اثرات آنتوسیانین در گل محمدی
اسانس Rosa damascena یکی از با ارزش ترین و مهمترین مواد پایه و اساسی در صنعت عطر و طعم و مزه(چاشنی) است. همچنین دارای برخی از خواص دارویی نیز می باشد.
هدف از این مطالعه تعیین ارتباط بین آنتوسیانین و محتوای اسانس گلبرگهای گل محمدی در 6 منطقه مهم رشد و پرورش گل محمدی در برخی مناطق ایران به عنوان مثال میمند، لیزنگان، باغ گیاه شناسی ارم شیراز، دانشکده کشاورزی شیراز، کاشان و ارومیه بود.
نتایج این تحقیق نشان داد که میزان اسانس و آنتوسیانین در گلبرگهای برداشت شده در نقاط مختلف به طور معنی داری متفاوت است. بیشترین مقدار اسانس (0/155 درصد) و میزان آنتوسیانین (2/368) از باغ گیاهشناسی ارم شیراز بدست آمد. همبستگی مثبت بالا (rqqq خطی = 0/812) بین اسانس و آنتوسیانین گل محمدی به دست آمد.
گل محمدی و استفاده آن در صنایع تبدیلی
گل محمدی محبوب ترین گیاه زینتی است که به دلیل شکل ظاهری، رایحه و عطر، طیف گسترده ای از رنگ ها و اسانس به طور سیستماتیک کشت می شود.
سه گونه Rosa damascena (گل محمدی صورتی)، R. centifolia (گل محمدی صورتی روشن) و R. alba (گل محمدی سفید) به طور عمده در تولید اسانس گل محمدی و عصاره گل مورد استفاده قرار می گیرند، در حالی که ارقام گل محمدی امروزی، به طور انحصاری برای صنایع گل و گیاه و گلکاری کشت می شوند.
در صنعت عطرسازی، Rosa damascena مهمترین گونه برای تولید عطر گل محمدی است که با تقطیر اسانس گلها ساخته می شود. همچنین از آن به طور گسترده در ساخت گلاب، و ماده طعم دهنده استفاده می شود.
در این زمان استانهای فارس و اصفهان در ایران مرکز صادرات گلاب جهانی بود که به چین و سراسر جهان صادر می شد. رنگ گل و همچنین عطر آنها برای جذب گرده افشانها و از این رو برای موفقیت تکاملی گیاهان ضروری است. این دو صفت (رنگ و عطر) از نظر جذب مصرف کنندگان زینتی بسیار مهم هستند.
رنگ گل محمدی در چند دهه گذشته به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است، و امروزه در نتیجه درک عمیق تر از گذشته، مسیر و راه اصولی و اساسی برای بهبود عملکرد محصولات زراعی تحت کنترل می باشد.
بررسی رنگ گلهای محمدی تاکنون نشان داده است که چهار آنتوسیانین، 3-گلوکوزیدها و 3/5-دیگلوکوزیدهای سیانیدین و پونیدین، در گلهای گونه های وحشی گل محمدی قابل شناسایی هستند، و همچنین پلاتارگونیدین 3-گلوکوزید و پیلارگونیدین 3،5-دیگلوکوزید در ارقام گل محمدی شناسایی شدند.
ارتباط ترکیبات اسانس با رنگ گل محمدی
مطالعه ای از ناکامورا و همکاران، نشان داد که بین انتخاب رنگ گل و ترکیب اسانس در طول روز همبستگی نزدیکی وجود دارد. زوی و همکاران، نشان دادند که با افزایش رنگدانه آنتوسیانین، تولید ترکیبات فنیل پروپانوئید / بنزوئیدهای فرار تا 10 برابر در پتونی افزایش یافته است.
با این حال، در سالهای اخیر، تعدادی از محققان تشخیص داده اند که بوی گل و رنگ گل، به دلایل دیگری غیر از فشارهای انتخابی همزمان، ممکن است در ترکیب های خاص رخ دهد. به طور خاص، با شناخت حداقل دو منبع مستقل از ارتباطات بیوسنتزی مستقیم بین این خصوصیات گل، پتانسیل مسیرهای مشترک بیوشیمیایی بین رنگدانه و اسانس مورد توجه زیادی قرار گرفته است.
اول، سنتز رنگدانه آنتوسیانین (رنگهای آبی ، بنفش و قرمز در بافت گل) و تولید برخی ترکیبات بنزوئید / فنیل پروپانوئید فرار هر دو نمایانگر انشعابات چشمگیر راه هستند که از طریق آنها گیاهان با استفاده از فنیل آلانین به عنوان یک ماده متشکله جسم جدید متداول، مقدار زیادی رنگدانه، مواد ساختاری، فیتو هورمون ها و ترکیبات دفاعی تولید می کنند.
دوم، مسیر بیوسنتز (2-C-methyl-d-erythritol (MEP با پلاستیک موضعی در گیاهان می تواند منجر به تولید رنگدانه های کاروتنوئیدی (به عنوان مثال ، زرد ، نارنج و قرمز) و ترکیبات هموتروپنوئید و آپوکاروتنوئید فرار شود.
در هر دو مورد ذکر شده، چندین محقق این فرضیه را داشته اند که اثرات متقابل پلوتروپ در مسیرهای بیوسنتز ممکن است گیاهان را از قبل سازگار کند تا ترکیب رنگهای معطر خاصی تولید کنند، به طوری که تولید رنگدانه نوع و میزان سنتز فرار در بافت گل را تعیین می کند.
بررسی ارتباط بین ترکیبات اسانس چند گل با رنگ آنها
چندین مطالعه میدانی این مکانیسم نهانی را با نتایج مختلط ارزیابی کرده اند. تحقیقات انجام شده با Dactylorhiza romana نشان می دهد که اشکال رنگ قرمز و زرد در مقادیر نسبی بنزالدئید و لینالول که از آنها ساطع می شود، متفاوت هستند، در حالی که اشکال زرد بیشتر بنزالدئید و لینالول کمتری را منتشر می کنند در حالی که برخی از اشکال قرمز مقدار زیادی لینولول آزاد می کنند.
در مقابل، تحقیق در مورد گیاه ثعلب هیچ ارتباطی بین رنگ بنفش/سفید و الگوی انتشار بو و هیچ تفاوت عطر و بوی قوی بین اشکال قرمز و سفید گیاه شاهتره وجود ندارد. بررسی رایحه و رنگ گل در Hesperis matronalis الگوهای متناقضی به همراه داشته است.
یک مطالعه در مقیاس کوچک تفاوتهای خاص جمعیت را بین بو و عطر اشکال سفید نشان داد در حالی که یک مطالعه بزرگتر هیچ تفاوت آماری مطلوبی بین اشکال رنگی از نظر عطر پیدا نکرد. متأسفانه، مطالعات میدانی مانند اینها نمی توانند اختلافات پیش زمینه ژنتیکی را در یک شکل جدید کنترل کنند.
جهش آنتوسیانین در اشکال مختلف گل ها
به عنوان مثال، اشکال گل سفید در یک جمعیت چند شکل، ممکن است از هر یک از تعدادی جهش در مسیر آنتوسیانین ناشی شوند، برخی از کاهش تغییرات سوخت و ساز در کل مسیر، برخی دیگر تجمع پیش سازهای بی ثبات را افزایش می دهند، و برخی دیگر نیز به سادگی بر روی نزدیکی ترین مراحل (به عنوان مثال یک آنزیم بیوسنتتیک غیر کاربردی) در بیوسنتز رنگدانه تأثیر می گذارند.
با این وجود، همه این جهش ها برای تجزیه و تحلیل به عنوان اشکال “سفید” در کنار هم قرار می گیرند و مکانیسم های اساسی را که مانع تجمع رنگدانه ها می شود، پنهان می کند.
هدف از این تحقیق بررسی آنتوسیانین و محتوای اسانس گلبرگهای 6 گل محمدی مهم و ارزشمند در برخی مناطق ایران (میمند، لیزنگان ، باغ گیاه شناسی ارم شیراز، دانشکده کشاورزی شیراز، کاشان و ارومیه) بود.
جداسازی اسانس از گلبرگ های گل محمدی
برای جداسازی اسانس از گلبرگ های گل محمدی و بررسی همبستگی محتوای آنتوسیانین با آن از مواد و روش های زیر استفاده می گردد:
- ماده گیاهی: گلبرگ های گل محمدی در دوره گلدهی که از اردیبهشت تا اواسط خرداد آغاز می شود، (بسته به میزان آفتاب و ارتفاع منطقه در حال رشد) از میمند، لیزنگان، باغ گیاه شناسی ارم شیراز و دانشگاه کشاورزی شیراز ( منطقه جنوبی ایران)، کاشان (منطقه مرکزی ایران) و ارومیه (منطقه شمالی ایران) جمع آوری شدند. گلها در اوایل صبح، هنگام شروع گلدهی، برداشت شدند.
- محتوای آنتوسیانین: برای تعیین مقدار آنتوسیانین، 100 میلی گرم بافت گل تازه در 1 میلی لیتر متانول حاوی 1٪ HCl، پس از انکوباسیون و یک شب در تاریکی 4 درجه سانتیگراد با چرخش 150 دور در دقیقه استخراج شد. عصاره در 10500 گرم به مدت 10 دقیقه سانتریفیوژ شد. مقدار آنتوسیانین موجود در مایع رویی با استفاده از فرمول: A530 – 0.25 A657 تعیین شد.
- جداسازی اسانس: گلهای جمع آوری شده از گیاهان مورد بررسی در دمای اتاق (کمتر از 25 درجه سانتیگراد) در محل سایه دار به مدت 10 روز خشک شدند. نمونه های خشک شده (50 گرم، چهار بار برای هر منطقه) به مدت 4 ساعت با استفاده از یک دستگاه تمام شیشه ای Clevenger از نوع ضد آب قرار گرفتند تا برای استخراج اسانس ها طبق روشی که توسط کتاب دستور داروسازی اروپا ارائه شده بود، به روش گرمی (W/W٪) اندازه گیری شوند.
نتایج حاصل از تحقیق و بررسی اسانس و آنتوسیانین گل محمدی
نتایج این تحقیق نشان داد که میزان اسانس در گلبرگهای برداشت شده در مکانهای مختلف به طور معنی داری (05 / 0P≤) متفاوت است. بیشترین میزان اسانس (0/1515 درصد) از باغ گیاه شناسی ارم شیراز بدست آمد که نسبت به سایر مناطق تفاوت معنی داری داشت (جدول 1).
سفیدکان و همکاران، از عملکرد اسانس چهار نمونه گل محمدی (Rosa Damascena) (دو نمونه از باغ ملی گیاه شناسی ایران با منبع کاشان و اسکو، یک نمونه از کاشان و یک نمونه از جاده چالوس) خبر داد و نشان داد که بین تمام نمونه های آزمایش شده تفاوت معنی داری وجود دارد.
یافته های پژوهش حاضر نشان داد که میزان آنتوسیانین به طور معنی داری (05 / 0P) در گلبرگهای برداشت شده در مکانهای مختلف متفاوت است. بالاترین میزان آنتوسیانین (2/368) از باغ گیاه شناسی ارم شیراز بدست آمد (جدول 1). همبستگی مثبت بالا (rqqq خطی = 0/812) بین اسانس و آنتوسیانین گل محمدی به دست آمد (شکل 1).
از طرف دیگر، با افزایش غلظت آنتوسیانین در گلبرگها ، میزان اسانس در منطقه مورد آزمایش افزایش یافته است. زوی و همکاران، گزارش کردند که همبستگی صفات در همکاری بین عطر و بیوسنتز رنگ در گل های اطلسی وجود دارد.
همچنین نشان داده است که این عطر با تعدیل بیوسنتز آنتوسیانین تحت تأثیر قرار می گیرد، و ارتباطی جالب بین دو مسیر متابولیک ثانویه در میخک را نشان می دهد (Dianthus caryophyllus).
بررسی همبستگی بین اسانس و آنتوسانین
در اکثر مطالعات که به صراحت ارتباط بین بو و رنگدانه های گل را بررسی می کنند، جهش به مسیر آنتوسیانین مستقیماً به تغییر در انتشار مولکول های بنزوئید مانند متیل بنزوات و بنزآلدئید منجر می شود.
در مطالعات دیگر، ارتباطات بین آنتوسیانین و بنزنوئیدها را به دلیل مسیرهای بیوشیمیایی حفظ شده فرض کرده اند که ممکن است در اینجا پیوندی مشابه بین بنزنوئیدها و آنتوسیانین وجود داشته باشد.
از این گذشته، نتایج گزارش شده در اینجا نشان داد که میزان بالای تنوع ژنتیکی در مزارع گل محمدی رشد یافته در ایران و شرایط مختلف محیطی بر اسانس و محتوای آنتوسیانین موجود در گل محمدی تأثیر دارد.
علاوه بر این، بین محتوای اسانس و غلظت آنتوسیانین همبستگی قابل توجهی وجود دارد که می تواند به عنوان شاخص کمیت اسانس در این گیاه مورد استفاده قرار گیرد.
متخصصان ما در سایت پسته رفسنجان با داشتن سال ها تجربه خرید و فروش محصولات کشاورزی از جمله گیاهان دارویی و ارائه محصولی مطابق با استانداردهای جهانی و جلب اعتماد مشتریان خود در سراسر کشور آماده ارائه بهترین نوع گل محمدی به هموطنان عزیز کشورمان هستند.
مشاهده تمامی محصولات فروشگاه
ترجمه و تنظیم مقاله بررسی اسانس گل محمدی و همبستگی آن با آنتوسیانین
حسنی سعدی، سمیه. 1398. کارشناس ارشد گیاهپزشکی. حشره شناسی کشاورزی. عضو سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان.
Correlation between Anthocyanin and Essential Oil Content of Damask Rose (Rosa damascena Mill.). Akbar Karami, Morteza Khosh-Khui, Hassan Salehi and Mohammad Jamal Saharkhiz . Journal of Medicinal Plants and By-products (2012) 1: 3-6 Original Article .
