مدیریت تغذیه ای درختان و گیاهان با کود فروت ست
کود دهی در برنامه مدیریت تغذیه ای گیاهان و باغات میوه از اهمیت زیادی برخودار است. برنامه کود دهی باید به گونه ای زمان بندی و انجام شود که عناصر مغذی مورد نیاز گیاه را به طور متناسب در اختیار گیاه قرار دهد. محلول پاشی مواد مغذی توسط کود فروت ست یکی از بهترین روش های موثر برای افزایش میزان تشکیل میوه را در باغات میوه دارد.
تحقیقات نشان می دهد محلول پاشی کود فروت ست پس از عملیات برداشت و قبل از خزان، می تواند باعث تشکیل و کامل شدن تخمک و افزایش میزان گرده افشانی موثر و مفید در بهار سال بعد آن شود.
افزون بر این، محلول پاشی کود فروت ست بعد از برداشت، جوانه های گل ها را نسبت به سرمای زمستانه و بهاره مقاوم تر کرده و رشد درخت را افزایش دهد. دلیل این اتفاق این است که در ابتدای فصل رشد، بخش هوازی درختان مانند جوانه های زایشی (گل) و رویشی (برگ) رشد سریعی دارند در حالی که ریشه های فعال درخت هنوز به طور کافی رشد و نمو نکرده و از خاک عناصر غذایی را دریافت و جذب نکرده اند که قادر باشند نیاز هوایی درختان را بر طرف کند.
همچنین در طی مرحله رشد زایشی، اندام های زایشی گیاه با ریشه برای جذب عناصر مغذی با هم رقابت داشته و به کاهش فعالیت ریشه ها منجر می شود و موجب می شود جذب عناصر مغذی کم شود.
منابع غذایی گیاه زمانی که فعالیت ریشه و جذب مواد مغذی توسط آن ها کاهش پیدا می کند، چگونه تامین می شود؟
عناصر تغذیه ای مورد نیاز گیاه در طی این مرحله از ذخایر موجود در درخت که در مرحله و فصل رشد جمع آوری شده است تامین شده و یا از طریق محلول پاشی عناصر مغذی بر روی برگ ها قابل منتقل شدن می باشد. نتیجه این است که بهترین زمان افزایش ذخایر غذایی درخت بعد از برداشت می باشد که مقدار قابل توجه ای از عناصر مغذی جذب شده از طریق ریشه و یا محلول پاشی در جوانه ها و شاخه ها ذخیره می شود.
از طرفی، محلول پاشی کود فروت ست قبل از تورم جوانه ها به بیدار شدن جوانه های رویشی و همچنین جوانه های زایشی از خواب زمستانی در زمان مناسب کمک می کند و موجب گرده افشانی کارآمد می شود.
منظور از گرده افشانی چیست؟
گرده افشانی به انتقال دانه گرده از پرچم به کلاله مادگی گفته می شود. هر گل به صورت مجزا دوره گرده افشانی موثر متفاوتی دارد که به صورت مدت زمانی که پس از باز شدن گل، قسمت های مادگی گل ماده، پذیرای دانه گرده می باشد و باید توسط دانه گرده مناسب تلقیح صورت گرفته و باروری شکل گیرد تعریف می شود. دوره گرده افشانی موثر به طول عمر تخمک و مدت زمان لازم برای رشد لوله گرده بستگی دارد.
فروت ست به چه فرآیندی گفته می شود؟
فروت ست فرایندی است که در آن گلها به میوه تبدیل می شوند و اندازه احتمالی میوه مشخص می شود. فروت ست پس از پخش شدن گرده از قسمت های گل نر (بساک ها)(بساک به بخشی از پرچم گل گفته میشود که دارای دانه گرده است) و نشستن بر روی قسمت های گل ماده پذیرنده (کلاله ها)، باعث تشکیل یک آوند شده که به قسمت تخمک ها رشد می کند و تخم های موجود در آنها را بارور می کند.
تخم های بارور شده از بذرها شامل بافت های اطراف (پریکارپ) است که باعث رشد و ایجاد میوه می شود. اندازه این دانه ها با تعداد بذر هایی که در درون آن تشکیل می شوند، نزدیک است.
تامین کافی و متعادل از تمام مواد مغذی معدنی برای فروت ست حیاتی است. با این حال، برخی مواد مغذی معدنی معین از جمله فسفر، بور، روی و مولیبدنوم به طور مستقیم بر روی فروت ست تأثیر می گذارند، زیرا آنها نقش های مختلفی در تولید، حیات، جوانه زنی و رشد آوند گرده دارند.
اهمیت استفاده از کود فروت ست در باغات میوه
افزایش میوه دهی و تشکیل میوه برای کشاورز و باغدار دارای اهمیت اقتصادی بالایی است.
زمانی که دمای خاک پایین می باشد (زمستان ها) و برگ ها هنوز پدیدار نشده اند، جریان انتقال شیره های گیاهی بسیار آهسته بوده و در طی این دوره تغذیه جوانه ها بسیار دارای اهمیت است.
در این دوره عناصر غذایی به خوبی جذب نمی شوند و به همین دلیل محلول پاشی عناصر مغذی بر روی درختان میوه به ذخیره سازی مواد غذایی مورد نیاز برای فعالیت مجدد درخت و رشد جوانه ها، گلدهی و فروت ست یا همان تشکیل میوه بسیار کارآمد خواهد بود.
محلول پاشی کود فروت ست باعث می شود که در طی دوره خواب زمستانی، عناصر مغذی مهم در درخت ذخیره شده و هنگام جوانه زنی و شروع به فعالیت مجدد، فعالیت زیستی (با توجه به عدم حضور برگها در گیاهان خزان کننده و دمای پایین خاک و محیط) مختل نشده و درخت نسبت به عوامل محیطی مانند سرما، باران و … مقاومت کرده و فروت ست یا تشکیل میوه به هم نخورد.
کود فروت ست حاوی عناصر مهمی از جمله ازت (نیتروژن)، روی و بور می باشد که منجر به افزایش گلدهی و تبدیل بیشتر گل ها به میوه می شود. همچنین محلول پاشی کود فروت ست کیفیت محصول را ارتقاء می بخشد.
منظور از سال آوری در باغات میوه چیست ؟
سال آوری در درختان میوه اتفاق می افتد که در آن یک سال محصول دهی بسیار زیاد و سال دیگر محصول دهی کم می باشد. درختان از منابع ذخیره شده خود برای تولید جوانه های گل استفاده می کنند که منجر به شکوفایی درسال بعد می شود. محصول دهی بالا در یک سال منجر به کاهش منابع درخت می شود به طوری که در سال بعد شکوفه دهی کمتر می شود. این یک اتفاق رایج است که در طیف وسیعی از میوه های درخت رخ دهد.
فروت ست در باغات انگور
یکی از مؤلفه هایی که در بازدهی درخت انگور تأثیر دارد، تعداد دانه ها یا حبه های آن است که بر روی هر خوشه تشکیل شده و رشد می کنند، یا همان ((فروت ست)) است. هر خوشه حاوی گل های منحصر به فرد زیادی است که هر کدام از گل ها پتانسیل تبدیل شدن به انگور را دارند. با این حال، هر یک از این گل ها با موفقیت گرده افشانی و بارور نمی شود و یا یک نطفه یا گیاهک و بافت سالمی در اطراف آن ایجاد نمی شود که به میوه ای که ما مد نظرمان می باشد، تبدیل شود.
اگر تعداد زیادی از گل ها به دانه های انگور تبدیل شوند، خوشه ها به دلیل فشرده بودن نسبت به پوسیدگی میوه در اثر بوتریتیس حساس تر می شود. اگر فقط تعداد کمی دانه انگور تشکیل شود، بازدهی می تواند به میزان قابل توجهی تحت تأثیر قرار گیرد و بنابراین نمی تواند رشد سودآوری را نیز به همراه داشته باشد. در حالت ایده آل، تمایل به آن است که درصد مشخصی از این گل ها تبدیل به دانه های انگور شوند، اما نه همه آنها.
چه عواملی در فروت ست تأثیر می گذارد؟
عواملی وجود دارد که تعیین می کند چه مقدار میوه بر روی خوشه ها شکل گیرد. برخی از این عوامل می توانند تا حدی تحت تأثیر فعالیت های کشاورزان و باغداران باشد، در حالی که بقیه عوامل از کنترل آنها خارج هستند.
عوامل محیطی موثر در فروت ست
احتمالاً بیش از هر چیز، شرایط محیطی موجود قبل و در طی دوره شکفتگی یا گل دادن می تواند تأثیر قابل توجهی بر روی فروت ست داشته باشد. شرایط آب و هوایی خنک، ابری یا مرطوب همه باعث ایجاد مشکلاتی می شود که در حین فروت ست ظاهر می شوند. اگر شرایط هوای خنک و ابری در دوره قبل از شکفتگی حاکم باشد، ممکن است گل ها به طور عادی رشد نکنند که باعث می شود تعداد گل هایی که در نهایت به دانه های انگور تشکیل می شوند، کاهش یابد.
دمای خنک یا گرم (زیر 18 درجه سانتیگراد و بالاتر از 37 درجه سانتیگراد) در دوره شکفتگی همچنین می تواند رشد لوله گرده را آهسته کند که فقط برای مدت معینی ماندگار است. بارندگی در طی دوره شکفتگی می تواند از جدا شدن کامل کلاهک گل انگور از گل آن، که می تواند در گرده افشانی دخیل باشد، جلوگیری می کند.
تغذیه درخت انگور به چه صورت می باشد؟
فروت ست ضعیف می تواند نتیجه کمبود مواد مغذی در درخت انگور باشد. به یاد آوردن اینکه بیشتر مواد مغذی مورد نیاز درخت انگور قبل از گل دادن توسط ذخایر موجود در ساختار دائمی تاک که در حال جابجایی است، تامین می شود که به این معنی است کمبودهای قابل توجه از سال قبل می تواند بر رشد گل ها در اوایل فصل جاری تأثیر بگذارد.
این دو ماده مغذی معدنی مرتبط با فروت ست، بور و روی هستند. نسبت کربن به نیتروژن نیز می تواند بر روی قدرت رشد انگور تأثیر و نقش داشته باشد. بسیاری از پرورش دهندگان بور را در طی یک یا دو مرحل قبل از گل دادن محلول پاشی می کنند تا سطح بور را در بافت ها افزایش دهند.
باغداران برای تأثیرگذاری بر روی فروت ست چه اقداماتی را می توانند انجام دهند؟
در حالی که عوامل محیطی معمولاً بیشترین تأثیر را در مقدار فروت ست دارند اما محصولاتی وجود دارند که می توانند بر فروت ست، چه در افزایش یا کاهش آن، تأثیر بگذارند.
افزایش فروت ست در باغات انگور
همانطور که گفته شد در محلول پاشی مواد مغذی، دو عنصر معدنی که اغلب با فروت ست مرتبط است، بور و روی هستند. برخی از کشاورزان از بور در تانکر های محلول پاشی خود برای یک یا دو نوبت محلول پاشی درست قبل از گل دهی استفاده می کنند. برخی دیگر در محلول پاشی علف کش ها اولیه خود بور را در خاک به کار می برند.
تحقیقات نشان می دهد که هم استفاده بور در خاک و هم به کار بردن آن بر روی برگ درختان قبل از گل دهی می تواند فروت ست را در یک باغ انگور که در آن کمبود عنصر بور مشاهده می شود بهبود بخشد.
تحقیقات در کالیفرنیا نشان داده است که استفاده از بور بر روی برگ ها بعد از برداشت در بهبود فروت ست نسبت به کار بردن آن قبل و یا بعد از گل دهی، مؤثرتر است.