند همانند انگور کاربرد دارد. ابتدا برشی با زاویه 45 درجه در زیر جوانه زده و سپس از 5/ 2 سانتیمتری بالای جوانه برشی شیب دار به طرف پایین در داخل ساقه زده تا به برش اول برسد. در پایه نیز برشی کاملا مشابه ایجاد کرده و سپس آن ها را روی هم قرار داده و به جز نوک جوانه می بندیم.

تعریف پیوند وصله ای گیاهان

این نوع پیوند در درختانی که پوست ضخیم دارند همانند گردو کاربرد دارد. لذا در زمانی که درخت پوست بدهد و گیاه رشد سریعی دارد، قسمتی از پوست (بین 2 گره) در روی پایه به صورت مربع یا مستطیل برداشته شده و پیوندک ( جوانه ای که در کنار یک برگ باشد ) هم به همان اندازه برداشته و روی آن قرار می گیرد.

تعریف پیوند لوله ای گیاهان

در این نوع پیوند لازم است پایه و پیوندک هم قطر( با قطر کمتر از یک سانتیمتر )، انتخاب نمود و مشابه شکل در فصل پوست دهی درختان به اندازه 3-1 سانتیمتر پوست پایه را برداشت و پیوندک را به همراه یک جوانه و به صورت لوله ای داخل آن قرار داد.

این نوع پیوند به لحاظ آسانی انجام، گیرایی و عدم استفاده از چسب و نخ پیوندی در انار و پسته توصیه می شود( در زبان عامیانه این پیوند ماسوره ای هم نامیده می شود).

شناخت پیوند شاخه درختان

زمان این پیوند اواخر زمستان تا اوایل بهار بوده و با پیوندکی که در زمان استراحت گیاه گرفته شده و در دمای صفر درجه سانتیگراد نگهداری شده انجام می شود و شامل:

پیوند زبانه ای یا انگلیسی درختان

در پایه و پیوندک های هم قطر با قطر 5/ 1- 5/ 0 سانتیمتر در درختان میوه ای چون سیب،
گلابی انجام می شود و به پیوند رومیزی نیز مشهور است.

ابتدا باید پایه را در 10 سانتیمتری بالای خاک قطع کرد و برش شیبداری حدود 3 سانتیمتر در بالای آن ایجاد کرده و بعد از آن در وسط این برش، برش دیگری به شکل زبانه ایجاد نموده، سپس روی پیوند هم بدین صورت، عمل را تکرار نموده، سپس لایه های زاینده پایه و پیوندک را روی هم قرار می دهیم.اگر بر ش ها فاقد زبانه بودند به آن پیوند نیمانیم هم می گویند.

شناخت پیوند تاجی (پوست) درختان

در پایه هایی با قطر 35 – 20 سانتیمتر، برشی عمودی به طول 2/5 تا 5 سانتیمتر زده و پوست را برداشته و پیوندک را که انتهای آن را به شکل گوه ای درآورده ایم درون آن قرار می دهیم، این پیوند زمانی انجام می شود که درخت پوست دهد.

شناخت پیوند اسکنه ای درختان

بیشتربرای تغییر رقم استفاده می گردد و فصل انجام آن زمستان و نکته حائز اهمیت قرار دادن لایه زاینده پایه و پیوندک بر روی یکدیگر است در این نوع پیوند قطر پایه می تواند زیاد هم باشد، پیوندک را در زمان استراحت گیاه و از شاخه های یک ساله می گیریم، سر پایه را قطع و در طول قطر آن شکافی ایجاد نموده ( به طول 5 سانتیمتر ) و 2 پیوندک را که انتهای آن به شکل گوه ای درآورده ایم در 2 طرف آن قرار داده و محل آن را با چسب می پوشانیم.

شناخت پیوند مجاورتی درختان

وجود 2 یا چند درخت یکسان اما متفاوت از نظر عملکرد در یک باغ کنار هم، وضعیت مناسبی را جهت پیوند زدن رقم بارده روی رقم دیگر فراهم می نماید، لذا به صورت شکل زیر و با برداشتن لایه نازک از یک طرف پوست هریک، اقدام به پیوند زدن می نمایید پایه و پیوندک تا زمان گرفتن پیوند متصل به ریشه خود می باشند.

برش های انجام گرفته در اواخر زمستان یا اوایل بهار به صورت شیبدار با زاویه 30 – 20 درجه باید انجام شود، سپس محل انجام برش ها را روی هم قرار داده و به یکدیگر می بندیم.

شناخت پیوند پلی درختان

جهت تعمیر قسمت های آسیب دیده تنه یا شاخه های اصلی بکار می رود. این نوع پیوند به پیوند تعمیری نیز مشهور است و زمان انجام آن در اوایل بهار است که در قسمت های آسیب دیده برش هایی عمودی به فواصل 7- 5 سانتیمتر در بالا و پایین ایجاد نموده و از شاخه های خود درخت که قطع نموده و 2 طرف انتهای آن را گوه ای نموده ایم. برای اتصال استفاده می نماییم.