در این متن، روش کاشت و نگهداری پیاز سنبل شرح داده‌شده است. این گیاه زیبا در پاییز کاشته می‌شود و در بهار با گل‌های شکوفای خود، زیبایی خاصی به محیط اطراف خود می‌بخشد. سنبل، یکی از گل‌های زینتی محبوب و پرطرفدار است که در رنگ‌های مختلفی مانند صورتی، بنفش، قرمز، زرد، نارنجی، سفید و آبی موجود است. گل‌های سنبل بسیار خوشبو و معطر بوده و به‌صورت خوشه‌ای در کنار هم قرار می‌گیرند. گل سنبل یک نماد زیبای دیگر مانند ماهی قرمز عید و سبزه است که از دیرباز بر سر سفره های هفت سین قرار داده می‌شد. در این مقاله از مجله کشاورزی پسته رفسنجان با ما همراه باشید تا روش کاشت پیاز سنبل در آب را به شما آموزش دهیم.
آموزش کاشت پیاز سنبل در منزل
انتخاب پیاز مناسب
- این گیاه را می‌توان در خاک گلدان، آب‌وخاک باغچه پرورش داد.
- چند روز مانده به عید می‌توان با مراجعه به گل‌فروشی‌ها و گلخانه‌ها پیاز سنبل را تهیه نمود.
- پیاز گل سنبل باید سالم و عاری از هرگونه بیماری و آفت باشد.
- بهتر است در هنگام خرید پیاز سنبل، پیازهای سنگین و سفت را خریداری نمایید.
- دیدن رنگ گل از روی پیاز آن کار سخت و دشواری می‌باشد و نیازمند مهارت و تجربه است. ازاین‌رو در هنگام خرید از فروشنده بخواهید که رنگ گل موردعلاقه‌تان را به شما بدهد.
- در هنگام خرید حتماً از پیازهای مخصوص گلدان یا باغچه خرید نمایید؛ زیرا این پیازها اندکی متفاوت‌اند.
انتخاب رقم مناسب
- سنبل ولایتی یا پاریسی H. O. Pronncialis
این سنبل همان سنبلی می‌باشد که در ایام نوروز در ایران کاشته می‌شود. بین دانه‌های این گل فاصله زیادی وجود دارد. ازاین‌رو مانند سنبل هلندی زیبا نیست؛ اما باید گفت که پیازهای این سنبل برای سالیان سال در زمین باقی‌مانده و در بهار بوته‌های قوی و پرپشتی از پیازها خارج می‌شود. این نوع سنبل کنار چمن‌زارها در باغ‌های روستایی گزینه بسیار مناسبی هستند و زیبایی آنجا را دوچندان می‌کنند.
- سنبل هلندی H. Orientalis
این نوع سنبل دارای دو نوع می‌باشد پُرپَر و کم پَر که این دو دارای تفاوت‌هایی هستند. نوع اول کوچک‌تر بوده اما نوع دوم آن قوی‌تر بوده و بزرگ‌تر است. دانه‌های این نوع سنبل کاملاً به یکدیگر چسبیده و نزدیک به هم می‌باشند.
- سنبل رومی H. O. Olbulus
این سنبل بسیار کوچک اما خوشبو و معطر می‌باشد. گل‌های این سنبل زودتر از سنبل هلندی بازشده و اندازه بوته آن کوچک‌تر است.
زمان کاشت پیاز سنبل برای شب عید
فصل کاشت پیاز سنبل همانند سایر پیازها اواخر پاییز است. این گل برای رشد و نمو خود نیازمند یک دوره سرمایی است. برای کاشت این گیاه در محیط باز، بهتر است مکانی را انتخاب کنید که در دوران نیاز گرمایی در روز حداقل 5 ساعت نور مستقیم خورشید را دریافت نماید. این گل همچنین در سایه نیز امکان رشد را دارد اما در این مکان از کیفیت شکوفه‌های آن کاسته می‌شود.
بهترین زمان برای کاشت پیاز سنبل برای شب عید آذر و دی ماه است.
نحوه کاشت پیاز سنبل در گلدان
انتخاب گلدان مناسب برای کاشت
بعد از خرید پیاز مناسب و موردنظر خود، در ابتدا یک گلدان با ارتفاع 30 سانتی‌متر و دهانه 12-10 سانتی‌متر تهیه کنید. باید توجه داشته باشید که گلدان تهیه‌شده باید حتماً دارای زهکشی مناسبی باشد.
خاک مناسب برای کاشت پیاز سنبل
بهترین ترکیب خاکی که برای گلدان سنبل می‌توان آماده کرد، خاک سبک، دارای زهکشی، مخلوطی از ماسه و خاک‌برگ است. باید دقت کنید که بیشتر قسمت خاک در حدود 70 درصد باید ماسه باشد و مابقی ترکیبی از خاک‌برگ، کوکوپیت و یا پیت ماس.
کاشت پیاز سنبل در گلدان
بعد از آماده‌سازی گلدان و پر کردن آن با خاک مناسب، نوبت به کاشت پیاز سنبل می‌رسد. باید توجه داشته باشید که اگر پیاز سنبل دوره سرمایی لازم را طی نکرده است، باید پیاز آن را طوری در گلدان بکارید تا نوک پیاز در سطح گلدان باشد و سپس اطراف آن را با یک خاک سبک بپوشانید.
آبیاری و قرار دادن گلدان سنبل در مکان مناسب
بلافاصله بعد از کاشت پیاز سنبل تنها کافی است یک‌بار گلدان را آبیاری نمایید. سپس گلدان را در مکانی تاریک و سرد مانند انباری که دما در آن زیر 9 درجه سانتی‌گراد است به مدت 10 هفته نگهداری کنید.
برای بیشتر در امان ماندن گلدان از نور و سرمای شدید می‌توان روی گلدان را نیز با استفاده از مالچ پوشاند.
بعد از گذشت 10 هفته مجدداً گلدان را آبیاری نمایید. در دفعات بعد باید در صورت خشک شدن سطح خاک اقدام به آبیاری کرد. آبیاری باید به‌گونه‌ای باشد که تنها سطح خاک گلدان مرطوب شود.
هنگام آبیاری گلدان پیاز سنبل از غرقاب کردن آن خودداری کنید! زیرا آبیاری زیاد و بیش‌ازحد باعث پوسیدگی پیاز گل‌ها می‌شود.
سبز شدن سنبل‌های کاشته شده
زمانی که ارتفاع سنبل‌های سبز شده به 5-3 سانتی‌متر رسید می‌توان آن‌ها را به فضای روشن‌تر اما به‌دوراز تابش مستقیم خورشید که دما در حدود 15 درجه سانتی‌گراد باشد انتقال داد.
زمانی که ارتفاع سنبل‌ها به 10 سانتی‌متر رسید، می‌توان گیاه را در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار داد. این گیاه معمولاً بعد از گذشت 3 هفته از رشد و نمو خود شروع به گلدهی می‌کند. در این زمان باید آبیاری به‌طور منظم و مداوم انجام پذیرد.
هنگام آبیاری باید دقت شود که آب فقط در پای گلدان و روی خاک ریخته شود و از پاشیدن آب بر روی برگ‌های گیاه به‌شدت خودداری کنید.
برای تنظیم دوره گلدهی این گیاه باید شرایط دمایی را پس از سبز شدن و طی دوره سرما تغییر داد. همچنین اگر می‌خواهید برای ایام نوروز گلدان سنبل کاشته شده گل بدهد بهتر است در اواخر بهمن گلدان را به مکان گرم‌تر ببرید. با افزایش دما گلدهی نیز سریع‌تر اتفاق می‌افتد.
نکات مهم در هنگام کاشت پیاز سنبل در گلدان
- قبل از زمان کاشت پیاز سنبل در گلدان ، باید خاک را آبیاری کرد.
- پیازها باید در خاک مناسب و سبک که مخلوطی از ماسه و خاک‌برگ است کاشته شوند.
- دوسوم پیازها باید در خاک بوده و یک‌سوم آن‌ها بیرون از خاک بماند.
- پیازها را باید در محل معتدل نگهداری کرد.
- در اوایل روزهای کاشت نباید دمای هوای محیط کمتر از 13 درجه سانتی‌گراد باشد.
- بهتر است بعد از کاشت 10 روز تا 10 هفته گلدان را در تاریکی و در دمای 24 درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید.
- بعد از گذشت 10 روز تا 10 هفته می‌توانید گلدان را به مکانی با نورگیری متوسط انتقال دهید.
شرایط محیطی مناسب برای نگهداری سنبل در منزل
شرایط نوری مناسب برای گل سنبل
این گل به نور بسیار زیادی احتیاج دارد خصوصاً در دوران گلدهی، بنابراین اگر در داخل منزل از این گیاه نگهداری می‌کنید، بهتر است پرنورترین مکان را برای این گل انتخاب کنید. بهترین مکان برای نگهداری از گلدان سنبل، پشت پنجره جنوبی ساختمان می‌باشد.
آبیاری و میزان آب موردنیاز
گل سنبل به آبیاری زیاد و بیش‌ازحدی احتیاج ندارد؛ بنابراین بهتر است هر زمان که سطح خاک خشک شد آبیاری را به میزان اندک انجام دهید؛ زیرا همان‌طور که گفته شد آبیاری زیاد و بیش‌ازحد منجر به پوسیدگی پیازهای سنبل خواهد شد.
نگهداری و استفاده دوباره از پیاز سنبل
باید بدانید که سنبل یک گل دائمی نیست؛ بنابراین همیشگی نبوده و بعد از یک ماه از بین می‌رود. زمانی گل سنبل شما از بین رفت، باید پیاز سنبل را از خاک خارج کنید و ساقه آن را نیز قطع نمایید. سپس پیاز خارج‌شده را در محلی تاریک و خشک نگهداری کنید. با این روش شما می‌توانید سال دیگر هم این پیاز را بکارید و گل سنبل زیبایی هم داشته باشید.
کود دهی و تغذیه گل سنبل
این گل به کود دهی و تغذیه خاصی نیاز ندارد اما در صورت امکان می‌توان مقداری کود دامی یا ورمی کمپوست در زمان کاشت به خاک اضافه کرد.
روش کشت پیاز سنبل در فضای باز
- برای کشت پیاز سنبل در فضای باز و باغچه باید در ابتدا خاک باغچه را تا عمق 35-30 سانتی‌متری گود کرد. سپس تا عمق 10 سانتی‌متری از ته گودال را با استفاده از کمپوست، پیت ماس و یا خاک‌برگ پر نمود.
- بعد از آماده کردن خاک باید پیازها را در عمق 25-15 سانتی‌متر و با فاصله 15-10 سانتی‌متری از هم بکارید. در هنگام کاشت پیاز سنبل حتماً باید از دستکش استفاده نمایید؛ زیرا به دلیل اسیدی بودن پوسته پیازها ممکن است دستتان آسیب ببیند.
- بعد از کاشت پیازها باید یک نوبت آبیاری را انجام داد. توجه داشته باشید که معمولاً بارش برف و باران در پاییز و زمستان، رطوبت لازم را در اختیار گیاه قرار می‌دهد، اما اگر در بارش ها وقفه طولانی‌مدت ایجاد شد، باید آبیاری را انجام داد.
- زمان گلدهی پیاز سنبل در فضای باز کمی دیرتر از محیط گلدان می‌باشد. با گرم‌تر شدن هوا گل سنبل نیز به گل می‌نشیند.
مراحل کشت پیاز سنبل در آب
برای کاشت پیاز سنبل در آب، باید ظرف مناسب برای کاشت را نیز از گل‌فروشی و محلی که پیاز آن را خریداری می‌کنید تهیه نمایید. این ظرف سبب می‌شود تا در مراحل مختلف رشدی سنبل، گل و ساقه آن آسیب نبیند.
برای کاشت پیاز سنبل در آب تنها گذاشتن پیاز بر روی ظرف آب حاوی خاک زغال کافی نیست. بلکه باید از آن به‌شدت نگهداری و مواظبت کرد تا قبل از ظهور برگ‌های سنبل، ریشه‌های پیاز به‌طور کامل در آب منتشر و پراکنده شود.
حتی‌الامکان گیاه گل سنبل خود را در تاریکی قرار دهید و اگر می‌توانید ریشه‌ها را به‌تنهایی دور از نور نگهداری کنید. باید توجه داشته باشید که تنها ریشه‌ها باید در آب باقی بمانند.
زمانی که شکوفه‌ها خارج‌شده و تبدیل به گل شدند باید بر روی گل‌ها آب‌پاشی کنید. این کار سبب شادابی و طراوت بیشتر گل‌ها می‌شود. بعدازآن باید گل سنبل را در معرض نور آفتاب قرار دهید؛ اما به‌طورکلی بهترین محل برای نگهداری این نوع گل سنبل که در آب کشت‌شده است، محیطی با دمای 10 درجه سانتی‌گراد می‌باشد.
چرا در روش کاشت پیاز سنبل در آب از زغال استفاده می‌شود؟
علت استفاده از زغال این است که از فاسدشدن آب جلوگیری می‌کند. اگر نمی‌خواهید از خاک زغال استفاده نمایید می‌توانید حتی از یک قطعه کامل زغال استفاده کنید.
برای این که زغال در آب شناور نباشد، بهتر است زغال را چند روز قبل در آب خیس کنید. این کار علاوه بر سنگین کردن زغال، آن را تمیز کرده و از آلودگی و کثیف شدن آب هم پیشگیری می‌کند.
روش تکثیر و ازدیاد پیاز سنبل
همان‌طور که گفته شد گل سنبل از طریق کاشتن پیازهای کوچک تولید می‌شود. اگر بخواهید از یک پیاز سنبل پیازهای کوچک‌تری بگیرید باید در ابتدا یک ماه قبل از کاشت انتهای پیاز را به شکل یک مخروط کوچکی با چاقو در بیاورید و آن را در جای مناسبی بگذارید تا محل شکاف و برش خشک شود.
سپس پیاز را در عمق کمتری نسبت به پیازهای دیگر بکارید. از این طریق پیازهای کوچک‌تری ایجاد می‌شوند که با کاشتن آن‌ها می‌توانید صاحب سنبل‌های بیشتری شوید.
نگهداری از پیاز سنبل برای سال بعد
در مناطقی که دارای زمستان‌های سردی هستند، برای جلوگیری از یخ‌زدگی پیاز سنبل و پوسیدگی آن بهتر است که پیازها را از خاک خارج کرده و در انبار نگهداری کرد.
پیازهایی که در گلدان کاشته شده‌اند را نیز باید از گلدان خارج کرده و آن‌ها را در مکانی تمیز و خشک انبار کرد. باید توجه داشت که بعد از درآوردن پیازهای سنبل باید تنها خاک اطراف آن‌ها را تمیز کرد ولی نباید آن‌ها را با آب شست زیرا منجر به پوسیدگی پیازها در طی مدت انبارداری می‌شود.
اگر برای تمیز کردن پیازها از آب استفاده کردید بهتر است به مدت یک هفته آن‌ها را در مکانی خشک و دور از نور خورشید روی کاغذ یا روزنامه قرار دهید تا آب اضافی آن‌ها گرفته شود.
برای انبار کردن پیازهای سنبل باید آن‌ها را در جعبه‌های مقوایی و یا سینی‌های کم‌عمق قرار دهید. به‌هیچ‌وجه برای انبار کردن از ظرف‌های پلاستیکی یا گلدان استفاده نکنید.
شرایط انبار کردن پیازهای سنبل
برای انبار کردن پیازهای سنبل درون جعبه مقوایی در ابتدا کف جعبه را لایه‌ای از پیت ماس، ورمی کولایت یا شن خشک ریخته و پیازها را روی آن‌ها بگذارید. اگر تعداد پیازهای قابل انبار زیاد است، ابتدا یک ردیف را در کف جعبه قرار دهید و سپس روی آن‌ها یک لایه روزنامه قرار دهید و درنهایت روی روزنامه پیازها را بچینید. باید روی آخرین ردیف پیازها نیز یک لایه از روزنامه قرار دهید. جعبه حامل پیازهای سنبل را باید در مکانی خشک و خنک دارای دمای 5 درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید تا نیاز سرمایی آن‌ها نیز تأمین شود.
خیلی جالب و مفید بود خوبه که سنت ها رو همیشه زنده نگه داریم. من تا حالا سنبل نکاشتم اما همیشه سر سفره هفت سینمون هست.