کاشت دانه پرتقال یکی از آسان‌ترین روش‌ها برای تکثیر و ازدیاد آن می‌باشد. از میان مرکبات، می‌توان گفت که میوه پرتقال به‌راحتی در محیط منزل و باغ، داخل گلدان یا باغچه رشد کرده و با فراهم کردن شرایط لازم برای این میوه می‌توانید از ثمره و میوه آن بهره ببرید. کاشت پرتقال در خانه یک تجربه لذت‌بخش است که در این مقاله به‌صورت کامل و جامع آموزش داده شده است. با ما همراه باشید تا بتوانید کاشت پرتقال در گلدان را تجربه کنید.
درخت پرتقال چند ساله ثمر میدهد؟
کاشت و پرورش دانه‌هایی مانند دانه پرتقال، کاری بسیار لذت‌بخش و درعین‌حال آسان می‌باشد. کاشت پرتقال در خانه از طریق دانه آن بسیار راحت بوده و همچنین جوانه زنی به سرعت انجام خواهد شد. به طور کلی درختانی که از طریق بذر تکثیر می‌شوند، به کندی رشد کرده و تولید محصول و میوه دهی آن نیز در حدود 15-7 سال به طول می‌انجامد؛ بنابراین اگر تمایل دارید که به‌زودی به تولید میوه برسید بهتر است از نهال آن میوه استفاده نمایید.
درخت پرتقال در چه مناطقی رشد میکند؟
درخت پرتقال که به‌عنوان یکی از پرطرفدارترین مرکبات شناخته شده، عمدتاً در مناطق با آب‌وهوای گرم و معتدل رشد میکند. این درختان برای رشد مناسب به دمای متعادل نیاز دارند و در برابر سرما حساس هستند، به همین دلیل در مناطقی با زمستان‌های ملایم و تابستان‌های گرم و طولانی بهتر رشد می‌کنند.
خاک نقش کلیدی در رشد این درختان دارد؛ خاکی که باید حاصلخیز و خوب زهکشی شده باشد تا رطوبت اضافی به‌راحتی خارج شود. علاوه بر این، درختان پرتقال به میزان زیادی نور خورشید نیاز دارند تا بتوانند به خوبی رشد کرده و میوه‌های با کیفیت تولید کنند، از این رو مکان‌هایی با نور خورشید فراوان برای کاشت این درختان ایده آل هستند.
مراحل کاشت پرتقال در خانه
جوانه زنی و رشد دانه‌های پرتقال تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون شرایط محیطی و دما انجام می‌پذیرد. به طور کلی این مرحله بین 20-14 روز ممکن است به طول بینجامد.
برای کاشت دانه پرتقال در داخل گلدان به یک سری از وسایل احتیاج است از جمله:
- گلدان
- دانه پرتقال
- دستمال
- خاک برگ
جمع آوری و تمیز کردن دانه‌های پرتقال
برای این کار در ابتدا پرتقال مورد نظر از هر واریته را از وسط برش دهید تا دانه‌ها نمایان شوند. در ادامه برای خارج کردن دانه‌ها می‌توان از یک چاقو یا قاشق استفاده کرد. درختی که از این میوه‌ها ایجاد می‌شود، میوه‌هایی کاملاً شبیه به میوه اولیه را تولید نخواهند کرد. اگر از واریته بدون دانه پرتقال استفاده می‌کنید، دیگر امکان تکثیر از طریق دانه وجود ندارد.
استفاده از دانه‌های پرتقالی که وارد دهان شده اند برای کاشت داخل گلدان مناسب نیست؛ زیرا بزاق دهان ترشح شده بر روی آن منجر به از بین رفتن قوه نامیه دانه‌ها خواهد شد.
انتخاب و تمیز کردن دانه‌ها
برای دستیابی به نتیجه بهتر و سریع‌تر از کاشت پرتقال در گلدان سعی کنید تا از دانه‌های سالم که هیچ‌گونه شکاف، لکه و نقصی ندارند استفاده کنید. بعد از انتخاب و جداسازی دانه‌ها، آن‌ها را به یک کاسه تمیز انتقال دهید و با آب بشویید تا در صورت وجود هرگونه آلودگی، پاکسازی شوند. تمیز کردن و شستن این دانه‌ها در از بین بردن کپک، قارچ و آلودگی میوه بسیار حائز اهمیت است.
بهتر است تمامی دانه‌های پرتقال را درون گلدان بکارید و بعد از رشد و جوانه زدن، بزرگ‌ترین و سالم‌ترین نهال را جداسازی کرده و اقدام به کاشت آن در گلدان اصلی نمایید.
دانه‌های پرتقال را بخیسانید!
برای این کار در ابتدا یک کاسه کوچک را با آب که هم دما با اتاق است پر کنید. دانه‌ها را درون آب به مدت 24 ساعت قرار دهید تا کاملاً خیس بخورند. علت این امر این است که بسیاری از بذرها در صورتی که خیسانده شوند پوشش آن‌ها نرم و خیس شده، درنهایت شانس بیشتری برای جوانه زنی داشته و این کار با سرعت بیشتری نیز انجام می‌شود. بعد از گذشت 24 ساعت، آب کاسه را خالی کرده و دانه‌های خیس خورده را بر روی یک حوله تمیز قرار دهید.
حتماً باید بذرها به مدت 24 ساعت در آب خیسانده شوند! نگهداری بیشتر بذرها درون آب به مدت طولانی قدرت جوانه زنی آن‌ها را از بین خواهد برد.
کاشت پرتقال در گلدان یا زمین
برای کاشت دانه‌های پرتقال در ابتدا لازم است تا یک گلدان 10 سانتی‌متری دارای زهکشی تهیه کنید. حتی می‌توانید دانه‌های پرتقال را داخل باغچه نیز بکارید. اگر قصد کاشت دانه‌های پرتقال به‌صورت مستقیم در باغچه را دارید، در ابتدا سوراخ های کوچکی را داخل خاک ایجاد کرده و دانه را درون آن قرار دهید.
برای کاشت در داخل گلدان ابتدا کف گلدان را یک لایه نازک سنگریزه بریزید. در ادامه روی سنگریزه‌ها را با خاک مناسب پر کنید. سپس با انگشت حفره‌ای را در مرکز گلدان به عمق 1.3 سانتی‌متری ایجاد کنید و دانه را درون آن قرار داده و روی آن را با خاک بپوشانید. بعد از کاشت بذر داخل گلدان باید هرروز گلدان را در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید تا جوانه زنی به خوبی انجام شود.
در حین رشد، کود دهی و تغذیه نهال را فراموش نکنید!
در طول فصل رشد نهال‌های ایجاد شده نیازمند تغذیه با یک کود ملایم و سبک را دارند. این تغذیه و کود دهی را باید هر دو هفته یکبار تکرار کنید. در آبیاری نیز از فکر گیاه خود غافل نشوید و سعی کنید هر زمان که خاک خشک شد اقدام به آبیاری نمایید. اگر برای مدت طولانی خاک نهال خشک بماند، نهال زنده نمانده و از بین خواهد رفت.
با ظهور برگ‌ها گلدان بزرگ تر آماده کنید!
چند هفته پس از کاشت پرتقال در گلدان، نهال چند برگی می‌شود. در این زمان باید نهال‌ها را به یک گلدان بزرگ‌تر انتقال داد. برای این کار می‌توانید از گلدان‌های 25-20 سانتی‌متری استفاده نمایید. همان‌طور که گفته شد باید حتماً در کف گلدان یک لایه نازک از سنگریزه قرار بگیرد. همچنین می‌توانید مقداری پیت ماس، یک مشت شن و ماسه و درنهایت کمی خاک باغچه با هم ترکیب کنید و داخل گلدان بریزید. درختان پرتقال عموماً محدوده pH بین 7-6 را ترجیح می‌دهند.
کاشت نهال پرتقال در گلدان بزرگ‌تر
همان‌طور که در بخش کاشت دانه گفته شد، باید نهال بزرگ شده را در مرکز گلدان جدید کاشت. برای این کار حفره‌ای به طول و عرض 5 سانتی‌متر در گلدان جدید ایجاد نمایید. برای خارج کردن نهال از گلدان قبلی تنها کافی است چند ضربه به گلدان وارد کنید تا خاک گلدان سست شود. سپس به آرامی نهال را از گلدان خارج نموده و به گلدان جدید انتقال دهید. پس از انتقال نهال به گلدان جدید، اطراف ریشه نهال را به آرامی با خاک مناسب پر نمایید و سپس آبیاری کنید.
انتقال گلدان به مکان نور گیر
پس از کاشت نهال در گلدان جدید آن را به مکانی آفتابی با نور مستقیم قرار دهید. بهترین مکان برای این گلدان، گلخانه می‌باشد اما اگر گلخانه در دسترس ندارید، پنجره شرقی یا جنوبی نیز مناسب است. در مناطق نسبتاً گرمسیر، می‌توانید در بهار و تابستان گلدان را به خارج از خانه نیز انتقال دهید؛ اما باید مکانی را در نظر بگیرید که در معرض بادهای قوی و شکننده نباشد.
آبیاری نهال به مقدار زیاد
درختان پرتقال عموماً برای رشد و نمو به آبیاری منظمی احتیاج دارند. آبیاری درخت پرتقال در تابستان را یکبار در هفته آن هم به‌صورت عمیق انجام دهید. آبیاری در فصل زمستان، تنها زمانی انجام می‌شود که سطح خاک خشک شده باشد.
کود دهی و تغذیه درختان در حال رشد
درختان پرتقال بعد از جوانه زنی و در طی مراحل رشد نیاز به تغذیه و کود دهی دارند. برای این کار بهتر است گیاه را با کود NPK تغذیه نمایید. همچنین بهتر است یکبار در اوایل بهار و یکبار هم در اوایل پاییز کود دهی را انجام دهید. البته این کار در سال‌های اولیه رشد قبل از میوه دهی از اهمیت خاص و ویژه‌ای برخوردار است.
در صورت رشد بیشتر، انتقال به گلدان بزرگ‌تر و فضای باز
با رسیدن درخت پرتقال به یک سالگی باید آن را در گلدان 30-25 سانتی‌متری کاشت. بعدازآن باید در فروردین‌ماه هر سال درخت را به یک گلدان بزرگ‌تر با فضای بیشتر انتقال داد. این نکته نیز مهم است که درختان پرتقال اگر در معرض دمای 4- درجه سانتی‌گراد قرار بگیرند، زنده نمانده و از بین می‌روند. به همین دلیل در مناطق سردسیر باید حتماً گلدان پرتقال را در گلخانه و یا در خانه نگهداری کرد.
روش دیگر کاشت دانه پرتقال
علاوه بر روش گفته شده می‌توان دانه‌های پرتقال را به‌صورت مستقیم درون گلدان‌های کوچک قرار داد. یا حتی می‌توان دانه‌ها را داخل یک سینی که حاوی خاک برگ است به‌صورت نشا در فاصله بین 10-7 سانتی‌متری قرار داد. در این روش نیز باید روی گلدان و سینی را به منظور تأمین رطوبت و تهویه با استفاده از یک کیسه پلاستیکی پوشش داد تا رطوبت کافی در اختیار دانه‌ها قرار گرفته و جوانه بزنند.
علت میوه ندادن درخت پرتقال
کاشت پرتقال در خانه، نیازمند رعایت یک سری از نکات و همچنین فراهم آوردن شرایط مناسب برای آن می‌باشد. به طور کلی این درخت میوه به نور زیاد، رطوبت نسبی 70-50 درصد، خاک کمی اسیدی، آبیاری متوسط و گرمای معمولی احتیاج دارد. هرکدام از این شرایط اگر به خوبی محیا نباشد درخت پرتقال برای میوه دهی آماده نمی‌شود.
آب مصرفی مورد نیاز برای درخت پرتقال
نیاز آبی این درخت میوه متوسط بوده و بهتر است تنها در صورت خشک شدن خاک گلدان نسبت به آبیاری اقدام کرد.
خاک مناسب برای درخت پرتقال
بهترین ترکیب خاک برای این درخت شامل یک قسمت خاک باغچه، یک قسمت پیت ماس و دو قسمت ماسه شسته شده می‌باشد. همچنین می‌توان برای این درخت از ترکیب خاک باغچه و خاک برگ نیز استفاده کرد.
شرایط دمایی مناسب برای درخت پرتقال
بهترین محدوده دمایی برای رشد و تولید محصول این درخت میوه معمولاً بین 35-25 درجه سانتی‌گراد می‌باشد.
کود درخت پرتقال
برای عملکرد و حصول بیشتر محصول باید این درخت را در طول فصل رشد به ویژه در اواخر اسفندماه تا اوایل مرداد با استفاده از یک کود مایع و آلی همچون جلبک دریایی و کود مایع ماهی به مدت هر 3-2 هفته یکبار تغذیه نمایید.
همچنین در زمستان نباید گیاه فعال باشد، از این رو لازم است تا در زمستان از دادن کود به درخت و گلدان خود تا حد زیادی اجتناب کنید. همچنین در صورت نیاز و تمایل می‌توانید در اواخر اسفندماه از کودهای ارگانیک و ازته برای افزایش رشد در آغاز فصل استفاده نمایید.
آیا درختان پرتقال به گرده افشانی احتیاج دارند؟
درختان پرتقال برای تولید میوه به گرده افشانی احتیاج دارند. به طور کلی مرکبات تمایل دارند که در زمستان شکوفه دهند. زمانی که کاشت پرتقال در خانه انجام می‌شود و هیچ حشره‌ای برای گرده افشانی گل‌ها در دسترس نیست، باید از گرده افشانی مصنوعی استفاده نمود. برای این کار زمانی که گیاه به مرحله گلدهی می‌رسد، باید با استفاده از ابزار گرده افشانی برای انتقال و جا به جایی گرده از یک گل به گل دیگر استفاده کرد. این عملکرد و انجام گرده افشانی یک گام بسیار مهم در طی دوران رشد و رسیدن به مرحله تولید میوه در درختان پرتقال به حساب می‌آید.
خواص میوه پرتقال غیرقابل‌انکار است!
با وجود مراحل و مراقبت‌هایی که در بالا گفته شد، اما چرا بعضی از افراد علاقه‌مند به کاشت پرتقال در گلدان و حتی در خانه می‌باشند؟ به طور کلی میوه پرتقال یکی از پرخاصیت‌ترین میوه‌ها در میان مرکبات است و علت توجه و کاشت آن نیز می‌تواند تا حدودی به همین دلیل باشد. میوه پرتقال به‌خودی‌خود پرخاصیت می‌باشد، اگر به‌صورت ارگانیک و کاملاً طبیعی و به دست خود افراد نیز کاشته شود معجزه میکند!
- پرتقال سرشار از ویتامین C بوده که در مهار انواع مختلف سرطان نقش مهمی را ایفا میکند.
- پرتقال ضد تهوع، ادرار آور و نرم کننده سینه و ضد استفراغ می‌باشد.
- جوشانده برگ‌های این میوه برای شستشوی ورم های پوستی و کاهش درد مفید است.
- خوردن میوه پرتقال ارگانیک آرام بخش و ضد اسپاسم می‌باشد.
- پرتقال در تصفیه خون نقش داشته و آن را تمیز میکند.
- میوه پرتقال در شادابی پوست و از بین بردن چین و چروک های صورت بسیار عالی عمل میکند.
- مصرف پرتقال در دوران بارداری نیز بسیار مفید بوده و از بسته شدن لوله های عصبی در جنین جلوگیری میکند.
عالی بود. فقط حتما یادتون باشه که باید دونه های پرتقال رو یکی دو روز داخل آب بذارید.
سلام وقت شما بخیر
خیلی ممنون که مراحل ساده کاشت و پرورش درخت پرتقال و دیگر نکاتی که برای کاشت آن نیاز است را عنوان کرده‌اید.