شناخت بهترین سم برای درخت انار و مبارزه با بیماری های شایع آن

درخت انار با نام علمی (Punica granatum) به تیره انار سانان تعلق دارد. این درخت بومی آسیای مرکزی و غربی است و هزاران سال است که در ایران کاشته می‌شود. بعضی از گیاه شناسان انار را بومی ایران می‌دانند. شاخه‌های انار، می‌توانند سرمای حدود ۱۲- درجه سانتی‌گراد را تحمل کنند و گل‌ها نیز که حدود دو ماه بعد از شروع فصل رشد باز می‌شوند، معمولاً از آسیب سرما مصون هستند. این درختان مانند تمامی گیاهان دیگر درگیر آفات و بیماری‌های مخصوص به خود می‌شوند. در ادامه با بهترین سم برای درخت انار و مبارزه با بیماری‌های شایع آن آشنا خواهیم شد.

اهمیت انتخاب بهترین سم برای درخت انار

سمپاشی درخت انار برای کنترل آفات و بیماری‌هایی که می‌توانند به درخت و محصولات آن آسیب برسانند، بسیار اهمیت دارد.

این آفات و بیماری‌ها می‌توانند باعث کاهش کیفیت و کمیت محصول، آسیب به برگ‌ها، ساقه‌ها، گل‌ها و میوه‌ها شوند.

عدم مبارزه با آن‌ها حتی می‌تواند باعث مرگ کامل درخت شود. استفاده از بهترین سم برای درخت انار می‌تواند در جلوگیری از این آسیب‌ها بسیار مؤثر باشد.

انتخاب سم درخت انار اهمیت بسزایی دارد. یکی از عواملی که می‌تواند به سلامت و بهره‌وری یک باغ انار کمک کند، استفاده از سم‌های مناسب برای کنترل آفات و بیماری‌هاست.

در ادامه به بررسی برخی از آفات و بیماری‌های مهم و رایج درختان انار می‌پردازیم و بهترین سم برای مبارزه با آن‌ها را پیشنهاد خواهیم داد.

بهترین سم برای کرم گلوگاه انار

کرم گلوگاه انار یا شب‌پره خرنوب، یکی از اصلی‌ترین آفات میوه انار است که برای کشاورزان ایرانی بسیار مهم است.

میوه‌هایی مانند بادام، گردو، انجیر، پرتقال، پسته و انار میزبان این کرم که در ماه‌های شهریور و مهر فعالیت زیادی دارد، هستند.

کرم گلوگاه انار آسیب زیادی به میوه‌ها وارد می‌کند، کیفیت آن‌ها را کاهش می‌دهد و باعث از بین رفتن میوه‌ها می‌شود.

این حشره، با بدنی به طول 9 تا 12 میلی‌متر و رنگ خاکستری، از انواع مختلف خوراکی به‌عنوان میزبان استفاده می‌کند.

برای مبارزه با این آفت، روش‌ها شیمیایی و انتخاب بهترین سم برای درخت انار چندان پیشنهاد نمی‌شود؛ اما می‌توان در صورت نیاز از سمومی مانند دیازینون کمک گرفت.

چگونه شته درخت انار را از بین ببریم؟

شته سبز انار از آفات مهم انار به شمار می‌رود و تنها روی درخت انار فعالیت دارد. این حشره عمدتاً باعث ریزش ناگهانی گل‌های اول فصل می‌شود و سرشاخه‌ها، پشت برگ‌ها، جوانه‌ها و گل‌های انار را موردحمله قرار می‌دهد.

شته انار با تغذیه از شیره درخت، ماده‌ای چسبنده معروف به “عسلک” تولید می‌کند که منجر به کاهش رشد سرشاخه‌ها و افتادن اغلب گل‌ها و میوه‌های جوان می‌شود.

اگرچه با گرم شدن هوا در تابستان تراکم و خسارت آن کاهش می‌یابد، ولی با کاهش دما در پاییز، شدت خسارت افزایش می‌یابد، هرچند که خسارت در پاییز نسبت به بهار کمتر است.

در رابطه با مبارزه با شته سبز انار، عوامل طبیعی موجود در باغ‌های انار مانند انواع کفشدوزک‌ها قادر به کنترل جمعیت این آفت هستند.

حذف پاجوش‌های مبتلا به شته در ابتدای فصل و در پاییز می‌تواند مفید باشد.

هرچند باید توجه کرد که قطع پاجوش پیش از تخم‌گذاری شته‌های جنسی می‌تواند باعث جهت‌دهی آن‌ها به سرشاخه‌ها و تاج درختان انار شود و خسارت آفت را افزایش دهد.

همچنین، سم مالاتیون بهترین سم برای درخت انار است که می‌تواند در کنترل و از بین بردن شته‌ها مؤثر باشد.

سم کنه قرمز انار

کنه قرمز انار با نام علمی Tenuipalpus punicae، یکی از مهم‌ترین آفت‌های درختان انار در سراسر ایران است و در برخی مناطق آسیب‌های بسیاری به این درختان وارد می‌کند.

این کنه با ایجاد تغییرات نامطلوب در رنگ و شکل برگ‌ها و میوه‌ها، زمینه‌ساز ضعف و خشکی درختان انار می‌شود.

خسارت وارده توسط این آفت وابسته به شرایط محیطی نظیر دما و ارتفاع منطقه است و معمولاً در مناطقی با ارتفاع کمتر، خسارت بیشتری مشاهده می‌شود.

از راه‌های مبارزه با این آفت می‌توان به استفاده از سموم کنه‌کش به‌صورت محلول‌پاشی، انجام مبارزه زمستانه با استفاده از روغن، کنترل علف‌های هرز، شخم زمستانه، خاک‌ریزی پای درختان و افزایش رطوبت محیط اشاره کرد.

درزمانی که آفت به‌شدت گسترش‌یافته و نیاز به سمپاشی درخت انار حس می‌شود، می‌توان از بهترین سم برای درخت انار مانند سم‌های کنه‌کش مانند عصاره فلفل و روغن معدنی با نسبت 2/5 در هزار و یا کنه کش نئورون با نسبت 1 در هزار استفاده کرد.

بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه انار

بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه درخت انار که توسط قارچ Phytophthora cactorum ایجاد می‌شود، می‌تواند به‌شدت سلامت و رشد درختان تأثیر بگذارد.

این بیماری عمدتاً در خاک‌های بیش‌ازحد اشباع و با کاهش تنفس خاک رخ می‌دهد.

علائمی مانند ترک‌خوردگی پوست درخت در ناحیه طوقه، پوسیدگی و تیرگی قسمت‌های پایینی درخت، ضعف عمومی در گیاه و کوچک شدن و زردی برگ‌ها به‌عنوان علائم این بیماری شناخته‌شده‌اند.

انتقال این بیماری معمولاً از طریق آب آلوده، خاک و نهال‌های آلوده صورت می‌پذیرد.

برای کنترل این بیماری، کاهش میزان آبیاری، استفاده از آبیاری قطره‌ای، کاهش مصرف کودهای ازته، خودداری از کشت دوم سبزی و صیفی در انارستان و ایجاد زهکش مناسب می‌تواند مؤثر باشد.

ازجمله سم‌های مؤثر برای کنترل این بیماری می‌توان به قارچ‌کش بردوفیکس اشاره کرد.

این سم با جلوگیری از رشد و تکثیر قارچ موجب کاهش شیوع بیماری و حفاظت از سلامت درختان انار می‌شود.

بیماری آنتراکنوز انار

بیماری آنتراکنوز انار که توسط قارچ Colletotrichum gloeosporioides ایجاد می‌شود، باعث تخریب میوه‌های انار قبل و بعد از برداشت می‌گردد.

علائم این بیماری شامل تشکیل نقاط تیره و نامتقارن روی میوه، سیاه یا آفتاب‌سوخته شدن انار، ترک‌خوردگی قسمت‌های سیاه و خشک شدن و ریزش برگ‌ها است.

همچنین، آلودگی غنچه‌ها در مراحل ابتدایی شکوفه دهی می‌تواند باعث سیاه شدن شکوفه‌ها شود.

گسترش این بیماری عمدتاً در شرایط مرطوب و با دمای 21 تا 27 درجه سانتی‌گراد افزایش می‌یابد و باد و باران در جابجایی عامل بیماری نقش دارند.

برای پیشگیری و کنترل این بیماری، توصیه می‌شود که کشت نباید در مجاورت دیگر گیاهان میزبان انجام شود، برگ‌ها و میوه‌های آلوده جمع‌آوری شوند، شاخه‌های آلوده هرس و سوزانده شوند و از ارقام مقاوم به بیماری استفاده شود.

همچنین، استفاده از بهترین سم برای درخت انار مانند قارچ‌کش بردوفیکس و سم مانکوزب می‌تواند در کنترل این بیماری مؤثر باشد.

بیماری سفیدک پودری انار و راه مبارزه با آن

نمونه این بیماری نخستین بار در رودبار (گیلان) مشاهده شده است. سفیدک پودری انار در باغ‌های انار استان‌های یزد، اصفهان و فارس شایع نیست و در حال حاضر در ایران اهمیت اقتصادی ندارد.

نشانه‌های این بیماری روی برگ و میوه دیده می‌شوند. میسلیوم قارچ عامل بیماری، تقریباً به‌طور یکنواخت و به‌صورت لایه‌ای ظریف و غیر متراکم، تمامی یا بخشی از سطح برگ را می‌پوشاند.

روی پوست میوه انار نیز نشانه‌های بیماری به‌صورت لکه‌های سفید، کرک دار و بی‌شکل، متشکل از میسلیوم های کم‌پشت و اندام‌های غیرجنسی قارچ ظاهر می‌شوند. پوست انار در محل لکه‌ها در آغاز زبر و سپس بافت مرده (نکروز) می‌گردد.

بهترین سم برای درخت انار برای مبارزه با این بیماری، سم قارچ‌کش سفیدک پودری مانند سولفور WP80% است. برای محافظت مداومم درختان در برابر سفیدک پودری می‌توان از این قارچ‌کش هر 7 تا 14 روز یک‌بار استفاده کرد.

بیماری پوسیدگی میوه انار

 این بیماری در بیشتر باغ‌های انار کشور شیوع دارد. در اواخر فصل رویش در میوه‌های روی درخت و بیشتر موارد، پس از برداشت میوه و نگهداری آن در سردخانه یا انبار بروز می‌کند.

قارچ‌های مولد پوسیدگی میوه انار پس از ورود به داخل میوه، به‌سرعت رشد و نمو می‌کنند. در این حالت گوشت دانه‌های انار نرم و لهیده می‌شود و به رنگ‌های سیاه، آبی، خاکستری یا مخلوطی از این رنگ‌ها درمی‌آید.

چنانچه عوامل بیماری‌زا از راه سوراخ‌های ایجادشده در گلوگاه میوه واردشده باشند، معمولاً نشانه‌ای از پوسیدگی در پوست میوه ظاهر نمی‌گردد.

اگر ورود قارچ‌های بیماری‌زا به داخل میوه از راه ترک‌ها، سوراخ‌ها و آسیب‌های مکانیکی به پوست اتفاق افتاده باشد در این صورت پوست میوه انار نرم و لهیده شده و رنگش روشن‌تر می‌شود.

بررسی‌های انجام‌شده در ایران نشان می‌دهند که بیش از ۹۰ درصد از پیدایش پوسیدگی میوه انار، به دلیل کرم گلوگاه انار است؛

بنابراین با استفاده از سم درخت انار و کنترل این آفت کلیدی در باغ‌ها و نیز سن‌های ناقل بیمارگرها، پوسیدگی میوه انار در باغ و همچنین انبار به‌طور محسوس کنترل می‌شود.

سم کنفیدور برای انار

سم کنفیدور یکی از بهترین سم برای درخت انار است که برای کنترل و مبارزه با آفات مکنده مانند شته درخت انار بسیار مؤثر است. این سم از گروه نئونیکوتینوئیدها می‌باشد و اثرات بسیار قوی بر روی شته‌ها دارد.

کنفیدور با ایجاد تغییرات عصبی در شته‌ها، باعث می‌شود تا آن‌ها نتوانند به‌طورمعمول عمل کنند یا تغذیه کنند که منجر به مرگ آن‌ها می‌شود.

این سم درخت انار همچنین قادر است درخت را در برابر حملات بیشتر محافظت کند، زیرا اغلب می‌تواند در تمام بخش‌های گیاه توزیع شود.

سم قارچ کش درخت انار

درختان انار نسبت به چندین نوع بیماری گیاهی حساس هستند و برخی از این بیماری‌ها توسط قارچ‌ها ایجاد می‌شوند.

قارچ‌ها می‌توانند به سلامتی درختان انار لطمه بزرگی وارد کنند، باعث تخریب برگ‌ها، میوه‌ها و حتی ساقه و ریشه درخت بشوند؛ بنابراین، استفاده از سم‌های قارچ‌کش مناسب برای درختان انار از اهمیت بالایی برخوردار است.

کاپتان، مانکوزب، اکسی کلرور مس و بردوفیکس ازجمله بهترین سم‌های قارچ‌کش هستند که می‌توانند در کنترل و پیشگیری از بیماری‌های قارچی درختان انار مورداستفاده قرار گیرند.

این سم‌ها عملکرد خاصی دارند که باعث می‌شود قارچ‌ها نتوانند رشد یا تکثیر کنند. به‌عنوان‌مثال، کاپتان با جلوگیری از تشکیل اسپور – که یکی از روش‌های تکثیر قارچ‌هاست – عمل می‌کند.

بااین‌حال، لازم است همیشه به رعایت اصول ایمنی هنگام استفاده از این سم‌ها توجه کرد. برخی از این سم‌ها اگر به‌طور نادرست استفاده شوند، می‌توانند برای انسان‌ها یا حیات‌وحش سمی باشند.

همچنین باید توجه داشت که استفاده مکرر از یک نوع سم درخت انار می‌تواند منجر به توسعه مقاومت در قارچ‌ها شود، لذا بهتر است به صورت متناوب از سم‌های مختلف استفاده کرد تا این احتمال را کاهش داد.

بهترین زمان سمپاشی درخت انار

سمپاشی با بهترین سم برای درخت انار بسته به نوع آفات و بیماری‌هایی که تهدید می‌کنند، اغلب در چندین زمان خاص در سال انجام می‌شود. این زمان‌ها عبارت‌اند از:

• سمپاشی زمستانی: این سمپاشی در دی و بهمن‌ماه انجام می‌شود تا با کنترل قارچ‌ها و آفاتی که در فصل زمستان زندگی می‌کنند، از ایجاد آسیب به درخت در فصل بهار جلوگیری کند.
• سمپاشی بهاره: این سمپاشی درخت انار در هنگام تورم جوانه‌ها و قبل از باز شدن گل‌ها انجام می‌شود تا از ابتلا به بیماری‌های قارچی و آفاتی مانند شته و کرم‌های برگ‌خوار جلوگیری کند.
• سمپاشی تابستانه: این سمپاشی در فصل تابستان به‌منظور کنترل آفاتی مانند شته و کرم‌های برگ‌خوار انجام می‌شود.

به‌طورکلی، هرگونه سمپاشی باید با توجه به شرایط محیطی، نوع و میزان آفات، میزان بارندگی و سایر عوامل مرتبط با باغداری برنامه‌ریزی شود. درهرصورت، بهتر است قبل از هر سمپاشی درخت انار مشورت با متخصصان حوزه کشاورزی صورت پذیرد.

سمپاشی درخت انار در بهار

به دلیل فراوانی بارندگی‌ها در شمال کشور و افزایش احتمال بروز بیماری‌های قارچی نظیر سرکوسپوریا و لکه برگی آلترناریا و همچنین آفاتی مانند شته و کرم برگ‌خوار در زمان تورم جوانه‌ها در باغات انار، برای پیشگیری، باغدارانی که درختان سه‌ساله و بارده دارند، می‌توانند از فرمول زیر برای سمپاشی استفاده کنند:

از قارچ‌کش تیوفانات متیل (توپسین ام) با میزان ۱٫۵ تا ۲ لیتر در هزار لیتر آب برای پیشگیری و کنترل قارچ سرکوسپوریا و لکه برگی آلترناریا استفاده شود.

همچنین، برای پیشگیری و کنترل آفت شته و کرم برگ‌خوار در زمان تورم جوانه‌ها، از حشره‌کش استامی پراید با میزان نیم کیلوگرم در هزار لیتر آب استفاده کنید.

توجه داشته باشید در زمان بارندگی و وزش باد شدید از عملیات سمپاشی درخت انار و محلول‌پاشی در باغات انار خودداری شود. باغداران با توجه به پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی می‌توانند به سمپاشی اقدام کنند.

سخن پایانی

در پایان این مقاله، برای انتخاب بهترین سم برای درخت انار، لازم است توجه داشت که نوع سم مورداستفاده باید بسته به نوع و شدت آفت یا بیماری، شرایط آب و هوایی و نیازهای خاص درختان انار انتخاب شود.

ازجمله محصولات برای سمپاشی درخت انار می‌توان به سم‌های قارچ‌کش مانند کاپتان، مانکوزب و اکسی کلرور مس، سم‌های حشره‌کش مانند کنفیدور و استامی‌پراید و نیز استفاده از سم‌های زمستانی و بهاره اشاره کرد.

به یاد داشته باشید، سمپاشی زمستانی، بهاره و تابستانه با توجه به نوع آفات و بیماری‌های موجود یا محتمل برنامه‌ریزی شود. همچنین هرگونه استفاده از سم‌ها باید در چارچوب قوانین و مقررات محیط زیست و بهداشت عمومی انجام شود.

در ضمن، بهتر است قبل از انتخاب و استفاده از سم درخت انار، مشاوره با متخصصان و کارشناسان حوزه باغداری و حفاظت گیاهان صورت پذیرد تا تأثیرات محیط زیستی و سلامتی را به حداقل برسانید. بااین‌حال، بهترین راه برای کنترل آفات و بیماری‌ها در برخی موارد استفاده از روش‌های طبیعی و بیولوژیک می‌باشد.

پیشگیری از آفت و بیماری در باغات انار، همچون سایر باغات، نیاز به دانش، برنامه‌ریزی دقیق و تعهد دارد. امیدواریم که این مقاله به شما کمک کرده باشد تا بتوانید با مشکلات احتمالی در باغات انار خود به خوبی مقابله کنید و از درختان انار خود محصول ارزشمند و سالمی بردارید.

مشاهده تمامی محصولات فروشگاه