آفات انگور مهمان بدقدم تاکستان ها!

آفات درخت انگور میهمانان همیشگی تاکستان‌ها هستند؛ که سبب کاهش کیفیت و مرغوبیت درختان انگور و بروز بیماری در آن می‌شود.

این مهمانان ناخوانده همه قسمت‌های مختلف درخت انگور از ریشه تا شاخه، برگ و میوه را در بر می‌گیرند.

 برای مدیریت آفات، به‌خصوص آفات درخت انگور، بهتر است دلایل به وجود آمدنشان و راه‌های دفعشان را بدانید.

آفات درخت انگور تنها سبب نابودی تاکستان‌ها نمی‌شوند؛ بلکه این آفات درختان را نیز ضعیف و آلوده می‌کنند و از این راه بر روی کاهش محصول و کیفیت آن تأثیر می‌گذارند.

در ادامه این مقاله به بررسی بیشتر آفات انگور، بیماری‌ها و… می‌پردازیم:

انواع آفات انگور

همان‌طور که از قبل اشاره کردیم؛ آفات به درختان و محصول آن‌ها آسیب جدی وارد می‌کنند؛ در ادامه به معرفی برخی از آفات انگور می‌پردازیم:

کرم خوشه خوار انگور

کرم خوشه خوار انگور درواقع همان پروانه درخت انگور است و با نام های پروانه برگ‌خوار انگور «یا» پروانه خوشه خوار انگور نیز شناخته می‌شود.

این حشره یکی از مهم‌ترین آفات انگور است و به‌طورمعمول این حشره در طول چندین مرحله رشد از تخم‌گذاری تا تبدیل‌شدن به پروانه، به درخت انگور آسیب می‌زند؛ اما چگونه؟

لاروهای نسل اول

از جوانه‌های گل دهنده و غنچه‌ها تغذیه می‌کنند و روی آن‌ها را با تارهایی می‌پوشانند. درنتیجه سبب خشک شدن و ریزش آن‌ها می‌شوند.

لاروهای نسل دوم

از گوشت غوره‌ها تغذیه می‌کنند و باعث می‌شوند تا غوره‌ها به رنگ خاکی دربیایند و درنهایت سبب ریزش آن‌ها می‌شوند.

لاروهای نسل سوم

از انگورهای رسیده تغذیه می‌کنند، ابتدا گوشت‌ها و سپس پوسته‌ها را می‌خورند و محل فعالیت آن‌ها توسط تارهایی که روی خوشه‌ها وجود دارند، مشخص می‌شود.

روش از بین بردن کرم درخت انگور

برای پیشگیری از آسیب‌های این نوع از آفات انگور، می‌توان انواع درختان انگوری را انتخاب کرد که خوشه‌های متراکمی ندارند.

باغ‌ها را به‌صورت ردیفی و با داربست‌های موازی طراحی کرد، چراکه این حشره به تاکستان‌هایی که روی زمین گسترده‌اند؛ بیشتر حمله می‌کند.

هرس‌های سالیانه، سوزاندن شاخ و برگ اضافه به هنگام پاییز و استفاده از یخ آب زمستانه نیز به نابودی این کرم کمک فراوانی می‌کند.

برای از بین بردن این نوع از آفات انگور سمپاشی در مراحل غنچه زنی، غوره زنی و درنهایت به هنگام آبدار شدن میوه استفاده می‌کنند.

شته مخرب ریشه انگور فیلوکسرا

این شته رایج در تاکستان‌ها، برای ریشه درخت انگور مخرب است و دلیل اصلی بروز آن گیاهان پیوندی اروپایی بوده است.

این مزاحم برای اولین بار در سال ۱۸۵۰ تا ۱۸۶۰ پدیدار شد و از آن زمان یکی از دشمنان اصلی درختان انگور به شمار می‌رود.

خسارت این حشره به دو صورت می‌باشد:
ایجاد گال در سطح برگها، گالها در سطح زیرین برگ باز هستند و هر یک محتوی تعداد زیادی شته ی زرد رنگ و بدون بال است.
ایجاد گال روی ریشه به خصوص ریشه های فرعی که باعث اختلال در جذب شیره ی نباتی، پوسیدگی ریشه و خشک شدن بوته ها میشود.

این آفت انگور، از طریق قلمه‌زنی وارد تاکستان می‌شود و به‌تدریج با تغذیه از ریشه و برگ گیاه تمام باغ را از بین می‌برد.

این آفت حساس در کشورهای همسایه دیده‌شده است و بهترین راه جلوگیری از شیوع آن، عدم پذیرش قلمه‌زنی از باغ‌های ناشناس و کشورهای دیگر است.

خسارت ظاهری این آفت از آفات انگور را می‌توانید در عکس زیر مشاهده کنید.

بید انگور اروپایی (Lobesia botrana)

بید انگور اروپایی یکی از رایج‌ترین آفات انگور و گیاهانی مانند رزماری و درخت بادام است.

حشره ماده در روز بیش از ۳۰ تخم می‌گذارد و این یعنی فاجعه!

لاروها در ابتدا از برگ درخت تغذیه می‌کنند؛ اما نسل بعدی از میوه تغذیه می‌کند؛ به همین دلیل سبب کاهش عملکرد گیاه می‌شوند.

دفع بید انگور

روش معمول برای دفع این آفت درخت انگور، استفاده از تله‌های فرمونی، نظارت مداوم بر محصول و حذف علف‌های هرز است.

استفاده از تله‌های فرمونی رایج است؛ زیرا سبب جلب حشرات نر به سمت خود می‌شوند و آن‌ها را از ماده‌ها دورنگه می‌دارند؛ درنتیجه تولیدمثل این آفت از آفات انگور کاهش می‌یابد.

شب‌پره انگور (Paralobesia viteana)

این حشره از آفات انگور و بومی آمریکای شمالی است و قادر است خسارات جدی اقتصادی در تاکستان‌ها ایجاد کند.

حشرات بالغ بعد از زمستان تخم‌های خود را بر روی خوشه‌های میوه می‌گذارند و سپس لاروها بعد از بیرون آمدن از تخم، به میوه‌ها حمله می‌کنند و به باغ آسیب می‌زنند.

زمانی این شب‌پره به میوه‌ها حمله می‌کند؛ سوراخ‌های سیاهی را در سطح میوه ایجاد می‌کند؛ میوه‌های آسیب‌دیده نه‌تنها قابل‌عرضه در بازار نیستند، بلکه شامل عفونت‌های قارچی نیز هستند.

مدیریت مقابله با این آفت بسیار دشوارتر از پیشگیری است و پیشگیری کارایی بیشتری دارد.

بهترین راه پیشگیری از این آفت انگور استفاده از روش‌های کنترل بیولوژیکی مانند تله‌های فرمونی، حذف علف‌های هرز و نظارت دائمی است.

سوسک ژاپنی (Japanese Beetle)

سوسک ژاپنی از آفات انگور است و هنگام ظهور آفت به برگ‌های انگور حمله می‌کند؛ این حشره، زمستان را در خانه سپری می‌کند و در بهار حمله خود را به باغات شروع می‌کند.

این سوسک ۱۵ میلی‌متری را به‌راحتی می‌توان با چشم غیرمسلح دید این نوع سوسک طیف وسیعی از گونه‌های گیاهی، مانند سبزیجات، درختان، گل‌ها و… را موردحمله قرار می‌دهد.

پیشگیری از این آفت درخت انگور از طریق استفاده از اقدامات احتیاطی و شیمیایی مانند استفاده از تله‌های فرمونی، نظارت دائمی بر علف‌های هرز و… است.

 درنهایت اگر انگور به این آفت دچار شد؛ بهتر است از حشره‌کش‌ها استفاده کنید.

توصیه می‌شود برای استفاده از سموم با کارشناسان مربوطه مشورت کنید و تا حد امکان از سموم استفاده نکنید.

زنجره مو Psalmocharias alhageos

زنجره مو یا به‌اصطلاح باغداران سیر سیرک یا جیرجیرک دشتی، از مهم‌ترین آفات انگور در ایران است و خسارتی بالغ بر ۴۰ تا ۵۰ درصد به باغ وارد می‌کند.

این سوسک بعد از جفت‌گیری، تخم‌های خود را زیر سرشاخه‌ها می‌گذارد و سبب نازک شدن آن‌ها می‌شود.

تخم‌ها یک ماه بعد روی خاک می‌افتند و از طریق خاک خود را به ریشه‌های جوان می‌رسانند و به آن‌ها آسیب وارد می‌کنند.

خود حشره نیز با تغذیه از شیره گیاهی موجب خسارت می‌شود.

برای رفع این نوع آفت از آفات انگور باید حشرات بالغ را از بین برد؛ اما بهترین راه پیشگیری از آسیب‌های ناشی از آن، استفاده از ارقام مقاوم، پیوند واریته های مرغوب روی پایه‌های مقاوم است.

جدیدترین راه مقابله با این حشره گردپاشی پودرکائولین و استفاده از خاک دیاتومه است.

سمپاشی درخت انگور به‌منظور از بین بردن این آفت، ماه‌های مرداد و شهریور زمانی که تخم این حشره بر روی سطح خاک قرار دارد؛ زمان مناسبی است.

انواع بیماری‌های انگور

اکنون پس از آفات انگور نوبت به بیماری‌های این میوه خوشمزه می‌رسد؛ عامل بیشتر بیماری‌های درخت انگور قارچ‌ها هستند.

در ادامه برخی از بیماری‌های انگور و درخت آن را بررسی می‌کنیم:

کپک داونی Downy Mildew

این کپک ریز و کوچک از مهم‌ترین بیماری‌های درخت انگور حساب می‌شود؛ که بیشتر در مناطقی با آب‌وهوای گرم و مرطوب رایج است.

 علت بروز این کپک، قارچی به نام Plasmopara viticola است؛ که می‌تواند باعث تخریب تمام محصول شود.

دلیل شیوع این بیماری، باران‌های بهاره است؛ زیرا در زمستان این پاتوژن (عامل بیماری قارچی) بر روی خاک یا برگ غیرفعال است؛ اما تأثیر مخرب آن در زمان فعالیت بر روی تمامی قسمت‌های گیاه است.

اثرات این بیماری به‌صورت لکه‌های روغنی بر سطح برگ‌ها و کپک سفیدرنگ بر پشت برگ‌هاست؛ درنتیجه عملکرد این بیماری، انگور سفت می‌شود و به رنگ قهوه‌ای درمی‌آید، کوچک‌شده و از روی شاخه سقوط می‌کند.

پیشگیری و درمان قارچ درخت انگور

بهتر است بافت گیاهی مرده را از سطح زمین جمع کرده و علف‌های هرز را به‌طور دائم از بین ببرید.

چک کردن وضع عمومی گیاه، مانند مواد مغذی، سطح آب و هوادهی باعث بالا بردن ایمنی گیاه می‌شود.

تابش مستقیم نور آفتاب نیز شیوع بیماری را به تأخیر می‌اندازد.

تمیزی ابزار آبیاری و هرس به جلوگیری از بروز این بیماری کمک می‌کند.

اگر پیشگیری جواب نداد؛ برای نابودی این بیماری می‌توانید مانند نابودی آفات انگور از سموم و قارچکش های پایه مس استفاده کنید.

کپک پودری Powdery Mildew

کپک پودری یکی از بیماری‌های مهم انگور است.

قارچ‌های Uncinula necator و Erysiphe necator عامل کپک پودری انگور هستند؛ در زمستان این قارچ‌ها روی جوانه و برگ‌ها می‌مانند و با آمدن فصل بهار شروع به تولید عفونت می‌کنند؛ زیرا دمای بالا و رطوبت زیاد بستر مناسبی برای رشد این کپک است.

عملکرد این بیماری به‌صورت وجود کپک بر روی برگ‌های سبز است و با لکه‌های کلروتیک شروع می‌شود.

این علائم پودری منجر به کاهش کیفیت محصول، پارگی در میوه‌ها و ریزش آن‌ها می‌شوند.

درمان و پیشگیری از کپک پودری

کنترل این بیماری نیز مانند کنترل آفات انگور و بیماری‌های آن شامل موارد زیر است:

هرس مناسب

گردش هوا به همراه تابش نور خورشید

استفاده از مواد شیمیایی بر پایه گوگرد برای درمان

غالباً از گوگرد در دمای ۱۸ تا ۳۰ درجه سانتی گراد استفاده می‌شود، چون در پایین‌تر از این حد گوگرد غیرفعال است.

دمای بالای ۳۰ درجه نیز ممکن است سبب سوختگی شیمیایی میوه‌ها شود؛ بنابراین مشورت با یک کارشناس شما را در انجام صحیح امور یاری می‌کند.

اسکا Esca

اسکا یک بیماری جدی در چوب است که توسط قارچ‌های مختلف ایجاد می‌شود؛ به همین دلیل است که آن را کمپلکس اسکا نیز می‌نامند.

درگذشته اعتقاد بر این بود که این بیماری صرفاً گیاهان بالغ ده‌ساله و بیشتر را درگیر می‌سازد، اما اکنون مطالعات نشان می‌دهند که این گیاه اثرات خود را بر نهال‌های کوچک نیز می‌گذارد.

این بیماری حاد در باغ‌های انگور ایتالیا، فرانسه و اسپانیا دیده‌شده است.

هرس‌های بی‌رویه، یخبندان‌های زمستانی و هرگونه صدمه به چوب می‌تواند عاملی برای تسریع بیماری باشد.

این بیماری، بیماری خاموش نیز نامیده می‌شود، چراکه ممکن است برخی علائم پدیدار نشوند و باغدار با مرگ ناگهانی گیاه روبه‌رو شود.

علائم این بیماری عبارت‌اند از:

 تغییر رنگ بافت دربرش مقطعی چوب

نرم و متمایل به زرد شدن چوب

تشکیل نوارهای ببری بر روی برگ‌ها

لکه‌های تیره بر روی میوه

درمان و پیشگیری از این بیماری

این بیماری توسط نهال‌های تکثیرشده و باد منتقل می‌شود؛ بنابراین برای پیشگیری می‌توان از نهال‌های سالم استفاده کرد و بعد از هرس جای آن را ضدعفونی کرد.

درمان این بیماری با سوزاندن گیاهان بیمار امکان‌پذیر است.

پوسیدگی کپکی خاکستری Grey Mold

کپک خاکستری یک بیماری مهم در بین درختان انگور است؛ که توسط قارچ معروف Botrytis cinerea ایجاد می‌شود.

این بیماری عمدتاً بر روی درختانی به بار می‌نشیند؛ که نزدیک به زمان برداشت محصول هستند.

در درجه اول لکه‌های قهوه‌ای‌رنگ بر روی میوه پدیدار می‌شود و پس از گذشت مدتی به‌تدریج کل میوه را می‌پوشاند.

میوه بعد از تغییر رنگ، نرم و درنهایت مومیایی می‌شود و این بیماری بیشتر از طریق ریزش میوه مومیایی‌شده بر روی زمین شیوع می‌یابد.

زمان انتقال این بیماری آن‌قدر سریع است؛ که یک میوه به‌راحتی می‌تواند قسمت عمده‌ای از محصول را آلوده نماید.

باد، باران و رطوبت بالا عوامل انتقال‌دهنده این بیماری هستند؛ ازاین‌رو برای کنترل این بیماری باید مانند راهکار سایر بیماری‌ها و آفات انگور که در بالا به آن اشاره شد، عمل کرد و پس از نابودی قسمت‌های آلوده، گردش هوای مناسب و هرس به هنگام به مهار این بیماری کمک کرد.

پوسیدگی سیاه Black Rot

پوسیدگی سیاه یک بیماری قارچی است که توسط عامل بیماری‌زا Guignardia bidwellii ایجاد می‌شود.

آب‌وهوای گرم عامل تشدیدکننده این بیماری است.

این بیماری تمام قسمت‌های سبز گیاه را درگیر خود می‌کند؛ اما جدی‌ترین عواقب روی میوه ظاهر می‌شود.

در این نوع بیماری نیز مانند آنچه در قبل گفته شد، میوه مومیایی‌شده مؤثرترین وسیله برای شیوع خواهد بود.

اقدامات پیشگیرانه برای این بیماری، کنترل علف‌های هرز، فاصله ایمن بین گیاهان، هرس به‌موقع و برداشت میوه مومیایی‌شده است.

 تابش نور خورشید و گردش مناسب هوا از شیوع این بیماری جلوگیری می‌کند.

درمان خشک شدن خوشه انگور

خشک شدن خوشه‌های انگور می‌تواند ناشی از مشکلات متعددی باشد، ازجمله بیماری‌ها، آفات انگور، کمبود آب یا عناصر غذایی و حتی شرایط آب‌وهوایی نامناسب.

درمان مناسب بستگی به علت اصلی این مشکل دارد و برای مشخص کردن راه درمان، ابتدا باید علت خشک شدن خوشه‌ها را تشخیص داد.

بیماری‌ها و آفات

اگر خشک شدن خوشه‌ها ناشی از بیماری یا آفت باشد، می‌توان از سموم شیمیایی یا روش‌های کنترل بیولوژیک استفاده کرد. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد تا بخش‌های مریض گیاه را ببرید تا از گسترش بیماری جلوگیری شود.

لازم به ذکر است که گاهی سمپاشی یا محلول‌پاشی نامناسب نیز می‌تواند سبب به وجود آمدن این عارضه شود.

کمبود آب

گاهی این اتفاق ناشی از کمبود آب است و باید برنامه آبیاری را تغییر داد و به درختان انگور آب بیشتری داد.

کمبود عناصر غذایی

ممکن است این عارضه ناشی از کمبود عناصر غذایی باشد و نیاز به افزودن کود به خاک داشته باشید.

شرایط آب‌وهوایی نامناسب

اگر خشک شدن خوشه‌ها ناشی از گرما یا سرمای شدید باشد؛ باید راهی برای محافظت از گیاهان در برابر شرایط آب‌وهوایی نامناسب پیدا کنید.

ممکن است نیاز باشد تا از پوشش‌های محافظ یا سایبان‌های سایه‌دار استفاده کنید.

علت جمع شدن برگ درخت انگور

جمع شدن برگ درخت انگور نیز مانند خشک شدن خوشه انگور علل مشابه ای دارد و می‌تواند به علت آفات و بیماری‌ها، کمبود مواد غذایی و… باشد.

برای تشخیص دقیق علت و درمان این عارضه می‌توانید با متخصصین ما در پسته رفسنجان تماس حاصل فرمائید.

بیماری پیرس درخت انگور می‌تواند باعث جمع شدن برگ‌ها و رنگ‌پریدگی آن‌ها شود.

علت کشمش شدن انگور روی درخت

کشمش شدن انگور روی درخت معمولاً ناشی از شرایطی است که باعث کم‌آبی و خشکی می‌شوند. این وضعیت می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

کم‌آبی

اگر انگورها به‌اندازه کافی آبیاری نشوند یا در محیطی با آب‌وهوای خشک کشت شوند؛ ممکن است خشک و کشمشی شوند؛ این وضعیت می‌تواند براثر کمبود آب در خاک یا براثر دماهای بسیار گرم و خشک رخ دهد.

بیماری‌ها و آفات

بعضی بیماری‌ها یا آفات می‌توانند باعث شوند انگورها خشک و کشمشی شوند. مثلاً بیماری بلاستراکنوزیس (بیماری سیاهی انگور) می‌تواند باعث خشکی و کشمشی شدن میوه‌های انگور شود.

کمبود عناصر غذایی

کمبود عناصر معدنی مهم مثل پتاسیم می‌تواند باعث کشمش شدن انگور روی درخت شود.

برای رفع این مشکل ابتدا باید علت آن را تشخیص داد و سپس روش‌های مناسبی را برای حل مشکل پیاده کرد؛ برخی ازاین‌روش ها مانند افزایش آبیاری، کنترل آفات، یا کود دهی مناسب هستند.

درصورتی‌که مشکلات پیچیده است یا از تشخیص علت مطمئن نیستید؛ بهتر است از یک متخصص گیاه‌پزشکی کمک بگیرید.

عارضه تازه خوری در درخت انگور

یکی از بدترین تأثیرات آفات انگور، تازه خوری است؛ به این معنا که هنگامی حشرات بر روی خوشه‌ها قرار می‌گیرند، همراه با محصول وارد بازار می‌شوند و این امر سبب کاهش بازارپسندی انگور می‌شود.

بهتر است باغداران روش‌های پیشگیری را به کار ببرند تا علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه، محصول باکیفیتی وارد بازار شود.

سمپاشی درخت انگور

یکی از اقدامات مهم در مدیریت بیماری‌ها و آفات انگور استفاده از سموم است.

انتخاب بهترین سم بستگی به نوع آفت یا بیماری دارد؛ برای مثال سمپاشی انگور با گوگرد برای از بین بردن کپک پودری بسیار کاربردی است.

زمان سمپاشی نیز بسیار مهم است و باید به چرخه حیات آفت، شرایط آب‌وهوایی و مراحل رشد درخت توجه شود.

سمپاشی درخت انگور اغلب در اوایل بهار هنگام شکوفایی و پس از آن در دوره‌هایی که آفت‌ها فعال‌تر هستند، انجام می‌شود.

برای مطالعه بیشتر در مورد انواع سموم و بهترین سم درخت انگور می‌توانید مقاله بهترین سم درخت انگور در مجله پسته رفسنجان را مطالعه کنید.

کلام آخر

درختان انگور با انواع مختلفی از آفات و بیماری‌ها مواجه هستند ازجمله آفات انگور می‌توان به کرم خوشه خوار، شب‌پره انگور و… اشاره کرد.

بیماری‌ها و آفات انگور اگر کنترل نشوند سبب خسارت بزرگی در تاکستان‌ها می‌شوند.

برای کنترل آفات و بیماری‌ها می‌توان از روش‌های شیمیایی (سموم) استفاده کرد؛ اما بهترین روش پیشگیری از به وجود آمدن این عارضه‌ها است؛ برای مثال از بین بردن علف‌های هرز، فاصله مناسب بین درختان انگور، از بین بردن میوه‌های آلوده و…

امیدواریم این مقاله به شما در شناخت بیماری‌ها و آفات انگور کمک کرده باشد.

مشاهده تمامی محصولات فروشگاه

منبع:

Wikifarmer Homepage English