همه ما پسته را می‌شناسیم و می‌دانیم که یک دانه خوراکی پرخاصیت و بسیار خوش‌طعم است. این آجیل خوشمزه به دلیل ارزش غذایی بالایی که دارد، طرفداران و علاقه‌مندان زیادی را به خود جذب کرده است؛ تا جایی که بسیاری از گیاه‌خواران نیز آن را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جایگزین‌ها برای محصولات دامی می‌دانند.
پسته انواع زیادی دارد و با برخی از آنها مانند اکبری، فندقی، احمد آقایی و کله قوچی به‌خوبی آشنا هستیم.
اما آیا تابه‌حال چیزی راجع به پسته دریایی شنیده‌اید؟ این دانه نیز یکی از انواع پسته است که کمتر شناخته‌شده و احتمالاً اکثریت شما برای بار اول است که اسم آن را می‌شنوید. در این مقاله از مجله کشاورزی، قصد معرفی این دانه خوشمزه و شگفت‌انگیز را داریم. با ما همراه باشید تا از خواص بی‌شمار و برخی مضرات این دانه نیلوفرآبی آشنا شوید.
پسته دریایی چیست؟
گیاهان نیلوفر آبی به راحتی با برگ های گرد بزرگشان که به جای شناور شدن روی سطح آب تا 2 متر بالاتر از سطح آب نگه داشته می شوند، تشخیص داده می‌شوند.
برگ های کمی کرک دار می‌توانند تا حدود 60 سانتی متر عرض رشد کنند و می‌توانند قیفی یا فنجانی شکل باشند. گل‌های بزرگ، جذاب و معطر آن تا ارتفاع 1.8 متری بالای آب روی ساقه‌های بدون برگ قوی ایستاده‌اند.
گل‌ها ممکن است تا 25 سانتی متر عرض داشته باشند و تعدادی گلبرگ صورتی یا رز داشته باشند که در شب بسته می شوند.
انواع زیادی از نیلوفر آبی مقدس در کشت وجود دارد، از جمله اشکال کوتوله و انواع رنگ از سفید تا قرمز.
بسیاری از میوه‌های آجیل‌مانند این گیاه در سطح فوقانی صاف یک ساختار کپسول مانند گوشتی دارند. کل ساختار در زمان بلوغ خشک، شکسته و در اطراف شناور میشود و میوه ها را از طریق سوراخ های متعدد در سطح صاف آزاد می‌کند. این دانه‌ها به پایین فرو می روند و گیاهان جدیدی ایجاد می‌کنند.
تاریخچه پسته دریایی
دانه‌ها پوشش بسیار سختی دارند و می‌توانند برای قرن‌ها در گل و لای رودخانه زنده بمانند.
بذرهای به دست آمده از یک باتلاق ذغال سنگ نارس باستانی در منچوری با استفاده از کربن رادیواکتیو نشان داده شد که قدمتی حدود 1000 سال دارند اما هنوز قادر به جوانه زدن هستند.
پسته دریایی درواقع همان دانه گل نیلوفر آبی است. نیلوفر آبی با نام علمی لوتوس، یک گیاه آب شیرین است که قدمتی بیش از 5000 سال در جنوب شرقی آسیا و مدیترانه دارد.
نیلوفر آبی مقدس، (Nelumbo nucifera)، که به آن نیلوفر هندی نیز می‌گویند، گیاه آبزی خوراکی جذاب از خانواده نیلوفر آبی (Nelumbonaceae) که در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری آسیا یافت میشود. این گل بزرگ مرتفع و پراکنده بر فراز آب های گل آلود ریشه هایش شکوفا میشود.
دانه این گیاه بسیار زیبا که در شمال کشور و تالاب انزلی می‌روید، به گویش گیلکی به سله باقلا و اوباکله مشهور است.
دانه‌های نیلوفر آبی به چه شکل مصرف می‌شوند؟
دانه‌های تازه نیلوفر آبی بسیار مغذی هستند اما در برابر آلودگی میکروبی، به ویژه عفونت‌های قارچی نیز آسیب پذیر هستند. بنابراین، بیشتر محصولات خشک مبتنی بر دانه نیلوفر آبی در بازار یافت میشود.
پخت سنتی در آفتاب همراه با فرآوری زغال، دانه‌ها را خشک می‌کند اما منجر به از دست دادن مواد مغذی میشود. دانه‌های نیلوفر آبی خشک شده در انجماد ماندگاری طولانی تری دارند و مواد مغذی اصلی را حفظ می‌کنند.
پسته دریایی خشک یا منجمد شده به غذاهای مختلفی از جمله رشته فرنگی دانه نیلوفر آبی تبدیل می‌شوند.
این دانه معمولاً به‌صورت خام، خشک‌شده یا بوداده مصرف میشود و طعم بسیار خوشمزه و لذیذی دارد.
اوباکله را می توان به شکل رشته فرنگی دانه نیلوفر و غذا به شکل رب، شیر تخمیر شده، بستنی، ذرت بو داده و غیره با دانه‌های نیلوفر آبی به عنوان ماده خام اصلی فرآوری کرد.
به دانه‌های نیلوفر آبی قدرت‌های قابل توجهی در طول عمر نسبت داده شده است و برای انواع بیماری‌ها در طب سنتی شرقی استفاده میشود.
دانه‌های نیلوفر خشک ذخیره شده، به رطوبت و آلودگی کپک حساس هستند.
نیلوفر آبی دارای کلاهکی به رنگ سبز بوده که این دانه‌های کوچک را در خود جای‌داده است. این دانه‌ها خواص درمانی و دارویی زیادی دارند و در طب سنتی بسیار پرکاربرد می‌باشند.
دیگر قسمت‌های خوراکی سله باقلا
در واقع کل گیاه نیلوفر آبی خوراکی است. برگ‌های جوان پخته شده به عنوان سبزی مصرف میشود و به عنوان غذاهای بخارپز رایج است. حتی از پرچم نیلوفر برای طعم دادن به چای و از گلبرگ‌های خشک شده نیز برای تهیه چای استفاده میشود.
سر میوه‌های خشک که اغلب به عنوان “غلاف” شناخته می‌شوند، با سوراخ های خالی متعددی که میوه ها را در خود جای داده‌اند، مشخص می‌شوند. غلاف نیلوفر آبی توسط گلفروشان در چیدمان‌های خشک استفاده میشود.
پایه‌های نشاسته‌ای (ریزوم) نیلوفر آبی به طور گسترده در چین، ژاپن، هند و سایر کشورهای آسیایی خورده می‌شوند. آنها به صورت تازه و اغلب کامل فروخته می‌شوند و به صورت منجمد یا کنسرو شده در دسترس هستند. آنها منبع نشاسته معروف به آرد نیلوفر هستند.
ریزوم ها در سوپ ها و کاری رایج هستند و همچنین سرخ شده یا با گوشت پر می‌شوند یا می توان آنها را آب پز یا در شکر نگهداری کرد. ریزوم‌ها تقریباً طی شش تا نه ماه به مرحله مناسبی برای خوردن می‌رسند.
این گیاهان به ویژه برای حیات وحش مفید هستند. ماهی‌ها در میان قسمت‌های زیر آب گیاهان سایه و پناه می‌گیرند.
خطرات
گلبرگ‌ها، برگ‌ها و ریزوم را می‌توان به‌صورت خام مصرف کرد، اما خطر انتقال انگل وجود دارد (مثلاً Fasciolopsis buski) بنابراین توصیه میشود قبل از خوردن آنها پخته شوند.
ارزش غذایی پسته دریایی
جدا از طعم شیرین بذر نیلوفر آبی، این دانه منبع خوبی از مواد مغذی، ویتامین‌ها و مواد معدنی است. در ادامه جدول ارزش غذایی این بذر را می‌بینید.
جدول ارزش غذایی پسته دریایی
| تشکیل‌دهنده اصلی | مقدار در 100 گرم |
| انرژی | 372 کیلوکالری |
| کربوهیدرات | 28 گرم |
| فیبر | 8 گرم |
| پروتئین | 13 گرم |
| آب | 77 گرم |
ویتامین‌های پسته دریایی
| نام ویتامین | مقدار در 100 گرم |
| تیامین (B1) | 171 میلی‌گرم |
| ریبوفلاوین (B2) | 4 میلی‌گرم |
| نیاسین (B3) | 429 میلی‌گرم |
| پانتوتنیک اسید (B5) | 228 میلی‌گرم |
| ویتامین B6 | 168 میلی‌گرم |
| فولات (B9) | 28 گرم |
مواد معدنی پسته دریایی
| مواد معدنی | مقدار در 100 گرم |
| کلسیم | 44 میلی‌گرم |
| مس | 0.93 میلی‌گرم |
| آهن | 95 میلی‌گرم |
| منیزیم | 56 میلی‌گرم |
| منگنز | 621 میلی‌گرم |
| فسفر | 168 میلی‌گرم |
| پتاسیم | 367 میلی‌گرم |
بعلاوه بسیاری از اسیدهای آمینه مانند 0.059 گرم تریپاوفان، 0.2 گرم ترئونین، 0.205 گرم ایزولوسین، 0.326 گرم لوسین، 0.264 گرم لیزین و 0.072 گرم متیونین در دانه بذر نیلوفرآبی یافت میشود.
خواص پسته دریایی
چندین محقق کاربردهای زیادی از گیاه نیلوفر آبی پیداکرده‌اند. این دانه مقوی حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که به مبارزه با التهاب و پیری کمک می‌کنند. این دانه‌های شگفت‌انگیز که سر از مرداب درمی‌آورند، در کاهش فشارخون مفید واقع‌شده‌اند و بسیاری فواید دیگر برای سلامتی بدن به همراه دارند.
در ادامه به بررسی برخی از این خواص خواهیم پرداخت که تعدادی از این خواص شبیه به خواص پسته و انجیر می‌باشد.
پسته دریایی و درمان بی‌خوابی
اختلالات خواب مانند بی‌خوابی از موارد شایع بهداشتی است که بیشتر افراد مسن و همچنین نسل جوان از آن رنج می‌برند.
اختلالات خواب عمدتاً به دلیل استرس ایجاد می‌شوند و ممکن است زمینه‌ساز مشکلات پیچیده مرتبط با سلامتی باشد.
از دانه‌های نیلوفر آبی به‌عنوان درمان‌های خانگی مؤثر برای بهبود و درمان بی‌خوابی استفاده میشود. اثرات آرام بخشی دانه‌ها در بهبود بی‌قراری مؤثر است و خوابی آرام و عمیق را برای شما به ارمغان خواهند آورد.
مفید برای بیماران دیابتی
ازآنجایی‌که دانه‌های لوتوس کالری کم و فیبر زیادی دارند، به کاهش سطح قند خون کمک می‌کنند. پسته دریایی یک میان وعده سالم و خوشمزه برای بیماران دیابتی است که از مهم‌ترین جایگزین‌های مواد غذایی مختلف در رژیم غذایی آنها است.
فیبر موجود در بذرهای نیلوفرآبی توانایی پایین آوردن قند خون را دارند. به این صورت که با کاهش دادن اشتها و ایجاد حس سیری باعث میشود که غذای کمتری مصرف کنیم و این یعنی قند کمتر و خوراک بهتر. این موضوع می‌تواند در کاهش وزن نیز تأثیرگذار باشد.
درمان اسهال
در طب چینی آورده شده است که این دانه پرخاصیت به دلیل داشتن طعم شیرین برای افزایش سلامت طحال و درمان اسهال مفید است. بر اساس تحقیقات انجام‌شده، مشخص‌شده است که دانه‌های نیلوفر آبی به تقویت هضم غذا و کاهش اسهال کمک می‌کنند.
کاهش فشارخون
بذرهایی که درون دانه نیلوفر آبی وجود دارد، به دلیل وجود آلکالوئیدهای ایزوکینولین که طعمی تلخ به پسته دریایی می‌دهد، دارای اثرات آرام بخشی و ضد اسپاسم است. این خاصیت به اتساع رگ‌های خونی و کاهش فشارخون کمک می‌کند.
درمان مشکلات ادراری
دانه لوتوس یکی از بهترین گزینه‌ها برای بهبود مشکلات ادراری در نظر گرفته‌شده است. گاهی دانه با ماده دیگری ترکیب میشود تا مشکلات ادراری مانند پروستات و همچنین مشکلات تولیدمثلی را درمان کند.
درمان مشکلات لثه
خونریزی لثه یکی از شایع‌ترین مشکلات دهان است که بسیاری از افراد به آن دچار می‌شوند. به افرادی که از مشکل لثه رنج می‌برند توصیه میشود از خواص درمانی این دانه استفاده کنند.
مصرف منظم دانه‌های نیلوفر آبی به‌واسطه مواد مغذی خود، به‌تدریج مشکلات لثه شما را التیام می‌بخشد.
افزایش فوری انرژی
همان‌طور که ذکر شد پسته دریایی منبع خوبی از پروتئین، منیزیم، پتاسیم و فسفر است. اگر به دنبال یک میان وعده سالم و خوشمزه هستید، دانه نیلوفر آبی برای شما مناسب است. آنها به‌سرعت سطح انرژی شما را افزایش می‌دهند.
بهترین نکته در مورد این دانه این است که توسط هر گروه سنی قابل‌هضم است بنابراین می‌توانید آن را به بچه‌ها نیز بدهید.
درمان بیماری‌های مختلف جنسی
دانه‌های نیلوفرآبی در درمان انواع مختلف بیماری‌های جنسی به‌عنوان یک داروی خانگی عالی نسبت به گیاهان دارویی شناخته‌شده به کار می‌روند. درمان بیماری‌های جنسی عمدتاً یک موضوع مخفی است و افراد نمی‌خواهند از این موضوع در بین دیگران صحبت کنند.
استفاده از دانه‌های نیلوفر آبی امری بسیار ایمن و خصوصی بوده است تا این روش مخفی نگه‌داشته شود. افرادی که از بیماری‌های جنسی رنج می‌برند می‌توانند خیلی راحت از شر عوارض خلاص شوند بدون اینکه به دیگران اطلاع دهند که تحت هر نوع درمانی قرار دارند.
رشد بهتر سیستم عصبی جنین
پسته دریایی یکی از منابع خوب پروتئین در نظر گرفته میشود، بنابراین به تحرک رشد سیستم عصبی و مغز جنین کمک می‌کند؛ به همین دلیل برای خانم‌های باردار توصیه میشود.
این میان وعده بسیار سالم است و خانم‌های باردار باید بعد از فواصل کوتاه غذا بخورند. دانه‌های نیلوفر آبی در حفظ بارداری سالم کمک می‌کنند.
بهبود و افزایش اشتها
دانه‌های لوتوس یکی از بهترین گزینه‌ها برای بازگرداندن اشتهای ازدست‌رفته به دلیل بیماری یا دلایل دیگر است. مقدار زیاد قابض موجود در دانه‌های نیلوفر آبی برای بهبود اشتهای غذایی مؤثر است.
درمان زخم‌های دهان و زخم
خاصیت ضدالتهابی موجود در این دانه‌ها به دلیل مقدار زیاد آنتی‌اکسیدان‌ها، به بهبود درد دهان کمک می‌کند. استفاده منظم از دانه‌های نیلوفر آبی برای رفع درد در دهان توصیه میشود.
درمان مؤثر کبد چرب
گاهی اوقات به دلیل استرس و اضطراب در بدن چربی جمع میشود. غذاهایی که می‌خوریم تجزیه نمی‌شوند و درنتیجه چربی در قسمت‌های مختلف بدن جمع میشود. گاهی اوقات این چربی‌ها در اندام‌های بدن و اطراف آن رسوب می‌کنند و ممکن است مشکلات سلامتی زیادی را ایجاد کنند.
دانه‌های نیلوفر آبی دارای خواص دارویی هستند که می‌توانند چربی خون را کاهش داده و کبد چرب را درمان کنند.
رفع اختلالات تولیدمثل در مردان و زنان
دانه‌های نیلوفر آبی برای درمان مشکلات مختلف باروری چه در مردان و چه در زنان بسیار مفید هستند. افرادی که با درمان‌های مختلف نتوانستند نتیجه بگیرند، می‌توانند از پسته دریایی استفاده کنند.
مصرف مکرر این دانه‌ها نتایج مثبتی به همراه خواهد داشت و بعد از چند هفته مصرف آن می‌توانید تفاوت‌های چشمگیری را ببینید.
کنترل خونریزی بیش‌ازحد
بذرهای نیلوفرآبی از فلاونوئیدهایی مانند کوئرستین تشکیل‌شده است که دارای اثر ضد خونریزی است؛ بنابراین می‌تواند با بهبود استحکام دیواره مویرگ‌ها از خونریزی بیش‌ازحد جلوگیری کند.
با سوختن و به زغال تبدیل کردن بذرهای نیلوفر آبی، می‌توان اثر هموستاتیک را افزایش داد. زغال به‌تنهایی خاصیتی دارد که به لخته شدن خون در صورت خونریزی بیش‌ازحد کمک می‌کند.
تسکین مشکلات گوارشی
پسته دریایی به‌طور گسترده و عمده‌ای در داروهای چینی استفاده میشود. به همین دلیل در سراسر جهان محبوبیت پیداکرده است.
به علت خواص دارویی این دانه از آن به‌عنوان داروی خانگی برای رفع مشکلات گوارشی مانند اسهال، سوءهاضمه و بسیاری دیگر استفاده میشود. همچنین تحقیقات بسیاری نشان داده است که بذر نیلوفر آبی در بهبود سلامت طحال نیز مؤثر است.
جلوگیری از بروز بیماری‌های قلبی
دانه‌های خشک و پف‌کرده‌ی نیلوفر آبی به‌عنوان درمان قدرتمند و مؤثر برای جلوگیری از بیماری‌های قلبی استفاده می‌شوند. بااینکه هنوز تحقیقات به‌طور کامل اثر پسته مرداب بر روی سلامت قلب انجام‌نشده است اما مشاهدات انجام‌شده روی جانوران این موضوع را نشان می‌دهد.
مقدار کم سدیم و همچنین منیزیم زیاد موجود در آن، قلب را سالم نگه می‌دارد، از دیابت پیشگیری کرده، سطح فشارخون را کنترل می‌کند و از چاقی جلوگیری خواهد کرد.
جوان‌سازی پوست
پسته دریایی حاوی آنزیم‌های ضد پیری است که روند پیری را کند کرده و همچنین سطوح مناسبی از پروتئین‌ها را برای حفظ پوستی جوان فراهم می‌کنند. مصرف این دانه‌ها درواقع می‌تواند روند پیری شما را بدون استفاده از هرگونه کرم ضد پیری معکوس کند.
به دلیل وجود آنزیم‌های ضد پیری در این دانه مرداب، دانشمندان در حال یافتن روش‌های مختلفی برای استفاده از این دانه‌ها در محصولات آرایشی و مراقبت از پوست هستند؛ اما بهتر است به‌جای استفاده از محصولات آرایشی بهداشتی، پسته دریایی را بخورید.
مصرف دانه‌های لوتوس تولید کلاژن در پوست را بیشتر می‌کند و پوستی جوان به شما هدیه می‌دهد. آنها حاوی ویتامین‌های مختلفی هستند که به کاهش علائم زودرس بالا رفتن سن کمک می‌کنند و کمک می‌کنند که پوستی صاف و نرم داشته باشید.
هنگامی‌که به‌طور منظم پسته دریایی را مصرف کنید شاهد آغاز جوان شدن دوباره سلول‌های پوست خواهید بود.
مضرات پسته دریایی
همواره لازم است پیش از مصرف مواد غذایی جدید آنها را در مقدار بسیار کم‌مصرف نمایید. در این صوت متوجه عوارض آنها شده و به‌خوبی می‌توانید از بروز بیشتر آنها جلوگیری کنید.
در کنار فواید بی‌شمار این دانه خوب است که عوارض و مضرات آن را نیز برشماریم. در ادامه به برخی از مضرات این دانه خوراکی پرداخته‌ایم.
آلرژی
حساسیت به دانه لوتوس در بسیاری از افراد امکان دارد و دور از ذهن نیست. اگر در مصرف دانه‌های نیلوفر آبی علائمی احساس می‌کنید با پزشک مشورت نمایید.
ضد آریتمی
بیمارانی که در حال درمان هستند باید قبل از مصرف پسته دریایی با پزشک خود مشورت کنند.
سطح قند خون
بیماران دیابتی که از قبل انسولین مصرف می‌کنند باید قبل از مصرف دانه لوتوس با پزشک مشورت کنند، زیرا مصرف زیاد این دانه قند خون را بسیار کاهش می‌دهد.
یبوست
دانه نیلوفر آبی جزو داروهای ضد اسهال است بنابراین اگر یبوست یا سوءهاضمه دارید باید از استفاده این ماده خودداری کنید.
بارداری
درست است که مصرف پسته دریایی در دوران بارداری توصیه‌شده است اما لازم است از مصرف بیش‌ازحد آن خودداری شود.
پسته دریایی در کشورهای دیگر
این دانه کوچک بومی کشورهای آسیایی با آب‌وهوای گرمسیری است که در ادامه با برخی از آنها آشنا خواهیم شد.
پسته مرداب در چین و ژاپن
چین و ژاپن ازجمله کشورهایی هستند که این دانه کوچک در آنها می‌روید. در چین و ژاپن ریشه‌های نیلوفر آبی را که ریزوم نامیده میشود و همچنین ساقه و برگ‌های آن را می‌خورند. از گلبرگ آن نیز برای تهیه چای استفاده میشود.
دانه‌ها که به‌طور عمده از چین به سایر کشورها صادر میشود، برای خوردن و یا درمان استفاده میشود. در بسیاری از کشورها، بذرها در فروشگاه‌های مختلف میوه‌های خشک وجود دارند.
هند و پسته دریایی به نام ماخانا
در هند معمولاً به نام ماخانا شناخته میشود و ازنظر ظاهری کوچک، گرد و سفید هستند. از دانه‌های لوتوس برای خواص غذایی و درمانی در طب چینی استفاده میشود.
این دانه‌ها ازنظر فواید غذایی بسیار مفید هستند و چربی‌های اشباع، سدیم و کلسترول کمی دارند. سرشار از پتاسیم، منیزیم، تیامین و فسفر نیز می‌باشند. گیاه نیلوفر آبی علاوه بر خوراکی بودن، فواید زیادی نیز برای سلامتی و زیبایی دارد.
می‌توانید از دانه‌های ماخانا در دسرها، فرنی برنج، سوپ و غذاهای سرخ‌شده استفاده کنید.
پسته دریایی(اوباکله) تالاب انزلی
این دانه در شمال ایران و در تالاب انزلی روستای باقلاکش می‌روید. گل نیلوفر آبی در آب‌های گل‌آلود کم‌تحرک که به‌خوبی گرم می‌شوند رشد می‌کند.
این گیاه که توسط ریزوم گره‌دار تکثیر میشود، به دمای مثبت نیاز دارد؛ بنابراین یکی از شرایط حفظ گونه‌‌های بجا مانده گرما است. اگر تلاش مردم برای حفظ گل نیلوفر آبی نبود این جنس از پسته دریایی می‌توانست تابه‌حال از بین برود.
این گیاه در استان مازندران نیز در دو روستای حمیدآباد شهرستان ساری و روستای رکن کلا شهرستان سیمرغ می‌روید. گل نیلوفر آبی که چشم‌انداز خیره‌کننده‌ای دارد و افراد از دیدن آن لذت می‌برند، جلوه زیبایی به تالاب انزلی گیلان داده است.
این دانه را می‌توان در بندر انزلی که مرداب آن مملو از نیلوفرهای آبی است، پیدا نمود. مردم محلی بذر این گیاهان را در بازارچه‌ها می‌فروشند.
فصل برداشت آن در اواخر مرداد و شهریور است. در این ماه‌ها می‌توان این دانه را در بازارهای انزلی و رشت خریداری کرد. طعم این نوع پسته شیرین‌تر از پسته معمولی بوده و مغز آن سفت‌تر می‌باشد.
فرصت اقتصادی مناسب با پرورش نیلوفر آبی
نیلوفر دریایی به‌ندرت یافت میشود اما می‌توان با تکثیر و پرورش آن، درآمد سرشاری را به دست آورد.
بذر این گل زیبا همان پسته دریایی است که در کنار طعم خوشمزه و خواص زیاد، یک دانه خوراکی عجیب است که تجربه خوردن آن برای همگان لذت‌بخش خواهد بود؛ بنابراین افراد برای امتحان کردن این دانه حتماً اقدام به خرید آن می‌کنند.
در برخی از کشورها از پرچم گل آن به‌عنوان یک خوشبوکننده چای استفاده میشود و این مورد نیز یکی دیگر از فرصت‌های اقتصادی پرورش این گیاه زیبا می‌باشد. همچنین در کشورهای جنوب شرق آسیا از گلبرگ‌ها، ساقه و میوه این دانه به‌عنوان ادویه، طعم‌دهنده غذا و دم‌نوش استفاده میشود.
هم‌اکنون این محصول خدادادی باعث ایجاد اشتغال برای حدود 200 نفر از جوانان شمالی و دست‌کم کسب 60 میلیون تومان در سال برای آنان شده است.
زمان گل دادن نیلوفر دریایی
بزرگ‌ترین مزارع گل نیلوفر آبی در دریای خزر و در استان‌های شمالی ایران واقع‌شده است. گردشگران معمولاً علاقه زیادی به این شکوفه‌های رنگارنگ دارند و برای دیدن آنها می‌آیند.
شکوفه نیلوفر دریایی از اواسط تابستان تا اوایل پاییز اتفاق می‌افتد؛ بنابراین بهترین زمان برای تماشای این منظره زیبا است. واقعیت جالبی که در رابطه با نیلوفر آبی وجود دارد این است که این گل زیبا از بدو تولد تا پژمردگی فقط سه روز زندگی می‌کند.
دانه این گیاه زیبا یا همان پسته دریایی را می‌توان در فصل تابستان و به‌طورمعمول از اردیبهشت تا مردادماه برداشت نمود.
چگونگی مصرف پسته دریایی
دانه‌های لوتوس را می‌توان به صورت‌های مختلفی در رژیم غذایی قرار داد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:
- بیشترین کاربرد بذر به‌صورت خمیر دانه نیلوفر آبی است که در شیرینی‌های چینی و همچنین در دسرهای ژاپنی استفاده بسیاری دارد.
- دانه‌های خشک‌شده نیلوفر آبی باید قبل از استفاده یک شب در آب خیسانده شوند. سپس می‌توان آنها را مستقیماً به سوپ افزوده یا در غذاهای دیگر استفاده کرد.
- بذرهای تازه نیلوفر آبی در هسته‌های سفت گیاه نیلوفر آبی فروخته می‌شوند. باید بذرها را شکست و سپس مغز داخل آنها را خورد.
- دانه‌های نیلوفر متبلور که با خشک‌کردن دانه‌های نیلوفر پخته‌شده در شربت ساخته می‌شوند، یکی از میان وعده‌های معمول چینی هستند.
- در هند از بذر خشک‌شده نیلوفر دریایی که ماخانا نامیده میشود برای تهیه نوعی پودینگ شیر به نام makhana ki kheer استفاده میشود.
- پسته دریایی مانند ذرت بوداده، پودر شده و به‌صورت خشک خورده می‌شوند و یا در تهیه نان استفاده می‌شوند.
نحوه نگهداری بذر نیلوفر آبی
دانه‌های نیلوفر آبی را می‌توان به‌راحتی به‌صورت خشک‌شده ذخیره کرد. از ظروف لاستیکی برای بسته‌بندی آنها استفاده رده و در جای خشک و خنک قرار دهید. توصیه میشود درب ظرف را محکم کنید.
دانه‌های تازه پست دریایی را نیز می‌توان نگهداری نمود. لازم است آنها را در کیسه‌های زیپ‌دار و در یخچال نگهداری نمایید. در این صورت آنها تازگی خود را بیش از یک هفته نیز حفظ می‌کنند. استفاده از پسته‌های دریایی تازه در اولین فرصت توصیه میشود.
قیمت پسته دریایی
عوامل متعددی روی قیمت این محصول مانند هر محصول دیگری تأثیرگذار هستند. این نوع پسته که در تالاب انزلی رشد می‌کند ازجمله محبوب‌ترین محصولات موجود در ایران هستند که بازار خوبی را به خود اختصاص داده‌اند.
درصورتی‌که قصد خریداری خشک‌شده و بوداده آن را دارید باید بدانید که هراندازه پروسه خشک‌کردن و حساسیت بیشتر باشد بهای آن نیز بالاتر است.
هزینه‌های مختلف انبار کردن، نگهداری و توزیع نیز ازجمله هزینه‌هایی است که قطعاً به قیمت اصلی آن اضافه خواهد شد.
اگر به فکر خرید این دانه عجیب و خوشمزه هستید توصیه می‌کنیم آن را از مراکز معتبری خریداری کرده تا با نازل‌ترین قیمت، باکیفیت‌ترین محصول را در اختیار داشته باشید.
پسته دریایی را از کجا بخریم؟
بعد از بحث مفصل در ارتباط با این محصول و خواص فوق‌العاده آن احتمالاً این سؤال برای شما ایجادشده باشد که حال این دانه ارزشمند و خوشمزه را از کجا می‌توانیم تهیه کنیم؟
اگر اهل قسمت‌های شمالی ایران باشید و یا در زمان رسیدن و برداشت این محصول به شمال کشور مسافرت نمایید، حتماً می‌توانید در بازارچه‌ها این دانه را پیدا کنید.
خرید حضوری علاوه بر پایین آوردن قیمت آن مزایای دیگری ازجمله مشاهده کیفیت آن را دارد؛ اما درصورتی‌که گذرتان به شمال ایران نمی‌افتد نگران نباشید.
برخی از سایت‌های فروشگاهی معتبر به فروش دانه نیلوفر آبی خوش‌طعم می‌پردازند. با یک سرچ ساده در اینترنت خواهید توانست به‌راحتی این محصول را در خانه سفارش داده و درب منزل آن را تحویل بگیرید.
پسته دریایی فوبیا
تریپوفوبیا که اغلب به عنوان ترس از سوراخ‌های کوچک توصیف میشود، می‌تواند توسط تصاویر اشیاء به ظاهر بی‌ضرر مانند لانه زنبوری، حباب‌های قهوه و مرجان ایجاد شود.
آیا تابه‌حال با دیدن گل نیلوفر احساس کرده‌اید که پوست خود می‌خزد؟ اگر چنین است، ممکن است یک بیماری عجیب به نام تریپوفوبیا داشته باشید: ترس از خوشه‌های سوراخ‌های کوچک، برجستگی‌ها یا الگوهای دیگر.
محرک‌های معمول تریپوفوبیا شامل غلاف دانه نیلوفر آبی، لانه زنبوری، توت فرنگی، مرجان، انار، حباب، تراکم، طالبی، چشم حشرات، پوشش حیوانات و سایر الگوهای دیده شده در حشرات، حیوانات و غذاها می‌باشد.
هنگامی که فرد مبتلا یکی از این تصاویر را می‌بیند، علائمی مانند غاز، عرق کردن، لرزش، خارش، ترس، حالت تهوع، انزجار و اضطراب را تجربه می‌کند.
مشخص نیست که چه تعداد از مردم تحت تأثیر تریپوفوبیا قرار دارند، اما یک مطالعه در سال 2013 در مورد این بیماری گزارش داد که از 286 بزرگسال، 11 درصد از مردان و 18 درصد از زنان نسبت به تصویر غلاف دانه نیلوفر آبی بیزار بودند. به این ترتیب، تریپوفوبیا ممکن است نسبتاً رایج باشد.
چه چیزی باعث تریپوفوبیا میشود؟
دانشمندان کاملاً مطمئن نیستند که چه چیزی باعث تریپوفوبیا میشود، اما آنها نظریه‌هایی دارند. متداول‌ترین توضیحات مبتنی بر تکامل است زیرا ترس‌ها و فوبیاها اغلب با بیماری یا خطر مرتبط هستند.
برای مثال ترس از ارتفاع را در نظر بگیرید. بدون آن، اجداد ما ممکن است هرگز یاد نگرفته باشند که از صخره‌های خطرناک دور بمانند. به طور مشابه، ممکن است مردم ترس رایج از عنکبوت‌ها را داشته باشند، زیرا بسیاری از آنها سمی هستند، بنابراین ما را تشویق می‌کنند که از عنکبوت‌ها دور بمانیم.
یکی از محبوب‌ترین درمان‌ها برای فوبیا، یک تکنیک بالینی به نام مواجهه درمانی است. در این روش، مبتلایان به آرامی خود را در معرض چیزهایی قرار می‌دهند که باعث ایجاد شرایط آنها می‌شوند و در مقابل محرک‌های توهین‌آمیز تحمل می‌کنند.
سایر کاربردهای پسته دریایی
- بذرهای تازه نیلوفر آبی در بازارهای خیابانی به فروش می‌رسند و معمولاً توسط مردم محلی به‌صورت خام مصرف می‌شوند.
- میان وعده دانه‌های لوتوس در تایلند معروف است، به‌طور عمده در استان سورین “Med-bua-op” نامیده میشود.
- بذرها مانند ذرت بوداده، پودر شده و به‌صورت خشک خورده می‌شوند و یا در تهیه نان استفاده می‌شوند.
- دانه‌های بوداده جایگزینی مناسب برای قهوه است.
- دانه‌های نارس به‌صورت خام، جوشانده یا بوداده خورده می‌شوند، درحالی‌که دانه‌های رسیده جوشانده یا بوداده می‌شوند.
- از دانه‌ها در انواع دسرهای ساده و درعین‌حال خوشمزه غذاهای تایلندی استفاده میشود.
- در شمال ایران در اطراف مرداب انزلی سله باقلا فروخته میشود و اغلب به‌صورت خام مصرف میشود.
سخن پایانی
هرگاه نام پسته را می‌شنویم ناخودآگاه ذهنمان به سمت مناطق گرمسیری و جنوب و شرق ایران کشیده میشود. احتمالاً باعث تعجب همگان خواهد بود که بدانند در شمال ایران و در تالاب‌های نیلوفر آبی، پسته دریایی می‌روید.
پسته دریایی همان دانه‌های نیلوفر آبی با نام علمی لوتوس است. این دانه‌ها بسیار مغذی هستند که خواص بی‌نظیری دارند این دانه‌ها به صورت خام، خشک شده یا بو داده مصرف می‌شوند و بسیار طعم لذیذی دارند.
این دانه سرشار از مواد مغذی، ویتامین‌ها و مواد معدنی است که به سلامت بدن کمک خواهند کرد.
در این مقاله از مجله کشاورزی پسته رفسنجان به معرفی این خوراکی شگفت‌انگیز و بررسی خواص و مضرات آن پرداختیم. در شهرهای شمالی کشور می‌توانید شاهد فروش این گیاه با شکل عجیب و زیبایش باشید.
_350x350.jpg)
بسیار جالب و مفید بود مطلبش ، با تشکر از سایت خوب شما
سلام
ممنون از کلام پر از انرژی و لطف شما