با نرگس،بهار را زمستان به خانه خود ببرید!(نحوه کاشت گل نرگس و نگهداری از آن)

با نرگس،بهار را زمستان به خانه خود ببرید!(نحوه کاشت گل نرگس و نگهداری از آن)

نحوه کاشت، پرورش و مراقبت از گل نرگس

آیا می دانستید در ایران، بیش از 600 میلیون کاشت گل نرگس انجام می شود؟ آِیا می دانستید بیش از 15000تا 20000 شغل در کشور با پرورش گل نرگس است؟ استان فارس، منطقه ای است که بیشترین تولید گل نرگس را در ایران دارد، که 500 هکتار زمین این استان به این کار اختصاص داده شده است. در استان های نظیر مازندران و خوزستان نیز گل نرگس کشت می شود. اما اگر قصد سفر به سرزمین گل نرگس را دارید، به بهبهان سفر کنید. جایی که معادل 700 هکتار زمین زیر کشت گل نرگس است و 4 نوع از آن را می توانید مشاهده نمایید.

شکوفه های زرد روشن گل نرگس، نمادی از بهار هستند که در زمستان شکوفه می دهند. اما سوال اینجاست کاشت گل نرگس چگونه و چه موقع است؟

نحوه کاشت، پرورش و مراقبت از گل نرگس

کاشت گل نرگس در باغ یا باغچه

زمان کاشت گل نرگس را بدانید

پیاز گل نرگس را در پاییز، حدود 2 تا 4 هفته قبل از شروع سرما می کارند. در این هنگام با توجه به شرایط محل کاشت، برای تاریخ آن تصمیم می گیرند. این گیاه چند ساله تضاد جالبی را ایجاد می کند، پیازی که در پاییز کاشته می شود و بوی بهار را از سرمای زمستان به خانه می آورد.

پیاز گل نرگس محبوب تر از سایر انواع گل های مشابه خود است. چراکه به دلیل سمی بودن آن، توسط حیوانات خورده نمی شود، و چند ساله است. این پیاز در خاکی اصلاح شده با مواد آلی یا کمپوست اصلاح شده، به فاصله 15 سانتی متری از یکدیگر، در عمق 15 سانتی متری کاشته می شود.

مکان مناسب کاشت گل نرگس را انتخاب کنید

برای انتخاب سایت مناسب کاشت گل نرگس، توجه به نکات زیر به شما کمک خواهد کرد:

  • سایت یا مکانی را انتخاب نمایید که دارای آفتاب کامل یا تابش جزئی آفتاب باشد. گل نرگس در صورت قرار گرفتن در معرض آفتاب زود رس بهاری، بهترین شکوفه ها را خواهد داد.
  • بهترین و مناسب ترین خاک برای کاشت گل نرگس، خاک حاصلخیز زهکشی شده است، که توانایی نگه داشتن رطوبت بالایی دارد. خیس بودن خاک سریعا سبب پوسیدگی ریشه می شود، بنابراین ابتدا مطمئن شوید که امکان تخلیه آب اضافی از خاک وجود دارد.
  • ابتدا نوع نرگس خود را پیدا کنید. چراکه برخی گونه ها خاک های قلیایی را ترجیح می دهند و برخی دیگر خاک های خنثی و تقریبا اسیدی.
  • با سپری شدن زمان، گل نرگس پیاز های جدیدی تولید می کند که به آن ها « دختر» می گویند. این پیازها به پیاز اصلی که کاشته اید متصل هستند و منجر به تشکیل انبوهی از نرگس می شوند. پس به فاصله پیازها از یکدیگر توجه کنید تا فضای مناسب رشد وجود داشته باشد.

به طور خلاصه برای انتخاب بهترین مکان برای کاشت گل نرگس، به دنبال یک جای آفتابی بگردید. این پیاز توانایی رشد در خاک باغ و باغچه و حتی گلدان را نیز دارد، اما فاصله پیازها و اندازه گلدان مهم ترین رکن است.

چگونگی کاشت گل نرگس را بدانید

برای انتخاب پیاز مناسب، آن پیاز هایی را انتخاب کنید که گل تازه و خشک نشده دارند. هرچه اندازه گل بزرگتر باشد، پیاز آن بهتر است. برای کاشت گل نرگس به شیوه زیر عمل کنید:

پیاز ها را در عمق 1 تا 5 برابر طول خود بکارید. اگر پیاز را در محلی که زمستان شدید دارد می کارید، اطمینان حاصل کتید که حداقل 7 سانتی متر از گیاه توسط خاک پوشیده شده باشد.

گل نرگس بهتر است به صورت فاصله دار کاشته شود. 7 تا 15 سانتی متر فاصله بین پیاز ها نیاز است، البته در فاصله کمتر گل رشد خواهد کرد، اما با کیفیت کمتر.

کاشت گل نرگس در باغ یا باغچه

آماده سازی خاک برای کاشت گل نرگس(نوع خاک، PH، سطح مواد مغذی)

آماده سازی خاک اولین قدم برای موفقیت در باغبانی است. نوع خاک باغچه یا گلدان خود را چقدر می شناسید؟ آیا آب اضافه از آن به خوبی تخلیه می شود؟ PH خاک چیست؟ آیا خاکی که استفاده می کنید غنی و بارور است یا فقیر و فاقد مواد مغذی؟ خاک پایه و اساس باغ و گلدان شماست. بهتر است قبل از استفاده از آن، آن را بشناسید و یاد بگیرید که چگونه قبل هرگونه کاشت، آن را بهبود ببخشید.

خاک پایه و اساسی

باغبانی کردن فقط قرار دادن بذر در زمین نیست. بدون خاک حاصلخیز و سالم هیچ چیز به خوبی رشد نخواهد کرد، درست انگار بخواهید یک نوزاد  بدون آب و غذا به بزرگسالی سالم و تنومند تبدیل شود!  خاک خوب نه تنها گیاه را استحکام می بخشد، بلکه مواد مغذی ضروری، آب و هوای مورد نیاز گیاه را تامین می کند.

برای غنی سازی خاک گزینه های مختلفی وجود دارد و نکته مهم انتخاب بهترین گزینه است. شما می توانید برای غنی سازی خاک به آن مواد آلی اضافه کنید، که این مواد شامل: خاک برگ حاصل از تجزیه برگ گیاهان، کمپوست های مرغوب که مناسب باغچه های قدیمی هستند و حتی انواع کود ها استفاده نمایید.

 

مشاهده تمامی محصولات فروشگاه

 

زمانی که خاک پایه ای مرغوب فراهم کنید، باغبانی سال های بعد و بعد تر شما آسان و آسان تر خواهد شد. پس بهتر است همه ی جوانب خاک را بشناسیم. هر خاک مرغوب سه مولفه دارد:

1-نوع خاک

2-PHخاک

3-تغذیه خاک

خاک پایه و اساسی

1-مولفه اول: نوع خاک

هر نوع خاک در کشاورزی شامل دو جز است: اول ذرات سنگ که با گذشت زمان تجزیه می شوند، دوم ماده آلی ( گیاهان و حیوانات مرده) و سایر چیزهای میکروسکوپی دیگر.

ذرات سنگ که می توانند کوچک، متوسط یا بزرگ باشند. فضای خالی بین آن ها محل رفت و آمد آب و هوا و رطوبت است. به نکات زیر دقت فرمایید:

  • اندازه ذرات بر چگونگی جریان آب در خاک تاثیر می گذارد. خاک های شنی (ذرات سنگی بزرگ) آب را زیاد در خود نگه نمی دارند و خاک های رسی (ذرات سنگ کوچک) آب زیادی را برای مدت زیادی در خود نگه می دارند.
  • اندازه ذرات بر پتانسیل تراکم اثر می گذارد. به عبارتی، اگر فضای بین ذرات کم باشد. مثلا  در ذرات کوچکی چون خاک رس، اکسیژن کم است و هوا نمی تواند به راحتی رد و بدل شود.
  • پتانسیل فرسایش، چالش دیگری است. خاک رس( ذرات سنگ کوچک) بسیار چسبناک است و خاک های شنی( ذرات سنگ بزرگ) سنگین است. خاک سیلت( ذرات سنگ متوسط) بسیار مستعد فرسایش هستند.

اما یک بافت ایده آل خاک از قسمت های مساوی از هر سه ذره کوچک، متوسط و بزرگ تشکیل شده است، که به آن خاک «لوم» یا «لومی» (“loam” or “loamy”)گفته می شود. ظاهر خاک خوب به این گونه است، که هنگام فشرده شدن، یک توپ سخت نمی سازند. در هنگام خشک شدن نیز ترک نمی خورد و حالت پوسته ای نمی شود.

چگونه می توانید بفهمید که ذرات کوچک، متوسط و بزرگ در خاک باغ یا گلدان شما چقدر است؟

  1. مشت نشانه خروار است! ساده ترین و عمومی ترین راه این است، که یک نمونه مرطوب از خاک را در دست بگیرید. زمانی که با انگشت روی خاک می مالید، میزان شن و ماسه و چسبندگی آن را احساس می کنید.
  2.  راه دوم تست روبان است. به این صورت که، یک گلوله کوچک و مرطوب از خاک را بین انگشت شست و سایر انگشتان فشرده کنید، تا به صورت روبانی( نواری) در بیاید. اگر ذرات بزرگ آن زیاد باشد، شکل نمی گیرد. اگر ذرات کوچک خاک زیاد باشد، این روبان طول کمی، حدود 2 سانتی متر خواهد داشت. و اگر ذرات متوسط آن زیاد باشد،  طول روبان بیش از 6 سانتی متر خواهد بود. خاک ایده آل روبانی بین 3 تا 6 سانت را تشکیل می دهد.
  3. آخرین راه هم، به جار تست(Jar Test) معروف است. در این روش از تعدادی ظروف شیشه ی با گنجایش حداقل یک لیتر استفاده می کنند. هدف از آن تعیین مناسب مواد منعقد کننده اصلی و فرعی، و تعیین PH مناسب برای انعقاد است.

2-مولفه دوم: PH خاک

بعد از بافت خاک، دانستن PH ، مهم ترین رکن است. این معیار به میزان اسیدی یا قلیایی بودن خاک اشاره می کند که با معیاری بین 0 تا 14 بیان می شود. 0 نشان دهنده اسیدی ترین حالت و 14 قلیایی ترین حالت را نشان می دهد. 7 هم نشان دادن خاک خنثی است.

PH بین 6 تا 7 برای  پرورش بیشتر سبزیجات به کار می رود. و PH بین 5 تا 9 برای خاک باغ ها مناسب است.

اهمیت این معیار در رشد گیاهان است، چرا که بر در دسترس بودن مواد مغذی و معدنی خاک، و جذب و تنظیم این مواد موثر می باشد. کم بودن یا زیاد بودن PH در خاک، منجر به کمبود مواد مغذی در خاک و یا سمی شدن آن می شود. در نهایت رشد گیاه و کیفیت محصول کاهش میابد. برای فهمیدن میزان اسیدی یا قلیایی بودن خاک، باید آن را به آزمایشگاه خاک فرستاد.

3-مولفه سوم: مواد مغذی خاک

مواد مغذی خاک به متداول ترین عناصر مانند پتاسیم، منیزیم، و کلسیم اشاره می کند. این عناصر به صورت N-P-K روی بسته های کود نوشته شده است. اعداد کنار این حروف، درصد آن عنصر را در یک بسته کود نشان می دهد. هرکدام از این عناصر نقش متفاوتی در رشد گیاه دارند.

  • نیتروژنN: باعث رشد برگ و ساقه ای قوی می شود. رنگ سبز برگ ها نیز تحت تاثیر این عنصر است. 
  • فسفرP: باعث رشد اولیه گیاه (از جمله شکوفه زدن،تشکیل بذر و رشد میوه) و رشد ریشه می شود.
  • پتاسیمK: باعث تقویت قدرت ریشه گیاه، مقاومت در برابر بیماری ها، و افزایش طعم و عطر گیاه می شود.

نکاتی برای مراقبت پس از کاشت گل نرگس

  • اگر پیازهای نرگس عملکرد خوبی نداشتند، از کود ازت و پتاسیم استفاده کنید.
  • نوع گل نرگس دیرگل را در هوای خشک بهاری، آبیاری کنید. گل ها ممکن است در شرایط کم آبی، خشک شوند.
  • بعد از شکوفایی گل های نرگس، اجازه دهید گل ها بر روی ساقه بمانند و روی آن خشک شوند. زود تر از موعد اقدام به قطع گل ها نکنید، چرا که پیاز گیاه نیاز دارد تا انرژی برای رشد در سال آینده را از این طریق در خود ذخیره کند.
  • زمانی که گل گیاه در حال مردن است، برای حفظ زیبایی ظاهر باغ، اجازه دهید برگ ها حداقل به مدت 6 هفته به ساقه متصل بمانند.
  • هنگامی که گیاه کم بازده است، خاک آن را بررسی کنید.
  • برای از بین بردن گیاه مرده، آن را از قاعده جدا نموده یا برگ های آن را از پایین ساقه جدا نمایید.
  • بعد از برداشت گل ها، برای باروری گیاه و داشتن شکوفه هایی مرغوب در سال بعد به آن کنجاله استخوان bone meal اضافه کنید. این ماده مخلوطی از استخوان های ریز و درشت حیوانات است، که منبع غنی فسفر و پروتئین است.

نکته: پس از بریدن گل نرگس حتما هر شاخه را به طور جداگانه در یک گلدان قرار دهید. زیرا ساقه گل نرگس مایعی را ترشح می کند که برای گل های دیگر پژمردگی به ارمغان می آورد.

 

نکاتی برای مراقبت پس از کاشت گل نرگس

هشدار: تماس با شیره گل نرگس ممکن است باعث تحریک پوست یا تشدید حساسیت های پوستی شود. به همین دلیل به هنگام کار با آن از دستکش باغبانی استفاده نمایید. مراقب حیوانات خانگی خود نیز باشید تا دچار مسمومیت نشوند!

 

گل نرگس نماد چیست؟

گل نرگس نماد آغازی دوباره است. این گل زمستانه، بهار را نوید می دهد و به انسان حس سرزندگی می دهد. یک اصطلاح چینی وجود دارد، که می گوید:

کسی که دو تا نان دارد، یکی را بخورد و دیگری را بفروشد و با آن گل نرگس بخرد. نان برای تغذیه جسم است و نرگس برای تغذیه روح.

گل نرگس را به خانه ببرید(کاشت گل نرگس در خانه)

برای داشتن گلدان نرگس در خانه فقط لازم است اقدامات زیر را انجام دهید:

  1. گلدان سنگی یا سفالی برای کاشت پیاز نرگس انتخاب کنید. استفاده از گلدان های سبک، مانند گلدان های پلاستیکی، باعث می شود پس از رشد گل و شکوفه دادنش، گل به یک سمت سنگین شده و گلدان واژگون شود.
  2. گلدان انتخاب شده دارای عمق 18 سانتی متر باشد. عرض گلدان هم طوری باشد که از هر طرف 5 سانتی متر با دیواره گلدان فاصله باشد.
  3. از باز بودن سوراخ کف گلدان، که برای تخلیه آب اضافه تعبیه شده است، اطمینان حاصل کنید.
  4. قبل از کاشت، پیاز گل را به مدت 2 ساعت در آب ولرم قرار دهید. حواستان باشد که فقط انتهای پیاز در آب باشد و اگر تمام پیاز را در آب قرار دهید، دچار پوسیدگی می شود.
  5. گلدان را تا نیمه پر از خاک کنید،به صورتی که دو سوم پیاز در زیر خاک باشد و خاک اطراف پیاز را به طور کامل پوشانده باشد.
  6. پس از آبیاری گلدان، آن را در جایی گرم که تابش نور مستقیم دارد، قرار دهید.
  7. پیاز بعد از دو تا سه هفته شروع به رشد می کند. تا زمانی که ساقه ها از خاک سر در نیاورند، از آبیاری به آن بپرهیزید.
  8. پس از شروع رشد ساقه ها، خاک هرگز نباید خشک بماند.
  9. تا زمان باز شدن گل ها، به صورت دو هفته ای یک بار به گل ها کود تقویتی همراه با آب بدهید.
  10. برای جلوگیری از رشد کج ساقه ها، از یک نگهدارنده یا قیم استفاده کنید.
  11. بعد از گل دادن، گیاه به آفتاب مستقیم نیاز دارد.

خاک مناسب این گیاه، خاک سبک است و خاک های رسی و شنی را نمی پسندند. برای کوددهی گلدان های نرگس از ورمی کمپوست استفاده نمایید. این گیاه علاقه چندانی به آبیاری ندارد و ماندگاری آن در هوای سرد بیشتر است.

گل نرگس را به خانه ببرید(کاشت گل نرگس در خانه)

انواع گل نرگس مناسب آپارتمان

تقریبا همه انواع نرگس را می توان در آپارتمان پرورش داد، اما هشت نوع از آن، که به آن اشاره می کنیم، بهتر از سایرین در آپارتمان  رشد می کنند و گل می دهند:

  1.  N. cyclamineus:  نرگس سیکلامن تک گل است و گل آن به سمت پایین می روید.  این نرگس زرد رنگ، بین 15 تا 30 سانتی متر رشد می کند.
  2. N. incomparabilis: گل های درشت ای نوع، مانند نوع قبل تک گل هستند. رنگ آن ها سفید مایل به کرم است و دارای تاجی زردرنگ می باشند.
  3. Paper-white) N. papyraceus): گلبرگ ها و تاج این نوع هم رنگ و به رنگ سفید هستند. تاج به شکل دندانه دار می باشد اما به علت همرنگ بودن، تشخیص آن از گلبرگ ها سخت است.
  4. N. poeticus: نرگس شاعرانه، گیاهی تک گل است، که گل های کوچک آن معطر است. تاج کوتاه آن بشقابی شکل است و با لبه های چین خورده، در رنگ زرد با حاشیه قرمز و گلبرگ سفید خودنمایی می کند.
  5.  N. pseudonarcissus: این نرگس دارای تاجی زرد رنگ،که بزرگتر از گلبرگ هاست و در میان گلبرگ های کرم رنگ قرار گرفته است. این نوع در بهار گل می دهد.
  6. N. tazetta: نرگس شیراز که بین 30 تا 40 سانتی متر طول دارد. هر ساقه گل دهنده خوشه ای با 4 تا 8 گل دارد. این نوع که معمولا تصویر ذهنی همه از گل نرگس است، دارای تاج زرد رنگ کوچکی است که در بین برگ های سفید جا خوش کرده است. این نوع نرگس برخلاف انواع دیگر نرگس، برای گل دهی نیاز به سرما ندارد.
  7. N. triandrus: انتهای هر ساقه، خوشه ای با 1 تا 6 گل است، که تاج آن ها بزرگتر از برگ است و گلبرگ های هم رنگش ( سفید رنگ) به حالت آبشاری دور تا دور آن را فرا گرفته اند.
  8. N. odorus: نرگس معطر، که حاصل ترکیب دو نوع  N. pseudonarcissusو N. jonquilla است. این نوع کوچک به رنگ زرد زعفرانی است.

در ایران، دو نوع نرگس شهلا و نرگس شیراز به صورت عمده پرورش داده می شوند.

 

انواع گل نرگس مناسب آپارتمان

و در آخر به پایان آوریم دفتر با بیتی از خواجوی کرمانی:

پسته‌ی تنگ تو نقل مستان                           نرگس مستت بلای رندان

مشاهده تمامی محصولات فروشگاه

منابع:

http://www.flowerexperts.com/

 

اینستاگرام
تلگرام
آپارات
ایتا
روبیکا
0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

1 دیدگاه
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
مریم روحانی
مریم روحانی
3 سال قبل

واقعا لذت بردم،خیلی عالی بود

1
0
دوست داریم نظرتونو بدونیم، لطفا دیدگاهی بنویس برامون!x