رفع شوری در خاک کشاورزی درختان پسته

رفع شوری در خاک کشاورزی درختان پسته

اهمیت خاک در کشاورزی 

وجود خاک های شور در مزارع و زمین های کشاورزی یک مشکل اساسی برای کشاورزان و باغداران به حساب می آید. این مسئله منجر به ایجاد تاثیرات جبران ناپذیری بر روی درختان و محصولات کشاورزی می شود. بنابراین باید به روش های مختلفی به رفع شوری بپردازیم. در این مقاله به رفع شوری خاک به خصوص درخت پسته پرداخته شده است.   

در کشاورزی، خاک از اهمیت فراوانی برخوردار است. زیرا خاک منبع اصلی برای تامین کردن مواد مغذی، مواد معدنی و آب برای درختان و گیاهان است. خاک این منبع طبیعی و بستر حیات به دلایل مختلفی، مانند شوری در معرض خطر قرار گرفته است و از همه مهم تر غیر قابل کشت و کار برای کشاورزی شده است.

اهمیت خاک در کشاورزی 

شوری خاک چیست؟

نمک ها به صورت طبیعی در تمام خاک ها وجود دارند در بعضی از مواقع میزان نمک موجود در خاک از حد استاندارد خارج شده بنابراین باعث ایجاد شوری در خاک می شود. شوری خاک بیشتر در مناطق خشک و نیمه خشک و همچنین مناطقی که از آب های زیرزمینی برای آبیاری استفاده می کنند وجود دارد این خاک ها دارای مقدار زیادی نمک بوده که باعث ایجاد مشکل در خاک های کشاورزی می شود.

جدول طبقه بندی خاک های شور 

ECe (دسی زیمنس بر متر) میزان شوری خاک
> 4 شور
4 < ECe < 8 نسبتا شور
8 < ECe < 16 شوری متوسط
> 16 شدیدا شور

علائم شوری خاک در پسته

پسته یک درختان مقام در برابر شوری آب و خاک است اما اگر میزان شوری خیلی زیاد باشد، منجر به کاهش رشد، عملکرد و جوانه زنی  درختان پسته می شود. بنابراین برای مقابله با این مسئله اول باید به علائم شوری خاک آگاه بود و سپس اقدامات لازم بای رفع شوری خاک پسته را انجام داد. علائم شوری خاک به شرح زیر می باشند.

کاهش قدرت درخت پسته برای جذب آب از خاک: شوری خاک در درختان پسته منجر به افزایش غلظت یون های مختلف نمک در اطراف ریشه می شود در نتیجه باعث ایجاد اختلال در مسیر حرکت طبیعی آب از خاک به سمت ریشه می شود. و همچنین در مناطق خشک و نیمه خشک به دلیل عدم بارندگی و تجمع نمک های موجود در خاک سبب پژمردگی شدید گیاه می شود.

  • پوکی در دانه پسته
  • به تعویق افتادن گلدهی و میوه دهی
  • نشر شیره از تنه درخت پسته
  • سیاه شدن دانه های پسته
  • تراوش شیره از دانه های پسته
  • خشکیدگی در حاشیه برگ ها
  • خشک شدن کامل برگ ها
  • ریزش برگ ها یا کوچک ماندن آن ها
  • عدم رشد شاخه ها

علائم شوری خاک در پسته

روش های کاربردی برای رفع شوری خاک پسته

در طول سال شما می توانید در سه مرحله رشدی درخت پسته به علائم شوری خاک پی ببرید.

مرحله اول: در ابتدای فصل رشد (فروردین ماه). در این مرحله که درختان پسته کمی شروع به سبز شدن و متورم شدن می کنند، اگر شاخه ای از درخت پسته را بشکنید، از قسمت شکسته شده بوی ترشیدگی و الکل ساطع شود، که یکی از نشانه شوری خاک باغات پسته است. در بعضی از مواقع ممکن است درخت پسته شروع به سبز شدن کند اما بلافاصله بعد از شوری خاک منجر به خشکی خوشه ها، حاشیه و نوک برگ ها می شود.

مرحله دوم: این مرحله از اواسط خرداد ماه آغاز می شود به این شکل که در قسمت حاشیه برگ ها به اندازه یک نوار 1 میلی متری شروع به سوختگی کرده تا اینکه به رگبرگ های اصلی راه پیدا کنند. تا جایی این خسارت ادامه دارد که باعث ریزش برگ ها، افزایش درصد دهان بسته، افزایش درصد پوکی، ایجاد سرخشکیدگی و تغییر رنگ تنه و شاخه ها از رنگ سفید به بنفش شود.

مرحله سوم: در اواخر فصل در اثر تجمع املاح سدیم، بور، منیزیم و کلر سبب ایجاد مسمومیت و در نهایت خشک شدن کامل برگ ها می شود در حدی که در شهریور ماه برگ ها شروع به ریزش می کنند.

روش های کاربردی برای رفع شوری خاک پسته

تاثیرات شوری خاک بر روی قسمت های مختلف درخت پسته

با این که پسته یک درخت مقاوم نسبت به شوری آب، خاک و خشکی است اما مقدار زیاد شوری خاک باعث ایجاد خسارات جبران ناپذیر بر روی قسمت های مختلف آن می شود.

تاثیر رفع شوری خاک پسته بر روی برگ درختان پسته

در صورت کمبود پتاسیم در برگ ها در قسمت های نوک و حاشیه برگ ها باعث ایجاد سوختگی می شود و همچنین برگ ها از رنگ سبز به رنگ قهوه ای تغییر رنگ می دهند. این علائم اول در برگ های پیر از قسمت نوک شروع و تا حاشیه داخلی برگ و رگبرگ میانی ادامه پیدا می کند. برای رفع این عارضه باید از کود های کلسیم دار زیر نظر کارشناس استفاده کرد.

 تاثیر رفع شوری خاک پسته بر روی میوه و مغز پسته

در صورت وجود شوری خاک از نوک دانه های پسته شیره گیاهی به بیرون تراوش پیدا می کند و دانه های میوه شروع به سیاه شدن می کنند. و همچنین وجود شوری خاک در اطراف ریشه باعث عدم رشد شاخه ها، چروک شدن مغز پسته و آفتاب سوختگی دانه های پسته می شود.

تفاوت میان خشکیدگی درخت پسته در اثر بیماری یا شوری خاک

یکی از مراحل حساس درخت پسته نسبت به شوری خاک در زمان جوانی زنی درخت است. در صورتی که خشکیدگی توسط شوری خاک باشد با انجام اعمال مدیریتی باعث سبز شدن مجدد درخت می شود. اما اگر سرخشیدگی در اثر بیماری باشد درخت سبز خشک شده و امکان بازگشت آن نیز وجود ندارد.

تاثیرات شوری خاک بر روی قسمت های مختلف درخت پسته

اقدامات مدیریتی برای رفع شوری خاک در درخت پسته

برای مقابله با خشک شدن درخت پسته در برابر شوری خاک باید در دو طرف درخت گودالی به اندازه 50 الی 80 سانتی متر و عمق 25 سانتی متر حفر کرده سپس در 2 سری و در 1 الی 3 نوبت داخل گودال ها را با آب شیرین پر کنید. در ضمن توصیه می شود در این مدت از کود استفاده نکنید و همچنین در هنگام حفر گودال مراقب باشید که هیچ گونه آسیبی به درخت وارد نشود. شما می توانید برای مقابله و رفع شوری خاک درخت پسته از روش های زیر نیز استفاده کنید.

  • از کود هایی مخصوص برای رفع شوری درخت پسته استفاده کنید.
  • از عملیات آبشویی ربهره ببرید.
  • به کار بردن کود هایی که داری میزان شوری کمتری هستند.
  • استفاده از مواد اصلاح کننده مانند گچ کشاورزی
  • انجام اقدامات لازم برای نفوذ بیشتر آب در خاک
  • استفاده مدیریت شده از کود های شیمیایی
  • بهره گیری  از روش های نوین آبیاری 
  • تصحیح بیولوژی خاک
  • استفاده از ارقام مقاوم به شوری برای کشت

قوی ترین محلول برای رفع شوری آب و خاک درخت پسته

برای رفع شوری خاک درختان پسته می توانید از محلول ها و کود های اصلاح کننده شوری خاک استفاده کنید.

محلول های اصلاح کننده شوری خاک

اسید انفوریک: اسید انفوریک یک ماده اسیدی بوده که با اضافه شدن به خاک منجر به ایجاد تغییرات در تعداد یون ها شده و pH خاک و حلالیت خاک را نیز کاهش می دهد  از همه مهم تر باعث اصلاح خاک های شور می شود.

ترکیب آنتی سالت: یکی از مهمترین عوامل  شوری خاک وجود ترکیبات کلرید سدیم (ترکیبات سدیم دار) است. شما می توانید با اضافه کردن ترکیباتی مانند ترکیب آنتی سالت باعث خارج شدن سدیم از محیط ریشه می شوید.

اسید سولفوریک: با اضافه کردن این ماده به آب آبیاری، کربنات کلسیم موجود در این ماده را به گچ کشاورزی تبدیل کرده و همچنین سدیم موجود با آب آبیاری از محیط ریشه خارج می شود و در نهایت منجر به کاهش شوری خاک می شود.

قوی ترین محلول برای رفع شوری آب و خاک درخت پسته

گیاهانی که شوری خاک را کاهش می دهند

گیاهانی که شوری خاک را کاهش می دهند و نسبت به شوری خاک مقاوم هستند به 4 گروه تقسیم می شوند که به ترتیب زیر می باشند.

  • گیاهان خیلی مقاوم به شوری خاک: لوبیا، شبدر و نخود
  • حساس به شوری خاک: کلم، کاهو، برنج، هویج، ذرت و یونجه
  • نیمه مقاوم به شوری خاک: پنبه، گوجه فرنگی، چاودار و  گندم
  • مقاوم به شوری خاک: جو، پسته، گلرنگ، اسفناج و چغندر

علائم شوری در خاک کشاورزی

یکی از معضل های اساسی کشاورزان و باغداران وجود خاک و آب های شوری برای کشاورزی است. در واقع این خاک و کیفیت آن است که باعث به وجود آوردن یک محصول با کیفیت می شود. بنابراین شوری خاک سبب ایجاد خسارات جبران ناپذیری برای کشاورز می شود و علائم آن به شرح زیر است.

  • کاهش توانایی ریشه در جذب آب
  • توقف در رشد ریشه
  • کاهش مقاومت گیاهان و درختان در برابر حمله آفات و بیماری ها
  • نیاز بیشتر درختان و گیاهان به آب آبیاری
  • کاهش رشد گیاهان و درختان
  • افزایش فرسایش خاک

علائم شوری در خاک کشاورزی

عواملی که شدت شوری خاک را افزایش می دهد

  • آبیاری زمین ها توسط آب های شور
  • استفاده از روش های آبیاری نامناسب
  • کشت یک گیاه در سال های پیاپی
  • استفاده بیش از حد از کود های شیمیایی

مشاهده تمامی محصولات فروشگاه


اینستاگرام
تلگرام
آپارات
ایتا
روبیکا
0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

1 دیدگاه
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
ابوالقاسم نايبي
ابوالقاسم نايبي
6 سال قبل

باسلام و تشکر فراوان.
درخصوص استفاده از گچ در اراضی شور و قلیا بسیار دیده شده که به دلیل استفاده ی نادرست کشاورزان از گچ موجبات خشکیدگی درخت فراهم شده است.در این قسمت فرمودید که گچ را به پهنای حداقل 1.5 متر از دوطرف درخت بپاشیم. چند سؤال مطرح است.اول اینکه منظور از 1.5 متر از اطراف درخت چیست؟یعنی اطراف درخت نپاشیم؟یا اینکه باید مثلا از 75 سانتیمتری سمت چپ تا 75 سانتی متری سمت راست درخت را بپاشیم؟ سوم اینکه منظور از پاشیدن چیست؟مقدار پاشیدن چقدر باید باشد؟
باز هم ممنون و سپاسگزارم

1
0
دوست داریم نظرتونو بدونیم، لطفا دیدگاهی بنویس برامون!x